Αιχμές Σερβίας κατά Ελλάδας για αναβάθμιση των σχέσεών της με το Κοσσυφοπέδιο

«Οι εξελίξεις στις σχέσεις μεταξύ Αθήνας και Πρίστινας δεν αποτελούν καλή είδηση για τη Σερβία», ανέφερε ο Σέρβος πρόεδρος, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, σε δηλώσεις του στο τηλεοπτικό δίκτυο Pink TV, οι οποίες αναπαράγονται ευρέως από τα σερβικά Μέσα Ενημέρωσης.

«Δεν θέλω να πω τίποτα προτού διευκρινιστούν τα πράγματα, αλλά επειδή υπήρξαν κάποιες αλλαγές στις σχέσεις, αναμένω να μάθω αν πρόκειται για εμπορικό γραφείο ή κάτι περισσότερο μεταξύ Ελλάδας και Κοσόβου. Θα δούμε πώς πάνε τα πράγματα προτού ενημερώσουμε το κοινό», δήλωσε.

Ουσιαστικά, ο Σέρβος πρόεδρος άφησε αιχμές κατά της Αθήνας, υπονοώντας ότι οι διπλωματικές σχέσεις Ελλάδας-Κοσσόβου αναβαθμίζονται. Πολύ περισσότερο, αν και ισχυρίστηκε ότι δεν γνωρίζει εάν το γραφείο που, κατά τον ίδιο, πρόκειται να ανοίξει η Ελλάδα είναι γραφείο εμπορικής-οικονομικής αντιπροσωπείας της Ελλάδας στην Πρίστινα, άφησε να εννοηθεί ότι δεν αποκλείεται να πρόκειται περί αναβαθμισμένης διπλωματικής αποστολής.

Ο ίδιος είπε χαρακτηριστικα ότι «αν και το Βελιγράδι έχει λάβει διαβεβαιώσεις ότι η Ελλάδα δεν θα αναγνωρίσει το Κόσοβο, οι εξελίξεις στις σχέσεις Αθήνας-Πρίστινας δεν αποτελούν καλή είδηση για τη Σερβία».

Η Ελλάδα διαθέτει μια μικρή ομάδα διπλωματών στην Πρίστινα, αλλά, επειδή δεν αναγνωρίζει κρατική οντότητα για το Κόσσοβο, δεν έχει πρεσβεία.

Οι αιχμές Βούτσιτς έρχονται μερικές εβδομάδες μετά την επίσκεψη Δένδια στο Βελιγράδι.

Ακόμα, ο Βούτσιτς σημείωσε ότι σημαντικές διαβουλεύσεις για το Κόσοβο θα πραγματοποιηθούν στο Βελιγράδι τις επόμενες ημέρες πριν από τη συνέχιση του διαλόγου Βελιγραδίου-Πρίστινας στις Βρυξέλλες. Και πρόσθεσε ότι το σημαντικό για τη Σερβία είναι να διαφυλάξει τα κρατικά και εθνικά της συμφέροντα.

Απόσχιση – ανεξαρτησία

Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα, η Ισπανία, η Κύπρος και η Ρουμανία είναι τα μέλη της ΕΕ που δεν αναγνωρίζουν την ανεξαρτησία και πολύ περισσότερο στάτους ανεξάρτητου κράτους για το Κόσσοβο.

Ο λόγος είναι ότι, τυπικώς, το Κόσσοβο αποσχίσθηκε από την πρώην γιουγκοσλαβική Ομοσπονδία -για την ακρίβεια από τα απομεινάρια της- το 1999, μετά τους ΝΑΤΟϊκούς βομβαρδισμούς της Σερβίας.

Στη συνέχεια, μετά την είσοδο των ΝΑΤΟϊκών στρατευμάτων στο Κόσσοβο, και με την στήριξη του αμερικανικού και σημαντικής μερίδας του ευρωπαϊκού παράγοντα, κήρυξε την ανεξαρτησία του.

Ωστόσο, μπλοκάρεται η είσοδός του στους σημαντικότερους διεθνείς Οργανισμούς. Η, δε, Σερβία εξακολουθεί να θεωρεί το Κόσσοβο ως αναπόσπαστο κομμάτι της και μάλιστα ως μια από τις ιστορικές κοιτίδες της.

Παρασκηνιακά παζάρια

Παρά τις κατά καιρούς εντάσεις ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσσοβο, το Βελιγράδι συνομιλεί με την Πρίστινα για την επίλυση των διαφορών τους.

Μάλιστα, επί προεδρίας Τράμπ είχε φτάσει στο σημείο να συζητά ακόμα και ανταλλαγή εδαφών μεταξύ Σερβίας και Κοσσυφοπεδίου, προκειμένου να κλείσει το πρόβλημα και να ανακηρυχθεί ανεξάρτητο κράτος.

Κι όμως, παρά τα παρασκηνιακά παζάρια, το Βελιγράδι πολλές φορές τα τελευταία χρόνια έσπευδε να αφήσει αιχμές σε βάρος της Αθήνας, ενώ οι ισχυρισμοί του, συχνά, εμφανίζονταν στην ελληνική Βουλή υπό μορφήν ερωτήσεων από πολιτικούς μεγάλων κομμάτων(!).

Να σημειωθεί πως αυτή την περίοδο έχει αναθερμανθεί το ενδιαφέρον τόσο ευρωπαϊκών πρωτευουσών όσο και στις ΗΠΑ για την επίλυση του προβλήματος του Κοσσυφοπεδίου. Η Ουάσιγκτον, βέβαια, ουδέποτε έπαψε να προωθεί την επίλυσή του.

Ενδιαφέρον είναι, επίσης, ότι τους τελευταίους μήνες στις Βρυξέλλες έχει εμφανιστεί σειρά non paper με σενάρια για αλλαγή συνόρων στα Βαλκάνια, συντάκτες των οποίων φέρονται να είναι πρωθυπουργικά γραφεία βαλκανικών χωρών. Τελικοί παραλήπτες τους είναι υψηλόβαθμοι παράγοντες της ΕΕ. Οι τελευταίοι, πάντως, όπως και το Βερολίνο, υποστηρίζουν ότι απορρίπτουν αυτά τα σενάρια.

Αθήνα-Πρίστινα

Η Ελλάδα, αν και τυπικώς δεν αναγνωρίζει και, ως όλα δείχνουν, δεν πρόκειται να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσόβου, ουσιαστικά, σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, διατηρεί μια καλή σχέση με την Πρίστινα.

Η ίδια η Πρίστινα, από την πλευρά της, φαίνεται να βλέπει στην Αθήνα ένα από τα σημαντικά «διαβατήριά» της για την ένταξή της σε διεθνές Οργανισμούς.

Η Ελλάδα, βέβαια, δεν μπορεί να δώσει επισήμως το πράσινο φως, για παράδειγμα, για ένταξη στον ΟΗΕ, διότι έτσι θα ήταν σαν να αποδεχόταν το στάτους ανεξάρτητης χώρας. Ωστόσο, μπορεί να δείξει ανοχή -ή και να προωθήσει- στην ένταξη του Κοσσόβου σε Οργανισμούς, όπως συνεργασίας για την αντιμετώπιση του εγκλήματος, πολιτιστικούς, κ.ο.κ.

Κυπριακό – Καταλωνία

Ο λόγος που η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει το Κόσσοβο είναι κυρίως το Κυπριακό, το οποίο έχει κάποια παρόμοια χαρακτηριστικά, διότι πρόκειται για απόσχιση εδαφών από ανεξάρτητη χώρα.

Από την άλλη, ωστόσο, αναφέρουν διπλωματικοί κύκλοι, ουδείς τρέφει ψευδαισθήσεις ότι το Κοσσυφοπέδιο θα μπορούσε να επιστρέψει στην προτέρα κατάσταση, της εποχής της Γιουγκοσλαβίας. Εξάλλου, ακόμα και το ίδιο το Βελιγράδι έχει πάψει εδώ και πολλά χρόνια να έχει τέτοιους στόχους.

Παρ‘ ότι, πάντως, στην Ευρώπη έχει καλλιεργηθεί η εικόνα ότι η Ελλάδα είναι η βασική χώρα που αρνείται την αναγνώριση του Κοσσόβου, στην πραγματικότητα ο σημαντικότερος παράγων είναι η Ισπανία. Κι’ αυτό, λόγω του κινδύνου αυτονόμησης της Καταλωνίας.