Ξαναζεσταίνονται τα σενάρια της πρόωρης κάλπης – Η ώρα των αποφάσεων για τον Μητσοτάκη

Το «δεκαπενθήμερο των κρίσιμων αποφάσεων» αποτελεί το πρώτο δεκαπενθήμερο για τον πρωθυπουργό.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να αποφασίσει για τη στρατηγική του επόμενου διαστήματος, επιλέγοντας πρόωρες κάλπες, ανασχηματισμό ή …τίποτα από τα δυο.

-Εφόσον αποφασίσει να επιλέξει τις πρόωρες κάλπες, αυτές θα πρέπει να ανακοινωθούν αμέσως μετά το Δεκαπενταύγουστο και σίγουρα στις αρχές του τρίτου δεκαημέρου του Αυγούστου. Και αυτό καθώς από τη στιγμή που δεν θα βγει κυβέρνηση από την κάλπη με το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής, θα χρειαστούν –μετά από τις διερευνητικές επαφές που θα υπάρξουν υπό την Πρόεδρο της Δημοκρατίας- ο σχηματισμός υπηρεσιακής κυβέρνησης με υπηρεσιακό πρωθυπουργό έναν από τους προέδρους των τριών ανωτάτων δικαστηρίων της χώρας και η προσφυγή σε νέες κάλπες. Ο πρωθυπουργός και με τις τροπολογίες που ψήφισε τις προηγούμενες ημέρες στη Βουλή, καθάρισε πλήρως το τοπίο, ώστε να μην έχει απομείνει καμία εκκρεμότητα που δεν θα είναι ευνοϊκή για τον ίδιο και την κυβέρνησή του.

-Εναλλακτική λύση ως προς τη δημιουργία της εντύπωσης για ένα «νέο ξεκίνημα» είναι οι αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα. Ο ανασχηματισμός μπορεί όμως να γίνει τόσο πριν τη ΔΕΘ όσο και κοντά στα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά του νέου έτους. Οι αλλαγές στην κυβέρνηση, άλλωστε, αποτελούν ένα δύσκολο σταυρόλεξο για τον Μητσοτάκη και, ενδεχομένως, αναλόγως και των αποφάσεων που θα ληφθούν, τα προβλήματα που θα δημιουργήσουν να είναι μεγαλύτερα και από αυτά που θα επιχειρηθεί να λύσουν!

-Ο πρωθυπουργός, πάντως, μπροστά στα προβλήματα που υπάρχουν και παρότι γνωρίζει ότι δημιουργούνται «γκρίζες ζώνες» στην κοινωνία, με τις δυσκολίες να είναι μπροστά, ενδέχεται να μην μπορεί να οδηγηθεί σε αποφάσεις ούτε για πρόωρες κάλπες, ούτε για τον ανασχηματισμό και να ανασχεδιάσει τη στρατηγική του με φόντο το φθινόπωρο του 2022 ή την εξάντληση της τετραετίας.

Η μετάλλαξη «Δέλτα» και οι παράγοντες που θα κρίνουν τις κάλπες

Τα «Παιχνίδια Εξουσίας», υπό τον τίτλο Πρόωρες κάλπες: Έτοιμος να πατήσει το… κουμπί ο Μητσοτάκης – Εμπόδιο η μετάλλαξη Δέλτα», έγραφαν στις 7 Ιουλίου για τα σχέδια Μητσοτάκη για τις κάλπες και τους παράγοντες που θα κρίνουν τελικά το χρόνο διεξαγωγής τους:

«Ο επόμενος Σεπτέμβριος ορόσημο για τις πολιτικές εξελίξεις εφόσον δεν προκηρυχθούν τελικά πρόωρες κάλπες το φθινόπωρο φέτος- Ο κρίσιμος ρόλος των αποφάσεων της ΕΕ για το χρόνο επαναφοράς του δημοσιονομικού συμφώνου και ο προϋπολογισμός του 2023!

Οι προσλήψεις στη εκπαίδευση που ανακοίνωσε η κυβέρνηση την Τρίτη αποτελεί ασφαλώς μια ακόμα επιβεβαίωση ότι το μέγαρο Μαξίμου δημιουργεί τις συνθήκες για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών το φθινόπωρο, εφόσον ο πρωθυπουργός το επιλέξει. Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και η ψηφοφορία για το πόρισμα της Προανακριτικής για την υπόθεση Καλογρίτσα, όπου η απόφαση της πλειοψηφίας (με τη συνδρομή εδώ και του ΚΙΝΑΛ) θα είναι παραπεμπτική για τον Νίκο Παππά, έστω και αν οι κατηγορίες για τυχόν ποινικές ευθύνες του πρώην υπουργού έχουν καταστεί έωλες, με το Δικαστικό Συμβούλιο να θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα αποστείλει την υπόθεση στο Ειδικό Δικαστήριο.

Η δε προετοιμασία για εκλογικό αιφνιδιασμό είναι τέτοια, που ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης έφερε ρύθμιση ακόμα και για την ηλεκτρονική εγγραφή των ετεροδημοτών! Ο πρωθυπουργός διαμορφώνει εδώ και καιρό ένα πολιτικό κλίμα προκειμένου να πατήσει το κουμπί των πρόωρων εκλογών εάν κρίνει ότι αυτό τον συμφέρει πολιτικά. Οι πληροφορίες επιμένουν πως παρά το γεγονός ότι δημοσίως αρνούταν με κατηγορηματικό τρόπο τις πρόωρες κάλπες, το ενδεχόμενο ενός εκλογικού αιφνιδιασμού τον προσεχή Σεπτέμβριο κάθε άλλο παρά έχει φύγει από το μυαλό του. Το διατηρεί ως ενδεχόμενο, μάλιστα, παρότι ακόμα και όταν στενοί του συνεργάτες στο Μαξίμου του έθεταν το θέμα, επισημαίνοντας ότι «από το φθινόπωρο θα ξεκινήσουν τα δύσκολα στην οικονομία και την κοινωνία», διαβεβαίωνε με κατηγορηματικό τρόπο ότι ο ίδιος είναι αποφασισμένος να εξαντλήσει την τετραετία!

Η εξέλιξη της πανδημίας, ωστόσο, κυρίως δε οι διαστάσεις που λαμβάνει η μετάλλαξη «Δέλτα» στη χώρα μας, βάζει –όπως αναφέραμε και σε προηγούμενο σημείωμά μας- φρένο στα σχέδια αυτά. Εφόσον τελικά δεν θα έχουμε –όπως όλα δείχνουν αυτή τη στιγμή- πρόωρες κάλπες, το ορόσημο για τις πολιτικές εξελίξεις αναμένεται να είναι ο Σεπτέμβριος του 2022. Όλα θα κριθούν δηλαδή από την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης εάν η ευρωζώνη θα παρατείνει την ισχύ της ρήτρας διαφυγής ή θα επιστρέψει στη …«δοκιμασμένη» συνταγή της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Ακόμα και από το εάν οι κεντρικές τράπεζες συνεχίσουν τα χαμηλά επιτόκια ή εάν αλλάξουν πολιτική φοβούμενες την αύξηση του πληθωρισμού.

Επιπλέον έχει ενδιαφέρον εάν θα χρησιμοποιηθούν επιπρόσθετα χρήματα ή χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης ώστε η όποια μικρότερη ή μεγαλύτερη ανάκαμψη ακολουθήσει την πανδημία να μην αφήσει πίσω της συντρίμμια και εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας, δημιουργώντας ταυτόχρονα και ένα εκρηκτικό κοινωνικό κλίμα. Όλα τα παραπάνω θα κριθούν εν πολλοίς, πάντως, μετά τις γερμανικές εκλογές, τον προσεχή Σεπτέμβριο, αν και ενδέχεται να χρειαστεί και ένα σημαντικό χρονικό διάστημα ώσπου να σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση.

Το στίγμα βεβαίως το έχουν ήδη δώσει τόσο ο Άρμιν Λάσετ, ο υποψήφιος των χριστιανοδημοκρατών για αντικαταστάτης της Άγκελας Μέρκελ, ο υποψήφιος των σοσιαλδημοκρατών και νυν υπουργός Εσωτερικών Όλαφ Σολτς, ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ Γενς Βάιτμαν κι ο πρόεδρος της γερμανικής Βουλής, ο παλιός γνώριμός μας Β. Σόιμπλε, που κηρύττουν την επιστροφή στην δημοσιονομική πειθαρχία. Σε μια τέτοια περίπτωση, εφόσον η Ευρώπη επιστρέψει στις «παλιές καλές μέρες» από το 2023, είναι σαφές πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη τον Σεπτέμβριο του 2022 θα πρέπει να καταθέσει ένα σκληρό προϋπολογισμό. Την άνοιξη συνεπώς του επόμενου χρόνου θα πρέπει ο πρωθυπουργός να λάβει οριστικές αποφάσεις για το χρόνο της κάλπης, εφόσον αυτές –λόγω και της μετάλλαξης «Δέλτα» δεν στηθούν φέτος!».

Οι δυσκολίες του ανασχηματισμού

Στις 10 Ιουλίου, επίσης, υπό τον τίτλο «Γιατί ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν μπορεί να κάνει ανασχηματισμό», η στήλη έγραφε για τις δυσκολίες που εμφανίζουν οι αλλαγές στην κυβέρνηση:

«Τις δυο πρώτες φορές που ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχείρησε να κάνει αλλαγές στην κυβέρνηση, δεν είχε τα αποτελέσματα που επεδίωκε, κάτι που φέρεται να παραδέχεται και ο ίδιος.
-Στις 5 Αυγούστου 2020 πραγματοποιήθηκε ο πρώτος ανασχηματισμός της κυβέρνησης, που είχε προαναγγείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνομιλία που είχε πολλές εβδομάδες πριν με δημοσιογράφους στο …Ισραήλ! Στην ουσία, ωστόσο, δεν επρόκειτο ούτε καν για έναν στοιχειώδη ανασχηματισμό, αλλά για κάποιες διορθωτικές κινήσεις, καθώς τα σχέδια του πρωθυπουργού δεν βγήκαν στην πράξη. Ο Θοδωρής Σκυλακάκης αναβαθμίστηκε σε αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών, ο Νίκος Παπαθανάσης σε αναπληρωτή υπουργό Ανάπτυξης, ενώ τοποθετήθηκε ως υφυπουργός Εργασίας ο Παναγιώτης Τσακλόγλου, προφανώς για να τρέξει τις αλλαγές στο επικουρικό. Οι τοποθετήσεις ως υφυπουργών της Ζωής Ράπτη και του Νίκου Ταγαρά δεν είχαν ασφαλώς κάποια ιδιαίτερη πολιτική σημασία.

-Στις αρχές Ιανουαρίου το 2021 ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιχείρησε να ολοκληρώσει αυτό που δίστασε να κάνει στον πρώτο ανασχηματισμό. Και πάλι όμως άφησε βασικές εκκρεμότητες για μετά, καθώς την τελευταία στιγμή δεν προχώρησε σε αλλαγές που είχαν σχεδόν …προαναγγελθεί, όπως στο υπουργείο Υγείας, στο υπουργείο Οικονομικών και στο υπουργείο Ανάπτυξης, ίσως δε και στα υπουργεία Παιδείας και Τουρισμού. Κορυφαίες κινήσεις η απομάκρυνση του Γιάννη Βρούτση, λόγω των αντιδράσεών του στο ασφαλιστικό (επικουρικό) και των καθυστερήσεων στην χορήγηση των συντάξεων, αλλά και του Τάκη Θεοδωρικάκου, παρά το έργο του στο υπουργείο Εσωτερικών. Η τοποθέτηση του Χρήστου Ταραντίλη στη θέση του κυβερνητικού εκπροσώπου δεν ευδοκίμησε, καθώς ο καθηγητής επέλεξε την υπεράσπιση της αξιοπρέπειάς του και υπέβαλε την παραίτησή του μέσα σε πολύ λίγο χρονικό διάστημα, στις 28 Φεβρουαρίου, μην συμπληρώνοντας ούτε δυο μήνες στη θέση του. Αξίζει επίσης να σημειωθεί η αναβάθμιση του Γιώργου Γιατρομανωλάκη από Γραμματέα σε υφυπουργό Πολιτισμού, αλλά και η τοποθέτηση του Άγγελου Συρίγου σε υφυπουργό Παιδείας, αρμόδιο για θέματα ανώτατης εκπαίδευσης, ώστε –κατά τη γνώμη μας- να μην μπορεί να αναπτύσσει δημοσίως τις θέσεις του για τα ελληνοτουρκικά και τα άλλα θέματα της εξωτερικής. Ο Άγγελος Συρίγος, άλλωστε, αξιολογικά, ούτως ή άλλως, άξιζε –πάντα κατά τη γνώμη της στήλης- ένα υψηλότερο χαρτοφυλάκιο. Θα ήταν δε λάθος να μην αναφέρουμε την ενίσχυση του «επιτελικού κράτους», με την τοποθέτηση ως υφυπουργού στο Μαξίμου του Θοδωρή Λιβάνιου.
Και αν στις δυο πρώτες απόπειρες ανασχηματισμού ο πρωθυπουργός δεν κατόρθωσε να πετύχει τις διορθώσεις που ήθελε στο κυβερνητικό σχήμα, τώρα δείχνει να μην μπορεί να κάνει καν έναν ανασχηματισμό που θα δώσει αέρα στην κυβέρνηση, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα που αρχίζουν να αποτυπώνονται στο γενικότερο πολιτικό κλίμα.

Γιατί λοιπόν δεν μπορεί να κάνει ανασχηματισμό ο Κυριάκος Μητσοτάκης;

-Πρώτον, γιατί δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμα μέσα του το χρόνο των εκλογών. Και συνεπώς δεν είναι σε θέση ακόμα να καθορίσει τα χαρακτηριστικά που νέου κυβερνητικού σχήματος. Η γρήγορη εξάπλωση της μετάλλαξης «Δέλτα» αποτελεί έναν ακόμα λόγο που δεν μπορεί το επόμενο τουλάχιστον διάστημα να προχωρήσει ο πρωθυπουργός σε αλλαγές στην κυβέρνηση, αλλά αυτός ήρθε να προστεθεί σε όλα τα υπόλοιπα.

-Δεύτερον, γιατί η μεγάλη κίνηση που συζητούνταν και που θα μπορούσε να ανοίξει το παιχνίδι, με τη μετακίνηση του Νίκου Δένδια, του δημοφιλέστερου υπουργού της κυβέρνησης, από το υπουργείο Εξωτερικών στο υπουργείο Οικονομικών, δεν δείχνει να βρίσκεται πια πάνω στο τραπέζι. Με την εμφάνισή του στην Άγκυρα, ο Νίκος Δένδιας κατόρθωσε να επιβάλλει την πολιτική του στο Μαξίμου και έτσι δεν υπάρχει λόγος μετακίνησής του, τουλάχιστον στην παρούσα περίοδο. Με δεδομένο ότι αμετακίνητος είναι καιο υπουργός Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, τα περιθώρια στενεύουν.

-Τρίτον, υπουργοί που ήταν υπό πίεση και φέρονταν υπό μετακίνηση ή και στην πόρτα της εξόδου δείχνουν να σώζουν την παρτίδα. Η στήλη ποτέ δεν πίστεψε, για παράδειγμα, παρά την –δίκαιη-κριτική που έχει ασκήσει στην οδό Κατεχάκη, πως υπήρξε ποτέ θέμα απομάκρυνσης του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, καθώς δύσκολα θα βρεθεί στέλεχος της ΝΔ να κάνει όσα κάνει ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης. Την παρτίδα δείχνει να σώζει και η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη –η επιστροφή της Άννας Παναγιωταρέα βοηθάει πολύ- ενώ ο Άδωνις Γεωργιάδης έδειξε πόσο απαραίτητος είναι στον Κυριάκο Μητσοτάκη, αποδεικνύοντας πως παραμένει –παρά τον πόλεμο που δέχεται ένας πολύ ισχυρός παίκτης στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας.

-Τέταρτον, παρότι Βασίλης Κικίλιας και Χρήστος Σταϊκούρας εξακολουθούν να βρίσκονται στο στόχαστρο του Μαξίμου, δύσκολα θα γίνει ανασχηματισμός με επίκεντρο τα πρόσωπά τους, ιδίως από τη στιγμή που ο πρωθυπουργός εμφανίζει ως «δυνατά χαρτιά» για την κυβέρνησή του την υγεία και την οικονομία.

-Πέμπτον και κυριότερο ίσως από όλα τα άλλα: Οι «γαλάζιοι» βουλευτές που θα μείνουν εκτός υπουργικού συμβουλίου ενδέχεται να δείξουν τη δυσαρέσκειά τους στο πεδίο του Κοινοβουλίου. Μπορεί πχ να έρθει η Συμφωνία των Πρεσπών στη Βουλή μετά από ανασχηματισμό;

-Έκτον, είναι περιορισμένα τα πρόσωπα που μπορεί να αφήσουν το στίγμα τους με την υπουργοποίησή τους, έστω με την πολιτική που ακολουθείται. Ο Τάκης Θεοδωρικάκος που έχει σοβαρές πιθανότητες να επιστρέψει στην κυβέρνηση, ο Δημήτρης Αβραμόπουλος που δεν φαίνεται όμως τουλάχστον στην παρούσα φάση στην παρούσα φάση να συγκινεί τον πρωθυπουργό, ο Θοδωρής Ρουσόπουλος, ο Δημήτρης Καιρίδης και δυο-τρεις ακόμα!».

Βασίλης Σκουρής

ieidises.gr