“Προοδευτική παράταξη”: Ο Ανδρέας, οι διάδοχοί του και το άγχος του Μητσοτάκη…

Η συζήτηση των τελευταίων ημερών για τον Ανδρέα Παπανδρέου και την κληρονομιά του είναι, όντως, απρόσμενη, ίσως και παράδοξη. Έχει, άραγε, κάποιο νόημα 27 χρόνια μετά τον θάνατο του μεγαλύτερου ηγέτη της μεταπολιτευτικής Ελλάδας;

Περιέργως, την απάντηση έδωσε χτες ο Κυριάκος Μητσοτάκης: «Εμείς (η ΝΔ) είμαστε η προοδευτική παράταξη», είπε. Σε άλλες εποχές θα γελούσαν και τα τσιμέντα και οι δεξιοί ακροατές του θα έβγαζαν σπυράκια.

Ο όρος «προοδευτική παράταξη» καθιερώθηκε στις δεκαετίες του ’70 και του ’80 και είναι απολύτως συνυφασμένος με το τότε ΠΑΣΟΚ. Και επικράτησε όχι μόνο επειδή τον επέβαλε ο χαρισματικός Ανδρέας Παπανδρέου. Αλλά επειδή οι κυβερνήσεις τού έδωσαν πραγματικό περιεχόμενο:

• Έβγαλαν την, παραγκωνισμένη επί δεκαετίες, μισή Ελλάδα από την πολιτική, οικονομική και κοινωνική αφάνεια.
• Έκαναν πράξη το σύνθημα «οικονομική και κοινωνική δικαιοσύνη». Με την ουσιαστική αύξηση των εισοδημάτων και την αναβάθμιση των υπηρεσιών υγείας (ΕΣΥ).
• Έφεραν και εφάρμοσαν πρωτοφανείς για τη μέχρι τότε Ελλάδα μεταρρυθμίσεις: αναβάθμιση της θέσης των γυναικών, πολιτικός γάμος, αναμόρφωση του Οικογενειακού Δικαίου.
• Στο πολιτικό επίπεδο, η προοδευτική παράταξη ήταν το αντίπαλο δέος της συντηρητικής, όπως διαχρονικά την εξέφραζε η Δεξιά, που στη Μεταπολίτευση είναι η ΝΔ.

Αυτή η «κληρονομιά» του μεγάλου ΠΑΣΟΚ και του Ανδρέα Παπανδρέου είναι που αποτελούσε βραχνά για τη ΝΔ και όλους τους αρχηγούς της. Αποτελεί ακόμη και σήμερα, αν κρίνουμε από την ανάγκη του Κυριάκου Μητσοτάκη να την παραμερίσει από τη δημόσια συζήτηση. Διότι, ασφαλώς, αυτή η «κληρονομιά» δεν αφορά το δικό του κόμμα. Αλλά όσους, από την άλλη όχθη (ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ), θα μπορούσαν να την αναβιώσουν, αφού εδώ και μια δεκαετία η «προοδευτική παράταξη» έχει υποχωρήσει και δυσκολεύεται να βρει τα «πατήματά» της.

Για τα κόμματα που τη διεκδικούν, στην κατάσταση που σήμερα βρισκόμαστε, σημαίνει ότι πρέπει να κάνουν κάτι άλλο από αυτό που έκαναν στο πρόσφατο παρελθόν, δηλαδή τη συνεργασία τους με κόμματα και αποφύσεις της Δεξιάς. Για τον ΣΥΡΙΖΑ σημαίνει ότι αυτό που έκανε το 2015 με συνεταίρο τους ΑΝΕΛ του Καμμένου και τον έχει στιγματίσει, δεν μπορεί να επαναληφθεί. Και για το ΠΑΣΟΚ σημαίνει ότι τυχόν επανάληψη της κυβερνητικής συνεργασίας με τη ΝΔ, όπως την περίοδο 2012-2014, δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε νέο πολιτικό αυτοχειριασμό. Ο «διμέτωπος» της σημερινής ηγεσίας του μπορεί να μοιάζει με όρο πολιτικής επιβίωσης, αλλά αυτή θα είναι πρόσκαιρη. Μια που ο Νίκος Ανδρουλάκης διακηρύσσει ότι ηγείται κόμματος με προοδευτικό παρελθόν δεν δικαιούται να «ξεχνά» ότι ο ιδρυτής του και ο πρώτος διάδοχός του Κώστας Σημίτης κράτησαν το ΠΑΣΟΚ μεγάλο, ακόμα και στις ήττες του, διότι ήξεραν ότι προοδευτική παράταξη σημαίνει αντίπαλος της συντηρητικής και όχι της Αριστεράς. Προοδευτικό κόμμα που οδηγείται σε ρόλο «τσόντας» σε κυβερνήσεις της συντηρητικής παράταξης δεν μπορεί παρά να το περιμένει το -κατά Ανδρέα- «χρονοντούλαπο της ιστορίας».

Αν τα αντίπαλα της ΝΔ προοδευτικά κόμματα-εν προκειμένω ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ-δεν κατανοήσουν αυτά τα απλά και διαχρονικά μαθήματα πολιτικής, είναι σαν να λένε στη ΝΔ και στον Μητσοτάκη: «Μείνετε εκεί που είσθε για άλλη μια θητεία».

Και τότε ο νυν πρωθυπουργός θα δικαιούται να λέει «εμείς είμαστε η προοδευτική παράταξη», αφού -κατά τη ρήση του Γιάννη Τσαρούχη- «στην Ελλάδα είσαι ό, τι δηλώσεις»…

Γιώργος Καρελιάς

news247.gr