Την ανάγκη μιας «νέας, φιλόδοξης, πολιτικής για τη μετανάστευση και το άσυλο» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απευθυνόμενος προς τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτη Σχοινά, κατά τη συνάντησή τους στο Μέγαρο Μαξίμου επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι «θα αναμένουμε με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τις προτάσεις της Επιτροπής» εντός του επόμενου μήνα. Από την πλευρά του ο κ. Σχοινάς υπογράμμισε πως «η Ευρώπη δεν μπορεί να αποτύχει δύο φορές σε ένα τέτοιο σημαντικό θέμα».

«Η κυβέρνηση κινήθηκε με μεγάλη ταχύτητα και ήδη έχει δρομολογηθεί η προσωρινή εγκατάσταση η οποία θα φροντίσει τους πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι δεν μπορούν πια να στεγαστούν στη Μόρια», ανέφερε επίσης ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε πως ίσως με μια τέτοια τραγωδία αφυπνιστούν και πάλι συνειδήσεις, «για να αντιληφθούν όλοι στην Ευρώπη ότι η διαχείριση του προβλήματος αυτού δεν μπορεί να γίνεται μόνο από τις χώρες πρώτης υποδοχής, από τις χώρες που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης». 

Ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε ότι δεν πρέπει να επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος και πως στην όποια νέα δομή γίνει στο νησί, θα πρέπει να υπάρξει ένα διαφορετικό πρότυπο λειτουργίας και διοίκησης και να συζητηθεί η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή συμμετοχή, «ώστε να είναι σαφές και σε επιχειρησιακό, αλλά και σε συμβολικό επίπεδο ότι αυτή η μεγάλη προσπάθεια της πρώτης υποδοχής, της ταυτοποίησης, της διαδικασίας, της γρήγορης διαδικασίας χορήγησης ασύλου, δεν γίνεται μόνο από τα κράτη-μέλη, δεν γίνεται μόνο από την Ελλάδα, αλλά γίνεται και με πολύ πιο ενεργή ευρωπαϊκή συμμετοχή».

Από την πλευρά του ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν επεσήμανε: «σε συνεργασία με την κυβέρνηση και τις αρχές, σχεδιάζουμε το μέλλον. Μία μεσοπρόθεσμη προοπτική για μία νέα δομή που θα λειτουργεί με νέα πρότυπα, με καλύτερες εγκαταστάσεις, έτσι ώστε να βεβαιωθούμε πια ότι η Μόρια είναι παρελθόν». Ταυτόχρονα ο κ. Σχοινάς συνεχάρη τις ελληνικές αρχές για την άμεση ανταπόκριση. «Χάρη στη δουλειά τους αποφεύχθηκαν και τα χειρότερα στο νησί, αντιμετωπίζουμε τις άμεσες ανάγκες», δήλωσε χαρακτηριστικά. 

Τόνισε μάλιστα πως «χαράσσουμε τη νέα ευρωπαϊκή πολιτική για τη μετανάστευση και το άσυλο η οποία θα αποφεύγει τα λάθη του 2016 και θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας έτσι ώστε να έχουμε όλες τις κυβερνήσεις της Ευρώπης δίπλα μας σε αυτό το νέο ξεκίνημα. Γιατί η Ευρώπη -το έχω πει ήδη- δεν μπορεί να αποτύχει δύο φορές σε ένα τέτοιο σημαντικό θέμα».

Ο διάλογος του πρωθυπουργού με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν ήταν ο εξής:

Κ. Μητσοτάκης: Ευχαριστώ πολύ κ. αντιπρόεδρε και για την άμεση ανταπόκρισή μας στο αίτημα να επισκεφτείτε τη Λέσβο και να παρέχεται άμεση υποστήριξη για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης. Η κυβέρνηση κινήθηκε με μεγάλη ταχύτητα και ήδη έχει δρομολογηθεί η προσωρινή εγκατάσταση η οποία θα φροντίσει τους πρόσφυγες και μετανάστες οι οποίοι δεν μπορούν πια να στεγαστούν στη Μόρια.

Θέλω να ευχαριστήσω και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά και όλα τα κράτη-μέλη τα οποία με μεγάλη γενναιοδωρία προσφέρθηκαν να μας υποστηρίξουν σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία. Όμως, είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι αυτή η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δεν μπορεί να εξαντλείται μόνο στη διαχείριση μιας κρίσης. Το έχετε πει και εσείς πολλές φορές, η Ευρώπη δεν μπορεί να αποτύχει δεύτερη φορά στην αντιμετώπιση αυτού του μεγάλου, εξαιρετικά σύνθετου ζητήματος, το οποίο αποτελεί μία πρόκληση για ολόκληρη την ευρωπαϊκή οικογένεια.

Και έπρεπε ίσως να χρειαστεί μία τέτοια τραγωδία για να αφυπνιστούν και πάλι συνειδήσεις, για να αντιληφθούν όλοι στην Ευρώπη ότι η διαχείριση του προβλήματος αυτού δεν μπορεί να γίνεται μόνο από τις χώρες πρώτης υποδοχής, από τις χώρες που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της Ευρώπης και ότι χρειαζόμαστε μία νέα φιλόδοξη, καινούργια πολιτική για τη μετανάστευση και το άσυλο και θα αναμένουμε με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον τις προτάσεις της Επιτροπής που φαντάζομαι ότι θα δοθούν στη δημοσιότητα εντός του επόμενου μήνα.

Δεν μπορούμε να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος και βέβαια αυτό συμπεριλαμβάνει και τον τρόπο με τον οποίον έχουμε διαχειριστεί υφιστάμενες δομές. Στην όποια νέα δομή γίνει στο νησί και θα γίνει, εκ των πραγμάτων θα χρειαστεί μια νέα δομή, το πρότυπο λειτουργίας και διοίκησης πρέπει να είναι διαφορετικό. Και θα συζητήσουμε τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή συμμετοχή σε αυτήν την προσπάθεια, ώστε να είναι σαφές και σε επιχειρησιακό, αλλά και σε συμβολικό επίπεδο ότι αυτή η μεγάλη προσπάθεια της πρώτης υποδοχής, της ταυτοποίησης, της διαδικασίας, της γρήγορης διαδικασίας χορήγησης ασύλου, δεν γίνεται μόνο από τα κράτη-μέλη, δεν γίνεται μόνο από την Ελλάδα, αλλά γίνεται και με πολύ πιο ενεργή ευρωπαϊκή συμμετοχή.

Από εκεί και πέρα, εμείς είμαστε πάντα διαθέσιμοι -και το έχουμε ήδη κάνει- να συνδράμουμε στη συζήτηση και στο διάλογο που γίνεται για μία μόνιμη λύση, η οποία θα συμπεριλαμβάνει πολλές πτυχές του προβλήματος, από την πιο αποτελεσματική φύλαξη των εξωτερικών συνόρων, μέχρι την κοινή πολιτική ασύλου, μέχρι μία ευρωπαϊκή πολιτική επιστροφών, αλλά ένα πράγμα είναι βέβαιο: πρέπει να υπάρχει ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Η οποία πρέπει να αποδεικνύεται έμπρακτα, δεν είναι μόνο ζήτημα της Ελλάδας και των άλλων κρατών που βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα να διαχειριστούν το πρόβλημα αυτό και γνωρίζουμε πολύ καλά ότι σε αυτή την προσπάθεια σας έχουμε συμμάχους.

Ευχαριστώ και πάλι ακόμα μία φορά για την ταχύτατη ανταπόκριση να βρεθείτε και να υποστηρίξετε έμπρακτα τη μεγάλη αυτή προσπάθεια που κάνουμε και θα ξαναβρεθούμε σύντομα για να συζητήσουμε πια τις συγκεκριμένες πτυχές των προτάσεων που θα καταθέσετε.

Μ. Σχοινάς: Κύριε πρόεδρε ευχαριστώ που μας δέχεστε για να σας ενημερώσουμε για την κατάσταση που είδαμε χθες στη Λέσβο με τα κλιμάκια της επιτροπής και του ΟΗΕ, σε συνεργασία με τις ελληνικές αρχές τις οποίες και συγχαίρουμε για την άμεση ανταπόκριση, χάρη στη δουλειά τους αποφεύχθηκαν και τα χειρότερα στο νησί, αντιμετωπίζουμε τις άμεσες ανάγκες. Οι άμεσες ανάγκες έχουν να κάνουν φυσικά με τη στέγαση, τη σίτιση και να εξασφαλίσουμε ότι όλοι όσοι έμειναν χωρίς κατάλυμα θα μπορέσουν να έχουν την αντιμετώπιση που πρέπει.

Παράλληλα με αυτό, πάλι σε συνεργασία με την κυβέρνηση και τις αρχές, σχεδιάζουμε το μέλλον. Μία μεσοπρόθεσμη προοπτική για μία νέα δομή που θα λειτουργεί με νέα πρότυπα, με καλύτερες εγκαταστάσεις, έτσι ώστε να βεβαιωθούμε πια ότι η Μόρια είναι παρελθόν.

Και τρίτον, χαράσσουμε σε συνεργασία με τη γερμανική προεδρία και όλες τις κυβερνήσεις -και θέλω να σας ευχαριστήσω γιατί ξέρω πόσο προσωπικά ασχολείστε και εσείς με αυτή την υπόθεση- χαράσσουμε τη νέα ευρωπαϊκή πολιτική για τη μετανάστευση και το άσυλο η οποία θα αποφεύγει τα λάθη του 2016 και θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας έτσι ώστε να έχουμε όλες τις κυβερνήσεις της Ευρώπης δίπλα μας σε αυτό το νέο ξεκίνημα. Γιατί η Ευρώπη -το έχω πει ήδη- δεν μπορεί να αποτύχει δύο φορές σε ένα τέτοιο σημαντικό θέμα. Και πάλι σας ευχαριστούμε για τη φιλοξενία.

in.gr