Μέρες που παραπέμπουν στην πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του 1970, με την εκτίναξη τότε των τιμών πετρελαίου και τον πληθωριστικό κίνδυνο, θυμίζουν οι τελευταίες, με την εκτόξευση των τιμών του φυσικού αερίου. Οι διεθνείς εξελίξεις με την  έλλειψη αποθεμάτων στην ΕΕ, οι γεωπολιτικοί διαγκωνισμοί λόγω του νέου αγωγού Nordtream 2 που θα τροφοδοτεί τη Γερμανία με Ρωσικό αέριο αλλά και το γεγονός ότι η χώρα μας παρά το ότι η Ρεβυθούσα αποτελεί το μεγαλύτερο σταθμό υποδοχής και μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή, δε διαθέτει άλλους μεγάλους αποθηκευτικούς χώρους δημιουργούν ανησυχία για την περαιτέρω πορεία των τιμών.

Ήδη οι προβλέψεις για τη διεθνή και άρα την εγχώρια αγορά είναι δυσοίωνες.  Είναι ενδεικτικό ότι σε ανάλυσή της η JP Morgan προβλέπει περαιτέρω αύξηση στις τιμές του φυσικού αερίου και του ρεύματος τονίζοντας ότι το υψηλό ενεργειακό κόστος θα οδηγήσει τον πληθωρισμό στην Ευρωζώνη στο επίπεδο του 3,9% το τέταρτο τρίμηνο του 2021. Και η Capital Economics προβλέπει, επίσης, πληθωρισμό στην Ευρωζώνη στο 4% τον Νοέμβριο και θα διαμορφωθεί στο 2% κατά μέσο όρο το 2022.  Όπως σημειώνει η Capital Economics, το ενεργειακό κόστος είναι εκείνο που εκτινάσσει τον πληθωρισμό. Οι χονδρικές τα χαρακτηριστικά, οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί πάνω από 300% από τις αρχές του έτους και κατά 20% από την περασμένη Παρασκευή. Επιπλέον, με δεδομένο ότι το φυσικό αέριο είναι σημαντική πηγή ενέργειας για την παραγωγή ρεύματος, οι χονδρικές τιμές ρεύματος έχουν επίσης αυξηθεί κατακόρυφα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας, στην χονδρεμπορική αγορά, όπως διαμορφώθηκε χτες στο Χρηματιστήριο Ενέργειας αυξήθηκε κατά 26,1% από τα 133 στα 168 ευρώ ανά μεγαβατώρα.

Επί τάπητος Eurogroup

Στο μεταξύ το θέμα της πορείας των τιμών στην ενεργειακή αγορά αναμένεται να τεθεί στο Eurogroup της επόμενης εβδομάδας (4 Οκτωβρίου) αλλά και στη Σύνοδο Κορυφής στις 22 του ίδιου μήνα. Κι όλα αυτά στο φόντο της κατάρτισης των προϋπολογισμών των κρατών μελών και βέβαια της Ελλάδας. Ήδη εν όψει της κατάθεσης του προσχεδίου του προϋπολογισμού τη Δευτέρα υπάρχει η σχετική επεξεργασία για τις επιπτώσεις των ενεργειακών τιμών στα δημοσιονομικά αλλά και τα μέτρα στήριξης της οικονομίας.

Ανατιμήσεις

Στο μεταξύ ο διπλασιασμός από πέρυσι των τιμών λιανικής στο φυσικό αέριο (στα τιμολόγια λιανικής κινείται πάνω από τα 40 ευρώ η μεγαβατώρα, έναντι 20 ευρώ τον ίδιο μήνα πέρυσι) αλλά και οι αυξήσεις στο ρεύμα που αντιμετωπίζει η μεταποίηση αλλά και οι μεγάλοι καταναλωτές μέσης τάσης και φτάνουν ακόμη και το 50% οδηγούν ήδη σε πιέσεις στις τιμές.

Με βάση παράγοντες της αγοράς από το καλοκαίρι καταγράφονται ανατιμήσεις 5% σε τρόφιμα, που σε κάποιες περιπτώσεις λόγω και της αύξησης των τιμών των πρώτων υλών πχ  ζυμαρικά ιδιωτικής ετικέτας,  φτάνουν και το 10- 15%.  Παράλληλα οι εξελίξεις το επόμενο διάστημα θα κρίνουν το κατά πόσο θα επέλθει και νέο κύμα ανατιμήσεων, είτε σε όσα προϊόντα ακόμη κρατιούνται στις ίδιες τιμές (π.χ αναψυκτικά) είτε σε όσα ήδη έχουν πάρει την ανιούσα (π.χ. φρέσκα προϊόντα).

Η βιομηχανία

Στο μεταξύ νέα αύξηση, της τάξης του 13,1%, σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών παραγωγού στη βιομηχανία (σύνολο εγχώριας και εξωτερικής αγοράς) τον Αύγουστο εφέτος σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Αυγούστου 2020, έναντι μείωσης 6,6% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2020 με το 2019.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η περαιτέρω μεγάλη αύξηση στο κόστος παραγωγής των εγχώριων βιομηχανιών οφείλεται στις εξής μεταβολές των δεικτών των επιμέρους αγορών:

α. Στην αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού εξωτερικής αγοράς κατά 21,6%, και

β. Στην αύξηση του δείκτη τιμών παραγωγού εγχώριας αγοράς κατά 10,5%.

Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε μείωση 0,1% τον Αύγουστο 2021 σε σύγκριση με τον δείκτη του Ιουλίου 2021, έναντι μείωσης 0,2% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2020.

Πλαφόν στο φυσικό αέριο βάζει η Γαλλία

Στο φόντο, πάντως,  της δύσκολης κατάστασης που έρχεται πολλές κυβερνήσεις στην ΕΕ παίρνουν μέτρα που εκτείνονται και πέρα από το πλέγμα των ειδικών επιδοτήσεων που έχει επιλέξει και η Ελληνική πλευρά. Έτσι η γαλλική κυβέρνηση βάζει πλαφόν στις αυξήσεις στο ρυθμιζόμενο τιμολόγιο φυσικού αερίου μέχρι τον Απρίλιο, μετά την αύξηση που αναμένεται από σήμερα. Όπως δήλωσε χτες ο πρωθυπουργός Ζαν Καστέξ απέναντι στις συνεχείς αυξήσεις εδώ και μήνες (57% από τον Ιανουάριο), «δεν θα υπάρξει άλλη αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου». Μάλιστα ο Γάλλος Πρωθυπουργός, μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο TF1, έθεσε ως ορίζοντα τον Απρίλιο,  από τον οποίο “η τιμή του φυσικού αερίου θα πρέπει να πέσει”

Η Ελληνική απάντηση

«Πρέπει να λάβουμε άμεσα μέτρα για να υποστηρίξουμε όλους τους πολίτες και ειδικά τους πλέον ευάλωτους. Αυτό το “ράλι” των τιμών στην ενέργεια ειδικά στο φυσικό αέριο, αλλά και στο πετρέλαιο, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στα νοικοκυριά», τόνισε χτες πάντως ο υπουργός ΠΕΝ, Κώστας Σκρέκας μιλώντας στο πλαίσιο του διαδικτυακού συνεδρίου με κεντρικό θέμα «Η Ελλάδα κι ο μηχανισμός ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της ΕΕ», που διοργανώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).

Ήδη, βέβαια με χτεσινή τροπολογία προωθήθηκε η σύσταση του ειδικού λογαριασμού με την ονομασία «Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης», για την επιδότηση των νοικοκυριών τόσο για τους λογαριασμούς ρεύματος όσο και φυσικού αερίου. Επιπλέον, σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση εξετάζει μια οριζόντια επιδότηση για όσους χρησιμοποιούν φυσικό αέριο στο μοντέλο του ρεύματος. Εκτιμάται, δε, ότι  ένα ποσό γύρω στα100 εκατ. ευρώ για το τελευταίο τρίμηνο του έτους θα είναι αρκετό για να στηρίξει τους καταναλωτές.

Μάλιστα με βάση την κατατεθείσα τροπολογία, με κοινή απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Οικονομικών δύναται να παρέχεται από τον ειδικό λογαριασμό επιδότηση της κατανάλωσης φυσικού αερίου και να πιστώνεται στους λογαριασμούς των δικαιούχων ως έκπτωση από τους προμηθευτές φυσικού αερίου. Όπως αναφέρεται δκαιούχοι της επιδότησης είναι οι οικιακοί καταναλωτές φυσικού αερίου. Με κοινή απόφαση των υπουργών περιβάλλοντος και ενέργειας και οικονομικών καθορίζονται οι δικαιούχοι καταναλωτές λαμβάνοντας υπόψη οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια για τη χορήγηση της επιδότησης, το ύψος επιδότησης σε ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα, η διαδικασία, ο τρόπος και ο χρόνος χορήγησής της, ο χρόνος εκκαθάρισης, η περίοδος κατανάλωσης, ανώτατα και κατώτατα όρια καταναλώσεων καθώς και κάθε άλλο θέμα σχετικό με τη χορήγηση της επιδότησης.

news247,gr

SHUTTERSTOCK