Συμπληρώνονται σήμερα 50 χρόνια από την πτώση της χούντας και τη γένεση της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας. Επισήμως η ιστορική τομή του 1974 ονομάζεται αποκατάσταση της δημοκρατίας. Η Αναθεωρητική Βουλή που προέκυψε από τις πρώτες ελεύθερες εκλογές του 1974 και ψήφισε το σύνταγμα του 1975, σε ψήφισμά της τόνισε ότι «η Δημοκρατία δικαίω ουδέποτε κατελύθη».
Μετάβαση και όχι επιστροφή
Στην πραγματικότητα το 1974 είχαμε μετάβαση στη δημοκρατία. Η Ελλάδα δεν επέστρεψε στην προδικτατορική «καχεκτική δημοκρατία». Η νομιμοποίηση του ΚΚΕ, το τέλος των μετεμφυλιακών κατασταλτικών μέτρων σε βάρος της Αριστεράς, η διεξαγωγή πραγματικά τίμιων εκλογών, το δημοψήφισμα που έδωσε τέλος στη βασιλεία, ο σεβασμός στα θεμελιώδη δικαιώματα της φιλελεύθερης αστικής δημοκρατίας, η ειρηνική μεταβίβαση της διακυβέρνησης και η κρατική μέριμνα για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων διαμόρφωσαν μια νέα ιστορική συνθήκη για τη χώρα. Στην Ελλάδα το 1974 γεννήθηκε μια δημοκρατία που παρά τα (όχι μικρά) προβλήματά της, δεν έχει πολλές διαφορές από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές δημοκρατίες.
Η πορεία του εκδημοκρατισμού
Ο εκδημοκρατισμός δεν ήταν κάτι που «έφερε ο Καραμανλής», όσο και αν ο ιστορικός ηγέτης της Δεξιάς σφράγισε με την παρουσία του τη Μεταπολίτευση. Ο εκδημοκρατισμός υπήρξε μια πορεία με απαρχή την πτώση της χούντας και κατάληξη το 1982 όταν η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ αναγνώρισε την Εθνική Αντίσταση, ρίχνοντας την αυλαία του Εμφυλίου. Σε αυτήν την πορεία δεν έλειψαν οι συγκρούσεις (και μάλιστα σκληρές) αφού η τελική μορφή που πήρε η Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία δεν ήταν εξαρχής προδιαγεγραμμένη. Ο μεταπολιτευτικός εκδημοκρατισμός διαμορφώθηκε από πολλούς παράγοντες: τον χειραφετησιακό άνεμο της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, την οργή για την καταστροφή της Κύπρου, τη στρατηγική επιλογή της πολιτικής ελίτ για ένταξη στην ΕΟΚ, την επιθυμία συνολικά της κοινωνίας για μια νέα αρχή, τη συνειδητοποίηση από την άρχουσα τάξη ότι η διατήρηση της σταθερότητας προϋπέθετε παροχές προς την κοινωνική πλειονότητα. Η τελική μορφή της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας αποτέλεσε το σημείο συμβιβασμού μεταξύ των πόλων ισχύος που ανταγωνίστηκαν για να τη διαμορφώσουν.
Το μίσος για την Μεταπολίτευση
Η Ελλάδα το 1974 δεν έγινε ούτε… σοβιετική δημοκρατία ούτε και κυριαρχήθηκε από τις… άφρονες δυνάμεις του λαϊκισμού, όπως υποστηρίζουν την τελευταία δεκαπενταετία διάφοροι έξαλλοι της (ακρο)Δεξιάς -οι οποίοι στο όνομα ενός δήθεν «ορθολογισμού» εκστομίζουν ανορθολογικές γραφικότητες.
Αυτό που όντως συνέβη το 1974 ήταν ότι άρχισαν να τηρούνται βασικοί δημοκρατικοί κανόνες και ανέβηκε το βιοτικό επίπεδο των πολλών -αυτά βέβαια μέχρι το Μνημόνιο. Στην πραγματικότητα, το «μίσος για τη Μεταπολίτευση» δεν είναι παρά μια σύγχρονη μεταμφίεση του παλιού ακροδεξιού μίσους για την Αριστερά, τα δικαιώματα των πολλών, την ίδια τη δημοκρατία. Τη χρεοκοπία δεν την έφερε η «πολλή δημοκρατία», αλλά μια καταστροφική οικονομική διαχείριση από ένα κοντόθωρο πολιτικό προσωπικό και μια άπληστη οικονομική ελίτ.
Πενήντα χρόνια μετά, οφείλουμε να υπερασπιστούμε τις ιστορικές κατακτήσεις του 1974 απέναντι στους εχθρούς της δημοκρατίας.
Η κρίση
Η υπεράσπιση των δημοκρατικών κατακτήσεων της Μεταπολίτευσης σε καμιά περίπτωση δεν σημαίνει εθελοτυφλία μπροστά στα πολύ μεγάλα προβλήματα της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας. Η ωραιοποίηση της κατάστασης φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα. Το ρεκόρ της αποχής και το ιστορικό υψηλό της Ακροδεξιάς στις ευρωεκλογές δείχνουν ότι η πολιτική κρίση που ξεκίνησε στα χρόνια του Μνημονίου δεν έχει τελειώσει, αλλά εκφράζεται με διαφορετικό τρόπο. Μια κρίση που έχει να κάνει τόσο με τη μεγάλη πτώση του βιοτικού επιπέδου που δεν έχει αποκατασταθεί, όσο και με την αίσθηση ότι το πολιτικό σύστημα εξυπηρετεί την οικονομική ελίτ, αδιαφορώντας για τα προβλήματα των πολιτών.
Σε πρόσφατη έρευνα του ινστιτούτου Eteron tο 69,8% των ερωτώμενων δηλώνει δυσαρεστημένο με τον τρόπο που λειτουργεί η δημοκρατία. Ακόμα πιο σημαντικό ίσως είναι ότι το 72% εκτιμά ότι η επόμενη γενιά θα ζήσει χειρότερα από τη σημερινή. Η δυσαρέσκεια σε συνδυασμό με την απαισιοδοξία διαμορφώνουν το εύφορο έδαφος για να ευδοκιμήσουν οι δυνάμεις της αντιπολιτικής και του μίσους για τη δημοκρατία.
Οι εκφάνσεις της κρίσης είναι και πολλές και χτυπητές. Θα περίμενε λοιπόν κανείς ότι η κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα εν γένει θα άκουγαν τα καμπανάκια που χτυπάνε και θα προχωρούσαν σε μια αποφασιστική στροφή προς τα πραγματικά προβλήματα των πολιτών, εφαρμόζοντας μια πολιτική για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου της κοινωνικής πλειονότητας. Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει. Έγκλειστοι στον γυάλινο πύργο της αλαζονείας τους, συνεχίζουν την ίδια αδιέξοδη πολιτική λες και δεν συμβαίνει τίποτα. Οι βάρβαροι έχουν όμως ήδη διαβεί τις πύλες…
Γιάννης Αλμπάνης
Ο Γιάννης Αλμπάνης είναι δημοσιογράφος
dnews.gr
Ακολουθήστε το HappenedNow.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε ολες τις ειδήσεις μας στο Facebook Group και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
