Νιγηρία: Θρίλερ με Έλληνες ναυτικούς – Διαπραγματεύσεις με τους πειρατές για τα λύτρα

Σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις της πλοιοκτήτριας εταιρείας του υπό σημαία Τόγκο πλοίου ελληνικών συμφερόντων εφοδιαστικού δεξαμενόπλοιου “Στέλιος Κ”. Στην γενική εικόνα βρίσκεται ειδικός διαπραγματευτής, ο οποίος λειτουργεί ως «γέφυρα» μεταξύ εταιρείας και πειρατών, ώστε να υπάρξει τελική συμφωνία και να καθοριστεί το ύψος των λύτρων, ώστε να απελευθερωθούν οι ναυτικοί.

Οι οικογένειες των απαχθέντων βρίσκονται σε συνεχή επαφή με την εταιρεία, εκπρόσωποι της οποίας τους διαβεβαιώνουν ότι θα καταβάλουν τα λύτρα και οι δικοί τους θα επιστρέψουν σπίτι.

Το ρεσάλτο έγινε στα νερά της Νιγηρίας, στις αρχές της εβδομάδας, ενώ το πλοίο είχε ρότα για το Λάγος. Το πλήρωμα αποτελείται από συνολικά πέντε Έλληνες ναυτικούς. Στο  πλοίο παρέμειναν ο μηχανικός και ένας ναύτης. Όταν  δέχθηκε την επίθεση βρισκόταν στον Κόλπο της Γουινέας.

Στα νερά του Κόλπου έχουν αυξηθεί τα πειρατικά κτυπήματα. Μέσα σε τρεις ημέρες έγιναν τρία πετυχημένα ρεσάλτα. Τα άλλα δύο αφορούν την απαγωγή πέντε ναυτικών στο υπό σημαία Γκάνας φορτηγό πλοίο  AM Delta και άλλους 14 από το υπό σημαία Λιβερίας δεξαμενόπλοιο  έξω από το  Sao Tome. Οι πειρατικές επιθέσεις αυξάνονται στη Γουινέα και αποτελεί πονοκέφαλο για τη διεθνή ναυτιλία. Το 2020 έχουν γίνει στην περιοχή 24 επιθέσεις και πιαστεί όμηροι συνολικά 128 ναυτικοί έως τώρα.

Οι απαχθέντες φυλακίζονται σε ειδικά διαμορφωμένο στρατόπεδο στη ζούγκλα. Λόγω χαμηλού ύψους και περιορισμένης ταχύτητας, τα product δεξαμενόπλοια -δηλαδή δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν παράγωγα του πετρελαίου- είναι πιο εύκολα προσβάσιμα, ενώ στην εξίσωση μπαίνουν και τα δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου-LNG.

Περιοχές υψηλού κινδύνου και συμφέροντα

Οι περιοχές οι οποίες έχουν αναγνωριστεί, ως εξαιρετικά επικίνδυνες για εμφάνιση περιστατικού θαλάσσιας πειρατείας είναι:

· Νοτιοανατολική Ασία: Μπαγκλαντές, Ινδονησία, Στενά της Μάλακκα, Μαλαισία, Νότια Κίνα, Σιγκαπούρη, Βιετνάμ, με τα Στενά της Μάλακκα να κατέχουν την πρώτη θέση σε βαθμό επικινδυνότητας ανάμεσα στις εν λόγω θαλάσσιες περιοχές. Στις περιοχές αυτές οι πειρατικές επιθέσεις λαμβάνουν χώρα με σκοπό να αποκτηθεί είτε το πλοίο είτε το φορτίο του.

· Κεντρική και Νότια Αμερική: Βενεζουέλα, Παναμάς, Κολομβία, Βραζιλία, Καραϊβική. Σε αυτές τις θαλάσσιες περιοχές η πειρατεία λαμβάνει χώρα σε μορφή ληστείας με χαμηλό βαθμό χρήσης βίας.

· Δυτικές Ακτές Αφρικής (Κόλπος Νέας Γουινέας): Νιγηρία και Άγκολα. Σε αυτές τις θαλάσσιες περιοχές τα περιστατικά πειρατείας χαρακτηρίζονται από έντονη χρήση άγριας βίας.

· Ανατολικές Ακτές Αφρικής (Κέρας της Αφρικής): Η Σομαλία βόρεια και βορειοανατολικά βρέχεται από τον Κόλπο του Άντεν, ενώ ανατολικά και νοτιοανατολικά βρέχεται από τον Ινδικό Ωκεανό.

Τα τελευταία χρόνια, οι πειρατικές επιθέσεις έχουν ενταθεί στη δυτική Αφρική και πιο συγκεκριμένα στον Κόλπο της Γουινέας. Εκεί εφαρμόζεται η τακτική απαγωγής πληρωμάτων για λύτρα ή η κλοπή του φορτίου, αξίας εκατομμυρίων δολαρίων. Οι πειρατές καταλαμβάνουν τα πλοία, κυρίως δεξαμενόπλοια, και φέρνουν δίπλα τους άλλα μικρότερα στα οποία γίνεται η μεταφόρτωση είτε μέρους του φορτίου είτε όλου. Όταν απαγάγουν ναυτικούς τούς πάνε στη ζούγκλα έως ότου καταβληθούν τα λύτρα. Επιθέσεις γίνονται πλέον όχι μόνο κοντά στις ακτές και σε πλοία που βρίσκονται στο αγκυροβόλιο, αλλά και σε απόσταση 100 μιλίων μακριά.

Σαν επιθετική μορφή καρκίνου εξαπλώνεται στο σώμα της παγκόσμιας ναυτιλιακής βιομηχανίας η σύγχρονη πειρατεία. Μπορεί όλα τα βλέμματα να είναι στραμμένα στη δυτική Αφρική και στη νοτιο-ανατολική Ασία, όμως οι επιθέσεις έχουν φθάσει μέχρι τον Κόλπο του Μεξικού.

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ εξέδωσε προειδοποίηση τον κίνδυνο από πειρατικές σε πλοία και πετρελαϊκές πλατφόρμες στο νότιο κόλπο του Μεξικού.

Πιο συγκεκριμένα, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών ενημέρωσε ότι “ένοπλες εγκληματικές ομάδες είναι γνωστό ότι στοχεύουν και ληστεύουν εμπορικά πλοία, πλατφόρμες πετρελαίου και υπεράκτια πλοία εφοδιασμού στον κόλπο της Campeche στον νότιο Κόλπο του Μεξικού”.

Σύμφωνα με το US MARAD, τις πρώτες τρεις εβδομάδες του Απριλίου 2020 σημειώθηκε μεγάλος αριθμός επιθέσεων παρατηρήθηκε σε υπεράκτια πλοία υποστήριξης στο νότιο άκρο του Κόλπου του Μεξικού.

Στην έκθεση της διακρατικής Regional Cooperation Agreement on Combating Piracy and Armed Robbery against Ships in Asia (ReCAAP) για το α’ τρίμηνο του 2020 αναφέρεται ότι τα περιστατικά έχουν τριπλασιαστεί σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο 2019 στην Ασία.

Η αύξηση των περιστατικών παρατηρήθηκε στο Μπαγκλαντές, την Ινδία, την Ινδονησία, τις Φιλιππίνες, Βιετνάμ και τα Στενά της Σιγκαπούρης.

Οι συντάκτες της έκθεσης υπογραμμίζουν ότι η αύξηση των περιστατικών επί των πλοίων ειδικά στα Στενά της Σιγκαπούρης είναι πολύ ανησυχητική. Από εννέα επιθέσεις στη διάρκεια του 5μήνου το 2019 έχουν φθάσει τις 15.

Όλα τα περιστατικά που αναφέρθηκαν στην Ινδονησία και τις Φιλιππίνες σημειώθηκαν σε πλοία σε αγκυροβόλιο.

Επιπλέον, το ReCAAP ISC επικεντρώνεται στο ανησυχητικό φαινόμενο της απαγωγής πληρώματος στις θάλασσες Sulu-Celebes στις Φιλιππίνες και στα νερά της ανατολικής Sabah που βρίσκεται στο βόρειο μέρος του Μπόρνεο στη Μαλαισία.

Στατιστικά στοιχεία υπάρχουν και για το 5μηνο Ιανουάριος-Μάιος 2020. Σημειώθηκαν συνολικά 48 ένοπλες επιθέσεις και μία απόπειρα σε πλοία που έπλεαν στην Ασία. Τα περιστατικά γα αυτό το χρονικό διάστημα έχουν διπλασιαστεί σε σύγκριση με το 5μηνο του 2019 που ήταν 25 εκ των οποίων 22 επιθέσεις και τρεις απόπειρες.

Σε αυτό το πλαίσιο, το ReCAAP ISC υπογραμμίζει την ανάγκη οι αρχές κάθε κράτους να ενισχύσουν την επιτήρηση, να αυξήσουν τις περιπολίες και να ανταποκριθούν άμεσα στο κάλεσμα για βοήθεια που εκπέμπεται από πλοία που δέχονται επίθεση πλοία προκειμένου να συλλάβουν και να διώξουν τους δράστες.

Βασικές συμβουλές και βέλτιστες πρακτικές

Με την ευκαιρία των αυξανόμενων εντάσεων και επιθέσεων που πραγματοποιούνται στα Στενά της Σιγκαπούρης, το Κέντρο Πληροφοριών Σιγκαπούρης (IFC) συνιστά στους εφοπλιστές και τα πληρώματα να επαγρυπνούν συνεχώς, να τηρούν τις τυπικές διαδικασίες λειτουργίας των πλοίων και να ενημερώνουν εγκαίρως τις τοπικές αρχές.

Επίσης, συνιστούν της χρήση καμερών ασφαλείας και τους προβολείς σάρωσης. Τέλος, είναι σημαντικό να ασφαλίζονται όλες τις πόρτες και ειδικά εκείνες που εμποδίζουν την πρόσβαση στους χώρους διαμονής και μηχανημάτων.