Σε μια εξαιρετικά σημαντική απόφαση κατέληξε σήμερα το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς έκρινε ότι οι επιβάτες αεροπλάνων δικαιούνται να λάβουν αποζημίωση από τις αεροπορικές εταιρείες σε περίπτωση καθυστέρησης ή ματαίωσης της πτήσης λόγω απεργίας του προσωπικού του αερομεταφορέα.

Το ανώτατο δικαιοδοτικό όργανο της ΕΕ έκρινε ουσιαστικά ότι απεργία που πραγματοποιείται από συνδικαλιστική οργάνωση του προσωπικού αερομεταφορέα με σκοπό μεταξύ άλλων την αύξηση μισθών δεν εμπίπτει στην έννοια της «έκτακτης περίστασης» η οποία μπορεί να απαλλάξει την αεροπορική εταιρία από την υποχρέωσή της για την καταβολή αποζημίωσης λόγω ματαίωσης ή σημαντικής καθυστέρησης των οικείων πτήσεων. Το ίδιο ισχύει ακόμη και εάν η απεργία πραγματοποιείται σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται από την εθνική νομοθεσία.

Το ιστορικό

Ένας επιβάτης κράτησε θέση σε πτήση από το Μάλμε με προορισμό την Στοκχόλμη (Σουηδία) που έπρεπε να πραγματοποιηθεί από την Scandinavian Airlines System Denmark–Norway–Sweden (SAS) στις 29 Απριλίου 2019. Ωστόσο η πτήση ματαιώθηκε καθώς οι χειριστές αεροσκαφών της εταιρείας στη Δανία, την Νορβηγία και τη Σουηδία, πραγματοποίησαν απεργία.

Μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων των συνδικαλιστικών οργανώσεων που εκπροσωπούν τους χειριστές αεροσκαφών της SAS, οι οποίες στόχευαν στην σύναψη νέας συλλογικής σύμβασης με τον εν λόγω αερομεταφορέα, οι οργανώσεις αυτές κάλεσαν τα μέλη τους σε απεργία. Η απεργία αυτή διήρκησε επτά ημέρες και οδήγησε στην ματαίωση από την SAS πολλών πτήσεων, μεταξύ των οποίων και της προγραμματισμένης πτήσης του ενδιαφερόμενου επιβάτη.

Η Airhelp, εταιρεία που παρέχει νομικές υπηρεσίες σε επιβάτες που βίωσαν καθυστέρηση, ακύρωση της πτήσης τους ή υπεράριθμη πτήση, στην οποία ο εν λόγω επιβάτης εκχώρησε τις τυχόν αξιώσεις του έναντι της SAS, προσέφυγε ενώπιον του Attunda Tingsrätt (πρωτοδικείου Attunda, Σουηδία), ζητώντας αποζημίωση βάσει του κανονισμού 261/2004 για τα δικαιώματα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών, λόγω ματαίωσης της πτήσης. Εν προκειμένω, η SAS αρνήθηκε να καταβάλει την αποζημίωση, θεωρώντας ότι η απεργία αυτή συνιστούσε «έκτακτη περίσταση», κατά την έννοια του κανονισμού αυτού, καθώς δεν συνδεόταν αναπόσπαστα με την κανονική άσκηση της δραστηριότητάς της για παροχή υπηρεσιών αερομεταφορέα και διέφευγε του αποτελεσματικού ελέγχου της. Από την πλευρά της, η Airhelp εκτιμούσε ότι αυτή η απεργία δεν συνιστούσε τέτοια «έκτακτη περίσταση», δεδομένου ότι οι συλλογικές εργατικές διαφορές, όπως οι απεργίες, που μπορεί να προκύψουν κατά τις διαπραγματεύσεις και την σύναψη συλλογικών συμβάσεων, εντάσσονται στο πλαίσιο της συνήθους διαχείρισης μιας αεροπορικής εταιρείας

Το πρωτοδικείο Attunda έχει αμφιβολίες σχετικά με το ζήτημα εάν η έννοια «έκτακτη περίσταση», κατά την έννοια του κανονισμού, περιλαμβάνει απεργία που ανακοινώνεται από οργανώσεις εργαζομένων κατόπιν προειδοποίησης, πραγματοποιείται νόμιμα και έχει σκοπό σε αύξηση μισθών. Ειδικότερα, δυνάμει του σουηδικού δικαίου, η προειδοποίηση αυτή πρέπει γίνεται προ επτά τουλάχιστον εργασίμων ημερών από την έναρξη της απεργίας.

Mε την σημερινή του απόφαση, το Δικαστήριο της ΕΕ (ΔΕΕ) κρίνει ότι απεργία που πραγματοποιείται από συνδικαλιστική οργάνωση του προσωπικού αερομεταφορέα με σκοπό μεταξύ άλλων σε αύξηση μισθών δεν εμπίπτει στην έννοια της «έκτακτης περίστασης» η οποία μπορεί να απαλλάξει την αεροπορική εταιρία από την υποχρέωσή της για την καταβολή αποζημίωσης λόγω ματαίωσης ή σημαντικής καθυστέρησης των οικείων πτήσεων. Το ίδιο ισχύει ακόμη και εάν η απεργία πραγματοποιείται σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται από την εθνική νομοθεσία.