«Η Άνοιξη είναι η καλύτερη εποχή για να προετοιμαστεί κανείς για τον χειμώνα. Γιατί επισκέπτομαι τώρα τη Λέσβο» είναι ο τίτλος του άρθρου της αρμόδιας για τις Εσωτερικές Υποθέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης Επιτρόπου Ίλβα Γιόχανσον στη σελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. (https://ec.europa.eu/commission/commissioners/2019-2024/johansson/blog/spring-best-time-prepare-winter-why-i-am-visiting-lesvos-now_en ).

Όπως είναι γνωστό η κ. Γιόχανσον επισκέπτεται την Ελλάδα από την Κυριακή 28 Μαρτίου έως και την Τρίτη 30 Μαρτίου. Τη Δευτέρα θα επισκεφθεί τη Λέσβο σε ένα πρόγραμμα που ακόμα δεν έχει γίνει γνωστό στις λεπτομέρειες του.

Στο άρθρο της η κ. Γιόχανσον σημειώνει έχουν προγραμματιστεί «πάνω από 155 εκατομμύρια ευρώ στην κατασκευή κέντρου υποδοχής στη Λέσβο και τη Χίο. Επιπλέον, άλλα 121 εκατομμύρια για μικρότερα κέντρα στα νησιά Σάμο, Κω και Λέρο. Συνολικά πάνω από ένα τέταρτο ενός δισεκατομμυρίου ευρώ».

Το ποσό όπως η Ευρωπαία Επίτροπος αναφέρει είναι «μία επαρκής χρηματοδότηση για αποδεκτά πρότυπα σε ένα λογικό χρονοδιάγραμμα». Ας σημειωθεί εδώ ότι η κ. Γιόχανσον ξεκαθαρίζει διαφοροποιούμενη πλήρως από τους όρους των δημοτικών αρχών όπως αυτή της Μυτιλήνης που δέχθηκε τη δημιουργία της δομής πως «πρόκειται για εγκαταστάσεις που δεν θα είναι κλειστές».

Για να γίνει αντιληπτό το ύψος της χρηματοδότησης για τη δημιουργία των κέντρων υποδοχής αξίζει να αναφέρουμε ότι το ύψος του ΠΕΠ βορείου Αιγαίου 2014 – 2020 ήταν περί τα 250 εκατομμύρια ευρώ ενώ το ΠΕΠ 2021 – 2027 είναι της τάξης των 370 εκατομμυρίων! Για τη δημιουργία δηλαδή των κέντρων υποδοχής ξοδεύονται όσο ένα περιφερειακό πρόγραμμα για τα νησιά σε βάθος επτά χρόνων!

Στο άρθρο της η κ. Γιόχανσον υπερασπίζεται το Νέο Σύμφωνο για τη μετανάστευσης που όπως λέει «προτείναμε τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους και αποσκοπεί στην εισαγωγή υποχρεωτικής αλληλεγγύης σε ένα λειτουργικό, αποτελεσματικό, πιο ευρωπαϊκό σύστημα μετανάστευσης».

«Περιγράψαμε λεπτομερείς προτάσεις, λέει για το νέο Σύμφωνο η κ. Γιόχανσον, που δείχνουν πώς με τη διαλογή, τη σαφή κατηγοριοποίηση και τις διαδικασίες συνόρων το σύστημα μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά». Με τη φράση της «διαδικασίες συνόρων» η κ. Γιόχανσον σαφώς αναφέρεται στα θέματα «γκριζοποίησης» τμημάτων των ελληνικών νησιών που αποτελούν και αντικείμενο έντονης κριτικής.

Το πλήρες άρθρο της κ. Γιόχανσον αναφέρει:
Στις 7 Σεπτεμβρίου το camp της Μόριας στη Λέσβο κάηκε ολοσχερώς. Ευτυχώς δεν υπήρξε κανένας θάνατος. Η ολική καταστροφή του camp, το οποίο αρχικά είχε χτιστεί για να φιλοξενήσει 3.000 ανθρώπους, άφησε 13.000 άστεγους μέσα σε μία νύχτα.

Απαιτούνταν μία άμεση απάντηση. Από την Ε.Ε., από τα κράτη- μέλη, από τις ελληνικές αρχές. Η Επιτροπή υποστήριξε την άμεση μεταφορά και στέγαση 406 ασυνόδευτων παιδιών και εφήβων από τη Λέσβο στην ηπειρωτική Ελλάδα. Κράτη- μέλη προμήθευσαν έκτακτα 170.000 είδη ανάγκης, ρούχα, σκηνές και φαγητό. Από τότε, περισσότερα παιδιά φεύγουν και περισσότερα είδη φτάνουν εκεί.

Αυτόν τον Σεπτέμβριο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κι εγώ δώσαμε την υπόσχεση «Όχι άλλες Μόριες». Στις 3 Δεκεμβρίου υπογράψαμε ένα μνημόνιο συνεργασίας με την ελληνική κυβέρνηση.

Τότε ανέφερα ότι αφορούσε ανθρώπους και το θεμελιώδες δικαίωμά τους να νιώσουν ασφαλείς. Αυτή η συμφωνία είναι ένα σημαντικό βήμα προς μία βιώσιμη λύση στη Λέσβο και στο να καταστεί βέβαιο ότι καταστάσεις σαν τη Μόρια δεν πρέπει να υπάρξουν ξανά.

Αυτή η δωρεά έγινε εβδομάδες μόλις μετά τη φωτιά της Μόριας, αλλά και πάλι πολύ αργά για τους 2.700 ανθρώπους που αντιμετώπισαν έναν σκληρό χειμώνα παρά το πρόγραμμα της Επιτροπής για «την προετοιμασία για τον χειμώνα».
Η ταλαιπωρία του χειμώνα το 2020-2021 ήταν ατυχής. Η ταλαιπωρία του χειμώνα 2021-2022 πρέπει να αποφευχθεί.

Για αυτόν τον λόγο ταξιδεύω στη Λέσβο στις 29 Μαρτίου. Όλες οι εμπλεκόμενες αρχές πρέπει να διπλασιάσουν τις προσπάθειές τους και να κάνουν αυτό που τους αναλογεί. Η ελληνική κυβέρνηση και η τοπική εμπειρία και εξειδίκευση και η εποπτεία διεθνών οργανισμών να δείξουν ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε στις νομικές μας υποχρεώσεις και να διατηρήσουμε τη δημοκρατική φήμη της Ευρώπης.
Και ο πιο σημαντικός μας υποστηρικτής είναι η διαφάνεια. Πρέπει να βεβαιωθούμε ότι εμμένουμε στις δεσμεύσεις μας, ξοδεύουμε τη χρηματοδότηση με σύνεση και παρέχουμε λειτουργικές εγκαταστάσεις.

Και ποιες είναι αυτές οι εγκαταστάσεις; Έχουμε αφιερώσει πάνω από 155 εκατομμύρια ευρώ στην κατασκευή κέντρου υποδοχής στη Λέσβο και τη Χίο. Επιπλέον, άλλα 121 εκατομμύρια για μικρότερα κέντρα στα νησιά Σάμο, Κω και Λέρο. Συνολικά πάνω από ένα τέταρτο ενός δισεκατομμυρίου ευρώ.
Αυτή είναι μία επαρκής χρηματοδότηση για αποδεκτά πρότυπα σε ένα λογικό χρονοδιάγραμμα.

Πρόκειται για εγκαταστάσεις που δεν θα είναι κλειστές, θα είναι ανθρώπινες και θα επιτρέπουν περιοχές για οικογένειες και ευάλωτα άτομα. Θα επιτρέψουν στα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε εκπαίδευση- κάτι που είναι απαραίτητο ώστε να μην χαθούν πολύτιμα χρόνια.

Αλλά θα σχεδιαστούν επίσης για να κάνουν τη διαδικασία δίκαιη και αποτελεσματική, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που δεν επιτρέπεται να παραμείνουν.
Η κατασκευή τους πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα και να στελεχωθούν με εκείνους που διασφαλίζουν ότι είναι λειτουργικές και αποτελεσματικές.
Αλλά ένα κέντρο υποδοχής είναι μόνο ένα μέρος της εικόνας.

Όπως η Ελλάδα και άλλες χώρες πρώτης εισόδου μεταναστών που έφτασαν παράνομα κατέστησαν πρόσφατα σαφές, πρέπει να έχουμε ένα πιο ευρωπαϊκό σύστημα. Αυτή η άποψη ευτυχώς επικρατεί και στα 27 κράτη- μέλη και εδώ στην Επιτροπή. Περισσότεροι ευρωπαϊκό, τόσο στη δυνατότητα επιστροφής όσων δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για προστασία όσο και στην παροχή αλληλεγγύης από τα κράτη μέλη. Η πρόθεσή μας δεν είναι και δεν ήταν ποτέ η Ελλάδα, ή η Μάλτα, η Κύπρος, η Ιταλία ή η Ισπανία να γίνουν κέντρα κράτησης. Αυτό δεν είναι αποδεκτό για αυτές τις χώρες, για την ΕΕ συνολικά και για τους ίδιους τους μετανάστες.

Αντ ‘αυτού, το Νέο Σύμφωνο που προτείναμε τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους αποσκοπεί στην εισαγωγή υποχρεωτικής αλληλεγγύης σε ένα λειτουργικό, αποτελεσματικό, πιο ευρωπαϊκό σύστημα μετανάστευσης.

Περιγράψαμε λεπτομερείς προτάσεις που δείχνουν πώς με τη διαλογή, τη σαφή κατηγοριοποίηση και τις διαδικασίες συνόρων το σύστημα μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά.

Και υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας. Είναι μια στιγμή όπου οι αφίξεις βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο για 8 χρόνια. Γίνεται εκκαθάριση σε καθυστερούμενες υποθέσεις. Οι εγκαταστάσεις είναι λιγότερο γεμάτες. Σημειώνεται πρόοδος.
Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε αυτό το παράθυρο για να ταιριάξουμε δύο αρχές που είναι οι καλύτερες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο να ανταποκρινόμαστε στο αίτημα των διεθνών μας υποχρεώσεων και να το πράττουμε από κοινού.

Θα πάω λοιπόν στην Ελλάδα με ένα μήνυμα που μπορεί να εφαρμοστεί στους οικοδεσπότες μου και μάλιστα σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η άνοιξη είναι η καλύτερη στιγμή για να προετοιμαστεί κανείς για τον χειμώνα.