Την ώρα που ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτεμπεργκ, ανακοινώνει ότι η Ελλάδα και η Τουρκία συμφώνησαν να «απέχουν» από στρατιωτικές δραστηριότητες την επόμενη εβδομάδα, τις ημέρες των εθνικών εορτών των δύο χωρών, στον τουρκικό Τύπο γίνεται λόγος για ενδεχόμενη έναρξη συνομιλιών Αθήνας-Αγκυρας, για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ).

Οι ημέρες των εθνικών εορτών είναι η επέτειος του «Όχι», της 28ης Οκτωβρίου για την Ελλάδα, και η 29η Οκτωβρίου (ημέρα της τουρκικής Δημοκρατίας) για την Τουρκία.

Ο Γ. Στόλτεμπεργκ, ειδικότερα, ανακοίνωσε ότι η Ελλάδα και η Τουρκία συμφώνησαν να μην πραγματοποιήσουν τις ασκήσεις που είχαν εξαγγείλει αυτές τις δύο ημέρες. Ως γνωστόν, η Τουρκία είχε «δεσμεύσει» για αεροναυτικές ασκήσεις της περιοχή στο κέντρο του Αιγαίου.

Επιπλέον, παρά την ένταση που επικρατεί στον Ανατολική Μεσόγειο, με τουρκική υπαιτιότητα, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ, αφησε να διαφανεί ότι συνεχίζονται οι διεργασίες, προκειμένου να καταλήξουν οι δύο χώρες στο τραπέζι του διαλόγου και σε διερευνητικές επαφές.

Επιπλέον, σαφώς ανέφερε ότι συνεχίζει να λειτουργεί, υπό την εποπτεία του, η ελληνοτουρκική γραμμή «συνεννόησης» εντός του ΝΑΤΟ.

ΜΟΕ – διερευνητικές

Την ίδια στιγμή, ενδιαφέρον παρουσιάζουν δημοσιεύματα στον τουρκικό Τύπο, σύμφωνα με τα οποία ήδη η Τουρκία έχει προτείνει την έναρξη συνομιλιών για στρατιωτικά Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) και περιμένει απάντηση από την Αθήνα.

Ειδικότερα, στην εφημερίδα, «Χουριέτ», μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι:

• «Υποβλήθηκε επίσημη πρόσκληση στην Ελλάδα για την 4η συνάντηση για τα ΜΟΕ στην Τουρκία. Η απάντηση εκκρεμεί.
• Αναμένεται η έναρξη διερευνητικών συνομιλιών.
• Συνεχίζονται οι συνομιλίες σε επίπεδο στρατιωτικών αντιπροσωπειών με σκοπό τη θέσπιση ενός μηχανισμού πρόληψης ανεπιθύμητου ατυχήματος μεταξύ των δύο χωρών.
• Η Τουρκία επιθυμεί τη συζήτηση “όλων των θεμάτων”(!) στις συναντήσεις, χωρίς να δέχεται τετελεσμένα».

Ενδιαφέρον είναι, επίσης, ότι προ ημερών, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλούσι Ακάρ, είπε ότι «θα πρέπει να διεξαχθούν διερευνητικές συνομιλίες στο ΝΑΤΟ και η τέταρτη των συναντήσεων -δύο διεξήχθησαν στην Αθήνα και μία στην Άγκυρα- που ξεκινήσαμε στο πλαίσιο των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης».

Από ελληνικής πλευράς, πάντως, έως τώρα τηρείται «σιγή ασυρμάτου», και ουδείς αρμόδιος έχει διευκρινίσει εάν πράγματι προχωρούν οι παρασκηνιακές συνεννοήσεις Αθήνας-Άγκυρας-ΝΑΤΟ, με στόχο την έναρξη του διαλόγου, των διερευνητικών επαφών και των στρατιωτικών ΜΟΕ.

Ασκήσεις

Προ εβδομάδος, και ενώ ο τουρκικός πολεμικός στόλος, μαζί με το ερευνητικό, Oruc Reis, μπαινοέβγαιναν στα ελληνικά χωρικά ύδατα, την υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, σε μια από τις γνωστές προσπάθειες επίρριψης των ευθυνών στην ελληνική πλευρά, κατηγόρησε την Αθήνα ότι καταπατά το μνημόνιο Παπούλια-Γιλμάζ.

Το «μνημόνιο» του 1988 προβλέπει μορατόριουμ στρατιωτικών ασκήσεων και κινήσεων στις περιόδους μεγάλων θρησκευτικών και εθνικών εορτών, τουριστικής περιόδου, κ.ο.κ.

Προκαλούν έκπληξη, βέβαια, αυτοί οι ισχυρισμοί, ιδιαίτερα αν σκεφτεί κανείς ότι φέτος το καλοκαίρι, και ιδιαίτερα την εβδομάδα του δεκαπενταύγουστου, καταγράφτηκε μπαράζ τουρκικών αεροπορικών παραβιάσεων στο Αιγαίο. Όπως και καθ’ όλο το καλοκαίρι, της -έστω μειωμένης- τουριστικής περιόδου.

Να σημειωθεί, πάντως, ότι δεν είναι η πρώτη φορά που σε ένδειξη «καλής θέλησης» η Ελλάδα ματαιώνει ασκήσεις της.

Προ μηνών, και ενώ είχε κηρυχθεί καραντίνα εξαιτίας του κορονοϊού, η Ελλάδα είχε προβεί στη ματαίωση μεγάλων ασκήσεών της.

Κι αυτό, όταν στο μεταξύ η Τουρκία εκδήλωνε μια θεαματική κινητικότητα στο «μέτωπο» της Λιβύης, μεταφέροντας οπλικά συστήματα, στρατιωτικό προσωπικό και μισθοφόρους για να πολεμήσουν στο πλευρό της «κυβέρνησης»-μαριονέτα της Τρίπολης.

Οι μεταφορές γίνονταν με εμπορικά πλοία, τα οποία συνοδεύονταν από τουρκικά πολεμικά σκάφη, καθώς και μεταφορικά αεροσκάφη, τα οποία συχνά περνούσαν από το FIR Αθήνας ή της Λευκωσίας, αλλά ουδέποτε, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα έχουν γίνει γνωστά έως τώρα, δεν εμποδίστηκαν.

Το ΝΑΤΟ

Οπως αναφέρει ο ιστότοπος «Εθνος», ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, μετά τη δεύτερη μέρα της Συνόδου των υπουργών Άμυνας μέσω τηλεδιάσκεψης, ανέφερε ότι «οι δύο χώρες συμφώνησαν να ακυρώσουν τις ασκήσεις την επόμενη εβδομάδα γύρω από τις εθνικές γιορτές».

Επίσης ο ίδιος είπε:

• «Καλωσορίζω τις προσπάθειες της Γερμανίας να διαμεσολαβήσει και να βοηθήσει τις διαπραγματεύσεις να ξεκινήσουν. Και ελπίζω οι διερευνητικές να αρχίσουν το συντομότερο δυνατό».
• «Εκφράσαμε έντονη υποστήριξη στον μηχανισμό αποτροπής σύγκρουσης του ΝΑΤΟ και καλωσορίσαμε το γεγονός ότι έχουμε δει κάποια σταθερά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση με την ακύρωση των δύο ασκήσεων που θα βοηθήσει την αποτροπή σύγκρουσης και θα οδηγήσει στη διαχείριση της διαφοράς των δύο χωρών».
• «Καλωσορίζω την αποτροπή σύγκρουσης, την ακύρωση των δύο ασκήσεων, της ελληνικής και της τουρκικής, καταρχάς γιατί αποτρέπει την ύπαρξη επεισοδίων και ατυχημάτων, αλλά και επειδή βοηθάει να ανοίξει ο δρόμος για διαπραγματεύσεις για το υπάρχον πρόβλημα».