Περιμένοντας τον Σίσι στην Άγκυρα – Τουρκία και Αίγυπτος προσπαθούν να έρθουν κοντά

Η επίσκεψη του προέδρου της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, στην Άγκυρα είναι κάτι που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν περιμένει εδώ και πολύ καιρό. Η πρώτη διαρροή περί επίσκεψης Σίσι στην Άγκυρα είχε γίνει το 2023 και αφορούσε ενδεχόμενη άφιξη του αιγύπτιου προέδρου στην Τουρκία μετά τις εκλογές. Η διαρροή διαψεύστηκε, με τον Ερντογάν να πατάει εκείνος πρώτος αιγυπτιακό έδαφος στις 14 Φεβρουαρίου 2024.

Ήταν η πρώτη επίσκεψη του τούρκου προέδρου στην Αίγυπτο μετά από 12 χρόνια και διαβάστηκε ως απόδειξη της αποφασιστικότητας του να αλλάξει σελίδα στις σχέσεις Άγκυρας – Καΐρου.

Στην ατζέντα της επίσκεψης Ερντογάν στην Αίγυπτο το Φεβρουάριο ήταν η αναθέρμανση των σχέσεων των δύο χωρών, με επίκεντρο τόσο την οικονομία όσο και τον πόλεμο στη Γάζα.

Ο Σίσι στην Άγκυρα

Η επίσκεψη Σίσι στην Τουρκία αναμένεται στις 4 Σεπτεμβρίου. Πρώτο θέμα σύμφωνα με το Bloomberg θα είναι ο πόλεμος στη Γάζα, ενώ αναμένεται να συζητηθούν και άλλα περιφερειακά θέματα που έχουν κρίσιμη σημασία και για τις δύο χώρες. Επί τάπητος θα τεθούν και τα διμερή ζητήματα.

Όπως μεταδίδει το Al-Araby Al-Jadeed, κατά τη διάρκεια της συνάντησης κορυφής Σίσι – Ερντογάν, θα πραγματοποιηθεί και το Ανώτατο Συμβούλιο Στρατηγικής Συεργασίας μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας με τη συμμετοχή 10 υπουργών από κάθε πλευρά.

Στην ατζέντα θα είναι κυρίως θέματα οικονομικών και στρατιωτικών σχέσεων, αλλά σύμφωνα με την ίδια πηγή και συμβάσεις που αφορούν τη στρατιωτική βιομηχανία.

Αναφέρεται δε ότι στα όσα θα υπογραφούν θα είναι και το τουρκικό drone «Bayraktar», το οποίο η Αίγυπτος ήθελε εδώ και καιρό να αποκτήσει, δεδομένης της μεγάλης στρατηγικής σημασίας του στην αντιμετώπιση ένοπλων ομάδων.

Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος όπως αναφέρουν οι πληροφορίες θα συνοδεύεται από επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ενέργειας, της υγείας, της εκπαίδευσης, του τουρισμού και της αμυντικής βιομηχανίας.

Διαμεσολάβηση

Ερώτημα παραμένει αν Ερντογάν και Σίσι θα μπουν σε θέματα όπως η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, αλλά και το ζήτημα της Λιβύης.

Ο πρώην πρεσβευτής της Αιγύπτου στην Τουρκία, Abdel Rahman Salah, μιλώντας στο Al-Araby Al-Jadeed, εκτιμά ότι η Αίγυπτος θα μπορούσε να έχει ρόλο διαμεσολαβητή στις σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας – Κύπρου. Υποστηρίζει δε ότι «υπάρχει μια ευκαιρία για μια λύση στην ανατολική Μεσόγειο, μακριά από την αναζήτηση του τερματισμού των ιστορικών διεκδικήσεων που συνδέονται με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, όπως και έγινε με τον καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων (σς της Αιγύπτου) με την Ελλάδα, καθώς φρόντισε να μην συμπεριληφθούν οι περιοχές κοντά στις τουρκικές παραλίες, ώστε να μην διαταραχθούν τα τουρκικά συμφέροντα στην αιγυπτιοελληνική συμφωνία χαρακτηρισμού». Θεωρεί δε ως ένα μοντέλο λύσης τη συμφωνία Λιβάνου – Ισραήλ, που πέτυχαν συμβιβασμό παρότι δεν έχουν διπλωματικές σχέσεις.

Σύμφωνα με τον Αιγύπτιο διπλωμάτη δε  «υπάρχουν κατανοήσεις που μπορούν να γίνουν για ορισμένες περιοχές, εκτός από το ζήτημα των ιστορικών δικαιωμάτων και άλλες, που επιτρέπουν σε όλες τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου να έχουν πρόσβαση σε ένα μερίδιο του φυσικού αερίου».

Μία επίσκεψη δεν λύνει τα προβλήματα

Την ίδια στιγμή ο πρώην σύμβουλος του Τούρκου πρωθυπουργού Τζαχίντ Τοζ περιγράφει την επίσκεψη του Σίσι ως «εξαιρετικά σημαντική» στη διαδικασία εξομάλυνσης των σχέσεων μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας, μετά από ρήξη δέκα ετών.

Σε συνέντευξή του στο Al-Arabi Al-Jadeed ανέφερε ότι παρά το γεγονός αυτό, «αυτή η επίσκεψη δεν σημαίνει επίλυση όλων των προβλημάτων μεταξύ των δύο χωρών» τα οποία χαρακτήρισε μεγάλα και δύσκολα. Σημείωσε δε ότι μεταξύ των προβλημάτων είναι το θέμα της οριοθέτησης των θαλάσσιων συνόρων και της Λιβύης, το θέμα της παρουσίας της αιγυπτιακής αντιπολίτευσης στην Τουρκία», αλλά όπως είπε και της παρουσίας πολλών χαρακτηριζόμενων ως «γκιουλενιστών» στην Αίγυπτο, με αποτέλεσμα να χρειάζεται χρόνος.

Ο ίδιος δε δηλώνει ότι δεν αναμένει να υπάρξει μια εις βάθος συζήτηση κατά τη διάρκεια αυτής της επίσκεψης για θέματα όπως αυτό της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά απλή ανταλλαγή απόψεων.

Οι σχέσεις Αιγύπτου – Τουρκίας αποτελούν ένα ζήτημα που η Ελλάδα παρακολουθεί. Ωστόσο δεν θεωρείται ότι οι σχέσεις Καΐρου – Άγκυρας μπορούν να απειλήσουν τις σχέσεις Ελλάδας – Αιγύπτου. ‘Αλλωστε Αίγυπτος και Τουρκία έχουν όπως επεσήμανε και ο Τοζ πολλά θέματα να λύσουν, με τη σχέση τους για να περάσει στη φάση της πλήρους ομαλοποίησης να απαιτεί χρόνο και επιμονή, αφού είναι πολλά αυτά που ενώνουν τις δύο χώρες αυτή την περίοδο, ωστόσο αυτά που τις χωρίζου δεν έχουν ξεπεραστεί.