Brain drain: Συνεχίζει να αιμορραγεί η Ελλάδα από τη μετανάστευση

Αλλο ένα succes story της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Ενω προσπαθεί να πείσει ότι οι Ελληνες -τα «καλά μυαλά» της χώρας, οι καταρτισμένοι, πάμπολλοι εκ των οποίων νέοι άνθρωποι- μετά το ονομαζόμενο brain drain («φυγή εγκεφάλων») των προηγουμένων ετών, επιστρέφουν, δήθεν, στην Ελλάδα, τα στοιχεία δείχνουν το αντίθετο. Συνεχίζεται με αμείωτη ένταση η αιμορραγία της Ελλάδας από τη μαζική μετανάστευση.

Μέχρι και το «συγκρότημα Μαρινάκη» τους πήρε είδηση και, όπως γράφει η ιστοσελίδα του, in.gr, «οι ισχυρισμοί της κυβέρνησης ότι το «brain regain» (σ.σ. «επιστροφή εγκεφάλων») αποδίδει καρπούς, και ότι οι νέοι επιστήμονες και επαγγελματίες «επαναπατρίζονται» στην Ελλάδα, διαψεύδονται από τα ελληνικά και διεθνή δεδομένα».

Ενδεικτικά, σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου ΕΝΑ (Ινστιτούτο Εναλλακτικών Πολιτικών), την τετραετία 2019-2022, έφυγαν από την Ελλάδα πάνω από 280.000 άτομα που ανήκουν στον ενεργά οικονομικό πληθυσμό, ενώ από το 2010 έχουν φύγει για το εξωτερικο πάνω από ένα εκατομμύριο άτομα, ιδίως από τις πλέον παραγωγικές ηλικίες 25-44 ετών.

Επίσης, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Παγκόσμιου Κέντρου Ανταγωνιστικότητας (ΙΜD), η Ελλάδα κατέγραψε σημαντική υποχώρηση το 2024 στον παγκόσμιο δείκτη «προσέλκυσης και αξιοποίησης ταλέντων» στην αγορά εργασίας (World Talent Ranking). Ειδικότερα, στους επιμέρους δείκτες της έρευνας:

-Η Ελλάδα βρίσκεται στην 37η θέση αναφορικά με τις επενδύσεις και την ανταγωνιστικότητα (από 34η το 2023), στην 49η θέση για την ελκυστικότητα (από 46η το 2023) και στην 46η θέση για την ετοιμότητα αξιοποίησης ταλέντων (από 37η το 2023).

-Σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στην ανάπτυξη ταλέντων, η έρευνα μετράει μεταξύ άλλων τις δαπάνες για τη δημόσια εκπαίδευση, στις οποίες η Ελλάδα βρίσκεται στην 49η θέση, και την εκπαίδευση των εργαζομένων, όπου η Ελλάδα είναι τέταρτη από το τέλος (64η θέση).

-Στην ελκυστικότητα, η Ελλάδα «χάνει πόντους» από το brain drain, αφού η χώρα κατατάσσεται στην 11η χειρότερη θέση, ως προς τις αρνητικές συνέπειες στην ανταγωνιστικότητα.

-Σχετικά με τη δεξαμενή ταλέντων, η Ελλάδα βρίσκεται κοντά στον πάτο του βαρελιού, στην 60η θέση, ενώ σε ό,τι αφορά το ρυθμό ανάπτυξης του εργατικού δυναμικού, βαίνει αρνητικός σε σχέση με το 2023.

Οπως ανέφερε στο in.gr, ο οικονομικός γεωγράφος, αφυπηρετήσας καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Λόης Λαμπριανίδης, ο οποίος συμμετείχε σε έρευνα του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου για την κινητικότητα του ανθρώπινου δυναμικού στην Ελλάδα:

–Το brain drain –η φυγή «εγκεφάλων» στο εξωτερικό– όχι μόνο δεν αντιστρέφεται, αλλά συνεχίζεται αν και με διαφορετικά χαρακτηριστικά από ό,τι στην περίοδο της κρίσης.

–Ακόμα και εκείνοι που επιστρέφουν στην Ελλάδα, το κάνουν συνήθως για άλλους λόγους, προσωπικούς, οικογενειακούς, και όχι για θέματα αγοράς εργασίας. Αντιθέτως γνωρίζουν ότι όταν γυρίσουν θα βρουν δουλειά κατώτερη των προσόντων τους, κάτι που είναι προβληματικό.

–Εξακολουθούν να εγκαταλείπουν την Ελλάδα χιλιάδες άνθρωποι παραγωγικής ηλικίας, από διαφορετικές βαθμίδες και επαγγέλματα. Όχι μόνο επιστήμονες και καταρτισμένο δυναμικό, αλλά και ανειδίκευτοι εργάτες. Τόσο Έλληνες αλλά και μετανάστες που ζουν δεκαετίες εδώ ή παιδιά μεταναστών που δεν γνώρισαν άλλη χώρα από την Ελλάδα

-Τα φαινόμενα θα διαιωνίζονται αν δεν αλλάξει το αναπτυξιακό υπόδειγμα της χώρας, ώστε να δημιουργεί ζήτηση για εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό.

Οσον αφορά τα «παράπονα» των εργοδοτών ότι δεν βρίσκουν προσωπικό με τις κατάλληλες δεξιότητες, λέει: «Οι εργοδότες το λένε αυτό, αλλά οι εργοδότες κάνουν και άλλα πράγματα. Τα οποία όταν δεν ελέγχονται, και όλα έχουν αφεθεί στην αγορά ανέλεγκτα, δημιουργούνται σοβαρά ζητήματα».