Τέμπη: Αποκαλυπτικό έγγραφο της ΡΑΣ λίγες μέρες πριν από την τραγωδία – Ο «λάθος χειρισμός σταθμάρχη» και οι σήραγγες

Αίσθηση προκαλεί το έγγραφο της ΡΑΣ (Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων) λίγες μέρες πριν από την τραγωδία στα Τέμπη. Πρόκειται για άλλο ένα στοιχείο που δείχνει ότι οι αρμόδιοι, που ήταν υπεύθυνοι για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων, γνώριζαν εδώ και καιρό για τις ελλείψεις στα ηλεκτρονικά συστήματα.

Της Στεφανίας Κασίμη 

Συγκεκριμένα, στις 24 Φεβρουαρίου η Ολομέλεια της ΡΑΣ, σε συνεδρίαση της, ενέκρινε τη στρατηγική της για την Εποπτεία της Ρυθμιστικής Αρχής Σιδηροδρόμων για την τριετία 2023 – 2025.

Στο έγγραφο, αφού αναφέρονται οι στόχοι της ΡΑΣ, το οργανόγραμμα και το πεδίο εφαρμογής της Αρχής, καταγράφονται οι «Κύριες προτεραιότητες για την εποπτεία» που χαρακτηρίζονται ως «Κίνδυνοι υψηλότερου επιπέδου» και στη συνέχεια οι «Δευτερεύουσες προτεραιότητες για την εποπτεία (Κίνδυνοι χαμηλότερου επιπέδου)».

Μεταξύ όσων αναφέρονται είναι τα εξής:

«Εναπομένοντα προβληματικά σημεία προς εποπτεία στο πλαίσιο της έκδοσης της υπ. αριθ. EL 21 2021 0001 έγκρισης ασφάλειας (ανανέωση) καθώς και της υπ. αριθ. EL  21 2022 0001 έγκρισης ασφάλειας (επικαιροποίηση)

Η ΡΑΣ χορήγησε την υπ. αριθ. EL 21 2021 0001 έγκριση ασφάλειας (ανανέωση) στο ΔΥ ΟΣΕ, μέσω της διαβιβαστικής επιστολής με αρ. πρωτ. 2021/29-10-2021. Στην εν λόγω επιστολή καταγράφονται τρία (3) εναπομένοντα προβληματικά σημεία προς εποπτεία, τα οποία θα επανεξετασθούν από τη ΡΑΣ. Ομοίως, θα επανεξετασθούν όλα τα ανοικτά προβληματικά σημεία που αναφέρονται στη διαβιβαστική επιστολή της ΡΑΣ με αρ. πρωτ. 1683/24-06-2022».

Ακολούθως, γίνεται αναφορά στη «Διεξαγωγή και διαχείριση κυκλοφορίας / Ανθρώπινοι παράγοντες /\Σύστημα τηλεδιοίκησης», όπου ουσιαστικά γίνεται ειδική μνεία σε περιστατικά που οφείλονται σε ανθρώπινο λάθος και συγκεκριμένα σε «λάθος χειρισμό σταθμάρχη». Κάτι που επιβεβαιώθηκε με τον πιο τραγικό τρόπο στα Τέμπη.

«Η Διεξαγωγή και διαχείριση της κυκλοφορίας από τον ΔΥ πραγματοποιείται με δύο τρόπους: α) με τηλεδιοίκηση και β) μέσω Σταθμάρχη και Κλειδούχου. Το τελευταίο χρονικό διάστημα έχουν καταγραφεί συμβάντα/εκτροχιασμοί αμαξοστοιχιών, που οφείλονταν σε ανθρώπινο παράγοντα (λάθος χειρισμού Σταθμάρχη), καθώς και παρατηρήθηκαν επαναλαμβανόμενα τεχνικά προβλήματα στις αλλαγές τροχιάς. Η ασφάλεια της διεξαγωγής και διαχείρισης της κυκλοφορίας θέτει σε υψηλή  προτεραιότητα την εποπτεία του συγκεκριμένου τομέα» σημειώνεται χαρακτηριστικά.

«Η συντήρηση των σιδηροδρομικών υποδομών αποτελεί βασικό καθήκον του ΔΥ ΟΣΕ. Η σπουδαιότητα της συντήρησης των σιδηροδρομικών υποδομών και οι πρόσφατες εγκρίσεις θέσης σε λειτουργία σταθερών εγκαταστάσεων (δομικών υποσυστημάτων), ιδίως της Υποδομής (ύπαρξη και εφαρμογή των απαιτούμενων εγχειριδίων / φακέλων συντήρησης) θέτει σε υψηλή προτεραιότητα την εποπτεία του συγκεκριμένου τομέα» τονίζεται ακόμη στην εν λόγω  απόφαση της ΡΑΣ.

Η αναφορά στις σήραγγες

«Μετά την έκδοση έγκρισης ασφάλειας στον ΔΥ ΟΣΕ, καθώς και την εφαρμογή της ΤΠΔ OPE [Κανονισμός (ΕΕ) 2015/995] με σκοπό τη συμμόρφωση με την απαίτηση 4.2.3.7 του εν λόγω Κανονισμού, καθώς και με την απαίτηση 4.4.2 της ΤΠΔ SRT [Κανονισμός (ΕΕ) 1303/2014], ο ΟΣΕ έχει εκπονήσει και αποστείλει στις ΣΕ για εφαρμογή ΣΕΑ σηράγγων. Στην εκτίμηση επικινδυνότητας του ΟΣΕ περιλαμβάνονται κίνδυνοι να συμβεί ατύχημα εντός σήραγγας (πυρκαγιά, έκρηξη, τραυματισμός κατά την εκκένωση) με υψηλό βαθμό επικινδυνότητας και προτείνονται μέτρα ελέγχου, όπως η ύπαρξη & εφαρμογή σχεδίων διαχείρισης κρίσεων, συστηματικός έλεγχος πυροσβεστικών μέσων και η τήρηση ΤΠΔ κατά σχεδιασμό δικτύου. Συνεπώς, η συντήρηση των σηράγγων, καθώς και η εναρμόνιση των σχετικών ΣΕΑ με την υπάρχουσα κατάσταση των σηράγγων, αποτελεί κρίσιμη δραστηριότητα για τον ΔΥ η οποία τίθεται σε υψηλό επίπεδο παρακολούθησης», υπογραμμίζει η ΡΑΣ.

Σημειώνεται ότι χθες αποκαλύφθηκε ότι είναι ακατάλληλα 15 στα 18 τούνελ των σιδηροδρόμων, όπως «δείχνει» αυτοψία της Πυροσβεστικής. Η Πυροσβεστική μαζί με υπαλλήλους του ΟΣΕ εδώ και ένα χρόνο έχει ξεκινήσει αυτοψίες στις σήραγγες του σιδηροδρομικού δικτύου που έχουν μήκος άνω των 1000 μέτρων. Μέχρι τον Ιανουάριο του 2023 είχε ολοκληρωθεί ο έλεγχος στις 15 από τις 18 σήραγγες.

«Με βάση μη συμμορφώσεις που διαπιστώθηκαν σε παλαιότερες εποπτικές δραστηριότητες και οι οποίες παραμένουν «ανοιχτές», φαίνεται ότι οι σιδηροδρομικοί
οργανισμοί δεν έχουν κατανοήσει πλήρως τις απαιτήσεις, το πεδίο εφαρμογής και τη γενική ιδέα (concept) του Κανονισμού (ΕΕ) 1078/2012 για την εσωτερική παρακολούθηση. Κάθε σιδηροδρομικός οργανισμός είναι υποχρεωμένος να διαθέτει και να εφαρμόζει διαδικασία παρακολούθησης των συστημάτων διαχείρισης ασφάλειας μετά την χορήγηση των σχετικών πιστοποιητικών και εγκρίσεων ασφάλειας σύμφωνα με τον προαναφερθέντα Κανονισμό. Με την ανωτέρω διαδικασία εξασφαλίζεται η συνεχής επίτευξη των επιδόσεων ασφαλείας του σιδηροδρομικού συστήματος και για το λόγο αυτό θα αποτελέσει πεδίο εποπτικής δραστηριότητας.
Το ίδιο ισχύει και για τον Κανονισμό (ΕΕ) 402/2013, η εφαρμογή του οποίου θα αποτελέσει αντικείμενο εποπτείας ΔΥ την επόμενη τριετία», επισημαίνει ακόμη η ΡΑΣ.

Οι ισόπεδες διαβάσεις

«Η Ελλάδα κατέχει υψηλή θέση μεταξύ των Κρατών Μελών της ΕΕ στον αριθμό νεκρών από σιδηροδρομικά ατυχήματα/εκατ. τρενοχιλιόμετρα και στον αριθμό
σημαντικών ατυχημάτων σε ισόπεδες διαβάσεις/εκατ. τρενοχιλιόμετρα. Η ΡΑΣ την επόμενη τριετία θα εστιασθεί στον έλεγχο της επάρκειας των φυλάκων ισόπεδων διαβάσεων αλλά και στον έλεγχο εφαρμογής προληπτικών μέτρων για τη βελτίωση των προαναφερθέντων δεικτών» αναφέρει τέλος η ΡΑΣ σχετικά με τις ισόπεδες διαβάσεις.