Όλο και περισσότεροι άνθρωποι επιλέγουν να μην κάνουν παιδιά – Τι δείχνει σχετική έρευνα

Οι φόβοι για την υπογεννητικότητα έχουν εκφραστεί ευθέως τόσο από τον Πάπα Φραγκίσκο όσο ακόμα και από τον διευθύνοντα σύμβουλο της Tesla, Έλον Μασκ. Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ στην υπόθεση Dobbs v. Jackson για τις αμβλώσεις θα μπορούσε να αναγκάσει τις γυναίκες να γεννήσουν παρά τη θέλησή τους, όπως αναφέρει η «Washington Post», ενώ ένα πρόσφατο άρθρο στους βρετανικούς «Times» πρότεινε ακόμα και τη φορολόγηση των ανθρώπων χωρίς παιδιά.

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, σύμφωνα με σχετική δημοσίευση του «Conversation», επισημαίνουν τακτικά ότι όλο και περισσότεροι Αμερικανοί αποκτούν λιγότερα παιδιά ή απορρίπτουν εντελώς την ιδέα να γίνουν γονείς. Πόσοι Αμερικανοί, όμως, θέλουν να κάνουν παιδιά και δεν μπορούν; Ή εξακολουθούν να σχεδιάζουν να γίνουν γονείς στην πορεία; Πόσοι κάνουν συνειδητά την επιλογή να μην αποκτήσουν ποτέ παιδιά;

Πάντως, ενώ οι επίσημες στατιστικές στις ΗΠΑ και όχι μόνο εκεί παρακολουθούν τη γονιμότητα, δεν υπάρχουν πληροφορίες για τους ανθρώπους που δεν έχουν αποκτήσει παιδιά. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι των λεγόμενων «μη γονέων»: Οι «άτεκνοι» άνθρωποι που δεν θέλουν παιδιά, οι «άτεκνοι» άνθρωποι που θέλουν παιδιά αλλά δεν μπορούν να τα αποκτήσουν, αυτοί που «δεν είναι γονείς» αλλά σχεδιάζουν να αποκτήσουν παιδιά στο μέλλον, οι «αναποφάσιστοι» άνθρωποι που δεν είναι σίγουροι ότι θα αποκτήσουν παιδιά και οι άνθρωποι που «αμφιταλαντεύονται» επειδή δεν είναι σίγουροι για το αν θα ήθελαν να αποκτήσουν παιδιά.

Σε μια σχετική μελέτη του 2022 σε 1.500 ενήλικες στο Μίσιγκαν, που δημοσιεύθηκε στο «Scientific Reports», διαπιστώθηκε ότι το 21,64% των ενηλίκων δεν επιθυμεί να αποκτήσει παιδιά και, ως εκ τούτου, επιλέγει να μην κάνει παιδιά από επιλογή («childfree» στα Αγγλικά). Αν και η έρευνα δεν ήταν αντιπροσωπευτική σε εθνικό επίπεδο, η απογραφή του 2021 έδειξε ότι το Μίσιγκαν είναι δημογραφικά παρόμοιο με τις ΗΠΑ συνολικά όσον αφορά στην ηλικία, στη φυλή, στην εκπαίδευση και στο εισόδημα. Εάν το μοτίβο που παρατηρήθηκε στο Μίσιγκαν, αντικατοπτρίζει τις εθνικές τάσεις, αυτό θα σήμαινε ότι 50 έως 60 εκατομμύρια Αμερικανοί ενήλικες είναι άτεκνοι από επιλογή.

Ποιοι άνθρωποι δηλώνουν άτεκνοι από επιλογή

Οι ερευνητές προκειμένου να εντοπίσουν τους άτεκνους ανθρώπους από επιλογή, έθεσαν σε κάθε συμμετέχοντα μια σειρά ερωτήσεων όπως είναι οι εξής: Έχετε ή είχατε ποτέ βιολογικά ή θετά παιδιά; Σκοπεύετε να αποκτήσετε βιολογικά ή θετά παιδιά στο μέλλον; Εύχεστε να είχατε ή θα μπορούσατε να έχετε βιολογικά ή θετά παιδιά; Οι ερωτηθέντες μπορούσαν να απαντήσουν «ναι», «όχι» ή «δεν ξέρω» σε κάθε ερώτηση. Έτσι, εκείνοι που απάντησαν «όχι» και στις τρεις ερωτήσεις, κατετάγησαν ως άτεκνοι από επιλογή.

Η εκτίμηση για τον αριθμό των ατόμων χωρίς παιδιά είναι πολύ υψηλότερη από προηγούμενες εθνικές μελέτες, οι οποίες τοποθετούσαν το συγκεκριμένο ποσοστό μεταξύ του 2% και του 9%. Αυτό πιθανότατα συνέβη επειδή η μέτρηση επικεντρώνεται στην επιθυμία ενός ατόμου να αποκτήσει παιδιά και όχι στην ικανότητά του. Αυτό είναι σημαντικό επειδή ένα άτομο μπορεί να μην έχει κάνει παιδιά, είτε είναι βιολογικά ικανό να αποκτήσει παιδιά είτε όχι. Περίπου οι μισοί ενήλικες στη μελέτη ήταν γονείς, αλλά οι ενήλικες χωρίς παιδιά ήταν η μεγαλύτερη ομάδα.

Γράφημα που δείχνει ότι 1 στους 5 ενήλικες, στο Μίσιγκαν, δεν θέλει να αποκτήσει παιδιά από επιλογή

Οι άτεκνοι από επιλογή αποφασίζουν νωρίς στη ζωή τους να μην αποκτήσουν παιδιά

Οι άνθρωποι, ιδίως οι γυναίκες που λένε ότι δεν θέλουν παιδιά, συχνά εικάζεται ότι θα αλλάξουν γνώμη κατά τη διάρκεια της ζωής τους, αλλά διαπιστώθηκε ότι αυτό μάλλον δεν ισχύει. Στη μελέτη, οι άνθρωποι ανέφεραν ότι έλαβαν, νωρίς στη ζωή τους, την απόφαση να μην αποκτήσουν παιδιά, δηλαδή κατά την εφηβεία τους ή/και κατά τα 20 με 30 χρόνια τους. Επιπλέον, δεν είναι μόνο οι νέοι άνθρωποι που ισχυρίζονται ότι δεν θέλουν παιδιά. Πολλές γυναίκες που αποφάσισαν στην εφηβεία τους να μείνουν άτεκνες από επιλογή, εξακολουθούν να είναι άτεκνες από επιλογή ακόμα και σε μεγαλύτερη ηλικία. Τα ευρήματα αποκλίνουν από την έρευνα που διεξήχθη τη δεκαετία του 1970, η οποία διαπίστωσε ότι οι ενήλικες που δεν είχαν παιδιά, είχαν και την τάση να καταλήγουν στην απόφασή τους αυτή αργότερα στη ζωή τους.

Γράφημα που δείχνει ότι το 70% των συμμετεχόντων αποφάσισε νωρίς στη ζωή του να μην αποκτήσει παιδιά

Δεν παρατηρείται μείωση του πληθυσμού

Παρά την επιμονή του Έλον Μασκ ότι υπάρχει κρίση υπογεννητικότητας, ο παγκόσμιος πληθυσμός θα συνεχίσει να αυξάνεται. Αυτή η αύξηση του πληθυσμού θα έχει πιθανότατα αρνητικό αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή και ορισμένοι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα είναι να κάνουμε λιγότερα παιδιά, σύμφωνα με σχετική δημοσίευση του «Science».

Εν τω μεταξύ, η απόφαση για τις αμβλώσεις στις ΗΠΑ έχει ανατριχιαστικές συνέπειες για τα εκατομμύρια των Αμερικανών που δεν έχουν παιδιά, καθώς μια σημαντική μερίδα από αυτούς κινδυνεύει τώρα να αναγκαστεί να αποκτήσει παιδιά, παρ’ όλο που δεν το επιθυμεί.

Τα ζητήματα που επηρεάζουν τους Αμερικανούς χωρίς παιδιά, υπερβαίνουν την αναπαραγωγική ελευθερία. Για παράδειγμα, οι πολιτικές για την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής στον χώρο εργασίας συχνά ευνοούν τους γονείς. Επειδή τόσοι πολλοί άνθρωποι είναι άτεκνοι από επιλογή, θεωρείται ότι οι ανάγκες αυτής της ομάδας χρήζουν μεγαλύτερης προσοχής από τους υπεύθυνους χάραξης αυτών των πολιτικών.

Σωτήρης Χαραλαμπόπουλος

Πηγή φωτογραφιών: The Conversation

ieidiseis.gr