Ντόναλντ Τραμπ: Πώς μπορεί να είναι ξανά υποψήφιος πρόεδρος μετά την απόφαση του Κολοράντο

Η απόφαση από το Ανώτατο Δικαστήριο του Κολοράντο, η οποία με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει σειρά παρόμοιων αποφάσεων και σε πολιτείες των ΗΠΑ, πυροδοτεί εξελίξεις στην πολιτική σκηνή της χώρας λίγο πριν αρχίσει το προεκλογικό 2024.

Με την ετυμηγορία του σώματος, με 4-3 ψήφους, αποκλείεται η συμμετοχή του Ντόναλντ Τραμπ στις προκριματικές εκλογές στο Κολοράντο γιατί «παρακίνησε και ενθάρρυνε της χρήση βίας και παρανόμων πράξεων για να διαταράξει την ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας».

Μπορεί όμως μια δικαστική απόφαση να ανατρέψει τους συσχετισμούς στο ρεπουμπλικανικό στρατόπεδο με την αναγκαστική απόσυρση του Τραμπ από την κούρσα για την προεδρία; Ή πρόκειται για ένα νομικό πυροτέχνημα με ελάχιστη πολιτική αξία;

Η εμφυλιοπολεμική τροπολογία

Ας δούμε πρώτα τι προβλέπει το άρθρο 3 της 14ης Τροπολογίας του Αμερικανικού Συντάγματος που υιοθετήθηκε το 1868, την επαύριο του Εμφυλίου Πολέμου στις ΗΠΑ.

Η διάταξη απαγορεύει τη συμμετοχή σε εκλογές σε άτομα που ορκίστηκαν να τηρούν το Σύνταγμα και αργότερα ενεπλάκησαν σε ανταρσία ή στάση κατά του Συντάγματος. Η λογική της ήταν ο αποκλεισμός αξιωματούχων των Νότιων που στασίασαν κατά της κυβέρνησης.

Τα επιχειρήματα που χρησιμοποίησαν οι δικηγόροι του Τραμπ στο δικαστήριο αφορούσαν την ερμηνεία των λέξεων. Ο πρόεδρος, έλεγαν, δεν μπορεί να είναι «αξιωματούχος των Ηνωμένων Πολιτειών» (όπως είναι γερουσιαστές ή άλλα πρόσωπα με μικρότερης εμβέλειας αξιώματα που αναφέρονται ρητά), ενώ τα γεγονότα στο Καπιτώλιο ήταν «ταραχή» και όχι «εξέγερση». Δεν έπεισαν το δικαστήριο που επιμένει ότι δεν πήρε την απόφασή του ελαφρά τη καρδία.

Η λύση από το Ανώτατο Δικαστήριο
Ουσιαστικά, πάντως, η απόφαση του Κολοράντο είναι στον «πάγο» μέχρι να πάρει θέση το ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο, όπου θα κριθούν όλα. Οι δικηγόροι του Τραμπ εξάλλου είναι έτοιμοι να «κυνηγήσουν» την απόφαση του Κολοράντο όσο ψηλά χρειαστεί.

Όπως σημειώνει το Axios, το ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο με την απόφασή του είτε θα διασώσει την πολιτική καριέρα του Τραμπ, είτε θα τον αποκλείσει από την κούρσα για την προεδρία, βάζοντας τέλος και σε κάθε άλλη φιλοδοξία – εξάλλου είναι και 77 ετών.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, στην πράξη, θα κληθεί να πάρει μια απόφαση-εξπρές για τα δεδομένα του τουλάχιστον (οι μεγάλες αποφάσεις που εκδίδονται το καλοκαίρι είναι μήνες υπό συζήτηση). Η νομική εκπρόσωπος του Τραμπ, Αλίνα Χάμπα, δήλωνε το βράδυ της Τρίτης, μετά την ανακοίνωση της απόφασης, ότι «επιτίθεται στην ίδια την “καρδιά” της δημοκρατίας αυτού του έθνους. Δεν θα σταθεί και πιστεύουμε ότι το Ανώτατο Δικαστήριο θα ανατρέψει αυτήν την αντισυνταγματική διάταξη».

Οι εκκρεμείς προσφυγές

Το ερώτημα ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου ουσιαστικά θα είναι αν οι Πολιτείες μπορούν να αποκλείσουν τον Τραμπ από τις εκλογές βάσει της διάταξης περί ανταρσίας, την οποία επικαλέστηκε το Κολοράντο.

Αυτό γιατί, προσθέτει το Axios, εκκρεμούν πάνω από 30 υποθέσεις για τον αποκλεισμό του Τραμπ.

Η απόφαση του Κολοράντο έρχεται σε αντίθεση, για παράδειγμα, με το Ανώτατο Δικαστήριο της Μινεσότα, το οποίο τον Νοέμβριο αποφάσισε ότι ένα κόμμα μπορεί να βάλει όποιον θέλει στο ψηφοδέλτιό του ενόψει των εκλογών του 2024. Σε μια άλλη υπόθεση, δικαστής στο Μίσιγκαν αποφάσισε ότι το Κογκρέσο, και όχι το δικαστικό σώμα, θα πρέπει να αποφανθεί εάν ο Τραμπ μπορεί να παραμείνει στο ψηφοδέλτιο.

Πολλές από τις προσφυγές υποκίνησαν δικαστικά ομάδες που σχετίζονται με τους Δημοκρατικούς – να σημειώσουμε και ότι οι επτά δικαστές του Κολοράντο διορίστηκαν από Δημοκρατικούς κυβερνήτες του Πολιτείας. Υπάρχει και μια άλλη λεπτομέρεια: ασκείται πίεση στον συντηρητικό ανώτατο δικαστή Κλάρενς Τόμας να αποσυρθεί από την υπόθεση γιατί η σύζυγός του σχετιζόταν με τον Λευκό Οίκο επί Τραμπ.

Οι ομάδες κατά του Τραμπ ελπίζουν, πάντως, σε ένα ντόμινο υποθέσεων αποκλεισμού. Ο Guardian επισημαίνει ότι δεν είναι σαφές αν το Ανώτατο Δικαστήριο θα αποφανθεί για στενούς διαδικαστικούς και τεχνικούς λόγους περί του αποκλεισμού ή για το συνταγματικό ερώτημα, ερμηνεύοντας τη 14η Τροπολογία.

Θα αλλάξει κάτι στο Κολοράντο;

Στην πράξη, ακόμη και αν ο Τραμπ αποκλειστεί από το Κολοράντο, δεν θα υπάρξει κάποια σοβαρή αλλαγή στην Πολιτεία. Το Κολοράντο ψηφίζει Δημοκρατικούς συστηματικά από το 2004. Ο Τραμπ είχε χάσει από τον Μπάιντεν το 2020 με διψήφια διαφορά, σε μια Πολιτεία για την οποία η παράταξή του δεν έχει να περιμένει πολλά.

Οι προκριματικές εκλογές στο Κολοράντο είναι κατά την Σούπερ Τρίτη στις 5 Μαρτίου, μαζί με πολλές ακόμη Πολιτείες. Ωστόσο τα ψηφοδέλτια πρέπει να έχουν κλείσει στις 5 Ιανουαρίου για να υπάρχει χρόνος για να πιστοποιηθούν και να εκτυπωθούν. Έχουμε, λοιπόν, ένα παράθυρο δύο εβδομάδων, μέσα στην εορταστική περίοδο μάλιστα, για να βρεθεί νομική λύση.

Το πολιτικό διακύβευμα

Πέρα από τα νομικά υπάρχουν και οι πολιτικές επιπτώσεις.

Οι σύμμαχοι του Τραμπ, συνεχίζει ο Guardian, θα την παρουσιάσουν ως αντιδημοκρατική προσπάθεια να μπλοκαριστεί η βούληση του αμερικανικού λαού, η οποία θα ξαναφέρει στην προεδρία τον πρώην πρόεδρο. Ήδη οι παράγοντες της εκστρατείας του μιλούν για «απόφαση-πυρηνική βόμβα» και «Δημοκρατικούς υπό το κράτος της παράνοιας» μπροστά και στις δημοσκοπικές επιτυχίες του Τραμπ.

Δεν είναι απίθανο, λοιπόν, να λειτουργήσουν υπέρ του οι νομικές περιπέτεις, αν μάλιστα το Ανώτατο Δικαστήριο ανοίξει νομικά τον δρόμο.