ΕΕ για Τουρκία: Και «μείζων εταίρος» η Άγκυρα και το σύνηθες ευχολόγιο για «κυρώσεις»

Την τακτική «και με τον χωροφύλαξ και με τον κλέφτη» φαίνεται ότι θα ακολουθήσει και πάλι η ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής, στις 25 Μαρτίου, κτυπώντας μια στο καρφί και μια στο πέταλο.

Σε off the record ενημέρωση που έκανε χτες ανώτατος παράγων της ΕΕ, ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις 25-3, παρατήρησε ότι η ΕΕ είναι υπέρ του ανοίγματος μιας «θετικής ατζέντας» με την Τουρκία, διότι είναι «κρίσιμος εταίρος» για την Ευρώπη, αλλά υπογράμμισε ότι ακόμα χρειάζεται να γίνουν βήματα.

Ο ίδιος, μάλιστα, πρόσθεσε με νόημα, που εύλογα γεννά αρκετά ερωτηματικά: «Ας περιμένουμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση τις επόμενες εβδομάδες, γιατί πολλά εξαρτώνται από κάτι, το οποίο δεν ελέγχουμε. Δηλαδή, τη συμπεριφορά της Τουρκίας».

Να σημειωθεί πως αύριο, ο Ταγίπ Ερντογάν θα έχει επικοινωνία με την ηγεσία της Κομισιόν και της ΕΕ.

Κατά την ενημέρωση των εκπροσώπων των ΜΜΕ, ο Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε:

-Για τις ευρω-τουρκικές σχέσεις: Χαρακτήρισε «σχέση-κλειδί» τη σχέση ΕΕ – Τουρκίας, και την Τουρκία ως «πολύ ιδιαίτερο εταίρο», λόγω του ότι, εκτός των άλλων, αποτελεί υποψήφια χώρα.

«Η χώρα αυτή δεν είναι απλώς «μείζων εταίρος», αν δεν θέλουμε να την αποκαλέσουμε περιφερειακή δύναμη, είναι «κρίσιμος εταίρος», επειδή είναι και υποψήφια χώρα», είπε.

-Για την ευρωπαϊκή έκθεση σχετικά με την Τουρκία που θα παρουσιάσει στη Σύνοδο Κορυφής ο αρμόδιος Επίτροπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Ισπανός, Ζοζέπ Μπορελ:

Πρόθεση του Ζ.Μπορέλ, ανέφερε ο Ευρωπαίος παράγων, «ήταν εξ αρχής να θέσει τις ευρω-τουρκικές σχέσεις στη σωστή τροχιά και αυτό περικλείει πολλά θέματα: Τα διμερή ζητήματα, την περιφερειακή συμπεριφορά της Τουρκίας, την εσωτερική κατάσταση στη χώρα, τους πρόσφυγες και μετανάστες κ.ά.

Αυτή είναι η κατεύθυνση, στην οποία θέλει να κινηθεί. Έχουμε, λοιπόν, μία θετική ατζέντα, αν και εξακολουθούν να υπάρχουν θέματα, τα οποία δε μπορούμε να αποδεχτούμε σε σχέση με τη συμπεριφορά της Τουρκίας.

Όλα αυτά θα συζητηθούν. Αλλά η κατεύθυνση, στην οποία θέλει ο Ζ.Μπορέλ να οδηγήσει τη σχέση, είναι σταθερά η ίδια: «Ας προσπαθήσουμε να θέσουμε πάλι σε τροχιά αυτή τη σχέση, κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μπορούμε να συζητούμε και να επιλύουμε όλα τα θέματα και τα προβλήματα».

Σύμφωνα με τον Ευρωπαίο παράγοντα, οι «τελευταίες πινελιές» στην «έκθεση Μπορέλ» θα μπουν στη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ που θα γίνει τρείς ημέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής.

Σε ερώτηση αν θα δημοσιευτεί η έκθεση, απάντησε ότι αυτή «απευθύνεται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στους ηγέτες των κρατών – μελών. Αυτό που θα δημοσιευτεί, θα είναι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Επομένως, η έκθεση δε θα δημοσιοποιηθεί».

-Για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο: Είπε ότι «έχει βελτιωθεί τους τελευταίους μήνες. Η Τουρκία έχει σταματήσει να κάνει πολλά πράγματα σε σχέση με παλαιότερα, ωστόσο υπάρχουν πολλά ακόμα θέματα και η θετική ατζέντα εντάσσεται στο συνολικό πλαίσιο των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία».

-Για το ενδεχόμενο επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία: Ανέφερε ότι στην έκθεση του Ζ.Μπορέλ θα προβλέπονται και μέτρα κατά της Τουρκίας, εάν δεν έχει την σωστή συμπεριφορά.

Εξήγησε ότι η έκθεση θα εξετάζει το συνολικό πλαίσιο των σχέσεων ΕΕ- Τουρκίας και τη συμπεριφορά της Τουρκίας, τόσο το προηγούμενο διάστημα με τις ενέργειες της κατά της Ελλάδας, της Κύπρου και άλλων χωρών, αλλά και τη βελτίωση της συμπεριφοράς της την τελευταία χρονική περίοδο.

Θα γίνεται λόγος, επίσης, τόσο στην θετική ατζέντα όσο και στα μέτρα που μπορούν να ληφθούν εναντίον της, τα οποία βρίσκονται στο τραπέζι εδώ και αρκετούς μήνες.

-Για τη στάση των κρατών – μελών της ΕΕ έναντι της Τουρκίας: Παρατήρησε ότι «υπάρχει μεγαλύτερη ενότητα στους κόλπους της ΕΕ σε σχέση με ό,τι ίσχυε πριν. Υπάρχει μεγαλύτερη ενότητα, επειδή η τουρκική συμπεριφορά στην Ανατολή Μεσόγειο έχει βελτιωθεί, αν και υπάρχουν ακόμη αρκετά ζητήματα που δεν έχουν επιλυθεί».

Ωστόσο, πρόσθεσε, η Τουρκία «θα πρέπει να κάνει αρκετά ακόμη βήματα προτού μπορέσουμε να προχωρήσουμε σε μία πραγματικά θετική δέσμευση».

-Για ενδεχόμενες συνεννοήσεις μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για κοινή στάση έναντι της Τουρκίας:

Ανέφερε ότι η κατάσταση στην Ουάσιγκτον είναι ακόμη ιδιόμορφη, δεδομένου ότι δεν έχει εγκριθεί επίσημα η τοποθέτηση ορισμένων αξιωματούχων στο υπουργείο Εξωτερικών, ενώ ακόμα διερευνάται η στάση της νέας αμερικανικής κυβέρνησης σε διάφορα θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Πρόσθεσε, επίσης, ότι υπάρχουν συζητήσεις με τις ΗΠΑ, αλλά όχι σε επίπεδο λήψης αποφάσεων. Επικεντρώνονται, όμως, περισσότερο σε θέματα όπως η Ρωσία και η Κίνα.

-Για τη νέα διεθνή Διάσκεψη για το Κυπριακό: Σημείωσε ότι η ΕΕ θα είναι παρούσα στη διεθνή Διάσκεψη, στη Γενεύη.

Μετά από αυτή τη Διάσκεψη, που, όπως είπε, αποτελεί την πρώτη φάση, σε δεύτερη φάση θα διεξαχθούν οι συζητήσεις επί της ουσίας. «Η ΕΕ σε αυτές τις συνομιλίες θα έχει το στάτους που είχε και στις προηγούμενες». Η ΕΕ είχε θέση παρατηρητή.

«Θα είμαστε παρόντες στη Γενεύη -είπε- αλλά και στις συνομιλίες επί της ουσίας που θα ακολουθήσουν».

Να σημειωθεί πως τα κατεχόμενα διαφωνούν με κάτι τέτοιο, αν και η Αγκυρα, παρ’ ότι αρχικά έκανε την «δύσκολη», τώρα έχει συμφωνήσει. Τους ίδιους τακτικισμούς έκανε η Τουρκία και στην τελευταία διεθνή Διάσκεψη, το καλοκαίρι του 2017.

Το Κυπριακό, πάντως, πρόσθεσε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, «είναι ένα από τα πλέον δύσκολα διπλωματικά ζητήματα, επειδή παραμένει άλυτο επί δεκαετίες και υπάρχει μεγάλη συναισθηματική φόρτιση στις δύο κοινότητες. Εάν βρεθεί λύση, όποια και να είναι αυτή, θα γίνει στο πλαίσιο του νησιού και της ΕΕ. Επομένως, είναι λογικό να συμμετέχει και η ΕΕ στις συνομιλίες».

Επιπλέον, είπε, «υπάρχει το κοινοτικό κεκτημένο, έχουμε κανόνες και θα συμμετάσχουμε στο μέλλον της Κύπρου, μιας ενωμένης Κύπρου. Αυτή είναι η φιλοδοξία όλων μας. Εννοείται, λοιπόν, ότι θα είμαστε εκεί».

-Για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία και κυρώσεις: Ερωτηθείς, ειδικότερα, γιατί η ΕΕ να υιοθετεί κυρώσεις σε βάρος της Ρωσίας, και να κάνει τα στραβά μάτια για την Τουρκία, ο Ευρωπαίος παράγων απάντησε: «Παρακολουθούμε την κατάσταση στην Τουρκία επί μακρόν, την εξέλιξη του πολιτικού συστήματος. Έχουμε εκφράσει με σαφήνεια τις ανησυχίες μας στους Τούρκους ομολόγους μας και έχουμε εκδώσει σχετικές δηλώσεις».

Και πρόσθεσε: «Εξετάζουμε τα θέματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία. Σχετικά με το εάν θα υπάρξουν κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας, αυτό είναι κάτι που το αποφασίζουν τα κράτη – μέλη. Μέχρι στιγμής δεν έχουν λάβει τέτοια απόφαση. Θα δούμε τι θα συμβεί στο μέλλον».

-Για ενδεχόμενη Διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο: Ανέφερε ότι συνεχίζονται οι προεργασίες και έχει υπάρξει κάποια πρόοδος. Ωστόσο, σημείωσε ότι η προσοχή τώρα είναι στραμμένη στην έκθεση του Ζ.Μπορέλ προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και ότι η συγκεκριμένη Διάσκεψη αποτελεί μέρος των ευρω-τουρκικών σχέσεων.