Επιχείρηση «διπλωματικής περικύκλωσης» της Ελλάδας – Τουρκική «δαγκάνα» από Θράκη-Βαλκάνια-Λιβύη-Αιγαίο

Ημέρες έντονης «διπλωματικής περικύκλωσης» της Ελλάδας από βορρά και νότο, εντός της ελληνικής Επικράτειας, στη Βόρειο Ελλάδα και τη Θράκη, και εξ’ ανατολών, εκδηλώνονται εκ μέρους της τουρκικής πλευράς.

Ήδη, στη Βόρειο Ελλάδα (Θεσσαλονίκη, Θράκη) όπου βρίσκεται ο υφυπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Γιαβούζ Σελίμ Κιράν, προέβη σε λεκτικές προκλήσεις σε βάρος της Ελλάδας, κάνοντας λόγο για καταπίεση της «τουρκικής» κοινότητας.

Κάτι που προκάλεσε την αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών, το οποίο σημείωσε ότι η Ελλάδα είναι πλήρως ευθυγραμμισμένη με τη Συνθήκη της Λωζάννης.

Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, επισκέπτεται τα Βαλκάνια. Χτες ήταν στη Σλοβενία, ενώ σήμερα επισκέπτεται την Βοσνία-Ερζεγοβίνη, με εμφανή στόχο να «υπογραμμίσει» τους δεσμούς της Τουρκίας με το μουσουλμανικό στοιχείο της χώρας.

Η Βοσνία – Ερζεγοβίνη, μια από τις περιοχές – μπαρουταποθήκη των Βαλκανίων, εσχάτως αυτή, όπως και το Κόσσοβο, και άλλες περιοχές, βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, δεδομένων των «non paper» που έχουν κυκλοφορήσει στην ΕΕ ως επί το πλείστον από πρωθυπουργικά «γραφεία» βαλκανικών χωρών, με σχέδια για αλλαγές των συνόρων στα Βαλκάνια.

Σε όλα αυτά, ήλθε να προστεθεί και η «μετα-Πασχαλινή» στρατιωτική κινητικότητα, με υπερπτήσεις τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών πάνω από τις Οινούσσες και την Παναγιά, δίπλα στη Χίο.

Επίσης, πολυμελής τουρκική αντιπροσωπεία, στην οποία, εκτός του Μ. Τσαβούσογλου, μετείχαν ο Τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλούσι Ακάρ και ο επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας της γείτονος, ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν, βρέθηκε προχτές στη Λιβύη.

Ως γνωστόν, τα τουρκικά σχέδια για δημιουργία μιας «δαγκάνας», περιλαμβάνουν επιθετικές κινήσεις και κινήσεις διείσδυσης στα Βαλκάνια (Βοσνία, Κόσσοβο, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Βουλγαρία), το Αιγαίο και τη Θράκη, καθώς και από νότο, τη Λιβύη.

Σήμερα, ακόμα, τουρκική αντιπροσωπεία έχει μεταβεί στην Αίγυπτο, όπου αυτή την ώρα ξεκίνησαν οι πολιτικές διαβουλεύσεις Καΐρου – Άγκυρας, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχει κοινό έδαφος για την αποκατάσταση των σχέσεων των δύο χωρών. Ο τουρκικός Τύπος παρουσιάζει αυτές τις πρώτες επίσημες επαφές ως «συνομιλίες ομαλοποίησης με την Αίγυπτο».

Εξω τα ξένα στρατεύματα

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στη Λιβύη, πάντως, η υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Νάιλα Μοχάμεντ ελ-Μανγκούς, στην κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσε με τον Μ.Τσαβούσογλου, επέμεινε ότι πρέπει να αποχωρήσουν από τη Λιβύη τα ξένα στρατεύματα.

«Στο πλαίσιο του σεβασμού της κυριαρχίας της Λιβύης, επιθυμούμε να συνεργαστούμε με την Τουρκία για την απομάκρυνση όλων των ξένων δυνάμεων και μισθοφόρων από το έδαφος της Λιβύης», είπε.

Η Νάιλα Μοχάμεντ ελ-Μανγκούς, η οποία προ ολίγων ετών σπούδασε στις ΗΠΑ, εκτιμάται ότι εξέφρασε αυτή τη θέση, ευρισκόμενη σε συνεννόηση με τον «Δυτικό παράγοντα» και ιδιαιτέρως τις ΗΠΑ, οι οποίες φαίνεται ότι έχουν αποφασίσει να εμπλακούν ενεργά στις λιβυκές υποθέσεις.

Αξιοσημείωτο είναι ότι δεν έκανε λόγο μόνον για αποχώρηση μισθοφόρων, αλλά συνολικά των ξένων στρατευμάτων από τη Λιβύη. Ως γνωστόν, ξένα στρατεύματα -τυπικώς- έχει αναπτύξει στη χώρα μόνον η Τουρκία. Μισθοφόροι, ωστόσο, έχουν σταλεί τόσο από την Τουρκία, όσο και τη Ρωσία, ενώ στην υπηρεσία των αντίπαλων παρατάξεων, της Ανατολικής και της Δυτικής Λιβύης, βρίσκονται μισθοφόροι από γειτονικές αφρικανικές χώρες.

Τουρκία: «Θα μείνουμε»

Παρά τις τοποθετήσεις, όχι μόνο της Λίβυας υπουργού Εξωτερικών, αλλά και τις επανειλημμένως κατηγορίες κυρίως της Αιγύπτου το τελευταίο διάστημα, ο Μ.Τσαβούσογλου, ούτε λίγο ούτε πολύ, απάντησε πως η Τουρκία δεν είναι διατεθειμένη να αποχωριστεί το «ενεργειακό χρυσορυχείο». Τη Λιβύη.

Ετσι, αναφέρθηκε στο «μνημόνιο κατανόησης για την ασφάλεια και τη στρατιωτική συνεργασία», που έχει υπογράψει η Άγκυρα με την προηγούμενη κυβέρνηση – μαριονέτα της Τρίπολης, σημειώνοντας ότι «υπάρχουν κάποιοι που προσπαθούν να εξισώσουν τη νόμιμη παρουσία μας, για την εκπαίδευση και συμβουλευτική υποστήριξη, με τους στρατιώτες που βρίσκονται εδώ για τα χρήματα».

Ακριβώς στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Χ.Ακάρ. Τόσο ο ίδιος όσο και ο Μ.Τσαβούσογλου, αφού έκαναν ιδιαίτερες αναφορές στην «κοινή ιστορία και αξίες» (!) με τη Λιβύη, κάτι για το οποίο αμφιβάλλει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των Λίβυων πολιτών, είπε ότι «η παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη είναι είναι ζωτικής σημασίας για τη σταθερότητα της Λιβύης, την προστασία και υποστήριξη των αδελφών μας» (!), καθώς και για την εκπαίδευση και οργάνωση των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας.

Ενδεικτικοί, εξάλλου, είναι οι τίτλοι σε μερίδα των τουρκικών ΜΜΕ, όπως χαρακτηριστικά της εφημερίδας, Hürriyet, που γράφει οτι «Ο Ακάρ απάντησε στα “καλέσματα απόσυρσης”», της Türkiye με τίτλο «Χαλάσαμε το ελληνικό παιχνίδι στη Λιβύη», της Yeni Cağ, σύμφωνα με την οποία «η παρουσία μας στη Λιβύη είναι ζωτικής σημασίας», κ.ο.κ.

Τουκο-λιβυκό μνημόνιο

Η τουρκική πλευρά, επίσης, επέμεινε στο ψευδεπίγραφο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο που υπέγραψε η Άγκυρα με την κυβέρνηση – μαριονέτα της Τρίπολης, στο τέλος του 2019 για την -δήθεν- οριοθέτηση της τουρκο-λιβυκής ΑΟΖ. Από λιβυκής μεριάς, πάντως, δεν έγινε γνωστή καμία σχετική αναφορά σε αυτό το σοβαρό ζήτημα που αφορά άμεσα στις ελληνο-λιβυκές σχέσεις.

Ο Μ.Τσαβούσογλου ανέφερε ότι «συζητήσαμε τη συμφωνία για τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας και τα επόμενα βήματα στα οποία θα προβούμε», ενώ ο Χ.Ακάρ είπε ότι η Τουρκία «συνεχίζει τις δραστηριότητές της στην Ανατολική Μεσόγειο στο πλαίσιο της συμφωνίας περί θαλάσσιας δικαιοδοσίας με τη Λιβύη. Οι προσπάθειες της Ελλάδας να ακυρώσει αυτή τη συμφωνία είναι μάταιες».

Λιβυκό φάουλ;

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ωστόσο, έχει το δημοσίευμα του τουρκικού κρατικού ειδησεογραφικού πρακτορείου, «Αναντολού», το οποίο αναφέρεται σε δηλώσεις στις οποίες προέβη ο πρωθυπουργός της Λιβύης, Αμπντουλάχ Χαμίντ Ντμπέιμπα (Abdul Hamid Dbeibeh) σε συνέντευξή του στο Al Jazeera. Τον έλεγχο του τηλεοπτικού σταθμού, ως γνωστόν, έχει το Κατάρ, το οποίο διατηρεί εξαιρετικά στενές σχέσεις με την Τουρκία.

Ειδικότερα αναφέρει πως ο Ντμπέιμπα είπε ότι η Τρίπολη δεν θα ακυρώσει τη θαλάσσια συμφωνία που υπεγράφη με την Τουρκία, σημείωσε ότι εξυπηρετεί τους Λίβυους, καθώς και ότι η κυβέρνησή του διαφωνεί με την αξιολόγηση της συμφωνίας από την Ελλάδα. «Διαφωνούμε με την Ελλάδα στην αξιολόγηση της θαλάσσιας συμφωνίας Λιβύης-Τουρκίας, η οποία εξυπηρετεί τους Λίβυους και επομένως δεν θα την εγκαταλείψουμε», φέρεται να είπε.

Εάν πράγματι ανέφερε κάτι τέτοιο, η Αθήνα πρέπει να δώσει διευκρινίσεις σχετικά με το τι έχει διαμειφθεί κατά τις επαφές με τη λιβυκή πλευρά, ενώ σκόπιμο είναι να κληθούν οι αρμόδιοι Λίβυοι παράγοντες προκειμένου να δώσουν εξηγήσεις για τις δηλώσεις του μεταβατικού πρωθυπουργού της χώρας.