Έρευνα: Το ΕΣΥ υπό κατάρρευση – Ράντζα, ελλείψεις προσωπικού και μισθοί πείνας

Τα συσσωρευμένα προβλήματα του ΕΣΥ, είναι στο επίκεντρο της επικαιρότητας καθημερινά. Οι τραγικές ελλείψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού πυροδοτούν συχνά- πυκνά κινητοποιήσεις στα νοσοκομεία, ενώ τα ράντζα με τις πολύωρες αναμονές στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, (Γεννηματά, Αττικό κλπ) προκαλούν τη μήνη των ασθενών αλλά και των συνοδών τους, που συνήθως ξεσπούν στο εξουθενωμένο λιγοστό προσωπικό.

Την δια ώρα οι ελλείψεις φαρμάκων ταλαιπωρούν τους ασθενείς που τρέχουν από φαρμακείο σε φαρμακείο για να τα βρουν ή τα πληρώνουν από την τσέπη τους. Πρόσφατο παράδειγμα είναι τα δυο πασίγνωστα αναλγητικά σκευάσματα (LONARID και LONALGAL), που βγήκαν από τη λίστα των αποζημιούμενων φαρμάκων (θετική λίστα) προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις, κυρίως από τους ασθενείς με σοβαρά χρόνια προβλήματα όπως καρκινοπαθείς και ρευματοπαθείς.

Προβλήματα όμως αντιμετωπίζουν και οι επαγγελματίες του κλάδου της υγείας με την υποχρεωτική επιστροφή χρημάτων (clawback) και έκπτωση (rebate), στις περιπτώσεις υπέρβασης του πλαφόν σε φάρμακα, αναλώσιμα, ιατρικά μηχανήματα  και εξετάσεις. Το καθεστώς αυτό που μετράει πάνω από 12 χρόνια (είχε επιβληθεί το 2010-11 με την οικονομική κρίση) έχει προκαλέσει ασφυξία σε πολλούς επαγγελματικούς κλάδους, όπως τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα της επαρχίας που έχουν κατεβάσει ρολά εδώ και δυο εβδομάδες.

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η κάλυψη που παρείχε ο υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης, στο διοικητή του Ευαγγελισμού Αναστάσιο Γρηγορόπουλος, που έδωσε την περασμένη εβδομάδα, την κατάπτυστη εντολή, να εξυπηρετούνται αποκλειστικά οι VIP επισκέπτες του ποδοσφαιρικού αγώνα (!), προκάλεσε άλλη μια σφοδρή αντιπαράθεση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης και κυρίως με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ Στέφανο Κασσελάκη.

Ανοιχτά μέτωπα στην Υγεία, λοιπόν, υπάρχουν παντού, που ταλαιπωρούν τους πολίτες αλλά και τους εργαζομένους. Παρακάτω  αναφέρουμε ενδεικτικά τα μεγάλα «αγκάθια του ΕΣΥ»:

1. Υποστελέχωση

Από τα στοιχεία του Μητρώου Ανθρωπίνου Δυναμικού του Ελληνικού Δημοσίου, που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ) αποκαλύπτεται ότι τα τελευταία 11 χρόνια  ο αριθμός των μόνιμων υπαλλήλων του υπουργείου Υγείας, η πλειονότητα των οποίων αποτελείται από υγειονομικούς, έχει μειωθεί κατά 25,03%.
Αναλυτικά το Δεκέμβριο του 2012 το υπουργείο Υγείας είχε 94.164 άτομα μόνιμο προσωπικό, ενώ τον Δεκέμβριο του 2023 μόλις 70.582, δηλαδή 23.582 λιγότερες μόνιμες θέσεις εργασίας.

«Κάθε μήνα συνταξιοδοτούνται 300 υπάλληλοι από το ΕΣΥ, χωρίς να αναπληρώνονται. Οι προσλήψεις προσωπικού που ανακοινώνονται καθυστερούν αρκετό χρονικό διάστημα, για να ολοκληρωθούν λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών του ΑΣΕΠ. Όταν ολοκληρώνονται διαπιστώνουμε ότι γίνεται ανακύκλωση του ίδιου υπηρετούντος προσωπικού επειδή οι συμβασιούχοι υπάλληλοι καταλαμβάνουν θέσεις μονίμων ή μόνιμοι υπάλληλοι προσλαμβάνονται σε άλλες οργανικές υγειονομικές μονάδες», αναφέρει σε ανακοίνωση της η  Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ).

2. Οι νοσηλευτές

Την ίδια ώρα η Πανελλήνια Συνδικαλιστική Ομοσπονδία Νοσηλευτικού Προσωπικού (Πα.Σ.Ο.Νο.Π)  σε δική της έρευνα χαρακτηρίζει διαχρονικό πρόβλημα με τις ελλείψεις νοσηλευτών , το οποίο ξεπερνά τα όρια επικινδυνότητας, εκθέτοντας σε κίνδυνο τους ασθενείς αλλά και το νοσηλευτικό προσωπικό. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΠΑΣΟΝΟΠ που καταγράφουν τη δραματική εικόνα που επικρατεί στα νοσοκομεία της χώρας, μόλις 2 νοσηλευτές αντιστοιχούν σε 40 ασθενείς.

Υπάρχουν μόνο, «υπο-στελεχωμένες νοσηλευτικές υπηρεσίες στις οποίες ειδικά κατά την απογευματινή και τη νυχτερινή βάρδια ένας ή στην καλύτερη περίπτωση δύο νοσηλευτές φροντίζουν 35- 40 ασθενείς, με όποια επίπτωση μπορεί να έχει αυτό στην ασφάλεια των ασθενών, όταν η ελάχιστη ασφαλής αναλογία είναι 1 νοσηλευτής ανά 5 ασθενείς σε γενικά τμήματα», σημειώνουν και προσθέτουν πως 2 νοσηλευτές/τριες για 40 ασθενείς σημαίνει λιγότερο από 5 λεπτά νοσηλευτικής φροντίδας σε κάθε ασθενή ανά βάρδια.

Ο νοσηλευτής καλείται να εκτελεί:

– εξουθενωτικές βάρδιες, διπλοβάρδιες, πολλά νυχτερινά ωράρια.

– Να εργάζεται σε επισφαλείς συνθήκες που παραβιάζουν συχνά τα νόμιμα και προσβάλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

«Αυτές οι συνθήκες εργασίας όμως μειώνουν την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και καθιστά ευάλωτους τους τελικούς αποδέκτες αυτών, τους ίδιους τους ασθενείς».

Βάσει στοιχείων της ΠΑΣΟΝΟΠ, αλλά και δημοσιευμένων μελετών το 25% περίπου των οργανικών θέσεων νοσηλευτικού προσωπικού στο Δημόσιο Σύστημα Υγείας δεν έχουν καλυφθεί. Δηλαδή περίπου 1 στις 4 οργανικές θέσεις είναι κενή.

3. Οι γιατροί

Η υποστελέχωση συνεχίζει και σε βασικές ιατρικές ειδικότητες όπως είναι οι αναισθησιολόγοι, οι ρευματολόγοι οι Παθολοανατομοι αλλά και οι μικροβιολόγοι.

Απόδειξη η πρόσφατη απόφαση των γιατρών των Νοσοκομείων Παίδων «Αγία Σοφία» και «Αγλαΐα Κυριακού» να σταματήσουν τα τακτικά χειρουργεία  την 1^η Ιουνίου και στις 27 Μαΐου αντίστοιχα, γιατί δεν έχουν αναισθησιολόγους και επειδή μετακινούν διαρκώς το λιγοστό προσωπικό από το ένα νοσοκομείο στο άλλο, πλέον είναι επικίνδυνες οι συνθήκες για τη διεξαγωγή των ψυχρών χειρουργείων.

Και πάλι ο υπουργός Υγείας, αντι να σκύψει πάνω από τα προβλήματα των γιατρών, με μια εμπρηστική του δήλωση χθες στο action24, τους εξαγρίωσε περισσότερο λέγοντας ότι :« Εκεί υπάρχει ένας σκληρός πυρήνας της Αριστεράς»…

Αποστομωτική ήταν η απάντηση των γιατρών που είπαν ότι όταν πρόκειται για την υγεία και την ασφάλεια των παιδιών δεν χωράνε κομματικά παιχνίδια.

Μάλιστα η Διευθύντρια του Παιδοκαρδιολογικού Τμήματος του «Αγία Σοφία» Σοφία Λουκοπούλου, μιλώντας στο topontiki.gr ξεκαθάρισε: «Εγώ δεν είμαι Αριστερή. Δεν ασχολούμαι με τα κόμματα. Γνωρίζω πολύ καλά όμως ότι το Καρδιολογικό, το Αιμοδυναμικό και το Αναισθησιολογικό Τμήμα δεν έχουν γιατρούς. Αυτό που ζητάμε είναι να σταματήσουν τις μετακινήσεις των γιατρών από το ένα νοσοκομείο στο άλλο, γιατί δεν λύνουν το πρόβλημα και προκαλούν  επικίνδυνες συνθήκες για την ασφάλεια των παιδιών. Αυτή τη στιγμή δεν έχω καρδιοχειρουργό γιατί είναι στο Αγλαΐα Κυριακού!».

Επίσης στο ΕΣΥ υπηρετούν μόνο 40 ρευματολόγοι από τους 400 που έχει η χώρα, όπως εξηγεί στο topontiki.gr η Κατερίνα Κουτσογιάννη, η πρόεδρος της Πανελληνίας Ομοσπονδίας Συλλόγων ασθενών, γονέων, κηδεμόνων και φίλων με ρευματικά νοσήματα (ΡευΜΑζην) : «Από τους 400 ρευματολόγους μόνο το 10% είναι σε νοσοκομεία. Μόνο επτά νοσοκομεία έχουν ρευματολογικές κλινικές στη χώρα, ενώ είναι ελάχιστες στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας».

Αναπόφευκτα οι λίστες αναμονής σε αυτά τα νοσοκομεία, όπως το Λαϊκό, ο Ευαγγελισμός, το Αττικό, το ΠΑΓΝΗ αγγίζουν έως και τους τέσσερις μήνες για αυτούς τους ασθενείς που ξεπερνούν τις 200.000!

Τον λόγο που είναι τόσο λίγοι στο ΕΣΥ μας εξηγεί ο Δημήτριος Καρόκης πρόεδρος της Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρίας και Επαγγελματικής Ένωσης Ρευματολόγων ( ΕΡΕ-ΕΠΕΡΕ).

«Στη χώρα μας υπάρχουν περισσότεροι από 200.000 ρευματοπαθείς αλλά δυστυχώς οι ρευματολογικές κλινικές στο ΕΣΥ είναι ελάχιστες γατί δυστυχώς η Πολιτεία θεωρεί αυτή τη σημαντική ειδικότητα δεύτερης γραμμής σε σχέση με άλλες (όπως η Παθολογία η Καρδιολογία, η Ορθοπαιδική κλπ) και γι΄αυτό το λόγο σπάνια προκηρύσσει θέσεις στο ΕΣΥ!

4. Αναγκαστική στροφή στον ιδιωτικό τομέα

Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που εκατοντάδες χιλιάδες ασθενείς απευθύνονται αναγκαστικά στον ιδιωτικό τομέα για να βρουν την υγειά τους, με συνέπεια οι δημόσιες δαπάνες υγείας στη χώρα μας να είναι 5.5% του ΑΕΠ, στην Ευρώπη είναι 2 μονάδες πάνω.

«Η Δημόσια Υγεία δεν φτιάχνει με τέτοιο ύψος Δημοσίων δαπανών. Παρότι έχουμε το πιο ιδιωτικοποιημένο σύστημα στην Ευρώπη με ιδιωτικές δαπάνες υγείας 40%, οι πολίτες καλούνται να βάλουν πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη, να αγοράζουν τις υπηρεσίες υγείας που θα έπρεπε να προσφέρονται ισότιμα, έγκαιρα και δωρεάν. Υποχρέωση του Κράτους είναι η αύξηση των μισθών των υγειονομικών και προνοιακών υπαλλήλων, προκειμένου να ανακοπεί το κύμα μαζικών αποχωρήσεων από το ΕΣΥ. Είναι αδιανόητο να μετακυλίεται στους ασθενείς», αναφέρει η ΠΟΕΔΗΝ.

Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η κυβέρνηση στο πρόγραμμα της είχε τις συμπράξεις ιδιωτικού με δημόσιο τομέα ( ΣΔΙΤ), ωστόσο από την πλευρά της δεν βλέπουμε να ενισχύει ιδιαίτερα τη δημόσια υγειονομική περίθαλψη.

Ενδεικτικά αναφέρουμε το θεσμό του προσωπικού γιατρού. Δυστυχώς τα επίσημα στοιχεία της πλατφόρμα https://prosopikos.gov.gr/ αποδεικνύουν ότι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, εξακολουθεί να αναπτύσσεται με αργούς… ρυθμούς. Απόδειξη το γεγονός ότι μέχρι σήμερα το 43.5%  του πληθυσμού δεν έχει προσωπικό γιατρό, επειδή οι συνολικά  3.502 γιατροί που είναι εγγεγραμμένοι ως προσωπικοί δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες των πολιτών σε όλη τη χώρα. Από αυτούς οι 2.208 είναι γιατροί των δημοσίων δομών που υποχρεωτικά ανέλαβαν επιπλέον καθήκοντα, ενώ 1.294 είναι ιδιώτες γιατροί.

5. Αδυναμία να ελέγξουν την υπερσυνταγογράφηση

Δεν είναι μόνο οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων στο ΕΣΥ που προκαλούν δυνατό πονοκέφαλο στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Είναι και οι κινητοποιήσεις των παρόχων υγείας, που μετά από 12 χρόνια υποχρεωτικών εκπτώσεων και επιστροφών (rebate-clawback) δηλώνουν ότι δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά.

Ενδεικτικά αναφέρουμε την απεργία για δεύτερη εβδομάδα των  1.400 διαγνωστικών κέντρων της περιφερείας που συνεχίζουν την κινητοποίηση τους.

Είναι σημαντικό να καταλάβουμε τι λέει αυτός ο επαγγελματικός κλάδος, γιατί μόνο έτσι θα αντιληφθούμε γιατί εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ δεν πάνε για την αύξηση των μισθών των εργαζομένων στα νοσοκομεία που θα κάνει πιο ελκυστικό το ΕΣΥ.

Τι λένε λοιπόν τα διαγνωστικά; Οτι χρωστούν 1,6 δισ. ευρώ και κινδυνεύουν με λουκέτο και ένας από τους λόγους είναι και η τεχνητή ζήτηση εξετάσεων (υπερσυνταγογράφηση).

Την ίδια ώρα η φαρμακευτική δαπάνη της χώρας μας θα ξεπεράσει τα 3 δις ευρώ, όπως είπε πρόσφατα ο υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης σε πάνελ με τίτλο «Οικοσύστημα Φαρμάκου: Θωρακίζοντας την παραγωγή και την καινοτομία στην Ευρώπη και την Ελλάδα». Μάλιστα  κατηγόρησε ευθέως τους γιατρούς ότι υπερ-συνταγογραφούν εξετάσεις που κοστίζουν πολλά εκατομμύρια, και αυτά τα λεφτά  και τα πληρώνει ο Έλληνας φορολογούμενος :

«Δεν παραγγέλνει η Κυβέρνηση φάρμακα. Οι γιατροί παραγγέλνουν. Εκείνοι γράφουν και η αλήθεια είναι ότι μερικές φορές γράφουν όχι πολύ σύμφωνα με τα πρωτόκολλα. Αυτή δεν είναι δική μου δουλειά, αυτή είναι δουλειά της ιατρικής κοινότητας» είπε με νόημα ο κ. Γεωργιάδης.

Ωστόσο είναι ευθύνη της Πολιτείας να εντοπίζει όσους υπερ συνταγογραφούν, μέσα από ψηφιακά εργαλεία που πλέον διαθέτει η τεχνολογία ( π,χ ψηφιακός φάκελος ασθενούς, θεραπευτικά πρωτόκολλα, διαλειτουργικότητα νοσοκομείων κλπ), και να τους επιβάλει και τα ανάλογα πρόστιμα. Έως σήμερα πάντως μόνο 50 γιατροί έχουν εντοπιστεί όπως δήλωσε πρόσφατα ο κ. Γεωργιάδης…

6. Μισθοί πείνας…

Γνωρίζοντας όλα αυτά, εύκολα κάνεις καταλαβαίνει ότι το ΕΣΥ, είναι ένα …«πηγάδι χωρίς πάτο» όπου εκατοντάδες εκατομμύρια χάνονται κάπου στην διαδρομή, με αποτέλεσμα να μην πηγαίνουν εκεί που πρέπει, όπως είναι οι αξιοπρεπείς μισθοί των γιατρών και νοσηλευτών ώστε να εργάζονται ικανοποιημένοι.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι ένας πρωτοδιοριζόμενος γιατρός δεν παίρνει πάνω από 1.200 ευρώ, ένας Διευθυντής Κλινικής με πάνω από 27 χρόνια υπηρεσίας λαμβάνει έως και 2.000 με δυο παιδιά και διδακτορικό και οι νοσηλευτές είναι καθηλωμένοι στα 700 ευρώ… Κάπως έτσι μένουν τα περιφερειακά νοσοκομεία κυρίως στα νησιά, χωρίς υγειονομικό προσωπικό, κάπως έτσι άλλοι φεύγουν για το εξωτερικό, και κάπως έτσι οι ασθενείς ταλαιπωρούνται σε πολύμηνες  λίστες αναμονής για ένα τακτικό χειρουργείο ή πάνω σε ράντζα στα επείγοντα των νοσοκομείων…

topontiki.gr