Το αδιέξοδο Μητσοτάκη: Για να ζητήσει κυρώσεις κατά της Τουρκίας πρέπει να παραδεχτεί παραβίαση της εθνικής κυριαρχίας

Ποιος μπορεί να πάρει στα σοβαρά μια χώρα της οποίας ο ΣΕΑ παραδέχτηκε πως το Oruc Reis παραβίασε την ελληνική κυριαρχία, αλλά λίγο αργότερα λόγω του «θορύβου» που προκάλεσε παίρνει τις δηλώσεις του πίσω;

Το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας αναμένεται να θέσει σήμερα ο Έλληνας πρωθυπουργός στην έκτακτη σύνοδο των Ευρωπαίων ηγετών μέσω τηλεδιάσκεψης για το ζήτημα της Λευκορωσίας και τίθεται ένα ερώτημα.

Τι θα τους πει; Παραβιάστηκε η ελληνική κυριαρχία, ναι ή όχι; Αν ναι, τότε γιατί «ανασκεύασε» ο ΣΕΑ με αποτέλεσμα να γίνει ακόμα μεγαλύτερο μπάχαλο;

Αν ναι, τότε γιατί δεν υπήρξε ουσιαστική και δυναμική αντίδραση στην τουρκική επιθετική ενέργεια; Το γνωρίζουν στην κυβέρνηση πως η υφαλοκρηπίδα είναι εθνικό έδαφος;

Αν όχι τότε θα μας πουν ως προς τι μας προκαλεί η Τουρκία αφού δεν κάνει κάτι παράνομο; Είναι διεθνή ύδατα και μπορεί το τουρκικό πλοίο να κάνει «βόλτες», όχι όμως να απλώσει καλώδια ηχοβολισμού στον βυθό και να κάνει σεισμικές έρευνες.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα ενημερώσει τους ομολόγους του για όλες τις τελευταίες εξελίξεις με την Τουρκία, τονίζοντας ότι η Ελλάδα θα προχωρήσει σε διάλογο με την Τουρκία μόνο αν σταματήσουν οι προκλήσεις από την πλευρά της Άγκυρας και μόνο για το ζήτημα των θαλασσίων ζωνών που η χώρα μας θεωρεί ότι είναι η μόνη εκκρεμότητα με την Τουρκία.

Σύμφωνα με την εκπρόσωπο της κυβέρνησης, μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα κατατεθούν στη Βουλή, ώστε να ψηφιστούν την επόμενη, οι συμφωνίες Ελλάδας – Ιταλίας και Ελλάδας – Αιγύπτου για τις ΑΟΖ.

Ιδιαίτερης σημασίας θεωρείται η έκτακτη Σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών στις 27-28 Αυγούστου, οπότε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική, κ. Ζοζέπ Μπορέλ πρέπει να παρουσιάσει τη λίστα των κυρώσεων που έχει ζητήσει η Ελλάδα για την Τουρκία. Ωστόσο, οι όποιες κυρώσεις θα κλειδώσουν στην έκτακτη Σύνοδο Κορυφής που ορίστηκε για τον Σεπτέμβριο κι εκεί οι ηγέτες της Ε.Ε θα αποφασίσουν αν και ποιες κυρώσεις θα επιβληθούν στην Τουρκία.

Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι Ευρωπαίοι θα ασχοληθούν μονάχα κατόπιν εορτής. Όταν οι Τούρκοι τελειώσουν το «πρόγραμμά» τους και εμείς θα έχουμε προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων για την δική μας περιουσία.

Πρέπει να σημειωθούν κάποια πράγματα για  την έννοια της υφαλοκρηπίδας.

Η υφαλοκρηπίδα και το καθεστώς της σήμερα ορίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και παραχωρείται στο παράκτιο κράτος. Για λόγους πρακτικούς και πολιτικούς, όμως, ο νομικός ορισμός της διαφέρει από τον γεωλογικό. Σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, ως υφαλοκρηπίδα ορίζεται κατά βάση ο βυθός της θάλασσας εντός ακτίνας 200 ναυτικών μιλίων από την ακτή. Αυτό ισχύει ανεξάρτητα από τη γεωλογική μορφή του βυθού. Σε περίπτωση όμως που το υφαλοπλαίσιο εκτείνεται και πέρα των 200 μιλίων από την ακτή, τότε η υφαλοκρηπίδα κατά το Διεθνές Δίκαιο προεκτείνεται είτε ως τα 350 ν.μ. είτε ως τα 100 ν.μ. πέραν της ισοβαθούς των 2.500μ. είτε ως τα 60 ν.μ. από τη βάση του ηπειρωτικού ανυψώματος.

Για πρώτη φορά στο Διεθνές Δίκαιο η υφαλοκρηπίδα ορίστηκε στη Διεθνή Σύμβαση για την Υφαλοκρηπίδα του 1958. Σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό, η υφαλοκρηπίδα ενός κράτους εκτεινόταν στο τμήμα του θαλάσσιου βυθού που βρίσκεται γύρω από τις ακτές του και πέρα από την αιγιαλίτιδα ζώνη μέχρι βάθους 200 μέτρων, εκτός αν ήταν εφικτή η εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και σε μεγαλύτερο βάθος, οπότε εκτεινόταν ως το βάθος εκείνο.

Όπως κάθε Διεθνής Συνθήκη, έτσι και η Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982 εφαρμόζεται. Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, όμως, στην «υπόθεση της υφαλοκρηπίδας της Βόρειας Θάλασσας», έκρινε ότι ο ορισμός της υφαλοκρηπίδας με βάση τα άρθρα 1-3 της προγενέστερης Συνθήκης του 1958 για την υφαλοκρηπίδα αποτελούν πλέον διεθνές έθιμο και δεσμεύουν όλα τα κράτη του κόσμου, ανεξάρτητα από το αν έχουν προσχωρήσει στη συνθήκη του 1958 ή όχι.

Το παράκτιο κράτος έχει συγκεκριμένα κυριαρχικά δικαιώματα επί της υφαλοκρηπίδας. Στο παράκτιο κράτος ανήκουν, σύμφωνα με τη Σύμβαση του 1982, τα ορυκτά του εδάφους και του υπεδάφους του βυθού, οι μη ζώντες οργανισμοί του βυθού, καθώς και οι ζώντες οργανισμοί του βυθού που ανήκουν στα καθιστικά είδη (είδη που δεν μπορούν να κινηθούν μόνα τους χωρίς συνεχή επαφή με τον βυθό). Τα παράκτια αυτά δικαιώματα του κράτους τού ανήκουν αυτοδικαίως, ανεξάρτητα από την τήρηση οποιωνδήποτε διατυπώσεων (π.χ. δήλωσης, οριοθέτησης κλπ.) και είναι αποκλειστικά: ακόμα κι αν δεν τα ασκήσει το παράκτιο κράτος, δεν δικαιούται να τα ασκήσει κανένα άλλο κράτος.

Τα δικαιώματα επί της υφαλοκρηπίδας δεν αφορούν και δεν επηρεάζουν το καθεστώς των υπερκειμένων υδάτων. Στην πράξη, εφόσον η υφαλοκρηπίδα εκτείνεται ως τα 200 ν.μ., τα υπερκείμενα ύδατα θα ανήκουν στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) του παρακτίου κράτους. Πέραν των 200 ν.μ. από την ακτή, τα ύδατα αποτελούν την ανοιχτή θάλασσα, στην οποία ισχύει η ελευθερία των θαλασσών.

Τα νησιά, οι νησίδες, οι βραχονησίδες, οι σκόπελοι και ανορθωμένοι βράχοι,(π.χ. πόρτες Πάρου), που περιβάλλονται μεν από θάλασσα πλην όμως δεν καλύπτονται από το χειμέριο κύμα ή την μεγίστη πλύμη, έχουν κι αυτά υφαλοκρηπίδα. Εξαίρεση αποτελούν, σύμφωνα με το άρθρο 121 της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, οι βραχονησίδες και οι βράχοι, οι οποίοι δε μπορούν να διατηρήσουν ανθρώπινο πληθυσμό ή αυτόνομη οικονομική ζωή (καλλιέργεια ή κτηνοτροφία). Αυτοί οι βράχοι έχουν μεν αιγιαλίτιδα ζώνη, δεν έχουν όμως δικαίωμα στην υφαλοκρηπίδα ή στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (αφού δεν υφίσταται επ΄ αυτών). 

Εν ολίγοις η υφαλοκρηπίδα αντίθετα από την ΑΟΖ δεν χρειάζεται να καθοριστεί με συμφωνία μεταξύ κρατών. Καθορίζεται εξορισμού και δεν μπορεί άλλο κράτος να πραγματοποιεί οποιουδήποτε είδους εργασία στον βυθό της

Γράφει: Θεόφραστος Ανδρεόπουλος

πηγή:pronews.gr