Δημήτρης Ζημιανίτης: Στο «στόχαστρο» της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας οικονομικά εγκλήματα άνω των 20 δισ. ευρώ

Διαφάνεια, ανεξαρτησία, λογοδοσία. Τόλμη, συντονισμός και ταχύτατη απονομή δικαιοσύνης για λογαριασμό όλων των Ευρωπαίων Πολιτών. Αυτό είναι το αξίωμα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, η οποία σε χρόνο ρεκόρ με τα έμπειρα και ικανά στελέχη της έχει καταφέρει όχι μόνο να βάλει βαθιά το μαχαίρι στο διεθνές οικονομικό έγκλημα αλλά και να θέσει τις βάσεις για μια πολύ σημαντική διαδικαστική καινοτομία, αυτή της «αυτόνομης έννομης τάξης». Να «τρέξει» δηλαδή, χωρίς περιορισμούς και καθυστερήσεις του συστήματος, η αμοιβαία δικαστική συνδρομή κάτι που ήδη έχει επιτευχθεί.

Όλα τα παραπάνω που αφορούν τους ευρωπαίους πολίτες αναλύει ο Έλληνας Ευρωπαίος Εισαγγελέας. Ο κος Δημήτρης Ζημιανίτης μιλώντας στο iEidiseis και σε μια εφ όλης της ύλης συζήτηση «ξεκλειδώνει» την πύλη της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και αναλύει πώς έχει επιτευχθεί η αποτελεσματικότερη καταπολέμηση των οικονομικών εγκλημάτων μεγάλης κλίμακας, αλλά και ποια είναι η στοχευμένη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.

Με αφορμή την συμπλήρωση ενός έτους από την έναρξη του επιχειρησιακού έργου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ο κ. Ζημιανίτης υπογραμμίζει ότι «πάνω από 3.500 υποθέσεις διαβιβάστηκαν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία από τη 1-6-2021 μέχρι το Μάρτιο 2022, από τις οποίες περίπου το 45 % προήλθε από εθνικές αρχές, το 48 % από καταγγελίες ιδιωτών και το 6 % από φορείς και οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης» και σημειώνει με νόημα:

«Στην Ελλάδα είχαν καταχωρηθεί ως το Μάρτιο 2022, συνολικά 55 υποθέσεις με συνολική εκτιμώμενη ζημία άνω των 112 εκατομμυρίων ευρώ. Από αυτές η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ανέλαβε τις 27. Η δε εκτιμώμενη ζημία στις υπό διερεύνηση υποθέσεις αυτές υπολογίζεται περίπου στα 56,5 εκατομμύρια ευρώ». Ωστόσο, συνολικά η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και μέχρι τον Μάρτιο του 2022 διερευνά υποθέσεις με συνολική ζημία περί τα 17 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ για περίπλοκες υποθέσεις απάτης ΦΠΑ (απάτη carousel), το αντικείμενο των υποθέσεων που διερευνώντο ανερχόταν σε 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ.

Παράλληλα, αναφέρεται στους Έλληνες Ευρωπαίους Εντεταλμένους Εισαγγελείς ξεκαθαρίζοντας: «Επιλέγονται, διορίζονται, μισθοδοτούνται, ελέγχονται, αξιολογούνται, προάγονται και παύονται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και λογοδοτούν μόνο σε αυτή. Το καθεστώς αυτό πιθανώς να ξενίζει τους εθνικούς εισαγγελείς που διορίζονται ή επιθυμούν να διοριστούν στον ΕΡΡΟ, αλλά είναι ανάγκη πριν από ο,τιδήποτε άλλο να εξοικειωθούν με την πραγματικότητα αυτή, η οποία προϋποθέτει αλλά και εξασφαλίζει υψηλό βαθμό ανεξαρτησίας, προάγει υψηλές επαγγελματικές αρετές και βασίζεται, επίσης, σε ένα σύστημα ουσιαστικού ελέγχου της ποιότητας του έργου και της απόδοσής τους».

Αναλυτικά η συνέντευξη του Δημήτρη Ζημιανίτη στο iEidiseis

-Τι είναι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία; Τι καινούργιο εισάγει στα ευρωπαϊκά δικαστικά ζητήματα;

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (ΕΡΡΟ) είναι το νέο δικαστικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ίδρυσή της, με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939, ήλθε στο τέλος μιας μακράς πορείας προσπαθειών για την ενίσχυση της προστασίας των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνοπτικά, σκοπός του νέου οργάνου είναι η αποτελεσματικότερη καταπολέμηση οικονομικών εγκλημάτων μεγάλης κλίμακας -συχνά με διασυνοριακό χαρακτήρα- (απάτη σχετικά με τις δαπάνες και τις επιδοτήσεις, απάτη carousel-ΦΠΑ, διαφθορά κ.λπ.), σε βάρος του κοινοτικού προϋπολογισμού, καθώς και η ανάκτηση των πολύ μεγάλων ποσών που αποσπώνται με απάτη, ζημιώνοντας, τελικά, τον ευρωπαίο πολίτη. Η προστιθέμενη αξία του ΕΡΡΟ είναι ότι συγκεντρώνει τις ποινικές έρευνες για τις υποθέσεις αυτές, που ως τώρα διεξάγονταν στα κράτη-μέλη από εθνικούς εισαγγελείς και αναλαμβάνει, σε κεντρικό επίπεδο, τη διαρκή εποπτεία, τον έλεγχο της προόδου και την οργάνωσή τους, ώστε να περατώνονται συντομότερα και με καλύτερα αποτελέσματα.

Το κεντρικό σκέλος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας εδρεύει στο Λουξεμβούργο και απαρτίζεται από τον Ευρωπαίο Γενικό Εισαγγελέα, τους Ευρωπαίους Εισαγγελείς –έναν για καθένα από τα 22 κράτη που μετέχουν σε αυτήν-, το Συλλογικό Όργανο, τα Μόνιμα Τμήματα και το Διοικητικό Διευθυντή), ενώ το αποκεντρωμένο σκέλος περιλαμβάνει τους Ευρωπαίους Εντεταλμένους Εισαγγελείς που εδρεύουν στα επιμέρους κράτη.

Συνοπτικά, θα λέγαμε ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία χαρακτηρίζεται από ορθολογισμό στην κατανομή των διατιθέμενων μέσων για την επίτευξη των αποτελεσμάτων της (τεχνικά μέσα, εμπειρογνώμονες, πρόσβαση σε βάσεις δεδομένων, συντονιστικές συναντήσεις κ.λπ.), από υψηλό βαθμό διαφάνειας, ανεξαρτησίας και λογοδοσίας και, όσον αφορά στο επιχειρησιακό της έργο, από στοχευμένη στρατηγική και έλεγχο του τρόπου διεξαγωγής των ερευνών, κάτι με το οποίο οι εθνικές δικαστικές αρχές –πλην εκείνων που είναι εξειδικευμένες σε ορισμένους τομείς του εγκλήματος (όπως ειδικά εισαγγελικά σώματα)- δεν είναι πάντοτε εξοικειωμένες.

-Με ποιο τρόπο συνεργάζονται οι αρχές των 22 κρατών μελών που έχουν προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Τα 22 κράτη που πήραν την πολιτική απόφαση προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ανέλαβαν την υποχρέωση να εξασφαλίσουν στο δικαστικό αυτό όργανο τις υποδομές και το υλικοτεχνικό πλαίσιο λειτουργίας του αποκεντρωμένου σκέλους του, δηλαδή των Ευρωπαίων Εντεταλμένων Εισαγγελέων. Σημαντικό τμήμα της συνδρομής των κρατών είναι, επίσης, η ψήφιση των εθνικών νόμων για την ορθή εφαρμογή του Κανονισμού ΕΡΡΟ. Στην Ελλάδα ήδη βρίσκεται σε τελικό στάδιο ο τρίτος τέτοιος νόμος, ο οποίος ελπίζω να αντικρίσει κενά και αστοχίες των προηγούμενων δύο. Σημειώνω, ως χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα, τη διστακτικότητα του νομοθέτη έως σήμερα, να προβλέψει με σαφήνεια το δικονομικό πλαίσιο λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σε εθνικό επίπεδο (να περιγράψει δηλ. σαφώς τα δικονομικά στάδια χειρισμού των σχετικών υποθέσεων), δεδομένου ότι η εθνική δικονομία εφαρμόζεται και τα εθνικά δικαστήρια επιλαμβάνονται των υποθέσεων της αρμοδιότητας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, χωρίς όμως, όπως έχει η κατάσταση σήμερα, οι εθνικοί δικονομικοί κανόνες να συμπίπτουν με τη διαδικασία που προβλέπει ο Κανονισμός ΕΡΡΟ για το χειρισμό των υποθέσεων. Ελπίζω αυτό να επιλυθεί άμεσα, διότι οι πρώτες εθνικές υποθέσεις είναι ζήτημα χρόνου να παραπεμφθούν για εκδίκαση στα αρμόδια δικαστήρια.

Όσον αφορά στη συνεργασία, όχι πλέον μεταξύ κρατών που μετέχουν στον ΕΡΡΟ, αλλά μεταξύ των Ευρωπαίων Εντεταλμένων Εισαγγελέων από διαφορετικά κράτη σε υποθέσεις με διασυνοριακό χαρακτήρα, ο ΕΡΡΟ έχει εισαγάγει μια πολύ σημαντική διαδικαστική καινοτομία: έχει θεσπιστεί μια τρόπον τινά «αυτόνομη έννομη τάξη», ώστε ο Ευρωπαίος Εντεταλμένος Εισαγγελέας ενός κράτους μπορεί να απευθυνθεί απευθείας σε συνάδελφό του από άλλο κράτος και να του αναθέσει να διενεργήσει για λογαριασμό του άμεσα, χωρίς τους περιορισμούς, τις διατυπώσεις και –μοιραία- τις καθυστερήσεις του συστήματος της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής (που χρησιμοποιείται στις συνηθισμένες υποθέσεις στα αιτήματα μεταξύ δικαστικών αρχών διαφορετικών κρατών) ερευνητικά μέτρα, που είναι αναγκαία στο πλαίσιο της διασυνοριακής έρευνας που διενεργεί. Η δυνατότητα αυτή είναι ιδιαίτερης σημασίας και ήδη καταγράφεται ως απολύτως επιτυχημένη στην καθημερινή πρακτική της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, αφού εξασφαλίζει ταχύτητα, αποτελεσματικότητα και αμεσότητα στο χειρισμό των αιτημάτων συνεργασίας.

-Με αφορμή την συμπλήρωση ενός έτους (1η Ιουνίου 2022) από την έναρξη του επιχειρησιακού έργου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, μπορείτε να μας δώσετε κάποια δεδομένα για τα πεπραγμένα της υπηρεσίας σας, καθώς και κάποια στατιστικά στοιχεία;

Την 1-6-2021 ξεκίνησε το επιχειρησιακό έργο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, δηλαδή διαβιβάστηκαν σε αυτήν, καταχωρήθηκαν στο ηλεκτρονικό της σύστημα (Case Management System) και ξεκίνησε ο χειρισμός τους, όλες οι υποθέσεις της αρμοδιότητάς της που μέχρι τότε τις χειρίζονταν, είτε εθνικές αρχές εφαρμογής του νόμου (δικαστικές ή ελεγκτικές αρχές, όπως η ΑΑΔΕ κ.λπ.) ή άλλοι φορείς, θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (λ.χ. OLAF, Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων κ.λπ.). Βέβαια, ο διορισμός των Ευρωπαίων Εισαγγελέων είχε λάβει χώρα ήδη ένα έτος πριν και όλο αυτό το διάστημα, μέχρι τον Ιούνιο του 2021, ολοκληρώθηκε το πολύ σημαντικό έργο της υιοθέτησης κειμένων που αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» του ΕΡΡΟ (Κανονισμός Εσωτερικής Διαδικασίας, Αποφάσεις για τη σύσταση και σύνθεση των Μονίμων Τμημάτων, Κανόνες για την πρόσληψη και τις συνθήκες εργασίας των Ευρωπαίων Εντεταλμένων Εισαγγελέων, Κανόνες για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, για τον πειθαρχικό έλεγχο, την αξιολόγηση και τις προαγωγές των Ευρωπαίων Εντεταλμένων Εισαγγελέων κ.λπ.). Το στάδιο αυτό της προετοιμασίας, που διήρκεσε περί το ένα έτος πριν την έναρξη του επιχειρησιακού έργου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας ήταν, προφανώς, ιδιαίτερης σημασίας για την ομαλή λειτουργία της.

Εν τούτοις, με την έναρξη του επιχειρησιακού έργου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, έγινε εμφανές ότι το νέο όργανο είχε προστιθέμενη αξία και ήρθε να ανταποκριθεί στην ανάγκη να επέλθουν δομικές βελτιώσεις σε ένα τομέα που δεν παρουσίαζε ως τότε θεαματικά δεδομένα ενώ, παράλληλα, άγγιζε τον ευρωπαίο πολίτη, καθώς χρήματα που προορίζονταν για εκείνον εξανεμίζονταν με πράξεις απάτης, τις οποίες ο ΕΡΡΟ έβαλε δραστικά στο στόχαστρό του.

Είναι ενδεικτικό ότι πάνω από 3.500 υποθέσεις διαβιβάστηκαν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία από τη 1-6-2021 μέχρι το Μάρτιο 2022, από τις οποίες περίπου το 45 % προήλθε από εθνικές αρχές, το 48 % από καταγγελίες ιδιωτών και το 6 % από φορείς και οργανισμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης (λ.χ. OLAF). Από τον πιο πάνω συνολικό αριθμό, 2043 υποθέσεις καταχωρήθηκαν ως υποθέσεις που ανήκαν στην αρμοδιότητα του ΕΡΡΟ και, από αυτές, περίπου στο 57 % η Εισαγγελία αποφάσισε (για λόγους νομικούς ή πολιτικής) ότι δεν θα τις αναλάβει, ενώ σε ποσοστό 42,5 % το έπραξε.

Στην Ελλάδα είχαν καταχωρηθεί ως το Μάρτιο 2022, συνολικά 55 υποθέσεις με συνολική εκτιμώμενη ζημία άνω των 112 εκατομμυρίων ευρώ. Από αυτές η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ανέλαβε τις 27. Η εκτιμώμενη ζημία στις υπό διερεύνηση υποθέσεις αυτές υπολογίζεται περίπου στα 56,5 εκατομμύρια ευρώ.

-Μπορείτε να αναφερθείτε σε κάποιες υποθέσεις, κάποιες επιτυχίες σας και να καταλάβει επί της ουσίας ο Έλληνας πολίτης τον πολύτιμο ρόλο της υπηρεσίας που βρίσκεστε.

Όπως προανέφερα, η προστιθέμενη αξία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας έγκειται στο ότι λειτουργεί εντός ενός πρωτότυπου περιβάλλοντος, το ονόμασα «τρόπον τινά αυτόνομη έννομη τάξη», που παρέχει διευκολύνσεις στη συνεργασία χειρισμού διασυνοριακών υποθέσεων μεγάλου αντικειμένου, καθώς και μέσα άμεσης επίτευξης αποτελεσμάτων. Ιδίως, θα ήθελα να αναφερθώ εδώ στις δεσμεύσεις περιουσιακών στοιχείων προσώπων που εμπλέκονται σε υποθέσεις απάτης εις βάρος του κοινοτικού προϋπολογισμού και, τελικά, ανάκτησής τους και απόδοσής τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αξίζει να αναφερθεί ότι μέχρι και το μήνα Μάρτιο 2022 η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διερευνά υποθέσεις με συνολική ζημία περί τα 17 δισεκατομμύρια ευρώ. Η ανάκτηση μέρους έστω των ποσών αυτών είναι ιδιαίτερης σημασίας για μια πρώτη αξιολόγηση του έργου του νέου δικαστικού οργάνου. Επίσης, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, σε μεγάλες, περίπλοκες υποθέσεις απάτης ΦΠΑ (απάτη carousel), το αντικείμενο των υποθέσεων που διερευνώντο ανερχόταν σε 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ. Δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι, εάν δεν υπήρχε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, οι εθνικές δικαστικές αρχές δεν θα μπορούσαν με τα μέσα που διαθέτουν, να διερευνήσουν και να δεσμεύσουν μεμονωμένα τα ποσά αυτά.

Στην Ελλάδα, αν και δεν έχει πλήρως αναπτυχθεί η δυναμική του Γραφείου των Ευρωπαίων Εντεταλμένων Εισαγγελέων (σημειωτέον ότι οι δύο τελευταίοι από τους συνολικά επτά που υπηρετούν στην Ελλάδα, ανέλαβαν έργο μόλις πριν περίπου 1 μήνα), ήδη η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει αναλάβει κάποιες εθνικές υποθέσεις που παρουσιάζουν συνθετότητα, αλλά και, επιπλέον, πολιτικό –με τη γενική έννοια- ενδιαφέρον. Οι υποθέσεις αυτές, πριν τις αναλάβει ο ΕΡΡΟ, βρίσκονταν σε σχετική ανενέργεια στα χέρια των εθνικών αρχών εφαρμογής του νόμου. Ευελπιστώ ότι σύντομα θα είμαστε σε θέση να παρουσιάσουμε σημαντικά αποτελέσματα. Διαφορά είμαι βέβαιος ότι θα κάνει, επίσης, η ενεργοποίηση από τους Ευρωπαίους Εντεταλμένους Εισαγγελείς της δυνατότητας να ερευνούν και να δεσμεύουν περιουσιακά στοιχεία των δραστών των εγκλημάτων που διώκουν (λ.χ. προσώπων που εισέπραξαν αγροτικές ενισχύσεις χωρίς να δικαιούνται, με απατηλά μέσα). Από πλευράς Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας δίνεται προτεραιότητα στα μέτρα αυτά, τα οποία –άλλωστε- δίνουν ένα απτό μήνυμα τιμωρίας στους δράστες.

-Ποια είναι η δική σας συμβολή στο νέο θεσμό και, ιδίως, σε σχέση με τη χώρα προέλευσής σας;

Εκτός από τις υποχρεώσεις μου στο κεντρικό σκέλος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, ως Ευρωπαίος Εισαγγελέας, και τη συμμετοχή μου σε Μόνιμα Τμήματα που χειρίζονται υποθέσεις –πλην των ελληνικών- έχω πλήρη τα καθήκοντα της εποπτείας και κατεύθυνσης των Ελλήνων Ευρωπαίων Εντεταλμένων Εισαγγελέων, όσον αφορά στο χειρισμό των εθνικών υποθέσεων αρμοδιότητας του ΕΡΡΟ. Η μέριμνά μου είναι να οργανωθεί το εθνικό τμήμα του ΕΡΡΟ με τον καταλληλότερο τρόπο, όσον αφορά στο δυναμικό και την υποδομή, να αποκτήσουν οι Ευρωπαίοι Εντεταλμένοι Εισαγγελείς τη νοοτροπία του ευρωπαίου δικαστικού λειτουργού και να εκμεταλλευτούν τις επιχειρησιακές δυνατότητες που τους παρέχει το ευρωπαϊκό όργανο (έρευνες, δεσμεύσεις, συντονιστικές συναντήσεις, ανάθεση ερευνητικών μέτρων σε ομολόγους τους σε άλλα κράτη κ.λπ.).

Παράλληλα, έχω ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την κατάληξη σε Συμφωνίες Συνεργασίας με στρατηγικούς εταίρους της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σε εθνικό επίπεδο, όπως η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, η Ελληνική Αστυνομία κ.λπ. Παρά τα επιμέρους προβλήματα είμαι γενικά αισιόδοξος. Αξιολογώ θετικά τα μέχρι τούδε πεπραγμένα. Εν τούτοις, για την παρουσίαση αποτελεσμάτων απαιτείται η αντίστοιχη ανταπόκριση και του εθνικού σκέλους. Οι Ευρωπαίοι Εντεταλμένοι Εισαγγελείς, με τους οποίος συνεργάζομαι καθημερινά σε υποθέσεις που χειρίζονται θεωρώ ότι έχουν αντιληφθεί το διακύβευμα και τις απαιτήσεις της θέσης τους και σύντομα, «αρρυθμίες» που συναρτώνται με την αυτοαναφορική κουλτούρα του εθνικού δικαστικού λειτουργού θα ξεπεραστούν.

-Μπορείτε να μας εξηγήσετε τη διαδικασία διορισμού του Ευρωπαίου Εισαγγελέα και των Εντεταλμένων Εισαγγελέων που υπηρετούν στην Ελλάδα; Και, ακόμη, ποιο είναι το status τους; Ποια η σχέση τους με τις εθνικές αρχές δικαστικές και μη.

Η επιλογή των Ευρωπαίων Εισαγγελέων γίνεται από μια 11μελή ανεξάρτητη διεθνή επιτροπή «σοφών» και στη συνέχεια διορίζονται από το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το γεγονός ότι η επιλογή της επιτροπής δεν είναι δεσμευτική για τους Υπουργούς Δικαιοσύνης των κρατών, είναι δυνατόν να εγείρει ζητήματα ανεξαρτησίας των Ευρωπαίων Εισαγγελέων που διορίζονται τελικά, αφού, θεωρητικά, κάποιο κράτος θα μπορούσε να μην επιθυμεί το διορισμό του Εισαγγελέα που επελέγη, αλλά ενός άλλου με τον οποίο πιθανώς να διατηρεί δεσμούς ή οδούς επικοινωνίας. Αυτό όμως πλήττει την ανεξαρτησία του. Άποψή μου είναι ότι θα πρέπει το ζήτημα να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο της αναθεώρησης του Κανονισμού ΕΡΡΟ.

Οι Ευρωπαίοι Εντεταλμένοι Εισαγγελείς επιλέγονται από το κράτος (εν προτείνονται από το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο), αλλά διορίζονται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, αφού διαπιστωθεί ότι πληρούν τα υψηλά κριτήρια επαγγελματικής επάρκειας και ανεξαρτησίας του άρθρου 17 του Κανονισμού. Οι Ευρωπαίοι Εντεταλμένοι Εισαγγελείς, κατ’ ακρίβειαν δεν ασκούν καθήκοντα και ως εθνικοί εισαγγελείς, αλλά αποτελούν εγγενές τμήμα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και εκπροσωπούν αποκλειστικά αυτή, έχοντας παράλληλα όλες τις εξουσίες και αρμοδιότητες των εθνικών εισαγγελέων, όσον αφορά στη διεξαγωγή των ερευνών. Θα πρέπει να σημειώσω με έμφαση, ότι και οι Ευρωπαίοι Εντεταλμένοι Εισαγγελείς –πέραν του ίδιου του Ευρωπαίου Εισαγγελέα- είναι περιβεβλημένοι με απόλυτη ανεξαρτησία από τις εθνικές αρχές και την εθνική δικαστική δομή. Επιλέγονται, διορίζονται, μισθοδοτούνται, ελέγχονται, αξιολογούνται, προάγονται και παύονται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και λογοδοτούν μόνο σε αυτή. Το καθεστώς αυτό πιθανώς να ξενίζει τους εθνικούς εισαγγελείς που διορίζονται ή επιθυμούν να διοριστούν στον ΕΡΡΟ, αλλά είναι ανάγκη πριν από ο,τιδήποτε άλλο να εξοικειωθούν με την πραγματικότητα αυτή, η οποία προϋποθέτει αλλά και εξασφαλίζει υψηλό βαθμό ανεξαρτησίας, προάγει υψηλές επαγγελματικές αρετές και βασίζεται, επίσης, σε ένα σύστημα ουσιαστικού ελέγχου της ποιότητας του έργου και της απόδοσής τους.

Επιπλέον, το ζήτημα της προσωπικής ανεξαρτησίας τους, είναι μία μόνιμη άσκηση για κάθε δικαστικό λειτουργό, είτε πρόκειται για εθνικό ή για ευρωπαίο. Είναι κάτι το οποίο, τόσο ο εθνικός, όσο και ο Ευρωπαίος Εντεταλμένος Εισαγγελέας, θα πρέπει να αποδεικνύει με την καθημερινή πρακτική, το φρόνημα και το ήθος του. Η πέραν πάσης αμφιβολίας ανεξαρτησία των υποψηφίων αποτελεί το βασικό προσόν για το διορισμό τους, ενώ, παράλληλα, αφού διοριστούν, τους παρέχονται όλα τα εχέγγυα να είναι πραγματικά ανεξάρτητοι από κάθε επηρεασμό, εθνικό ή άλλο. Από εκεί και πέρα απόκειται στους ίδιους να ανταποκριθούν στο έργο τους με το ήθος και τη συμπεριφορά που προσήκει σε δικαστικούς λειτουργούς.

Κωνσταντίνος Σαρρηκώστας

ieidiseis.gr