Δολοφονία Σόντερς: Η τελευταία “εκτέλεση” της “17 Ν” σήμανε και το τέλος της

Η αιματοβαμμένη πορεία της οργάνωσης “17 Νοέμβρη” που άρχισε το 1975 με τη δολοφονία του τότε σταθμάρχη της CIA στην Ελλάδα, Ρίτσαρντ Γουέλς, έκλεισε σαν σήμερα, 8 Ιουνίου του 2000, με τη δολοφονία του Βρετανού ταξίαρχου Στήβεν Σόντερς. Η οργάνωση έμεινε ενεργή για ακόμα δύο χρόνια, κάνοντας μόνο ληστείες.

Για πολλούς η εκτέλεση του βρετανού ταξίαρχου ήταν στην ουσία η αρχή του τέλους της 17Ν. Η τρομοκρατική οργάνωση, που αυτοαποκλήθηκε “Επαναστατική Οργάνωση” είχε για πρώτη φορά “σημαδέψει” βρετανικό στόχο. “Η Βρετανία δεν θα το αφήσει έτσι αυτό”, λέγαμε όλοι τότε θεωρώντας, ότι η πάλαι ποτέ Βρετανική Αυτοκρατορία δεν θα άφηνε να περάσει “αβρόχοις ποσί” ένα τέτοιο πλήγμα. Κι έτσι έγινε.

Εκείνο το πρωί, στις 8 Ιουνίου του 2000, η Ελλάδα ζούσε στους πυρετώδεις ρυθμούς της προετοιμασίας των Ολυμπιακών αγώνων. Η Κηφισσίας ήταν όπως πάντα “πήχτρα” και οι μόνοι που κυκλοφορούσαν άνετα ήταν οι μοτοσυκλετιστές. Ο Σόντερς ήταν κι αυτός μποτιλιαρισμένος στο αυτοκίνητό του. Είχε ξεκινήσει λίγο μετά τις επτά το πρωί από το Σπίτι του στη Νέα Ερυθραία και πήγαινε στο γραφείο του, στην πρεσβεία της Βρετανίας στο Κολωνάκι. Επισήμως ήταν ο στρατιωτικός ακόλουθος της Βρετανίας στην Αθηνα. Εκείνο το πρωί οδηγούσε μόνος, χωρίς τη φρουρά του.

Τα δύο μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης επέβαιναν σε μοτοσικλέτα και πλησίασαν το αυτοκίνητο του Βρετανού στρατιωτικού στην περιοχή του Ψυχικού, από την πλευρά του συνοδηγού. Οδηγούσε, όπως ο ίδιος είπε, στο δικαστήριο, Σάββας Ξηρός. Συνοδηγός ήταν ο Δημήτρης Κουφοντίνας. Ο Ξηρός προφανώς είχε το 45άρι ταυτότητα της οργάνωσης, που δεν βρέθηκε ποτέ. Ο Κουφοντίνας κρατούσε κάτω από το μπουφάν του ένα στρατιωτικό τυφέκιο εφόδου τύπου G-3. Είναι αξιοπερίεργο το πώς το κρατούσε κρυμμένο πάνω στη μηχανή. Ο Ξηρός είπε ότι ήταν μια μηχανή μεγάλου κυβισμού. Ο Κουφοντίνας στο βιβλίο του έγραψε ότι ήταν ένα “παπάκι”.
Το ζευγάρι πλησίασε από την πλευρά του συνοδηγού. Ο “Λουκάς” της 17 Νοέμβρη “γάζωσε” το λευκό Rover, με το G-3. Ο Σώντερς δέχτηκε τουλάχιστον τέσσερις σφαίρες στην κοιλιά και στα άνω άκρα. μεταφέρθηκε γρήγορα στον “Ερυθρό Σταυρό” και μπήκε στο χειρουργείο, με ακατάσχετη αιμορραγία. Πέθανε στη διάρκεια της επέμβασης.

Η «17Ν» ανέλαβε την ευθύνη για την επίθεση, δίνοντας τέλος σε μία συζήτηση που ήθελε την οργάνωση να δρα με πληρωμένους εκτελεστές και να βρίσκει τυχαίο στόχο. Η οργάνωση τόνισε πως ο λόγος που οδήγησε στην δολοφονία του Σόντερς ήταν ο ρόλος του ως στρατιωτικού, αλλά ο ρόλος και της βρετανικής πολιτικής γενικώς, κατά τους νατοϊκούς βομβαρδισμούς στην Γιουγκοσλαβία και το Κοσσυφοπέδιο, το 1999.

Τι έγραψε ο Κουφοντίνας

Στο βιβλίο του «Γεννήθηκα 17 Νοέμβρη», ο Δημήτρης Κουφοντίνας θα γράψει: “Ένα χρόνο αργότερα, στις 8 Ιουνίου του 2000, στη Λεωφόρο Κηφισίας, στο ύψος της Φιλοθέης, θα εκτελεστεί ένα από τα πιο σημαντικά στελέχη της στρατιωτικής μηχανής της Αγγλίας, ο ταξίαρχος Σόντερς. Με πλούσια προϋπηρεσία σε όλες τις στρατιωτικές επεμβάσεις των τελευταίων χρόνων: Έδρασε στην Ιρλανδία, τις Μαλβίνες (Φόκλαντ), το Ιράκ και το Κουβέιτ. Είχε υπηρετήσει στην Κύπρο, στις µεγάλες αγγλικές βάσεις ηλεκτρονικής κατασκοπίας. Προώθησε και εκεί το εμπόριο όπλων. Τελευταίος σταθμός του η Σιέρα Λεόνε, στη Βορειοδυτική Αφρική, τότε που γίνονταν οι σφαγές των Άγγλων εκεί, από όπου επέστρεψε, ύστερα από µια σύντομη επίσκεψη-επιθεώρηση λίγες μέρες πριν από τις 8 Ιουνίου 2000. Τέλος, ο Σόντερς συμμετείχε  ενεργά στο σχεδιασμό της στρατιωτικής επέμβασης στην πρώην Γιουγκοσλαβία. Επίσης, προωθούσε το εμπόριο αγγλικών όπλων. Εκείνες ακριβώς τις µέρες θα υπογραφόταν συμφωνία για την αγορά οπλικών συστημάτων από την ελληνική πλευρά. Τη συγκεκριμένη συμφωνία είχε κλείσει ο Σόντερς…

Οι Άγγλοι στην αρχή, τις πρώτες ώρες µετά την ενέργεια, τότε που ακούγονται κάποιες αλήθειες, πριν ξεκινήσει η οργανωμένη παραπληροφόρηση, ξεφεύγουν και επιβεβαιώνουν τον πραγµατικό ρόλο του ταξίαρχου Σόντερς. Αργότερα, θα παρουσίαζαν ως «άνθρωπο της ειρήνης» το στρατιωτικό τους ακόλουθο.
Ο ταξίαρχος Σόντερς, ο επιτελικός στρατιωτικός των ένοπλων επεµβάσεων σε όλο τον κόσµο, ο έµπορος των αγγλικών όπλων, μετατράπηκε σε απλό διπλωματικό υπάλληλο. Οι εκτελεστές του ήταν ξένοι επαγγελµατίες, πληρωµένοι, Άραβες, πρώην πράκτορες του ανατολικού µπλοκ, Ιταλοί µαφιόζοι…”

Η προκήρυξη

Στο κείμενο με το οποίο η 17Ν ανέλαβε την ευθύνη η οργάνωση έγραψε:  Ο Σόντερς, “δεν ήταν ένας απλός στρατιωτικός ακόλουθος ρουτίνας. Kι αυτό γιατί αφού έλαβε μέρος στον σχεδιασμό της πολεμικής επιχείρησης και των βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία και στο Kόσοβο και στον καθορισμό των στόχων του πολέμου, στον διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας, στάλθηκε στην Eλλάδα λίγο πριν από τους βομβαρδισμούς με συγκεκριμένες αρμοδιότητες: Tην επίβλεψη και τον συντονισμό των βρετανικών στρατιωτικών δυνάμεων της περιοχής που θα συμμετείχαν στις πολεμικές επιχειρήσεις και στους βομβαρδισμούς, στην εισβολή, την κατάληψη και κατοχή του Kοσόβου. H ευθύνη του λοιπόν για τις δολοφονίες εκατοντάδων αν όχι χιλιάδων αμάχων και γυναικόπαιδων στη διάρκεια των βομβαρδισμών της Γιουγκοσλαβίας είναι άμεση, χειροπιαστή κι οφθαλμοφανής.”

Ο απόηχος

Η Ελλάδα τότε βρισκόταν σε περίοδο… προ-ολυμπιακή. Οι προετοιμασίες για το 2004 ήταν πυρετώδεις και η ασφάλεια των Ολυμπιακών αποτελούσε θέμα που η παγκόσμια κοινή γνώμη παρακολουθούσε από την κλειδαρότρυπα. Σε καμία περίπτωση η ασφάλεια δεν θα έπρεπε να διακυβευτεί.

Η χήρα του Στίβεν Σόντερς, Χέδερ, ευχαρίστησε θερμά τον ελληνικό λαό για την υποστήριξή του μετά την τραγωδία. Όμως δεν παρέλειψε να αφήσει αιχμές κατά του ΥΠΕΞ της χώρας της, διότι θεώρησε ότι ο σύζυγός της αποτελούσε στόχο και παρ’ όλα αυτά δεν προστατεύθηκε επαρκώς.

Όταν ο τότε βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ τηλεφώνησε στον τότε πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη, σήμανε -για πολλούς- η αρχή του τέλους της “17 Ν”. Ο Μπλερ απαίτησε και ο Σημίτης δέχτηκε να έρθει κλιμάκιο της Σκότλαντ Γιαρντ για να ερευνήσει την υπόθεση. Οι πράκτορες εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα και οι δύο κυβερνήσεις θεωρητικά ένωσαν τις δυνάμεις τους στη μάχη κατά της τρομοκρατίας. Λέγονταν πάντως τότε πάρα πολλά για Βρετανούς υπαξιωματικούς που έδιναν με ύφος στρατηγού εντολές και παραγγελίες στους Έλληνες αξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ και της Αντιτρομοκρατικής.

Η ουσία είναι όμως ότι αυτή η συνεργασία έμελλε να είναι “σχολείο” για τους Έλληνες αξιωματικούς, κάποιοι από τους οποίους εκπαιδεύτηκαν και επίσημα από την Σκότλαντ Γιαρντ. Kαι το αποτέλεσμα ήταν, όταν δύο χρόνια αργότερα έσκασε πρόωρα στα χέρια του Σάββα Ξηρού η βόμβα που επρόκειτο να τοποθετηθεί στην Hellas Flying Dolfins, η Ελληνική Αστυνομία ήταν πολύ καλύτερα προετοιμασμένη και εργάστηκε με άλλη μεθοδολογία, η οποία επέτρεψε την εξάρθρωση της οργάνωσης. Δε θα πρέπει πάντως να ξεχάσουμε ότι στον τραυματισμένο Ξηρό βρέθηκε το 38άρι περίστροφο που επίσης ήταν “σφραγίδα” της οργάνωσης, κάτι που έκανε πολύ εύκολη θεωρητικά τη διαλεύκανση της υπόθεσης.

Εις μνήμην

Το σχολείο της «Αγίας Αικατερίνης» της βρετανικής πρεσβείας στην Ελλάδα, απονέμει βραβείο αριστείας σε μαθητές του σχολείου προς τιμήν του Σόντερς με την ονομασία «Stephen Saunders Award for Good Citizenship».

enikos.gr