Προκλητικό μήνυμα Ερντογάν προς την ΕΕ η ωμή καταπάτηση του πρωτοκόλλου και το «ρίξιμο» της Λάϊεν

Μεγαλώνει η θύελλα επικρίσεων σε βάρος της Τουρκίας, διεθνώς, όχι μόνον από Δυτικά και Ανατολικά ΜΜΕ, αλλά και από διπλωμάτες, οι οποίοι εμφανίζονται ιδιαίτερα ενοχλημένοι και προβληματισμένοι από τη συμπεριφορά Ερντογάν να «ρίξει» την επικεφαλής της Κομισιόν, σε μια προσπάθεια, όπως σχολιάζεται από το σύνολο των ΜΜΕ, να στείλει μήνυμα προς την ΕΕ ότι αδιαφορεί για τις κατηγορίες με αφορμή την αποχώρηση της γείτονος από τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης για την καταπάτηση των δικαιωμάτων της γυναίκας.

Οπως είναι γνωστό, κατά την προ ημερών επίσκεψη στην Τουρκία των επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Κομισιόν, Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊεν, ενώ κανονικά και βάσει του διπλωματικού πρωτοκόλλου, οι δύο παράγοντες της ΕΕ έπρεπε να καθίσουν δεξιά και αριστερά του Ερντογάν, τελικά κάθισε δίπλα του μόνο ο Σ.Μισέλ.

Μάλιστα, η Ο.Λάϊεν, βλέποντας του δύο να κάθονται και να μην υπάρχει θέση γι’ αυτήν, σε μια στιγμή έκδηλης αμηχανίας, στέκεται όρθια και «βήχει» για να της δώσουν … προσοχή, δείχνοντας ότι κάτι πάει στραβά με το πρωτόκολλο.

Το στιγμιότυπο αυτό προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων τόσο στα social media, όσο και στα διεθνή ΜΜΕ.

Τελικά, η Ο.Λάϊεν δεν κάθισε μαζί τους, αλλά σε καναπέ, έχοντας απέναντί της, σε άλλον καναπέ, τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος, βάσει του διπλωματικού πρωτοκόλλου, είναι «κατώτερός» της. Ο «ισότιμος» του Μ.Τσαβούσογλου στην ΕΕ είναι ο αρμόδιος Επίτροπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοζέπ Μπορέλ.

Προφάσεις εν αμαρτίαις

Μετά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν γι’ αυτή την ωμή -και συμβολική- καταπάτηση του διπλωματικού πρωτοκόλλου από την Αγκυρα, στο Ακ Σαράϋ, ο Μ.Τσαβούσογλου, έσπευσε να απαντήσει, ισχυριζόμενος ότι οι υπεύθυνοι του πρωτοκόλλου της ΕΕ είχαν ζητήσει το συγκεκριμένο πρωτόκολλο και η Άγκυρα εφάρμοσε όλες τις υποδείξεις και τα αιτήματά τους.
 

‘Η παραποιεί την αλήθεια, προκειμένου να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, και επικαλείται προφάσεις εν αμαρτίαις, ή η ομάδα της Ο.Λάϊεν δεν έκανε καλά τη δουλειά της.

Αν κρίνει κανείς, όμως, από τις χτεσινές δηλώσεις του εκπροσώπου της Κομισιόν, φαίνεται πως μάλλον το πρωτόκολλο «μαγειρεύτηκε». Χαρακτηριστικά, ο εκπρόσωπος ανέφερε ότι η πρόεδρος της Κομισιόν εξεπλάγη από την κατάσταση που δημιουργήθηκε και ζήτησε από την ομάδα της να διασφαλίσει ότι δεν θα επαναληφθεί παρόμοιο γεγονός στο μέλλον.

Το πραγματικό πρωτόκολλο

Ανεξαρτήτως αυτού, πάντως, η δήλωση Τσαβούσογλου προκάλεσε νέο τσουνάμι επικρίσεων προς την Τουρκία και ειδικότερα προς τον υπουργό Εξωτερικών της γείτονος.

Ετσι, πλειάδα δημοσιευμάτων στα διεθνή ΜΜΕ και αναρτήσεις στα social media παρουσιάζουν ποιο είναι το πραγματικό διπλωματικό πρωτόκολλο που ακολουθήθηκε σε άλλες συναντήσεις που είχε στο παρελθόν η ευρωπαϊκή ηγεσία με την τουρκική πλευρά.

Χαρακτηριστικές, εξάλλου, είναι οι φωτογραφίες που παρουσιάζουν την προηγούμενη ηγεσία της ΕΕ, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, και τον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, μαζί με τον Ερντογάν.

Στη μια περί περίπτωση, οπότε συναντώνται σε «έδρα της Τουρκίας, όπως ορίζει το πρωτόκολλο, στη μέση βρίσκεται ο Ερντογάν, και δεξιά και αριστερά του οι Τουσκ και Γιούνκερ.

Σε άλλη περίπτωση που συναντώνται σε «έδρα» της ΕΕ, επίης βάσει πρωτοκόλλου, στη μέση είναι ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ν.Τούσκ, και δεξιά και αριστερά του οι Γιούνκερ και Ερντογάν.

Να σημειωθεί ότι στον επίσημο λογαριασμό της τουρκικής προεδρίας στο twitter, υπήρξε και μια … λαθροχειρία. Δεν αναρτήθηκαν φωτογραφίες από την εικόνα στο εσωτερικό του Ακ Σαράϋ, με τους Ερντογάν και Μισέλ να κάθονται μαζί και την Ο.Λάϊεν ξεχωριστά, αλλά μόνο στιγμιότυπα όπου Μισέλ και Λάϊεν στέκονται δεξιά και αριστερά του Τ.Ερντογάν.

Συμβολισμοί

Κοινή πεποίθηση είναι ότι η «αντιμετώπιση» της επικεφαλής της Κομισιόν ήταν εσκεμμένη, προκειμένου να σταλεί μήνυμα στην ΕΕ ότι η Αγκυρα αδιαφορεί για τις κατηγορίες σχετικά με την έξοδο της Τουρκίας από τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης.

Κανονικά, σημειώνουν έμπειροι Ελληνες διπλωμάτες, η απάντηση της ΕΕ σε αυτό το περιστατικό, θα έπρεπε να είναι το λιγότερο η υποβολή έντονου διαβήματος διαμαρτυρίας προς την τουρκική πλευρά, με ανοικτό το ενδεχόμενο της αποχώρησης του πρέσβη της ΕΕ από την Τουρκία.

Ωστόσο, πιθανώς, στο πλαίσιο της πολιτικής «επίθεσης φιλίας» ανάμεσα στην ΕΕ και την Αγκυρα, οι Βρυξέλλες, για μια ακόμη φορά κάνουν επίδειξη κατευνασμού.

«Λάθη» και «παραβιάσεις»

Να σημειωθεί ότι για τα διπλωματικά δεδομένα η καταπάτηση του πρωτοκόλλου -ή και λάθη που ενίοτε γίνονται- όπως επίσης και οι παραβιάσεις συμφωνιών, αποτελούν σοβαρό πολιτικό και διπλωματικό ζήτημα. Και πολλές φορές έχουν δημιουργηθεί σοβαρές τριβές ανάμεσα σε κράτη γι’ αυτό. Ως εκ τούτου, το περιστατικό με την Ο.Λάϊεν κρίνεται ως ιδιαίτερα σοβαρό.

Η παραβίαση του πρωτοκόλλου ή τα διάφορα (εσκεμμένα) «λάθη», συχνά έχουν να κάνουν με μηνύματα που επιδιώκει να στείλει η μια ή η άλλη πλευρά. Ενδεικτικό, για παράδειγμα, είναι το προ ετών «λάθος» που έκανε η ρωσική προεδρία να αφήσει τον Ερντογάν και τη συνοδεία του να περιμένουν αρκετά λεπτά έξω από την αίθουσα όπου ο Τούρκος πρόεδρος θα συναντάτο με τον Ρώσο ομόλογό του. Σε εκείνη την περίπτωση, η Αγκυρα «κατάπιε» το «λάθος».

Υπάρχουν, επίσης, άλλες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα προ ετών, που Ελληνας πρωθυπουργός ενώ είχε επιβιβαστεί στο αεροσκάφος για την Τουρκία, παρ’ ολίγον να ακυρώσει την επίσκεψή του στην γείτονα, επειδή την τελευταία στιγμή η Αγκυρα του αρνήθηκε να επισκεφθεί μέρος για το οποίο προηγουμένως υπήρξε συμφωνία ότι θα γίνει επίσκεψη.

Σε άλλη περίπτωση, παλαιότερα, Ελληνας υπουργός Εξωτερικών είχε αποχωρήσει από την Τουρκία, επειδή, ενώ έκανε επίσημη επίσκεψη, τουρκικά αεροσκάφη έκαναν παραβιάσεις του ελληνικού εανάεριου χώρου.

Αλλο «μήνυμα», προ ετών, είχε σταλεί στον Αμερικανό πρέσβη στην Αθήνα να μην παρκάρει τη λιμουζίνα του στο προαύλιο του νεοκλασσικού κτιρίου της Βασιλίσσης Σοφίας, στο υπουργείο Εξωτερικών, εάν δεν είχε ραντεβού με τον υπουργό Εξωτερικών.