Στα πρόθυρα πολιτικής κρίσης το Πακιστάν – Μαζικές διαδηλώσεις για τη σύλληψη του πρώην πρωθυπουργού Χαν

Ο πρώην πρωθυπουργός του Πακιστάν, ο Ίμραν Χαν, συνελήφθη σήμερα τη στιγμή που έφτανε σε δικαστήριο στο Ισλαμαμπάντ όπου θα εκδικαζόταν μια υπόθεση διαφθοράς στην οποία ήταν κατηγορούμενος. Η σύλληψή του πυροδότησε αμέσως διαδηλώσεις σε ολόκληρη τη χώρα, σε μια εξέλιξη που απειλεί να προκαλέσει αναταραχή στη χώρα, που διαθέτει πυρηνικά όπλα.

Μετά την είδηση της σύλληψης, εκατοντάδες υποστηρικτές του πρώην πρωθυπουργού απέκλεισαν δρόμους στη Λαχόρη, την ιδιαίτερη πατρίδα του Χαν, όπου η αστυνομία τέθηκε σε κατάσταση επιφυλακής, καθώς και στη βορειοδυτική επαρχία Χάιμπερ-Πακτούνχβα. Διαδηλωτές απέκλεισαν επίσης έναν κεντρικό δρόμο στο λιμάνι του Καράτσι, είπαν αυτόπτες μάρτυρες στο Reuters.

Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, η αστυνομία έκανε χρήση δακρυγόνων και αντλιών νερού για να διαλύσει υποστηρικτές του πρώην πρωθυπουργού που διαδήλωσαν στο Καράτσι. Δρόμοι αποκλείστηκαν επίσης κοντά στο Ισλαμαμπάντ, καθώς και στην πόλη Πεσαβάρ, δυτικά της πρωτεύουσας. Τουλάχιστον δέκα άνθρωποι, ανάμεσά τους έξι αστυνομικοί τραυματίστηκαν στην πόλη Κουέτα, σύμφωνα με την αστυνομία.

«Ο Ίμραν Χαν συνελήφθη για την υπόθεση Qadir Trust», ανακοίνωσε η αστυνομία του Ισλαμαμπάντ στον επίσημο λογαριασμό της στο Twitter, αναφερόμενη σε μια υπόθεση διαφθοράς στην οποία φέρεται να εμπλέκεται ο πρώην πρωθυπουργός.

Ο Χαν απομακρύνθηκε από την πρωθυπουργία πέρυσι τον Απρίλιο, έπειτα από πρόταση μομφής. Την περίοδο αυτή διεξήγαγε προεκλογική εκστρατεία για τις πρόωρες εκλογές του Οκτωβρίου. Τον Μάρτιο είχε ακυρωθεί ένταλμα σύλληψης σε βάρος του, αφού ξέσπασαν συγκρούσεις μεταξύ υποστηρικτών του και αστυνομικών που είχαν πάει στο σπίτι του για τον συλλάβουν. Ο Χαν, που επιθυμεί να επιστρέψει στην εξουσία, και το όνομά του εμπλέκεται σε πολλές δεκάδες δικαστικές υποθέσεις από την εκδίωξή του πέρυσι και μέχρι στιγμής, είχε καταφέρει να αποφύγει τη σύλληψη.

Σήμερα, σε ένα βίντεο που μεταδόθηκε από τοπικούς τηλεοπτικούς σταθμούς, ο Χαν εμφανίζεται να σπρώχνεται από δεκάδες παραστρατιωτικούς και να τον βάζουν μέσα σε ένα θωρακισμένο όχημα στις εγκαταστάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου στο Ισλαμαμπάντ.

«Καθώς φτάσαμε στον χώρο βιομετρικού ελέγχου στο Δικαστήριο, κατά την προσέλευσή μας, δεκάδες φύλακες μας επιτέθηκαν», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Αλί Μπουχάρι, δικηγόρος του κόμματος Τεχρίκ-ε-Ινσάφ (PTI) του Χαν. «Τον έδειραν και τον έσυραν έξω», πρόσθεσε.

«Πακιστανοί μου, όταν φτάσουν αυτά τα λόγια σε εσάς, θα έχω συλληφθεί σε σχέση με μια παράνομη υπόθεση», είπε ο Χαν, ο οποίος είχε προβλέψει τη σύλληψή του, σε μαγνητοσκοπημένο βίντεο. «Τα θεμελιώδη δικαιώματα στο Πακιστάν, τα δικαιώματα που μας δίνει το Σύνταγμά μας και η Δημοκρατία μας ενταφιάζονται», συμπλήρωσε.

Η σύλληψή του έγινε την επομένη μιας προειδοποίησης του στρατού για «αβάσιμες κατηγορίες» που διατύπωνε ο πρώην πρωθυπουργός, σύμφωνα με τον στρατό.

Σε μια συγκέντρωση το Σαββατοκύριακο στη Λαχόρη, ο Χαν για μια ακόμη φορά υποστήριξε ότι ο υποστράτηγος Φάιζαλ Νασίρ, ανώτερος αξιωματικός της υπηρεσίας πληροφοριών, είχε εμπλοκή σε μια απόπειρα δολοφονίας του πρώην πρωθυπουργού στις αρχές Νοεμβρίου 2022. Ο Χαν τραυματίστηκε από σφαίρα στο πόδι σε αυτό το περιστατικό.

«Αυτοί οι χαλκευμένοι και κακόβουλοι ισχυρισμοί είναι εξαιρετικά ατυχείς, αξιοθρήνητοι και απαράδεκτοι», ανέφερε χθες Δευτέρα σε ανακοίνωσή της η υπηρεσία δημοσίων σχέσεων του στρατού (ISPR).

Ο πρωθυπουργός Σεχμπάζ Σαρίφ, τον οποίο ο Χαν κατηγόρησε επίσης ότι εμπλέκεται στην απόπειρα δολοφονίας, καταδίκασε επίσης τις κατηγορίες. «Οι κατηγορίες του χωρίς κανένα αποδεικτικό στοιχείο εναντίον του στρατηγού Φάιζαλ Νασίρ και αξιωματικών της υπηρεσίας πληροφοριών μας δεν μπορούν να γίνουν επιτρεπτές και δεν θα γίνουν ανεκτές», έγραψε στο Twitter.

Παρά τις προειδοποιήσεις του στρατού χθες, ο Καν σήμερα το πρωί διατύπωσε ξανά τις κατηγορίες του προσθέτοντας επίσης ότι ο Νασίρ ήταν υπεύθυνος για τη δολοφονία ενός πασίγνωστου Πακιστανού δημοσιογράφου στην Κένυα τον Οκτώβριο.

Ο υπουργός Εσωτερικών Ρανά Σανόλα είπε σε δημοσιογράφους ότι ο Χαν συνελήφθη από την Εθνική Υπηρεσία Λογοδοσίας (NAB) αφού δεν εμφανίστηκε στις αρχές «παρά τις ειδοποιήσεις». Ο υπουργός έκανε λόγο επίσης και για άλλες κατηγορίες εις βάρος του Χαν, για ξέπλυμα μαύρου χρήματος, κατηγορίες που ο πρώην πρωθυπουργός αρνείται. Η NAB εξέδωσε ένταλμα σύλληψης κατά του Χαν την 1η Μαΐου, σύμφωνα με το έγγραφο που περιήλθε σε γνώση του Reuters. «Ο Χαν κατηγορείται για τη διάπραξη του αδικήματος της διαφθοράς και πρακτικών διαφθοράς», σημειώνεται στο ένταλμα. Η υπόθεση αυτή δωροληψίας είναι μία από τις εκατό και πλέον κατά του Χαν από τότε που εκδιώχθηκε από την εξουσία έπεται από ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο.

«Λαέ του Πακιστάν, τώρα είναι η δική σας ώρα…»

Το Ανώτατο Δικαστήριο στο Ισλαμαμπάντ κάλεσε τον Χαν να δώσει εξηγήσεις για αυτές τις κατηγορίες του.

Αμέσως μετά τη βίαιη σύλληψη του Χαν, το κόμμα του Τεχρίκ-ε-Ινσάφ (PTI) κάλεσε τους υποστηρικτές του να «κατεβάσουν τα ρολά της χώρας». «Λαέ του Πακιστάν, τώρα είναι η δική σας ώρα. Ο Χαν στεκόταν πάντα για εσάς, τώρα ήρθε η ώρα να σταθείτε εσείς για αυτόν», έγραψε το PTI στο Twitter.

Ο 70χρονος Χαν, παίχτης του κρίκετ που έγινε πολιτικός, δεν έχει δείξει σημάδια επιβράδυνσης από τότε που ανατράπηκε από την πρωθυπουργία τον Απρίλιο του περασμένου έτους, ακόμη και μετά τον τραυματισμό του σε επίθεση τον Νοέμβριο, καθώς ηγείτο μιας πορεία διαμαρτυρίας στο Ισλαμαμπάντ ζητώντας πρόωρες γενικές εκλογές.

Προηγούμενες απόπειρες σύλληψης του Χαν στο σπίτι του στη Λαχόρη είχαν αποτέλεσμα σφοδρές συγκρούσεις μεταξύ των υποστηρικτών του και των δυνάμεων επιβολής του νόμου.

Η σύλληψή του πραγματοποιείται σε μια περίοδο που η χώρα βιώνει τη χειρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών, με υψηλό πληθωρισμό και αναιμικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Ένα πακέτο διάσωσης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου καθυστερεί εδώ και μήνες, παρόλο που τα συναλλαγματικά αποθέματα μόλις επαρκούν για να καλύψουν τις εισαγωγές ενός μήνα.

Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή των πακιστανικών αρχών, η απόπειρα δολοφονίας του Χαν έγινε από έναν άνδρα που έδρασε μόνος του και ο οποίος σε βίντεο που έδωσε στη δημοσιότητα η αστυνομία παραδέχεται ότι είναι ο δράστης και τώρα βρίσκεται στη φυλακή.

Η επίσημη αυτή εκδοχή απορρίφθηκε από τον Χαν, ο οποίος επισημαίνει ότι οι αρχές αρνήθηκαν τις προσπάθειές του να υποβάλει μια αρχική αναφορά των υπηρεσιών πληροφοριών (IRR) στην αστυνομία για να εντοπίσει τους «πραγματικούς ενόχους».

«Δεν υπάρχει κανένας λόγος να επινοώ γεγονότα», είπε ο πρώην πρωθυπουργός σε βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα σήμερα πριν από τη σύλληψή του.

Η δημόσια κριτική κατά του στρατού είναι σπάνια στο Πακιστάν, όπου στρατιωτικά ηγετικά στελέχη ασκούν σημαντική επιρροή σε θέματα εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής. Για χρόνια αυτοί κατηγορούνται για παρεμβάσεις τους στην άνοδο και την πτώση κυβερνήσεων. Ο ισχυρός στρατός του Πακιστάν έχει τεράστια επιρροή στη χώρα και έχει κάνει τουλάχιστον τρία πραξικοπήματα από την ανεξαρτησία της χώρας το 1947, κυβερνώντας για περισσότερα από τριάντα χρόνια.