Εμπάργκο όπλων στην Τουρκία: Ώρα ευθύνης των Ευρωπαίων εταίρων και των ΗΠΑ

Ώρα να αναλάβουν τις ευθύνες τους μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, εταίροι της Ελλάδας στην ΕΕ, αλλά και οι ΗΠΑ, δηλαδή οι σημαντικότεροι πωλητές όπλων στην Τουρκία, και να στείλουν ηχηρό μήνυμα στην Τουρκία.

Ένα από τα μηνύματα θα μπορούσε να είναι το μερικό ή ολικό εμπάργκο όπλων.

Όχι μόνον διότι προβαίνει σε επιθετικές κινήσεις σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου, αλλά επειδή οι ακραίες ενέργειές της σε Συρία, Ιράκ, Καύκασο, Λιβύη, Αφρική, Περσικό Κόλπο, κ.ο.κ., εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή.

Ωστόσο, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ακόμα κι’ αν οι Βρυξέλλες αποφάσιζαν εμπάργκο όπλων, αδυνατούν να επιβάλλουν στα κράτη – μέλη της ΕΕ να εφαρμόσουν μια τέτοια απόφαση, υπό μορφή “ντιρεκτίβας”.

Έτσι, κάθε χώρα – μέλος καλείται να λάβει ξεχωριστά αυτή την απόφαση. Ωστόσο, μια τέτοια “προτροπή” σε κεντρικό επίπεδο, στην ΕΕ, σίγουρα θα είχε ιδιαίτερη βαρύτητα.

Εφόσον, πάντως, ισχύει κάτι τέτοιο, είναι άκρως αμφίβολο εάν θα υπάρξουν ευήκοα ώτα στο αίτημα για εμπάργκο όπλων στην Τουρκία.

Πόσο μάλλον, αφού η Άγκυρα είναι ένας από τους καλύτερους πελάτες πολλών μεγάλων χωρών – μελών της ΕΕ που παράγουν οπλικά συστήματα.

Μπλόκο

Πρόσφατα, ωστόσο, εξαιτίας της εμπλοκής της Άγκυρας στον πόλεμο που εξαπέλυσε το Αζερμπαϊτζάν κατά της Αρμενίας, ο Καναδάς ανακοίνωσε ότι θέτει φραγμό στις πωλήσεις οπλικών συστημάτων στην Τουρκία.

Στην αρχή του 2018, με την πρώτη εισβολή της Τουρκίας στη Συρία, στην περιοχή η οποία κατοικείτο από πολλούς Κούρδους, Αφρίν, μετά από επίμονες πιέσεις της γερμανικής αντιπολίτευσης, κυρίως του αριστερού κόμματος, Ντίε Λίνκε, και των “Πράσινων”, η Γερμανία σταμάτησε ορισμένες από τις πωλήσεις οπλικών συστημάτων της προς την Τουρκία.

Παρά ταύτα, σύμφωνα με τον γερμανικό Τύπο, εξακολουθούν να “τρέχουν” κρίσιμης σημασίας εξοπλιστικά προγράμματα, όπως, μεταξύ άλλων, τα σύγχρονα υποβρύχια. Τα αντίστοιχα των ελληνικών.

Καλός “πελάτης”

Οι ΗΠΑ, από τις οποίες η Τουρκία “ψωνίζει” το 60% των εισαγόμενων οπλικών συστημάτων της εξαπολύουν λεκτικές προειδοποιήσεις. Αλλά, έως τώρα, μέχρι εκεί.

Ως γνωστόν, η Ουάσιγκτον έχει “προειδοποιήσει” την Άγκυρα πως, εάν ενεργοποιήσει και θέσει σε επιχειρησιακή λειτουργία τα ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα, S-400, θα αποκλειστεί από το πρόγραμμα του αεροσκάφους πέμπτης γενιάς, F-35, και δεν θα παραλάβει κανένα.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, κρατάει ανοικτή την πόρτα στην Τουρκία, και την καλεί να “ψωνίσει” από τις ΗΠΑ το αμερικανικό αντιαεροπορικό σύστημα, “Patriot”, αντί να ενεργοποιήσει τους S-400.

Ενδιαφέρον είναι ότι το “κρυφτούλι” Άγκυρας – Ουάσιγκτον συνεχίζεται, τη στιγμή που οι ΗΠΑ θέλουν να ανοίξουν χρυσοφόρες μπίζνες με εξοπλιστικά προγράμματα στην Ελλάδα.

Προγράμματα που θα καρπωθούν και άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, το Ισραήλ, κ.ο.κ., και θα τα χρυσοπληρώσει ο -σκληρά δοκιμαζόμενος- ελληνικός λαός.

Να σημειωθεί πως οι ΗΠΑ τελευταία φορά που είχαν επιβάλει εμπάργκο όπλων στην Τουρκία ήταν μετά τον “Αττίλα” στην Κύπρο, το 1974. Εκτοτε, η Τουρκία είναι ένας από τους καλύτερους πελάτες αμερικανικών οπλικών συστημάτων.

Η Βρετανία, επίσης, είναι ένας από τους σημαντικότερους πωλητές όπλων στην Τουρκία. Προ μηνών έγινε γνωστό, μάλιστα, ότι της πούλησε την τεχνολογία, χάρις στην οποία μπορεί να κατασκευάζει σήμερα τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της (drones).

Το Λονδίνο, βέβαια, ανέκαθεν θεωρείτο ισχυρός “πυλώνας” στήριξης σημαντικών τουρκικών συμφερόντων. Κάτι εμφανές και όσο ήταν η Βρετανία εντός της ΕΕ, και τώρα που αποχωρεί.

Εξάλλου, ο ρόλος του Λονδίνου στις κυπριακές υποθέσεις μόνον φιλελληνικός δεν μπορεί να τον χαρακτηριστεί.

Να σημειωθεί πως, χάρις -και- στις πωλήσεις στρατιωτικής τεχνολογίας από Δυτικές χώρες, καθώς και στις τεράστιες επενδύσεις που έκανε η Άγκυρα τα τελευταία χρόνια στον τομέα των εξοπλισμών, απέκτησε μια -αρκούντως καλή για την Τουρκία- πολεμική βιομηχανία και ερευνητικά κέντρα.

Προφανώς, στον τομέα των προηγμένων τεχνολογικά οπλικών συστημάτων, είναι εξαρτημένη από τις μεγάλες πολεμικές βιομηχανίες. Ωστόσο, έχει κάνει σοβαρά βήματα σε αρκετούς τομείς, παράγοντας μόνη της οπλικά συστήματα.

Με αυτά, μάλιστα, εξοπλίζει άλλες χώρες, όπως, για παράδειγμα το Αζερμπαϊτζάν, μετατρέποντας την αντιπαράθεση στον Καύκασο σε “πόλεμο drones”. Κάτι, από το οποίο πρέπει να εξαγάγει τα συμπεράσματά της η ελληνική πλευρά.

Απροθυμία

Οι απροθυμία πολλών Ευρωπαίων εταίρων να επιβάλλουν έμπρακτα μέτρα και κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας φάνηκε τόσο στις Συνόδους Κορυφής της ΕΕ, όσο και στα Συμβούλια των υπουργών Εξωτερικών που προηγήθηκαν.

Απρόθυμοι φάνηκαν και για την επιβολή εμπάργκο στις πωλήσεις όπλων στην Τουρκία. Με ιδιαίτερη ένταση το αρνήθηκαν, μεταξύ των άλλων, η Γερμανία, η Ισπανία, η Ιταλία, η Ουγγαρία και η Μάλτα.

Αρκετές χώρες, επίσης, απλά αδιαφόρησαν, αφήνοντας να εννοηθεί ότι οι ελληνο-τουρκικοί “καυγάδες” δεν τις αφορούν.

Είναι οι χώρες, οι οποίες πριν δεν ήθελαν κυρώσεις για την Τουρκία, αλλά εκόπτοντο για κυρώσεις στη Λευκορωσια, ενώ τώρα ούτε καν ασχολήθηκαν με το θέμα του εμπάργκο όπλων.

Γενικότερα, οι συσχετισμοί εντός της ΕΕ δεν δείχνουν να είναι υπέρ της Ελλάδας. Αλλά και η Αθήνα, εξίσου δείχνει σοβαρή αδυναμία να διαμορφώσει ένα “λόμπυ” υπέρ των συμφερόντων της. Τόσο εντός της ΕΕ, όσο και διεθνώς.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, έως τώρα, δεν έχει καταφέρει να πάρει μαζί της ούτε καν βαλκανικές χώρες, όπως τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις κάνουν τα “στραβά μάτια” στις τουρκικές κινήσεις.

Βεβαίως, η άρνηση αρκετών Ευρωπαίων να ταχθούν υπέρ του εμπάργκο όπλων ήταν αναμενόμενη. Οι περισσότεροι εξ’ αυτών, άλλωστε, έχουν πελάτη τους την Τουρκία.

Να σημειωθεί πως Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία και Γερμανία είναι από τους βασικούς πωλητές οπλικών συστημάτων στην Τουρκία.

Αρκετές από αυτές, μάλιστα, αρνούνται τις κυρώσεις, όπως χαρακτηριστικά η Ιταλία, παρά το γεγονός ότι τα γεωπολιτικά συμφέροντά τους συχνά έρχονται σε σύγκρουση με τα τουρκικά.