Ρεπορτάζ του Guardian για τη «μάχη των Εξαρχείων» για το Μετρό

Ένα ρεπορτάζ σχετικά με την αντίσταση κατοίκων στα Εξάρχεια όσον αφορά στον σταθμό του Μετρό που αναμένεται να ανοίξει τα επόμενα χρόνια στην περιοχή φιλοξενεί στον ιστότοπό της η βρετανική εφημερίδα «Guardian».

«Στις 6.30 το πρωί είμαστε εδώ»

Όπως αναφέρει ο Guardian, οι γραμμές μάχης χαράσσονται νωρίς στην πλατεία Εξαρχείων – και στα βάθη του καλοκαιριού, ορίζονται αυστηρά. «Στις 6.30 το πρωί είμαστε εδώ», λέει στη βρετανική εφημερίδα η Χρυσούλα Παπαγεωργίου, μια δασκάλα που συμμετέχει στον αγώνα της ζωής της για να σταματήσει την κατασκευή ενός σταθμού μετρό στην ιστορική πλατεία. «Αυτό γίνεται λίγο πριν φτάσουν οι πρώτοι εργάτες οικοδομής. Όσο για ‘αυτούς’, είναι εδώ 24 ώρες, 7 ημέρες τη βδομάδα», αναφέρει.

Οι «αυτοί» σε αυτήν την περίπτωση είναι μια μεταβαλλόμενη διμοιρία αστυνομικών, άλλοι εξοπλισμένοι με ασπίδες και δακρυγόνα, άλλοι με πλήρη ένδυση μάχης και άλλοι με απλές μπλε στολές. Η κ. Παπαγεωργίου είναι μεταξύ των διαδηλωτών που συναντιούνται καθημερινά στο κάτω άκρο της πλατείας.

Η αντιπαράθεση ξεκίνησε την περασμένη εβδομάδα, όταν οι βαριά οπλισμένες μονάδες έλαβαν εντολή να φρουρούν έξω από ανεγερμένα μεταλλικά οδοφράγματα με φράχτες με αλυσίδα που κατά τη διάρκεια της νύχτας μετέτρεψαν την πάλαι ποτέ ζωντανή πλατεία σε απαγορευμένη ζώνη.

«Ήταν σαν να μην μετρούσε η άποψή μας»

«Θέλουν να φτιάξουν έναν σταθμό του μετρό και έτσι έρχονται στις 4.30 το πρωί, σε έναν μήνα που οι περισσότεροι είναι διακοπές», αναστενάζει, κουνώντας το κεφάλι της με δυσπιστία. «Όταν ο γιος μου είδε όλα τα μεταλλικά φύλλα ξέσπασε σε κλάματα. Η μοναδική πλατεία της γειτονιάς μας, με όλα τα υπέροχα δέντρα της, είχε φύγει. Δεν έγινε ποτέ προσπάθεια να συζητηθεί το θέμα με κατοίκους που ζουν στην πραγματικότητα εδώ. Ήταν σαν να μην μετρούσε η άποψή μας», λέει στον Guardian.

Ελάχιστες είναι οι περιοχές της ελληνικής πρωτεύουσας που είναι πιο εμποτισμένες από αίσθημα αντίστασης, αριστερή αλληλεγγύη, ριζοσπαστισμό ή αναρχική υποκίνηση, από ό,τι είναι τα Εξάρχεια. Ακατέργαστη και διάσπαρτη με γκράφιτι, η συνοικία βρίσκεται λίγα μέτρα μακριά από τη λεωφόρο όπου στεγάζεται το Πολυτεχνείο Αθηνών, ο τόπος της εξέγερσης κατά του καθεστώτος των Συνταγματαρχών του 1967-74, ένα γεγονός που οδήγησε στον θάνατο δεκάδες φοιτητές.

Σε μια γειτονιά επίσης γνωστή για τα πυκνοκατοικημένα στενά δρομάκια της, οι διαδηλωτές λένε ότι η πλατεία είναι αυτό το σπάνιο πράγμα: ένας χώρος πρασίνου που, αν και συνώνυμος με τα ναρκωτικά και την εγκληματικότητα, προσφέρει την ευκαιρία σε μικρούς και μεγάλους να «ανακατευτούν» μεταξύ τους. «Ναι, είχε τα προβλήματά της, αλλά ήταν ένας χώρος αναπνοής που ήταν πολύ σημαντικός για όσους μένουν εδώ», λέει ο Νίκος Παπακώστας, προσθέτοντας ότι η παιδική χαρά της πλατείας ήταν σανίδα σωτηρίας για τα δύο μικρά παιδιά του.

«Αν κατασκευαστεί το μετρό θα μετατρέψει την πλατεία σε ένα τσιμεντένιο χώρο με αεραγωγούς, ανελκυστήρες και σκάλες. Είναι ένα εντελώς παράλογο σχέδιο που δεν αφορά την πολεοδομία αλλά την πολιτική», λέει ο Παπακώστας.

Η «Καθημερινή» για τους «ιθαγενείς των Εξαρχείων»

Ελάχιστα δημόσια έργα είναι η πηγή μιας τέτοιας μνησικακίας στην ελληνική πρωτεύουσα τα τελευταία χρόνια, σημειώνει η βρετανική εφημερίδα. Γράφοντας στην κορυφαία συντηρητική εφημερίδα της χώρας, «Καθημερινή», την Παρασκευή, ένας αρθρογράφος παρομοίασε τη διαμάχη με τη μάχη που έδωσαν οι ιθαγενείς της Αμερικής ενάντια στους σιδηροδρόμους τη δεκαετία του 1860. «Ο πολιτισμός τους δεν μπόρεσε να επιβιώσει από την πρόοδο του πολιτισμού που έφερε ο σιδηρόδρομος», σχολίασε ο Τάκης Θεοδωρόπουλος σε ένα άρθρο που υπογράμμιζε την εμπρηστική ρητορική που περιβάλλει το ζήτημα. «Και αυτό είναι που ανησυχεί περισσότερο τους ιθαγενείς των Εξαρχείων», σημείωσε.

Όπως γράφει ο Guardian, η κεντροδεξιά κυβέρνηση έχει καταστήσει ως προτεραιότητα την εκκαθάριση της περιοχής, την οποία οι συντηρητικοί θεωρούν εδώ και καιρό ως χώρο ανομίας. Σε μια προσπάθεια να αποκαταστήσει το αίσθημα δημόσιας ασφάλειας σε μια γειτονιά, της οποίας η αντιεξουσιαστική κουλτούρα έχει κερδίσει τη φήμη ότι είναι κράτος εν κράτει, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ακύρωσε έναν νόμο που απαγόρευε την είσοδο της αστυνομίας στις πανεπιστημιουπόλεις. εντός εβδομάδων από την ανάληψη των καθηκόντων του το 2019.

«Ένα δημόσιο έργο χρησιμοποιείται για ιδεολογικούς λόγους»

Για την αντιπολίτευση, η γραμμή του μετρό είναι η τελευταία «στάση» σε ένα σχέδιο gentrification (σ.σ εξευγενισμός) που στοχεύει ακριβώς στην αλλαγή της ιστορικά αριστερής περιοχής. «Ένα δημόσιο έργο χρησιμοποιείται για ιδεολογικούς λόγους», λέει ο κ. Παπακώστας, θρηνώντας μπροστά στην προοπτική να κατακλυστούν τα Εξάρχεια από τους τουρίστες μόλις ανοίξει ο σταθμός σε μια δεκαετία. «Και χρησιμοποιούν δημόσιους πόρους για να αστυνομεύουν την περιοχή όλο το 24ωρο. Είναι τρελό».

Η άλλη άποψη για το Μετρό στα Εξάρχεια

Αλλά σε ένδειξη της έντασης της μάχης, υπάρχουν και πολλοί στα Εξάρχεια που διαφωνούν με αυτή την άποψη.

Για τον Γιώργο Αποστολόπουλο, δημοτικό σύμβουλο του ΠΑΣΟΚ που γεννήθηκε και ανατράφηκε στην περιοχή, το μετρό έχει καθυστερήσει πολύ. «Η συντριπτική πλειονότητα είναι υπέρ του μετρό και στηρίζεται σε αυτό από τη δεκαετία του 1980», λέει, αναφέροντας τα οφέλη ενός τρόπου μεταφοράς, που, όχι μόνο θα μειώσει την κυκλοφοριακή συμφόρηση, αλλά θα βοηθήσει οικονομικά την περιοχή.

«Είναι λυπηρό το γεγονός ότι στις περισσότερες πλατείες με σταθμούς του μετρό, τα δέντρα έπρεπε να ξεριζωθούν, αλλά, όπως στο παρελθόν, θα ξαναφυτευτούν», προσθέτει ο κ. Αποστολόπουλος, ένας αυτοαποκαλούμενος «πράσινος» που είναι υπεύθυνος για την περιβαλλοντική πολιτική του ΠΑΣΟΚ. «Οι διαδηλωτές, φοβάμαι, αντιπροσωπεύουν μια μειοψηφική άποψη, ακόμα κι αν έχουν την άποψη ότι τα ενοίκια και οι γειτονιές γίνονται απρόσιτες όταν μετακομίζουν μέσα όπως η Airbnb και οι τουρίστες».

Σημειώνεται ότι η νέα γραμμή εγκρίθηκε το 2018 από μια αριστερή κυβέρνηση που επιθυμούσε να υπογράψει ένα σημαντικό έργο υποδομής που θα αφήσει το στίγμα του στην πρωτεύουσα.

«Θα ήταν πολύ πιο λογικό αν ο σταθμός χτιζόταν μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά, δίπλα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο»

«Ήταν τότε που φάνηκε ο αντίκτυπος του σταθμού των Εξαρχείων με όλες τις αστοχίες του στην πλατεία», θυμάται ο Νίκος Μπελαβίλας, καθηγητής πολεοδομίας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. «Τα σχέδια του μετρό έχουν αλλάξει στο παρελθόν σε αυτή την πόλη και σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να αλλάξουν ξανά», λέει ο ακαδημαϊκός, ο οποίος ήταν επικεφαλής του κρατικού φορέα που είχε επιφορτιστεί με την επίβλεψη της αναγέννησης της Αθήνας εκείνη την εποχή.

«Θα ήταν πολύ πιο λογικό αν ο σταθμός χτιζόταν μερικές εκατοντάδες μέτρα μακριά, δίπλα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο», λέει. «Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες θα χρησιμοποιούσαν τον σταθμό κάθε χρόνο, η πλατεία των Εξαρχείων θα έμενε ανέπαφη και αυτή η διαμάχη θα λυνόταν», σημειώνει.

ieidiseis.gr