Βέλγιο: Οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να «αποσυνδεθούν» από τη δουλειά εκτός εργάσιμων ωρών

Εκτός σύνδεσης μπορούν να είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι στο Βέλγιο, με βάση νόμο που τους κατοχυρώνει το σχετικό δικαίωμα. Ως εκ τούτου, περίπου 65.000 εργαζόμενοι δεν χρειάζεται πλέον να απαντούν σε email ή τηλεφωνικές κλήσεις εκτός εργάσιμων ωρών, καθώς έχουν το δικαίωμα αποσύνδεσης.

Ο νόμος τίθεται σε ισχύ την Τρίτη. Πλέον, οι δημόσιοι υπάλληλοι της ομοσπονδιακής κυβέρνησης μπορούν να είναι μη διαθέσιμοι στο τέλος μιας κανονικής εργάσιμης ημέρας, εκτός αν υπάρχουν «εξαιρετικοί λόγοι».

Ανάλογα σχέδια εξετάζει η κυβέρνηση και για εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, παρά την αντίθεση επιχειρηματικών ομάδων.

Επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων εν μέσω πανδημίας

Ο αρμόδιος υπουργός Δημόσιας Διοίκησης ανέφερε ότι ο νόμος είναι απαραίτητος για να αλλάξει μια κουλτούρα βάσει της οποίας ο εργαζόμενος πρέπει πάντα να είναι διαθέσιμος. Η αντίληψη επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, οπότε και εφαρμόστηκε η τηλεργασία και οδήγησε σε μόνιμες αλλαγές στις συνήθειες των πολιτών.

Σε πρόσφατη έρευνα, το 84% των Βέλγων δουλεύει εξ αποστάσεως. Εξ αυτών, το 40% κατέχει διευθυντικές θέσεις και απάντησε ότι θα ήθελε να συνεχίσει να εργάζεται από το σπίτι για δύο ή περισσότερες ημέρες την εβδομάδα μετά την πανδημία.

Σύμφωνα με την αρμόδια υπουργό, «χωρίς το δικαίωμα αποσύνδεσης, το αποτέλεσμα θα είναι άγχος και burnout και αυτό αποτελεί πραγματική ασθένεια της εποχής μας». Παράλληλα, η κυβέρνηση εξετάζει την πρόταση για τετραήμερο με 38 ώρες δουλειάς για τους εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης, κάτι που σημαίνει αύξηση των ωρών απασχόλησης αλλά ανάπαυση τριών ημερών.

Το δικαίωμα αποσύνδεσης εισήγαγε η γερμανική Volkswagen

Το Βέλγιο πάτησε στα βήματα που ξεκίνησε η Volkswagen στη Γερμανία, που αποφάσισε το 2012 να απαγορεύσει σε ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων την πρόσβαση στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μετά από κάποιες ώρες, για να αποφευχθεί το burnout.

Στη Γαλλία, οι οργανώσεις πάνω από 50 εργαζομένων απαίτησαν το 2017 να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις για να καθοριστούν το δικαίωμα των εργαζομένων να αγνοούν τα υπηρεσιακά κινητά τηλέφωνα και υπολογιστές.

Η Πορτογαλία ενέκρινε αυτόν τον χρόνο μια νομοθεσία βάσει της οποίας, οι εργοδότες με προσωπικό άνω των 10 ατόμων θα εισπράττουν πρόστιμο, εάν στέλνουν μηνύματα, email ή παίρνουν κλήσεις τους εργαζόμενους που βρίσκονται εκτός ωραρίου. Επίσης, οι εταιρείες είναι υποχρεωμένες να πληρώνουν τα έξοδα που προκύπτουν από την εξ αποστάσεως εργασία. Ωστόσο, το κοινοβούλιο απέρριψε μια πρόταση για να κατοχυρωθεί το νομικό δικαίωμα της αποσύνδεσης των εργαζομένων από μηνύματα και συσκευές εκτός ωρών εργασίας.

Τον περασμένο Νοέμβριο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στήριξε ένα ψήφισμα που καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συντάξει μια οδηγία, προκειμένου να προστατευτούν οι εργαζόμενοι που θέλουν να «αποσυνδεθούν».