Κάθε ημέρα το 2023 αυτοκτονούσαν δυο άνθρωποι!

Ένα από τα σοβαρά θέματα της ελληνικής πραγματικότητας που δεν θα δούμε πουθενά στην επίσημη πολιτική ατζέντα. Ένα πρόβλημα αόρατο σε κοινή δημόσια θέα που καταδεικνύει τον παχυδερμισμό και την αδιαφορία του επίσημου κράτους. Η 10η Σεπτεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, καθιερωμένη από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τη Διεθνή Ένωση για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας και τη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Τα στοιχεία για την Ελλάδα, όπως τα έδωσε στη δημοσιότητα η ΚΛΙΜΑΚΑ* είναι συγκλονιστικά. Ο συνολικός αριθμός των αυτοκτονιών που καταγράφηκε λίγο πριν το τέλος του 2023 αγγίζει σχεδόν τους 460 θανάτους, περίπου δύο αυτοκτονίες καθημερινά. Το 81,6% ήταν άνδρες και το 18,4% γυναίκες. Οι περισσότερες αυτοκτονίες καταγράφηκαν στις ηλικίες 55 έως 59 ετών. Ο υψηλότερος αριθμός για το 2023 καταγράφηκε στην Κρήτη κι ακολουθούν η Θεσσαλία και η Δυτική Ελλάδα.

Οι ψυχροί αριθμοί περιγράφουν την άθλια κοινωνική πραγματικότητα για τη χώρα μας, η οποία, όπως επισημαίνει και η ΚΛΙΜΑΚΑ, είναι μία από τις “ελάχιστες χώρες στον ευρωπαϊκό χάρτη που δεν έχει αναλάβει καμία θεσμική πρωτοβουλία για την προστασία των ατόμων με αυτοκαταστροφικές σκέψεις και συμπεριφορές”.

Η Παγκόσμια ημέρα καθιερώθηκε ως Ημέρα πρόληψης αλλά και για να υπενθυμίζει στις κυβερνήσεις ότι η αυτοκτονία πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα της δημόσιας υγείας. και υπογραμμίζει την ευθύνη όλων μας να βοηθήσουμε να σωθούν ζωές. «Η αυτοκτονία δεν είναι ένα μοιραίο γεγονός. Το 95% των αυτοκτονιών θα μπορούσε να έχει προληφθεί», επισημαίνεται.

Για την Ελλάδα η πρόληψη της κοινωνικής αυτής μάστιγας είναι λέξη άγνωστη. Δεν υπάρχει καμία ουσιαστική πρόβλεψη στο δημόσιο σύστημα υγείας, η Ελλάδα δεν εφαρμόζει τα παγκόσμια πρότυπα για τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας. Αντιθέτως ο πρόσφατος νόμος για την ψυχιατρική μεταρρύθμιση ρίχνει κυριολεκτικά στον Καιάδα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας τους ψυχικά ασθενείς, αντιμετωπίζει τον ψυχικά ασθενή ως κόστος και βαρίδι από το οποίο το δημόσιο σύστημα υγείας πρέπει να απαλλαγεί. Σε αυτό το πλαίσιο τα στοιχεία από το “Παρατηρητήριο αυτοκτονιών” υπογραμμίζουν με εμφατικό τρόπο την απουσία κοινωνικής πολιτικής για την προστασία των ατόμων με με αυτοκαταστροφικές σκέψεις και συμπεριφορές.

Όπως σημειώνεται στην έκθεση της ΚΛΙΜΑΚΑ, σύμφωνα με τα επίσημα δεδομένα από το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών** περισσότεροι από 500 άνθρωποι αυτοκτονούν κάθε χρόνο τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας. Στην πραγματικότητα οι αυτοκτονίες είναι πολύ περισσότερες από αυτές που επίσημα καταγράφονται, ενώ δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία για τις μη θανατηφόρες απόπειρες, οι οποίες εκτιμάται ότι είναι 15-20 φορές περισσότερες των καταγεγραμμένων αυτοκτονιών.

Το 2023 ο αριθμός των αυτοκτονικών σε σχέση με το 2022 είναι ελαφρώς χαμηλότερος, σχεδόν 460 θάνατοι, αριθμός που αντιστοιχεί σε περίπου δύο αυτοκτονίες καθημερινά. Εκτιμάται ότι το 15% με 20% των αυτοκτονιών παγκοσμίως καταγράφεται εσφαλμένα ως τυχαίο γεγονός (π.χ. ατύχημα) ή ως θάνατος υπό αδιευκρίνιστη αιτιολογία. Στην Ελλάδα η αύξηση του αριθμού των θανάτων που καταγράφονται σε τυχαίες ή απροσδιόριστες «πτώσεις» έχει διπλασιαστεί σε βάθος 5ετίας αγγίζοντας τους 1000 καταγεγραμμένους θανάτους σε σχέση με τους 420 που είχαν σημειωθεί το 2014. (επίσημα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ.).

Η ΚΛΙΜΑΚΑ ως ο εθνικός αντιπρόσωπος της χώρας επισημαίνει πως είναι αναγκαίες οι προληπτικές παρεμβάσεις, ενώ ζητά τη σύνταξη Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας αλλά και μιας ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής.

Το Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της ΚΛΙΜΑΚΑ έχει αναπτύξει διευρυμένο και δυναμικό πλαίσιο δράσης σε εθνικό επίπεδο με χαμηλού κόστους διεπιστημονικές παρεμβάσεις για την ευαισθητοποίηση του γενικού πληθυσμού στο ζήτημα της αυτοκτονίας, την εκπαίδευση των ανθρώπων που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή επαφής με άτομα που υψηλού κινδύνου για αυτοκτονία (όπως οι κλινικοί γιατροί και οι νοσηλευτές, οι εκπαιδευτικοί και οι εργαζόμενοι σε σώματα ασφαλείας και καταστήματα κράτησης), και συνεχείς συστάσεις και εκκλήσεις προς όλους τους αρμόδιους φορείς για υιοθέτηση παρεμβάσεων σε σημεία υψηλής επικινδυνότητας για αυτοκτονία της χώρας.

*ΚΛΙΜΑΚΑ: Φορέας ανάπτυξης ανθρώπινου και κοινωνικού κεφαλαίου για την αντιμετώπιση του κοινωνικού αποκλεισμού

**Το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών αποτελεί ένα σύστημα ερευνητικής καταγραφής το οποίο αναπτύχθηκε το 2007 από την επιστημονική ομάδα του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας που λειτουργεί στο πλαίσιο της ΚΛΙΜΑΚΑ με σκοπό την αποτύπωση των τάσεων των αυτοκτονιών στην Ελλάδα σε πραγματικό χρόνο. 

neostrategy.gr