Από το «σκάνδαλο του καναπέ», στη Σύνοδο Κορυφής, τον Ιούνιο, μια «εποικοδομητική» ατμόσφαιρα μεταξύ ΕΕ – Τουρκίας

«Η Τουρκία είναι μία χώρα, η οποία έχει εκλεγμένο Κοινοβούλιο και εκλεγμένο πρόεδρο. Έχουμε αρκετές ανησυχίες σε σχέση με την Τουρκία, αλλά και συνεργασία μαζί της σε πολλούς τομείς. Οι ανησυχίες μας αφορούν, μεταξύ άλλων, την ελευθερία της έκφρασης, τα θεμελιώδη δικαιώματα, θέματα Δικαιοσύνης. Πρόκειται για ένα περίπλοκο πλέγμα, αλλά δεν εμπίπτει στον ρόλο της ΕΕ να χαρακτηρίσει ένα σύστημα ή ένα πρόσωπο».

Τάδε έφη Πήτερ Στάνο, εκπρόσωπος της Κομισιόν, κατά τη σημερινή ενημέρωση των εκπροσώπων των ΜΜΕ, όταν εκλήθη να σχολιάσει τον χαρακτηρισμό του νέου Ιταλού πρωθυπουργού, Μάριο Ντράγκι, ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είναι «δικτάτορας».

Προηγουμένως, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είχε επιτεθεί κατά το Μ.Ντράγκι, λέγοντας πως ο Τ.Ερντογάν είναι εκλεγμένος, ενώ ο Ιταλός πρωθυπουργός όχι.

Η δήλωση του εκπροσώπου της Κομισιόν, πάντως, μάλλον δεν πρέπει να ικανοποίησε ιδιαίτερα τον, κατά τα λοιπά, «σούπερ Μάριο».

Κι’ όλα αυτά, μόλις λίγες ημέρες μετά την«διπλωματική» -πλην όμως άκρως συμβολική- προσβολή που υπέστη η επικεφαλής της Κομισιόν, Γερμανίδα, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάϊεν, με το αποκαλούμενο, πλέον, «σκάνδαλο του καναπέ» στο «παλάτι», Ακ Σαράϊ.

Ούτε γάτα, ούτε ζημιά

Πως απάντησε οι εκπρόσωποι της ΕΕ, όταν ερωτήθησαν εάν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ο οποίος στρογγυλοκάθισε με τον Τ.Ερντογάν, συνομίλησαν με την Ο.Λάϊεν μετά το περιστατικό, και εάν ο πρώτος της ζήτησε συγγνώμη για ό,τι συνέβη;

«Παρά το συγκεκριμένο περιστατικό, η ΕΕ πέρασε τα μηνύματά της στον Τούρκο πρόεδρο και άκουσε και την πλευρά του. Η επίσκεψη αυτή ήταν ένα από τα βήματα που θα οδηγήσουν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου».

Κοντολογίς, ούτε γάτα ούτε ζημιά. Από την «προσβολή του καναπέ» μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ που θα γίνει τον Ιούνιο, και θα επανεξεταστεί το θέμα της Τουρκίας, ουδείς θα κάτσει να ασχοληθεί με τέτοιες «λεπτομέρειες», αφού, πάνω από όλα, προέχει η αποκατάσταση των σχέσεων με την Τουρκία, τα μεγάλα ντηλ για Μεταναστευτικό και Τελωνειακή Ενωση, και, γενικότερα, οι «εποικοδομητικές» σχέσεις.

Το χρονοδιάγραμμα για τα επόμενα βήματα στις ευρω-τουρκικές σχέσεις, είπε ο Πήτερ Στάνο, «αφορά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ιουνίου, όπου θα αξιολογηθεί ό,τι έχει συμβεί στις σχέσεις των δύο πλευρών, λαμβάνοντας υπ’ όψιν και τα όσα διαμείφθηκαν στη συνάντηση της Άγκυρας. Ας μη μας διαφεύγει η ουσία όσων συζητήθηκαν στην Άγκυρα. Αυτή η συνάντηση ήταν τμήμα των προσπαθειών της ΕΕ προκειμένου να διασφαλιστεί ότι κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να επιστρέψουμε σε μία κανονική και πιο εποικοδομητική συνεργασία».

Επίσκεψη Δένδια

Μέσα σε αυτό το «εποικοδομητικό» σκηνικό που έχει διαμορφωθεί ανάμεσα στην ΕΕ και την Τουρκία, στις 14 του μηνός, όπως ουσιαστικά επιβεβαίωσε σήμερα ο Νίκος Δένδιας, θα επισκεφθεί την Αγκυρα προκειμένου να συναντηθεί, μετά από πολύ καιρό, με τον Τούρκο ομόλογό του, Μ.Τσαβούσογλου.

«Την Τετάρτη έχω να πάω στην Άγκυρα», είπε ο Ν.Δένδιας, κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον αρχιεπίσκοπο, Ιερώνυμο (!).

Και πρόσθεσε: «Εάν η Τουρκία κρατήσει μια καλή συμπεριφορά θα πάω και ελπίζω ότι και εκεί θα υπάρξει μια επανέναρξη συνεννόησης. Δεν έχω υπεραισιοδοξία, αλλά τουλάχιστον να υπάρχει μία δυνατότητα να μιλάμε, μέσα στα πλαίσια της λογικής και του δικαίου βεβαίως. Γιατί αν είναι να μιλάμε στο πλαίσιο της αυθαιρεσίας, δεν χρειάζεται να μιλάμε».

Η προετοιμασίες για την επίσκεψη, πάντως, έχουν προχωρήσει, παρά τις «προβοκάτσιες» που γίνονται -έστω και μειωμένα- το τελευταίο διάστημα, ιδιαίτερα με τις υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών πάνω από ελληνικά νησιά.

Ο «δικτάτορας»

Στο μεταξύ, από την ενημέρωση των εκπροσώπων της ΕΕ, αποδείχτηκε ότι, ναι μεν η Τουρκία αποσύρεται από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για τα δικαιώματα της γυναίκας, αλλά υπάρχουν και αρκετές χώρες – μέλη της ΕΕ που, αν και την έχουν υπογράψει, δεν την έχουν επικυρώσει (!).

Ειδικότερα, όπως αναφέρθηκε, πρόκειται για έξι χώρες: Λιθουανία, Τσεχία, Λετονία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Βουλγαρία.

Την ίδια στιγμή, στο εσωτερικό της Τουρκίας οι δηλώσεις του Μάριο Ντράγκι έχουν γίνει αντικείμενο εντονότατων επιθέσεων εκ μέρους κυβερνητικών παραγόντων προς τον Μ.Ντράγκι.

Παρά ταύτα, ορισμένες πιο «ψύχραιμες» φωνές στα τουρκικά ΜΜΕ έσπευσαν να επισημαίνουν ότι ναι μεν χαρακτήρισε -και- τον Ερντογάν «δικτάτορα», αλλά δήλωσε ότι η Ιταλία και η ΕΕ πρέπει να συνεργαστούν με την Τουρκία.

Είναι φυσικό, λοιπόν, ότι οι «ναι μεν αλλάδες» Ευρωπαίοι πολιτικοί, με τις δηλώσεις τους, δίνουν πάτημα για να αποθρασύνεται κάθε τόσο η Αγκυρα.

Ιδού τι ακριβώς είπε ο «σούπερ Μάριο», έτσι όπως το παρουσιάζουν τα τουρκικά ΜΜΕ: «Διαφωνώ κάθετα με τη συμπεριφορά του Ερντογάν. Πιστεύω ότι δεν ήταν η πρέπουσα. Λυπούμαι πραγματικά για την ταπείνωση που υπέστη η Φον Ντερ Λάϊεν.

Το σκεπτικό που πρέπει να έχουμε είναι ότι με αυτούς τους –και ας τους αποκαλέσουμε αυτό που είναι- δικτάτορες, με τους οποίους όμως πρέπει να συνεργαστούμε, είναι ότι πρέπει να είμαστε ειλικρινείς στην έκφραση αποκλινουσών απόψεων, συμπεριφορών και οράματος της κοινωνίας.

Όμως, πρέπει να είμαστε και έτοιμοι να συνεργαστούμε, προκειμένου να διασφαλίσουμε τα συμφέροντα της χώρας μας. Πρέπει να βρούμε τη σωστή ισορροπία».

«Θύελλα» στην Τουρκία

Παρά ταύτα, η Αγκυρα δεν έχασε ευκαιρία. Σύμφωνα με το κρατικό, ειδησεογραφικό πρακτορείο, Anadolu, ο πρέσβης της Ιταλίας στην Τουρκία εκλήθη για να δώσει εξηγήσεις για τις «απαράδεκτες» δηλώσεις του Ιταλού πρωθυπουργού.

Εκ μέρους του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, ο πρέσβης, Φαρούκ Καϊμακτσί, μετέφερε στον Ιταλό πρέσβη ότι η Τουρκία «καταδικάζει έντονα» τα σχόλια του «διορισμένου Ιταλού πρωθυπουργού» προς το πρόσωπο του Τούρκου προέδρου, ο οποίος «έχει εκλεγεί με τα υψηλότερα ποσοστά ψήφων στην Ευρώπη». Πρόκειται, πρόσθεσε, για «σχόλια αγενή και ανάρμοστα, τα οποία δεν συνάδουν με τη φιλία και τη συμμαχία Τουρκίας-Ιταλίας, ζητώντας να ανακαλέσει άμεσα».

Ακόμα πιο επιθετικά ήταν τα σχόλια της κυβερνητικής «ελίτ» πέριξ του Ερντογάν. Ο αντιπρόεδρος της Τουρκίας, Φουάτ Οκτάϋ, έκανε λόγο για «εξωφρενικές και αδιάντροπες δηλώσεις» σε βάρος του Ερντογάν, ο οποίος «σε όλη τη ζωή του ανησυχεί για τα συμφέροντα της χώρας και του έθνους του και αντιτίθεται σε κάθε μορφή φασισμού και κηδεμονίας».

Ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου, Μουσταφά Σεντόπ, χαρακτήρισε «άπειρο και θρασύ πολιτικό» τον Ντράγκι, που αποτελεί «βαρύ και ατυχές φορτίο» για την Ιταλία.

Ο Τσαβούσογλου μίλησε για «λαϊκιστική ρητορική διορισμένου πρωθυπουργού», ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος, ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ, είπε ότι αυτοί που «ανερυθρίαστα αποκαλούν τον πρόεδρό μας δικτάτορα, ζητούν μετά να συνεργαστούν με τον Ερντογάν για τους μετανάστες. Ενώ χαιρετίζουν τους φασίστες της Ευρώπης, κατακρίνουν τους πάντες στο όνομα της δημοκρατίας».