Ελληνοτουρκικά: Και τώρα τι;

Η τελευταία κρίση διαφαίνεται να έχει αφήσει τα ίχνη της και να μην αφήνει περιθώρια και ερωτήματα για το πότε θα ξαναέρθει. Ήδη το Τουρκικό ερευνητικό σκάφος έλαβε εντολή με νέα NAVTEX να πραγματοποιήσει έρευνες νότια του Καστελόριζου τορπιλίζοντας το σενάριο των ‘’διερευνητικών επαφών’’ πριν αρχίσουν.

Η νέα διαμορφωμένη κατάσταση Ελλάδας Τουρκίας παρουσιάζει σημαντικές νέες γεωπολιτικές προσεγγίσεις (επιχειρησιακές και διπλωματικές) που πρέπει να αναλυθούν καθώς το επόμενο χρονικό διάστημα θα παίξουν καθοριστικό ρόλο.

1. Το ΓΕΕΘΑ και οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις θα πρέπει να είναι έτοιμες για νέα κλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας κατά το χρονικό διάστημα το οποίο έχει την προεδρεία της ΕΕ η Γερμανία (31 Δεκ 2020) υποστηριζόμενη από τα κράτη – δορυφόροι που κινούνται στο ίδιο μήκος κύματος με σκοπό και μόνο να αποκομίσουν οφέλη για δικούς τους λόγους. Η χώρα μας δεν θα πρέπει να αρχίσει καθόλου συζητήσεις ή διερευνητικές επαφές με το ερευνητικό σκάφος στην Ελληνική υφαλοκρηπίδα. Είναι πλέον εμφανές στην ΕΕ, ΝΑΤΟ αλλά και την ‘’διεθνή κοινή γνώμη’’ ότι η Τουρκία δεν επιθυμεί τον διάλογο.

2. Η πρόσφατη επιχειρησιακή κινητοποίηση των πληρωμάτων όλων των οπλικών συστημάτων των Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας μας για 2 μήνες περίπου, αποτέλεσε μοναδική εκπαιδευτική εμπειρία εν καιρώ κρίσης – έντασης και αποτελεί επαύξηση της επιχειρησιακής ετοιμότητας – εκπαίδευσης. Τα συμπεράσματα της κρίσης θα πρέπει να αποτελέσουν μεθοδολογία και βάση χρήσιμων δεδομένων για το μέλλον.

3. Ενδεχόμενες συνομιλίες αποστρατικοποίησης των Ελληνικών Νησιών αποτελούν κόκκινη γραμμή για το σύνολο της κοινής γνώμης της χώρας μας, όταν απέναντι υπάρχει η απειλή της Τουρκικής Στρατιάς Αιγαίου με ισχυρές αμφίβιες δυνάμεις επιθετικού χαρακτήρα. Είναι πλέον εμφανές ότι η Τουρκία αλλάζει κατεύθυνση πλέον και θέτει θέμα αποστρατικοποίησης των νήσων του Α. Αιγαίου με την Συνθήκη της Λωζάνης σε διπλωματικό και στρατιωτικό επίπεδο με ANTI NAVTEX σε Ελληνικές ασκήσεις. Το σενάριο αυτό αναμένεται να απασχολήσει την χώρα μας μελλοντικά.

4. Ο μηχανισμός επικοινωνίας – αποκλιμάκωσης Ελλάδας Τουρκίας μέσω της Στρατιωτικής Αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες – ΝΑΤΟ αποτελεί έναν άλλο τρόπο αποκλιμάκωσης όπως το μνημόνιο Παπούλια – Γιλμάζ του 1988 που δεν είχε ουσιαστικές επιτυχίες κι απαξιώθηκε με τον χρόνο. Οι συνομιλίες στο ΝΑΤΟ με την Τουρκία είτε για πτητικές ζώνες είτε για deconfliction mechanism actions είναι μόνο θεωρητικές και πρόκειται περισσότερο για μηχανισμό εντυπώσεων πριν τις αμερικανικές εκλογές. Ό Έλληνας Πρέσβης στο ΝΑΤΟ και ο Έλληνας επικεφαλής της Ελληνικής Στρατιωτικής Αντιπροσωπείας στις Βρυξέλλες στην ουσία πάλι θα έχουν άμεση επικοινωνία με το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών και Υπουργείο Εθνικής Άμυνας για λήψη απόφασης για κάθε θέμα που θα προκύπτει.

5. Η ενδεχόμενη αμυντική συμφωνία με την Γαλλία πρέπει να επιταχυνθεί ανεξαρτήτως εξοπλιστικών προγραμμάτων με την Ελλάδα. Μια τέτοια συμφωνία θα μπορέσει να λειτουργεί ως μοχλός πίεσης στην Τουρκία και θα αναπληρώσει τον χρόνο ενίσχυσης της χώρας μας που απαιτείται για τους νέους εξοπλισμούς.

6. Η ΗΠΑ έχουν συνειδητοποιήσει την στροφή της Τουρκίας προς τον άξονα Ρωσίας – Ιράν – Πακιστάν – Κατάρ και ψάχνουν εναλλακτικές λύσεις σε Ελλάδα και Κύπρο. Η επίσκεψη Πομπέο σε Ελλάδα (Θεσσαλονίκη, Χανιά) και Κύπρο είχε ξεκάθαρο μήνυμα για την στροφή των συμφερόντων των ΗΠΑ από την Τουρκία στην Ελλάδα. Η χώρα μας θα πρέπει να εκμεταλλευτεί το timing αυτό που είναι σε βάρος της Τουρκίας.

7. Η ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής ναι μεν εκφράζει την ικανοποίηση της για τα πρόσφατα βήματα οικοδόμησης εμπιστοσύνης από την Ελλάδα και την Τουρκία μέσω του ΝΑΤΟ αλλά οι τυχόν κυρώσεις που ζητήθηκαν από Ελληνικής πλευράς αναβλήθηκαν για την σύνοδο κορυφής Δεκεμβρίου 2020 με την ‘’ιδέα’’ ότι είναι πιο αποτελεσματικές οι απειλές κυρώσεων, από τις ίδιες τις κυρώσεις. Η χώρα μας θα πρέπει να επιμείνει στο θέμα των κυρώσεων.

8. Ελλάδα και Κύπρος συνεχίζουν να μην χρησιμοποιούν το τεράστιο πλεονέκτημα κυρώσεων κατά της Τουρκίας που αφορούν την αναβάθμιση της Τελωνιακής Ένωσης της ΕΕ. Η Τελωνιακή Ένωση της ΕΕ με την Τουρκία αποτελεί λόγο επιβίωσης της Τουρκίας η οποία φοβάται μόνο της κυρώσεις που θα επηρεάσουν την οικονομία της. Ο φόβος των κυρώσεων είναι ο κύριος λόγος απόσυρσης του ερευνητικού σκάφους της.

9. Η Ελλάδα με την Κύπρο πρέπει να συνεχίσουν την επιθετική τους διπλωματική πολιτική με συμμαχίες ώστε να επιβάλουν κυρώσεις μέσω της ΕΕ στην Τουρκία στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής για καταπάτηση του ψηφίσματος του ΣΑ των ΗΕ στα Βαρώσια αλλά και για την αποδεδειγμένη εμπλοκή της με την σύμμαχο χώρα του Αζερμπαϊτζάν κατά της Αρμενίας.

10. Το μεταναστευτικό το οποίο έχει πλέον ταυτιστεί με το θέμα της άμυνας αποτελεί το κυριότερο πρόβλημα την τελευταία δεκαετία για την χώρα μας. Είναι βέβαιο ότι η Τουρκία θα προσπαθήσει να εργαλειοποιήσει το μεταναστευτικό πρόβλημα όταν τα σχέδια της δεν θα προωθούνται. Θα πρέπει η ΕΥΠ και η Ελληνική Αστυνομία να διερευνήσουν τον ρόλο των ΜΚΟ, σε σχέση με νέες πρακτικές διακίνησης λαθρομεταναστών οι οποίες χρησιμοποιούν παράνομες διαδικασίες και μεθόδους και να συνεχιστεί η επιτυχής διαφύλαξη των συνόρων των τελευταίων μηνών.