Πόλεμος στην Ουκρανία: Πυρηνικός τρόμος στην Ευρώπη ή ειρηνευτικές συνομιλίες;

Γιατί αναθερμάνθηκε εσχάτως η πυρηνική ρητορική, ενώ την ίδια στιγμή παρουσιάζονται πληροφορίες ή «διαρροές» που θέλουν την αμερικανική και ρωσική πλευρές να βρίσκονται σε παρασκηνιακές συνεννοήσεις για κάποιου είδους «ειρήνευση» στην Ουκρανία;

Η αιτία είναι ότι, ενώ, εδώ και αρκετές εβδομάδες έχει εκδηλωθεί ρωσική επίθεση στην περιοχή της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Ουκρανίας, το Χάρκοβο, το τελευταίο διάστημα η ουκρανική πλευρά, χρησιμοποιώντας Δυτικά οπλικά συστήματα, κατάφερε πλήγματα σε ρωσικούς σταθμούς ραντάρ – έγκαιρης προειδοποίησης από πυρηνικές απειλές, εντός της ρωσικής επικράτειας.

Παράλληλα, εντείνονται οι συζητήσεις στους κόλπους του ΝΑΤΟ, και με ελληνική συμμετοχή, προκειμένου να δοθεί το «πράσινο φως» από την Ουάσιγκτον, η οποία εξάλλου έχει τον τελευταίο λόγο μέσα στον Οργανισμό, για να χρησιμοποιούνται τα νέα οπλικά συστήματα με τα οποία προμηθεύει η Δύση την Ουκρανία για να εξαπολύονται πλήγματα εντός ρωσικού εδάφους.

Βέβαια, στην πραγματικότητα εδώ και μήνες γίνονται πλήγματα εντός της Ρωσίας. Ωστόσο, η τυπική έγκριση από τις ΗΠΑ, κάτι που σύμφωνα με τον ιστότοπο, Politico, έχει μάλλον δοθεί, θα κλιμακώσει και την λεκτική και την ουσιαστική αντιπαράθεση Δύσης – Ρωσίας.

Καθίσταται εμφανές ότι, τόσο με τις παραδόσεις πυραυλικων συστημάτων μεγάλου βεληνεκούς, όσο και εν αναμονεί της επιχειρησιακής χρήσης των πρώτων μαχητικών αεροσκαφών, F-16, γίνονται προετοιμασίες για ένα μπαράζ επιθέσεων με αυτά τα συστήματα εναντίον της Ρωσίας.

Στο μεταξύ, η κατάσταση στα χερσαία πεδία των μαχών δεν έχει αλλάξει θεαματικά, στρατηγικά. Οι ουκρανικές δυνάμεις εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα και εφεδρειών και μεγάλης κόπωσης, ενώ οι ρωσικές φαίνεται πως έχουν πάρει την πρωτοβουλία κινήσεων, δίχως όμως έως τώρα να έχουν καταφέρει κάποια νέα στρατηγική νίκη. Τέτοια μεγάλη νίκη τους ήταν τους πρώτους μήνες του πολέμου στην Ουκρανία, το 2022, το πέρασμα της Μαριούπολης υπό τον έλεγχό τους.

Παρασκήνια Ουάσιγκτον – Μόσχας

Ολα τα παραπάνω σημειώνονται, ενώ βλέπουν το φως της δημοσιότητας πληροφορίες -ή εσκεμμένες διαρροές- περί διπλωματικού παρασκηνίου Μόσχας – Ουάσιγκτον.

Χαρακτηριστικά, οι Financial Times κάνουν λόγο για ανησυχίες του Ζελένσκι σχετικά με πιθανές διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ – Ρωσίας. Ο Ζελένσκι, σύμφωνα με έναν συνομιλητή των FT, υποψιάζεται ότι η αμερικανική κυβέρνηση ευελπιστεί να προβεί σε ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία πριν από τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, στις 5 Νοεμβρίου. Ο Ουκρανός πρόεδρος, επίσης, είναι δυσαρεστημένος με το αίτημα των ΗΠΑ να μην χτυπήσουν τα ρωσικά διυλιστήρια, καθώς αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου σε μια εκλογική χρονιά.

 

Ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος που δεν κατονομάζεται δήλωσε στους Financial Times ότι υπάρχει σοβαρό ρήγμα στις σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ – Ουκρανίας. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι αποστάσεις ανάμεσα στις δύο χώρες είναι οι μεγαλύτερες από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Αλλος αξιωματούχος, αναφέρει η εφημερίδα, είπε ότι ο Ουκρανός πρόεδρος έχει γίνει πολύ νευρικός και φοβάται διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ρωσίας – ΗΠΑ «πίσω από την πλάτη του».

Εφόσον ισχύουν αυτές οι «διαρροές», εντείνονται οι υποψίες ότι πιθανή κλιμάκωση της αντιπαράθεσης το ερχόμενο διάστημα ανάμεσα σε Ρωσία και Δύση στο ουκρανικό πεδίο μάχης, πιθανώς, όπως εκτιμά σειρά αναλυτών, να έχει ως στόχο την ανακοπή της ρωσικής αντεπίθεσης, και το άνοιγμα του δρόμου για ειρηνευτικές συνομιλίες. Πάντως, μερίδα αναλυτών θεωρεί άκρως αμφίβολο να σταματήσει ο πόλεμος πριν τις αμερικανικές εκλογές. Ανάλογα, βέβαια, ποιοι θα είναι υποψήφιοι και εάν τελικώς θα επιτραπεί στον Τράμπ να είναι υποψήφιος.

Ζελένσκι – ΗΠΑ

Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθούν οι πληροφορίες της ουκρανικής εφημερίδας, Strana, για ρήξη μεταξύ Ζελένσκι και Αμερικανών – Δυτικών, που εκδηλώθηκε ιδίως κατά την πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, στο Κίεβο.

Μάλιστα, από τη μεριά της, η Washington Post αναφέρει ότι ο Ουκρανός πρόεδρος απομάκρυνε τις τελευταίες εβδομάδες από τα πόστα τους ορισμένους υψηλόβαθμους Ουκρανούς αξιωματούχους που θεωρούνταν «άνθρωποι» την Ουάσιγκτον και «στρατευμένοι να πολεμήσουν τη διαφθορά».

Πυρηνική ανησυχία

Σε αυτό το σκηνικό, οι ΗΠΑ, αναφέρει η Washington Post, ανησυχούν για τα πρόσφατα ουκρανικά πλήγματα σε ρωσικούς σταθμούς ραντάρ – έγκαιρης προειδοποίησης από πυρηνικές απειλές. Η Ουάσιγκτον φέρεται, κατά το δημοσίευμα, να ανησυχεί διότι έτσι η κατάσταση μπορεί εκτραπεί (!).

Την περασμένη εβδομάδα έγιναν δύο απόπειρες επιθέσεων σε σταθμούς ραντάρ που εξυπηρετούν σκοπούς συμβατικής αεράμυνας, αλλά ταυτόχρονα είναι συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για εκτοξεύσεις πυρηνικών από τη Δύση. Εκτός των άλλων, αυτά τα μέσα ενίσχυαν τις δυνατότητες της Ρωσίας να παρακολουθεί βρετανικά και αμερικανικά οπλικά συστήματα μεγάλου βεληνεκούς, καθώς και drones, τα οποία έχουν προκαλέσει σοβαρές ζημιές στον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας και σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στην Κριμαία.

 

«Είναι ευαίσθητοι στόχοι, επειδή η Ρωσία μπορεί να αισθανθεί ότι στοχοποιείται η στρατηγική της αποτροπή και τα πυρηνικά αποτρεπτικά μέσα που διαθέτει έναντι των ΗΠΑ», είπε ο Αμερικανός αξιωματούχος, σύμφωνα με την εφημερίδα.

«Εάν τα ρωσικά συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης «τυφλωθούν» από τις επιθέσεις που γίνονται, έστω και εν μέρει, θα μπορούσε να πληγεί η στρατηγική σταθερότητα μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας», εξήγησε. Και πρόσθεσε: «Θα πρέπει να είναι σαφές σε όλους ότι οι ΗΠΑ δεν έχουν καμία πρόθεση να χρησιμοποιήσουν πυρηνικά όπλα εναντίον της Ρωσίας».

Μεγαλώνει ο κίνδυνος

Κατά τον αναλυτή σε θέματα άμυνας – ασφαλείας και επικεφαλής του think tank, Silverado, Ντμίτρι Αλπέροβιτς, «είναι λανθασμένη η πεποίθηση ότι οι επιθέσεις της Ουκρανίας γίνονται κατόπιν εντολής της Ουάσιγκτον». Ανεξαρτήτως αυτού, όμως, «οι επιθέσεις σε υποδομές πυρηνικής αποτροπής της Ρωσίας θα μπορούσαν να προκαλέσουν μια επικίνδυνη κλιμάκωση στις σχέσεις με τη Δύση», σημείωσε.

Βέβαια, δύσκολα μπορεί να πιστέψει κανείς ότι οι Ουκρανοί λειτουργούν μόνοι τους και δεν δίνουν λογαριασμό στις ΗΠΑ. Πόσο μάλλον, όταν εξαρτώνται άμεσα από τη Δυτική βοήθεια. Ωστόσο, εάν ισχύει, έστω και κατ’ ελάχιστον, η επισήμανση του Ντμίτρι Αλπέροβιτς, τότε ποιον στόχο εξυπηρετούν αυτές οι επιθέσεις; Να προβοκάρουν μια ακόμα πιο ανοικτή σύγκρουση Ρωσίας – Δύσης; Και ποιοι βρίσκονται πίσω από αυτό; Αραγε, σε μια τέτοια περίπτωση, το ενδεχόμενη πυρηνικής υποτροπής είναι βάσιμο και, άρα, η τύχη της ανθρωπότητας κρέμεται από μια κλωστή;

Πάντως, όπως αναφέρει η Washington Post, Αμερικανοί αξιωματούχοι, προτού εκδηλωθούν οι ουκρανικές επιθέσεις, είχαν εκφράσει την ανησυχία τους στο Κίεβο γι’ αυτές, ενώ μερικές φορές παρενέβησαν στο στάδιο του σχεδιασμού.

Απειλές

Τα τελευταία χρόνια οι απειλές – προειδοποιήσεις για χρήση πυρηνικών όπλων είναι συνεχείς. Σε τέτοιο βαθμό που ενισχύεται η υποψία ότι γίνονται προσπάθειες να εθισθεί η διεθνής κοινή γνώμη ακόμα και στο ακραίο ενδεχόμενο του πυρηνικού ολέθρου.

 

«Οι απειλές του Πούτιν για κλιμάκωση (σ.σ. σε πυρηνική απάντηση) από την αρχή της σύγκρουσης αποδείχθηκαν κενές», επισημαίνουν ειδικοί, αναφέρει η εφημερίδα, New York Times. Ωστόσο, τονίζει ότι η ανησυχία στην κυβέρνηση Μπάιντεν για το ενδεχόμενο πυρηνικής κλιμάκωσης παραμένει μεγάλη.

Πυραυλικές επιθέσεις μέσα στη Ρωσία

Τώρα, σε αυτό το σκηνικό που έχει διαμορφωθεί, έρχονται να προστεθούν, σύμφωνα με την Washington Post, εντατικές συζητήσεις στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ για να αρθούν οι περιορισμοί στη χρήση Δυτικών όπλων που παρέχονται στην Ουκρανία για επιθέσεις εντός της Ρωσίας. Κάτι, βέβαια, που ηδη γίνεται εδώ και καιρό, με πλήγματα και μέσα σε ρωσικές πόλεις, όπως το Μπέλγκοροντ, κοντά στα ρωσο-ουκρανικά σύνορα, στην περιοχή του Χαρκόβου.

Την περασμένη Τετάρτη, στη Μολδαβία, αναφέρουν οι New York Times, ο υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, ήταν ο πρώτος Αμερικανός αξιωματούχος που ανακοίνωσε δημόσια ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν θα μπορούσε να «προσαρμόσει και να διορθώσει» τη θέση της για τις επιθέσεις με αμερικανικά όπλα μέσα στη Ρωσία, ανάλογα με το πως μεταβάλλονται οι συνθήκες στα πεδία των μαχών.

Απογοητευτικό ταξίδι στο Κίεβο

Ο Μπλίνκεν, συνεχίζουν οι NΥΤ, ο οποίος επέστρεψε από ένα απογοητευτικό ταξίδι στο Κίεβο νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ανέφερε στον πρόεδρο των ΗΠΑ ότι οι Ουκρανοί ενδεχομένως να μην μπορέσουν να κρατήσουν την περιοχή μεταξύ του Χαρκόβου και των ρωσικών συνόρων, αν ο Μπάιντεν δεν αλλάξει γνώμη (!).

Η ελβετική εφημερίδα, Neue Zürcher Zeitung, θεωρεί πως ο Α. Μπλίνκεν, έχει μετακινηθεί στο στρατόπεδο των υποστηρικτών των πληγμάτων εντός της Ρωσίας. Η ίδια θυμίζει ότι ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, ήταν ο πρώτος αρχηγός κράτους μεγάλης χώρας του ΝΑΤΟ που μίλησε υπέρ της χαλάρωσης του περιορισμού στις επιθέσεις εντός της Ρωσίας, προ ημερών, κατά τη διάρκεια κοινής εμφάνισης με τον γερμανό καγκελάριο, Όλαφ Σολτς.

Τώρα, συμπληρώνει, οι δυτικές κυβερνήσεις κινούνται προς λήψη νέων αποφάσεων. Μετά τη ρωσική επίθεση στην περιοχή του Χάρκοβο, πολλά κράτη, συμπεριλαμβανομένων της Βρετανίας, της Σουηδίας, της Πολωνίας και των χωρών της Βαλτικής, έχουν ήδη ταχθεί τις τελευταίες ημέρες υπέρ της χαλάρωσης της απαγόρευσης.

Προετοιμάζονται για τα F-16

Σύμφωνα με την Neue Zürcher Zeitung, το τελευταίο κύμα ουκρανικών επιθέσεων (με πυραύλους και drones), εκτός των άλλων, στοχεύει κυρίως στα «μάτια» της ρωσικής αεράμυνας. Είναι σημαντικό για την Ουκρανία να καταστρέψει όσο το δυνατόν περισσότερα ρωσικά αμυντικά συστήματα πριν φτάσουν τα πρώτα μαχητικά F-16 και έτσι να καταστήσει τον εναέριο χώρο ασφαλέστερο για τα Δυτικά μαχητικά.

 

Αναφέρει, ακόμη, ότι φέτος την Ανοιξη έγιναν νέες παραδόσεις αμερικανικών πυραυλικών συστημάτων, ATACMS, αλλά πολύ μεγαλύτερες απ’ ότι στο παρελθόν. Μάλιστα, για πρώτη φορά δόθηκαν πυραυλικά συστήματα με διπλάσιο βεληνεκές (300 χιλιόμετρα). Τις τελευταίες εβδομάδες, οι Ουκρανοί τα χρησιμοποίησαν για να βομβαρδίσουν δύο στρατιωτικά αεροδρόμια στην Κριμαία.

Προηγουμένως, υπήρχε προβληματισμός εάν θα πρέπει να δοθούν ATACMS. Τελικώς, το Φθινόπωρο του 2023, η κυβέρνηση Μπάιντεν για πρώτη φορά έδωσε στην Ουκρανία περίπου 20 από αυτά, αλλά σύντομα «εξαντλήθηκαν» (!).

neostrategy.gr

Photo: Thanasis Argyrakis, Donbass, 2015