Πώς το Air Cargo προσθέτει αξία σε ένα Αεροδρόμιο

Σκέψεις μετά από 15 χρόνια στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, μέλος της AACCC

Ξεκινάω αυτό το άρθρο λέγοντας ότι το αεροπορικό φορτίο διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο το 2020 κατά την διάρκεια της πανδημίας. Όλοι βλέπουμε στο ίντερνετ,  εικόνες από φορτία  (συνήθως υγειονομικό εξοπλισμό, μάσκες/γάντια/αντισηπτικά)  να μεταφέρονται παγκοσμίως αεροπορικώς. Η αεροπορική εμπορευματική μεταφορά όχι μόνο έπαιξε σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, αλλά σε μια χρονιά που χάθηκαν περίπου 440 δις δολάρια, προσέφερε ας πούμε μια κάποια «ανακούφιση» στις τεράστιες ζημίες που έπληξαν τον αεροπορικό κλάδο.

Και ενώ η συμβολή των αεροπορικών εμπορευματικών μεταφορών στις αεροπορικές εταιρείες και στους Freight Forwarders είναι λίγο-πολύ γνωστή, δεν είναι σίγουρο ότι και τα Αεροδρόμια αντιλαμβάνονται την αξία που έχει το Air Cargo στην επιχειρηματική τους δραστηριότητα.

Ρίχνοντας μια ματιά, παρατηρούμε ότι στα περισσότερα Αεροδρόμια, οι Εμπορευματικοί Σταθμοί είναι αρκετά περιορισμένοι και επειδή τα αεροδρόμια θεωρούν ότι το Cargo δεν συνεισφέρει αρκετά στα έσοδα τους, επενδύουν στην ανάπτυξη άλλων πιο κερδοφόρων δραστηριοτήτων (εμπορικών, μη αεροπορικών ) όπως είναι τα εμπορικά κέντρα, εμπορικές εκμεταλλεύσεις χώρων δηλ. πολυκαταστήματα, outlets,  χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων επιβατών ,προσωπικού κλπ.  

Πάραυτα, κάποια αεροδρόμια αποφάσισαν να επενδύσουν στην ανάπτυξη του Cargo μακροπρόθεσμα. Και αυτό όχι μόνο λόγω αβεβαιότητας ότι θα ανακάμψει η επιβατική κίνηση μακροπρόθεσμα.  Η εν λόγω στρατηγική τους λοιπόν απέδωσε και ως αποτέλεσμα το 2020 κάλυψε μέρος των απωλειών που προέκυψαν κατά την διάρκεια της πανδημίας.

Πάντως για να είμαστε ειλικρινείς και να ακριβολογούμε, σε αυτή την κρίση που βιώνουμε, η ζήτηση για Cargo έδειξε μια αντοχή στην κρίση και ωφελήθηκε από την τεράστια κίνηση του υγειονομικού εξοπλισμού από Κίνα προς τα εθνικά συστήματα υγείας των ΗΠΑ και Ευρωπαϊκών χωρών αλλά και από την αυξητική τάση του e-Commerce.  (Ειδικά στο E-Commerce , πέρα από κάθε πρόβλεψη,  η κίνηση ήταν ομολογουμένως μεγάλη).

Το ερώτημα που τίθεται λοιπόν, είναι έχει αξία το cargo για τα αεροδρόμια ; Και πως μπορούν τα αεροδρόμια να αναπτύξουν το Cargo;

Οικονομική αξία: Λοιπόν, βασισμένοι σε ιστορικά στοιχεία, το Air cargo αποτελεί κατά μέσο όρο το 10% του συνολικού τζίρου από τον κύκλο εργασιών ενός αεροδρομίου. Αυτό το έσοδο αποτελείται από τις πτήσεις αμιγώς εμπορευματικών αεροσκαφών (freighters) καθώς και από έσοδα από ενοίκια κτιρίων και χρήσης γης. Οι εγκαταστάσεις αυτές  βρίσκονται στον χώρο του αεροδρομίου (εμπορευματικοί σταθμοί & γραφεία Forwarders, εκτελωνιστών, τελωνείων κλπ.). Επιπροσθέτως, το Αεροδρόμιο χρεώνει ένα handling fee ανά κιλό για τα εμπορεύματα που διακινούν οι εταιρείες επίγειας εξυπηρέτησης (Ground Handling Companies).

Στρατηγική αξία: Το Air Cargo συνεισφέρει σημαντικά στην επιτυχία πολλών παικτών της αεροπορικής κοινότητας όπως π.χ. οι αεροπορικές εταιρείες. Η ΙΑΤΑ προβλέπει ολοένα μεγαλύτερη  αύξηση του Cargo σε σχέση με το 2019 και με άλλα λόγια, το Cargo γίνεται όλο και πιο σημαντικό για τις αεροπορικές εταιρείες και θα συνεχίσει να παίζει ένα σημαντικό ρόλο σε όλη την διάρκεια της προσπάθειας ανάκαμψης από την κρίση της πανδημίας.

Είτε αναφερόμαστε σε Freighters είτε σε επιβατηγά passenger πτήσεις , at the end of the day, που λέμε και σε καλά ελληνικά ,το Cargo συνεισφέρει σημαντικά στην βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων τους. Ακόμα και πριν την πανδημία, το φορτίο των επιβατικών πτήσεων έκανε την διαφορά μεταξύ κερδοφόρων και ζημιογόνων πτήσεων ειδικά στα long haul δρομολόγια. Αντίστοιχα οι Διαμεταφορείς (Freight Forwarders) ωφελούνται σημαντικά από ένα ισχυρό Cargo στο αεροδρόμιο, καθώς το capacity που προσφέρεται από τις αεροπορικές και ειδικά από wide body αεροσκάφη, τους δημιουργεί δυνατότητες και ευκαιρίες για διαχείριση φορτίων, καλύτερους ναύλους, συνδυασμούς φορτίων κλπ.

Μακροοικονομική αξία: Το Air Cargo αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα για το παγκόσμιο εμπόριο και κινητήρια δύναμη για την τοπική, περιφερειακή και εθνική οικονομική ανάπτυξη.  Πως μεταφράζεται αυτό; Ευκαιρίες απασχόλησης που οδηγούν σε προσλήψεις εργαζομένων σε διάφορους τομείς σχετικούς με την αεροπορική εμπορευματική μεταφορά, εισαγωγών και εξαγωγών φορτίων. Δεν μπορώ να το ποσοτικοποιήσω για να αναφέρω την ποσοστιαία συνεισφορά  στην οικονομία μιας χώρας, αλλά είναι πλέον σαφές ότι  συνεισφέρει σημαντικά στις εξαγωγές & εισαγωγές

Τώρα για να λέμε βέβαια τα πράγματα με το όνομα τους ,δεν κερδίζουν όλα τα αεροδρόμια από την ανάπτυξη και ισχυροποίηση του Cargo. Χρειάζεσαι καλή συνδεσιμότητα, και η γεωγραφική θέση ενός Αεροδρομίου παίζει σημαντικό ρόλο για να γίνεις κόμβος (Hub) και να εξυπηρετείς παγκοσμίως τα πιο εμπορικά δρομολόγια (Βλέπε Σιγκαπούρη, Ντουμπάι, Ντόχα).

Ένα δεύτερο πολύ σημαντικό είναι οι υποδομές. Σύγχρονοι Εμπορευματικοί σταθμοί, εξοπλισμός για διαχείριση ειδικών φορτίων, επικίνδυνα, ζωντανά, ραδιενεργά, ευπαθή φορτία όπως τρόφιμα και φάρμακα, διαδικασίες ποιότητας, εκπαιδευμένο προσωπικό, εξυπηρέτηση της ψυχρής αλυσίδας, δυνατότητα εξυπηρέτησης όλων των τύπων αεροσκαφών, wide body & narrow body,  επιβατηγών & αμιγώς εμπορευματικών (freighters). Πόσο μάλλον δε η εξυπηρέτηση της επικείμενης ανάγκης διανομής εμβολίων COVID-19 παγκοσμίως και υπό αυστηρές συνθήκες ελέγχου θερμοκρασίας.

Άλλοι παράγοντες εκτός του αεροδρομίου,μπορούν να καθορίζουν έντονα τις προοπτικές ανάπτυξης του Cargo ενός αεροδρομίου.Όπως οι τελωνειακές διαδικασίες, οι οποίες επηρεάζουν σημαντικά και σε μεγάλο βαθμό,για παράδειγμα τους χρόνους διαχείρισης των φορτίων.

Ανακεφαλαιώνοντας , όλοι αυτοί οι παράγοντες, και μαζί με πολλούς άλλους, καθορίζουν το πώς τα αεροδρόμια μπορούν να αναπτύξουν με επιτυχία το Air Cargo. Πολλοί σχετίζονται με την ανάπτυξη την κτιριακών υποδομών και των εξοπλισμών , την βελτίωση των διαδικασιών, και πολλοί σχετίζονται με τομείς που είναι εκτός ελέγχου του Αεροδρομίου όπως είναι οι Τελωνειακές διαδικασίες.

Επιπροσθέτως, πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη ότι η πολυπλοκότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας απαιτεί να συνεργαστούν πολλοί παίκτες προκειμένου να επιτευχθούν αλλαγές. Ως εκ τούτου, μεγάλης κλίμακας και πολύπλοκες εξελίξεις μπορούν να επιτευχθούν σε μεγάλες χρονικές περιόδους.

Αυτά όλα δεν ισχύουν για πάντα και για όλους βέβαια. Ενώ ορισμένα αεροδρόμια έχουν μια συγκεκριμένη στρατηγική για την ανάπτυξη φορτίου, αυτό δεν ισχύει για όλα τα αεροδρόμια. Αρκετά αεροδρόμια π.χ. λόγω γεωγραφικής θέσης  η οικονομική αξία που δημιουργείται  μπορεί να είναι περιορισμένη.

Τα αεροδρόμια που έχουν πετύχει στην στρατηγική τους για το Air Cargo, είναι εκείνα που έχουν ενεργή συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους. Αυτά τα αεροδρόμια συνεργάζονται στενά με εκπροσώπους της αεροπορικής εμπορευματικής κοινότητας, της τοπικής βιομηχανίας, των κρατικών υπηρεσιών, για να επιτύχουν στο όραμα της χώρας για το Air Cargo. Με αυτό τον βαθμό συνεργασίας μπορείς να πετύχεις την χρηματοδότηση για εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων και των εξοπλισμών, την ευελιξία των τελωνειακών διαδικασιών για τη διευκόλυνση του εμπορίου.

Ένας ακόμα τρόπος, είναι και οι από κοινού προσπάθειες μάρκετινγκ για την προώθηση του Air Cargo όπως συμμετοχή της αεροπορικής εμπορευματικής κοινότητας  σε διεθνείς εκθέσεις Transport & Logistics, προκειμένου να προβάλουν και να ενημερώσουν για τις δυνατότητες τους.

Τα ανωτέρω γραφόμενα, είναι χαρακτηριστικά για το πως λειτουργεί η ΕΕΚΑΑ (Επιτροπή της Εμπορευματική Κοινότητας του Αερολιμένα Αθηνών)

Κοιτώντας λοιπόν μπροστά, πολλοί παίκτες & παράγοντες των εμπορευματικών μεταφορών  απευθύνονται στο Αεροδρόμιο προκειμένου να πετύχουν την ζητούμενη ανάκαμψη. Τα αεροδρόμια θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις μελλοντικές εξελίξεις του Cargo και ειδικά τώρα θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στις μελλοντικές εξελίξεις του αεροπορικού φορτίου, όπως και σε πολλές άλλες διαδικασίες δημιουργώντας οφέλη  για ολόκληρη την κοινότητα.

*Ο Σάββας Ασλανίδης είναι σήμερα Γενικός Διευθυντής της Be Accurate LTD Freight Forwarding.

transportationgr.gr