Χώρα – μπαταρία για υπερκέρδη του «λόμπι της ενέργειας», αλλά με φτωχούς πολίτες

Η επιτάχυνση στην εγκατάσταση νέων Πάρκων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) είναι η απάντηση των κυβερνητικών στελεχών στις ολοένα και μεγαλύτερες αντιδράσεις κατοίκων στις περιοχές όπου προβλέπεται και αδειοδοτείται η εγκατάσταση ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών.

Μετά τα Άγγραφα, την Πίνδο και τον Ταϋγετο οι κάτοικοι ξεσηκώθηκαν και στη Ρόδο. Εκεί πριν λίγες ημέρες εκατοντάδες συγκεντρωμένοι εμπόδισαν συνεργείο αυτοψίας πάνω στην καμένη περιοχή της πυρκαγιάς του 2023. Η άδεια ωστόσο για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στον Προφήτη Ηλία δόθηκε παρά τις αντιδράσεις όχι μόνο των κατοίκων αλλά και σύσσωμου του δημοτικού συμβουλίου της Ρόδου!

Η κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι οι επόμενες κινήσεις για την εγκατάσταση των νέων αιολικών Πάρκων σε όλη τη χώρα θα προκαλέσει αντιδράσεις. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι στα επίσημα κείμενα διαβουλεύσεων αλλά και σε πολλά δημοσιεύματα που απηχούν τις “σκέψεις” των κυβερνητικών αρμοδίων, γίνεται πια λόγος για “αναγκαία ενημέρωση”, “διαβούλευση με τους τοπικούς φορείς”, “αλλαγή νομοθεσίας” ή “έκδοση προεδρικών διαταγμάτων”.

Τα λεφτά των επιδοτήσεων όμως είναι πολλά, ακόμη περισσότερα είναι τα κέρδη για τους μεγάλους της ενέργειας, οπότε οι αντιδράσεις θα καμφούν με την αναγκαία χείρα βοηθείας των media που επιχορηγούνται αδρά από την προβολή των ενεργειακών επενδύσεων…

Νέο Χωροταξικό για τις ΑΠΕ χωρίς περιβαλλοντικές άδειες

Η περίφημη αγορά της ενέργειας που μετρά ήδη δισεκατομμύρια κερδών σε λίγα χρόνια αναμένει τις νέες ρυθμίσεις της κυβέρνησης. Ρυθμίσεις που θα περιλαμβάνονται στο νέο χωροταξικό για τις ΑΠΕ το οποίο θα πρέπει να δοθεί σε δημόσια διαβούλευση.

Οκτώ μήνες διαρκεί η παρασκηνιακή διαβούλευση με κείμενα που κατατίθενται από συμβούλους και επιστρέφουν πίσω προς διόρθωση, με περιοχές που εντάσσονται και μετά βγαίνουν από το σχεδιασμό. Το υπουργείο Περιβάλλοντος σύμφωνα με τα ρεπορτάζ κρατά ανοιχτό το θέμα του νέου Χωροταξικού έως και το τέλος του 2024. Οι πρώτες πληροφορίες ωστόσο παραπέμπουν σε εφιαλτικές για το περιβάλλον της χώρας, εξελίξεις.

Η ρύθμιση που ανάμεσα στα άλλα προκαλεί καθυστερήσεις αφορά τις “περιοχές επιτάχυνσης ΑΠΕ” για τα φωτοβολταϊκά και τις “περιοχές προτεραιότητας για τα αιολικά (ΠΑΠ)”. Πρόκειται για τις περιοχές της χώρας που ήταν “λιγνιτικές”, δηλαδή γινόταν παραγωγή ενέργειας από τη ΔΕΗ. Περιοχές όπως η Κοζάνη, η Πτολεμαϊδα, η Μεγαλόπολη Τρίπολης όπου έκλεισαν οι περισσότερες μονάδες λιγνίτη, μετατρέπονται σε τεράστιες μονάδες παραγωγής ενέργειας από τους μεγάλους ομίλους.

Κοζάνη: Από τη μια πλαγιές στρωμένες με φωτοβολταϊκά και από την άλλη τα ημιεγκαταλειμμένα εργοστάσια λιγνίτη

Ηδη στην Κοζάνη και την Πτολεμαίδα ολόκληροι κάμποι και βουνά έχουν μετατραπεί σε “χωριά” δεκάδων στρεμμάτων φωτοβολταϊκών. Η έκταση αυτή κρίνεται ανεπαρκής για τους μεγαλεπήβολους στόχους του κλάμπ ενέργειας. Στοχεύουν στις “ειδικές ζώνες” επιτάχυνσης φωτοβολταϊκών στις οποίες δεν θα είναι αναγκαίες οι -για αυτούς- χρονοβόρες και ανούσιες διαδικασίες για την έκδοση περιβαλλοντικών αδειών.

Ζώνες ερημοποίησης σε όλη τη χώρα

Το λόμπι των ΑΠΕ όπως όλα δείχνουν θα πάρει αυτό που στόχευσε. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από το υπουργείο Περιβάλλοντος, στο νέο χωροταξικό οι λιγνιτικές περιοχές θα χαρακτηριστούν ως “Περιοχές Επιτάχυνσης ΑΠΕ”. Και το ίδιο θα ισχύσει και για τα Αιολικά Πάρκα.

Η δικαιολογία για τη δημιουργία αυτών των ζωνών ερημοποίησης είναι έτοιμη. Η κατεύθυνση περιλαμβάνεται στη νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία RED III στην οποία συστήνεται σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ορίσουν ειδικές γεωγραφικές ζώνες για την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών. Και για τα αιολικά Πάρκα υπήρχε Οδηγία αλλά σε κανένα άλλο κράτος της Ευρώπης δεν υπήρξε αυτός ο ορυμαγδός επέκτασης των ανεμογεννητριών σε όλα τα βουνά των χωρών τους.

Το παράδειγμα των ανεμογεννητριών που τοποθετήθηκαν μαζικά σε όλα τα βουνά της χώρας, χωρίς όρους προστασίας του περιβάλλοντος, των δασών και των βουνών, δείχνει για το τι θα συμβεί και με τα φωτοβολταϊκά. Οι σοκαριστικές εικόνες από τη Νότια Εύβοια και το όρος Πάστρα στη Βοιωτία όπου λειτούργησαν τα πρώτα Αιολικά Πάρκα αλλά στη συνέχεια επεκτάθηκαν σε εκατοντάδες ακόμη στρέματα, πολλά από αυτά σε βουνά που είχαν καεί σις μεγάλες πυρκαγιές των τριών τελευταίων ετών, δείχνουν το μέλλον που επιφυλάσσουν οι περίφημες επενδύσεις ενέργειας. Επενδύσεις που φέρουν τεράστια κέρδη στις εταιρείες και καθόλου όφελος στους καταναλωτές ενέργειας που πληρώνουν τελικά πολύ ακριβότερα το ρεύμα.

Ποιές περιοχές μπαίνουν στον χάρτη

Ο χάρτης εγκατάστασης νέων Αιολικών Πάρκων του 2023 όπως όλα δείχνουν θα αλλάξει. Αιτία, σύμφωνα με την “αγορά”, είναι οι καταιγιστικές εξελίξεις στην τεχνολογία αλλά και η παράμετρος της κλιματικής αλλαγής.

Έτσι οι “περιοχές προτεραιότητας” όπου δεν θα είναι αναγκαίες οι περιβαλλοντικές μελέτες, αυξάνονται σε 67 ενώ υπάρχουν αλλαγές στους τόπους εγκατάστασης. Προστέθηκαν στον χάρτη επιπλέον 22 ακόμη περιοχές στην Κρήτη και 18 στην Κεντρική Μακεδονία και την Ήπειρο (Ιωάννινα). Αυξάνονται ακόμη κατά 3 στη Ροδόπη, ενώ αύξηση έχουμε και στην Εύβοια. Μειώνονται όμως στην Κάρυστο, όπου όλα τα βουνά της είναι πλέον γεμάτα με Αιολικά. Μείωση υπάρχει και στη Λακωνία, τη Φθιώτιδα, τη Φωκίδα και τη Βοιωτία.

Οι αντιδράσεις των κατοίκων στα Άγγραφα, την Πίνδο και τον Ταϋγετο φαίνεται πως είχαν καθοριστικό ρόλο για την απένταξη ορισμένων περιοχών από τον χάρτη των Αιολικών. Βέβαια οι “εμπειρογνώμονες” τεχνοκράτες του υπουργείου Περιβάλλοντος που έχουν τις επαφές με το λόμπι ενέργειας και καταθέτουν τις προτάσεις τους στο υπουργείο, συστήνουν την ανάπτυξη Αιολικών Πάρκων και σε “τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους“, “γεωπάρκα“, “υγροβιότοπους”, κ.λ.π

Έρχονται και τα υπεράκτια Αιολικά

Τα υπεράκτια αιολικά σταθερής βάσης αλλά και τα πλωτά όπως όλα δείχνουν, είναι το επόμενο βήμα στους σχεδιασμούς των αδηφάγων εταιρειών ενέργειας. Η συζήτηση για την ανάπτυξη πλωτών Αιολικών έχει ανοίξει εδώ και χρόνια, το ύψος ωστόσο των επενδύσεων ήταν απαγορευτικό. Τώρα που η ξηρά της χώρας βαίνει προς πλήρη κάλυψη από τις “μπαταρίες” ηλιακής ενέργειας και κυρίως επειδή η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδοτεί με εκαταμμύρια ευρώ τις επενδύσεις ενέργειας, η συζήτηση για τα “θαλάσια οικόπεδα- μπαταρίες” άνοιξε εκ νέου.

Και η κυβέρνηση που θα επιδοτήσει αυτές τις εγκαταστάσεις έχει αποφασίσει τις περιοχές όπου θα εγκατασταθούν οι πλωτές ανεμογεννήτριες. Ήδη εξάλλου έχει ανακοινωθεί η δημιουργία των δυο πρώτων πλωτών Αιολικών Πάρκων στα ανοιχτά της Αλεξανδρούπολης τα οποία ανέλαβαν να εγκαταστήσουν η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και η ΔΕΗ. Οι εργασίες προβλέπεται να αρχίσουν στις αρχές του 2025.

Τα νέα πλωτά Αιολικά τα οποία θα δοθούν με διαγωνισμό αναφέρονται αρχικά σε έξι περιοχές αλλά δεν αποκλείεται να προστεθούν κι άλλες, όπως φαίνεται από την απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού. Αυτές βρίσκονται στην Κρήτη, την Εύβοια κοντά στο Αλιβέρι, στον Πατραϊκό Κόλπο, κοντά στη λιμνοθάλασσα του Αιτωλικού, στη Ρόδο και στη Δονούσα.

Σημαντικός συνεργάτης για τις πλωτές μπαταρίες είναι το υπουργείο Πολιτισμού το οποίο υπέγραψε την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων. Έτσι δόθηκε το πράσινο φώς για πλωτά Αιολικά και σε Χίο, Ικαρία, Ψαρά, Κύμη, Άγ. Ευστράτιο, Ρόδο, Κάσο, Εύβοια και Σαμοθράκη.