Ως μήνυμα με πολλούς αποδέκτες και κυρίως τον Κυριάκο Μητσοτάκη καταγράφεται η απάντηση της Κομισιόν σε ερώτηση της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την ελευθερία του Τύπου και τις διώξεις δημοσιογράφων.

«Οι δημοσιογράφοι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στους δημοκρατικούς ελέγχους και πρέπει να είναι σε θέση να ασκούν το έργο τους ελεύθερα και με ασφάλεια», τονίζει μεταξύ άλλων η αντιπρόεδρος της Κομισιόν Βέρα Γιούροβα όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου και την ασφάλεια των δημοσιογράφων. Πρόκειται για έμμεση αλλά σαφή αναφορά στον Έλληνα πρωθυπουργό, ο οποίος μιλώντας στη Βουλή στις 30 Ιανουαρίου είχε εξαπολύσει χυδαία επίθεση κατά του Κώστα Βαξεβάνη και της Γιάννας Παπαδάκου.

Παράλληλα, στην απάντησή της προς τους ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, οι οποίοι έθεσαν θέμα επίθεσης στην ελευθερία του Τύπου και ευθείας παρέμβασης στη Δικαιοσύνη από τον Έλληνα πρωθυπουργό, η Βέρα Γιούροβα επισημαίνει την πρωτοβουλία της Κομισιόν για τον περιορισμό των καταχρηστικών προσφυγών στη Δικαιοσύνη που στοχεύει δημοσιογράφους και υπερασπιστές των δικαιωμάτων. Η πρωτοβουλία αυτή, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην απάντησή της, θα συμπληρώσει την σύσταση του 2021, σχετικά με την προστασία, την ασφάλεια και την ενδυνάμωση των δημοσιογράφων, καθώς και την επικείμενη πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης.

Ακολουθεί η απάντηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς και η ερώτηση των Ευρωβουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία:

Απάντηση της αντιπροέδρου κ. Γιούροβα εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής:

H Επιτροπή δεσμεύεται να διαφυλάξει ελεύθερα και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, τα οποία διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο σε κάθε δημοκρατία και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του συστήματος του κράτους δικαίου. Οι δημοσιογράφοι διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στους δημοκρατικούς ελέγχους και στις ισορροπίες και πρέπει να είναι σε θέση να ασκούν το έργο τους ελεύθερα και με ασφάλεια για να διασφαλίζουν ότι οι πολίτες της ΕΕ έχουν πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας πληροφορίες.

Η Επιτροπή έχει καταστήσει σαφή την ανησυχία της σχετικά με τις στρατηγικές αγωγές προς αποθάρρυνση της συμμετοχής του κοινού (SLAPP) στις εκθέσεις της για το κράτος δικαίου και επί του παρόντος προετοιμάζει μια πρωτοβουλία για τις SLAPP, στο πλαίσιο των ευρύτερων προσπαθειών του σχεδίου δράσης για την ευρωπαϊκή δημοκρατία με σκοπό την ενίσχυση της ελευθερίας και της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης. Η πρωτοβουλία αυτή συμπληρώνει την πρόσφατη σύσταση σχετικά με την προστασία, την ασφάλεια και την ενδυνάμωση των δημοσιογράφων, καθώς και την επικείμενη πράξη για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης.

Η Επιτροπή παρακολουθεί τις εξελίξεις όσον αφορά την πολυφωνία και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης σε όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, στο πλαίσιο της ετήσιας έκθεσης για το κράτος δικαίου και των επακόλουθων ενεργειών.

Η Επιτροπή δεν έχει αρμοδιότητα να παρεμβαίνει σε μεμονωμένες ποινικές, αστικές ή διοικητικές υποθέσεις ενώπιον εθνικών δικαστηρίων ή άλλων εθνικών αρχών. Η ανάλυση των πραγματικών περιστατικών και η εκδίκαση των επιμέρους υποθέσεων υπάγονται στην αρμοδιότητα των εθνικών δικαστηρίων, και εν προκειμένω του ελληνικού δικαστικού συστήματος.

Ερώτηση με αίτημα γραπτής απάντησης προς την Επιτροπή:

Άρθρο 138 του Κανονισμού

Δημήτριος Παπαδημούλης (The Left), Κωνσταντίνος Αρβανίτης (The Left), Αλέξης Γεωργούλης (The Left), Πέτρος Κόκκαλης (The Left), Έλενα Κουντουρά (The Left)

Θέμα:   Απρεπείς χαρακτηρισμοί κατά δημοσιογράφων, επίθεση στην ελευθερία του Τύπου και ευθεία παρέμβαση στη Δικαιοσύνη από τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας

Στη Βουλή των Ελλήνων, στις 30 Ιανουαρίου 2022, κατά τη συζήτηση πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, προέβη σε πρωτοφανείς απαξιωτικούς και υβριστικούς χαρακτηρισμούς κατά των δημοσιογράφων που ανέδειξαν το σκάνδαλο Novartis και έχουν κληθεί ως κατηγορούμενοι ενώπιον της Ελληνικής Δικαιοσύνης, χρησιμοποιώντας τις λέξεις «συμμορία», «ελευθερο-δολοφονία» και «υπόκοσμος».

Οι ανωτέρω χαρακτηρισμοί συνιστούν ευθεία παρέμβαση στη δικαιοσύνη, παραβιάζουν απροκάλυπτα το τεκμήριο αθωότητας (άρθρο 6 παρ. 2 ΕΣΔΑ), στοχοποιούν για ακόμη μία φορά την ανεξάρτητη ερευνητική δημοσιογραφία και υπονομεύουν ευθέως το κράτος δικαίου. Οι διωκόμενοι δημοσιογράφοι δήλωσαν ότι θα κινηθούν νομικά, ενώ αντιδράσεις έχουν προκληθεί ακόμη και εντός του κυβερνώντος κόμματος. Υπογραμμίζεται ότι η Επιτροπή έχει ήδη εκφράσει έντονες ανησυχίες για την ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα στην έκθεση του 2021 για το κράτος δικαίου. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 24η θέση μεταξύ των κρατών μελών (χαμηλότερα ακόμη και από την Πολωνία) στον δείκτη ελευθερίας του Τύπου για το 20216, ενώ η Αντιπρόεδρος, Věra Jourová, κατέταξε την Ελλάδα μεταξύ των προβληματικών χωρών όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου.

Ερωτάται η Επιτροπή:

• Ποια είναι η άποψή της για την ανωτέρω πρωτοφανή κατάσταση;
• Σκοπεύει να ζητήσει εξηγήσεις και να εξετάσει ενδελεχώς το ζήτημα στο πλαίσιο της επόμενης έκθεσης για το κράτος δικαίου;
• Τι μέτρα θα λάβει προκειμένου να σταματήσει η πρωτοφανής και διαρκώς κλιμακούμενη υποβάθμιση του κράτους δικαίου στην Ελλάδα;