Η ΝΔ σε κρίση: Πρώτη φορά εσωκομματική αντιπολίτευση σε Μητσοτάκη

Θα έπρεπε να είναι η μεγάλη γιορτή της Δεξιάς. Στην επέτειο των 50 χρόνων από την ίδρυσή της, η Νέα Δημοκρατία θα μπορούσε να υπερηφανευτεί ότι είναι το κόμμα που έδωσε και δίνει τον τόνο στην Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία. Επιβίωσε της χρεοκοπίας παραμένοντας κόμμα εξουσίας και βρίσκεται στην κυβέρνηση για πέντε χρόνια χωρίς να υπάρχει (προς το παρόν) ανταγωνιστικός πόλος εξουσίας -κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στα μεταπολιτευτικά χρονικά.

Κι όμως! Τα πενηντάχρονα της Νέας Δημοκρατίας σηματοδότησαν την ανάδειξη στο πολιτικό προσκήνιο της εσωκομματικής κρίσης της. Μιας κρίσης που σοβούσε εδώ και καιρό.

«Πόρτα» από Καραμανλή και Σαμαρά

Ασφαλώς το πιο εντυπωσιακό σύμπτωμα της εσωκομματικής κρίσης είναι η άρνηση των πρώην πρωθυπουργών Κώστα Καραμανλή και Αντώνη Σαμαρά να παρευρεθούν στο street party στη Ρηγίλλης που οργάνωσε το κόμμα. Υπενθυμίζεται ότι η είδηση είχε δημοσιευτεί στο Dnews εδώ και μέρες. Η απουσία τους έτσι κι αλλιώς θα δημιουργούσε πολιτικό θέμα -δεν είναι και λίγο να μη συμμετέχουν δύο πρώην αρχηγοί και πρωθυπουργοί σε μια τόσο σημαντική κομματική εκδήλωση.
Το θέμα πήρε όμως ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις από δύο παράγοντες.

Ο πρώτος είναι ότι οι δύο πρωθυπουργοί αρνήθηκαν να συμμετάσχουν στη γιορτή παρότι τους πήρε προσωπικά τηλέφωνο ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να τους καλέσει. Του έριξαν «πόρτα» κατά το κοινώς λεγόμενο.

Ο δεύτερος παράγοντας είναι ότι οι Σαμαράς και Καραμανλής κοινοποίησαν δημόσια την απόρριψη της πρόσκλησης, χωρίς καν να μπουν στο κόπο να προτάξουν κάποια δικαιολογία. Θέλησαν δηλαδή να καταστήσουν σαφές ότι η απόρριψη της πρόσκλησης συνιστά έκφραση πολιτικής δυσαρέσκειας προς το πρόσωπο του πρωθυπουργού.

Δεν είναι απολύτως καθαρό γιατί ο Μητσοτάκης επέλεξε να τους τηλεφωνήσει, δίνοντάς τους την ευκαιρία να δημιουργήσουν ένα μείζον πολιτικό γεγονός. Το ένα σενάριο είναι ότι υπερεκτίμησε τη δυνατότητά του να τους «υποχρεώσει» να παρευρεθούν στη γιορτή. Το άλλο είναι ότι θέλησε να τους εκθέσει στη βάση της ΝΔ. Το σενάριο αυτό ενισχύεται και από τη χτεσινή δήλωση Μητσοτάκη στο Mega : «Εγώ έκανα το καθήκον μου, τους κάλεσα προσωπικά. Από εκεί και πέρα θα επαναλάβω ότι η σημερινή ημέρα είναι αφιερωμένη όχι στους αρχηγούς, στους διατελέσαντες πρωθυπουργούς, αλλά στον απλό Νεοδημοκράτη».

Όποια και να ήταν η πρόθεση του, ασφαλώς βγαίνει ζημιωμένος από αυτήν την υπόθεση. Ακόμα και αν όντως εκτέθηκαν οι πρώην πρωθυπουργοί σε κάποια μέλη της ΝΔ ως «ανθενωτικοί», το βασικό μήνυμα που στάλθηκε είναι ότι η Νέα Δημοκρατία έχει πια πραγματική εσωκομματική αντιπολίτευση.

Η αποδυνάμωση Μητσοτάκη

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι μάλλον ο μόνος αρχηγός της ΝΔ που για οχτώ ολόκληρα χρόνια δεν γνώρισε καμία αμφισβήτηση. Το γεγονός ότι παρέλαβε το κόμμα σε κατάσταση σοκ καθώς και οι πολύ μεγάλες εκλογικές επιτυχίες του τού επέτρεψαν να βρεθεί σε μια σπάνια κατάσταση πολιτικής παντοδυναμίας τόσο στο εσωτερικό του κόμματος όσο και συνολικά στο πολιτικό σύστημα.

Η περίοδος παντοδυναμίας Μητσοτάκη έληξε με τις ευρωεκλογές όπου η Νέα Δημοκρατία περιορίστηκε στο 28,31%, υποχωρώντας κατά 12 μονάδες συγκριτικά με τις βουλευτικές εκλογές του 2023. Οι δεκάδες δημοσκοπήσεις που έχουν διενεργηθεί έκτοτε, δείχνουν ότι η ΝΔ κινείται στο επίπεδο των ευρωεκλογών. Η ψήφος στις ευρωπαϊκές κάλπες δεν ήταν μια πρόσκαιρη διαμαρτυρία αλλά μια έκφραση βαθύτερης δυσαρέσκειας για την κυβερνητική πολιτική, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την ανεξέλεγκτη ακρίβεια.

Η κοινωνική δυσαρέσκεια που αναμφίβολα προκαλεί ανασφάλεια και ανησυχία στο εσωτερικό της ΝΔ, αποτέλεσε το πρόσφορο έδαφος για την εμφάνιση της εσωκομματικής αντιπολίτευσης.

Τα βήματα

Κάνουμε λόγο για εσωκομματική αντιπολίτευση γιατί η άρνηση των δύο πρωθυπουργών να συμμετάσχουν στο street party της Ρηγίλλης, δεν είναι μεμονωμένο γεγονός, αλλά ο τελευταίος κρίκος σε μια αλυσίδα κινήσεων.

Απαρχή υπήρξαν οι ομιλίες Σαμαρά-Καραμανλή σε εκδήλωση στο Πολεμικό Μουσείο την 1η Ιουλίου. Εκεί άσκησαν ανοιχτά σκληρή κριτική στην κυβέρνηση για απεμπόληση των ιδεολογικών αρχών της Δεξιάς και υιοθέτηση νομοθετημάτων όπως ο γάμος των ομόφυλων, τα οποία έχουν κεντροαριστερό πρόσημο. Η κριτική των δύο πρωθυπουργών είχε διαφορετική ένταση -με τον Σαμαρά να είναι αρκετά πιο σκληρός. Και οι δύο όμως κάλεσαν τον πρωθυπουργό να κάνει συντηρητική στροφή για να περιορίσει τις απώλειες του προς τα ακροδεξιά κόμματα.

Στις 17 Σεπτέμβρη είχαμε την ερώτηση 11 βουλευτών τη ΝΔ για τα κόκκινα δάνεια. Η ερώτηση είχε τον εύγλωττο τίτλο «Απροστάτευτη η περιουσία των δανειοληπτών, εγγυητών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων». Επί της ουσίας, οι 11 βουλευτές εγκαλούσαν την κυβέρνηση ότι έχει αφήσει ελεύθερα τα funds και τους servicers να ακολουθούν αθέμιτες πρακτικές απέναντι στους δανειολήπτες.

Στις 23 Σεπτέμβρη διαγράφηκε ένας εκ των 11 βουλευτών, ο Μάριος Σαλμάς. Ο Σαλμάς είχε καταθέσει ερώτηση για τον διαγωνισμό των αναψυκτήριων στους αρχαιολογικούς χώρους στον οποίο κατέβηκε μόνο μια εταιρία. Η βίαιη αντίδραση του Μαξίμου προκάλεσε μεγάλα ερωτήματα.

Στις 2 Οκτώβρη 8 βουλευτές της ΝΔ (διαφορετικοί από τους 11) κατέθεσαν νέα ερώτηση με την οποία ζητούν την επέκταση της απαλλαγής της φαρμακευτικής δαπάνης για όλους τους χαμηλοσυνταξιούχους που σήμερα πληρούν τα κριτήρια παροχής του παλιού ΕΚΑΣ. Να σημειωθεί ότι και οι δύο ερωτήσεις των βουλευτών της ΝΔ θίγουν πραγματικά προβλήματα των πολιτών τα οποία η κυβέρνηση αρνείται να επιλύσει.

Κάπως έτσι φτάσαμε χτες στην «πόρτα» Καραμανλή και Σαμαρά στον Μητσοτάκη.

Συμπόρευση αλλά όχι ταύτιση

Θα ήταν λάθος να ταυτίσουμε τον Καραμανλή, τον Σαμαρά και τους 19 βουλευτές που υπέγραψαν τις δύο ερωτήσεις. Έχουν διαφορετικές αντιλήψεις σε σημαντικά ζητήματα και το πιο πιθανό είναι να διαφέρει ο μακροχρόνιος σχεδιασμός τους. Ωστόσο, είναι εμφανές ότι συμμερίζονται τη διάθεση να εκφράσουν δημόσια τη διαφωνία τους με την κατεύθυνση της κυβερνητικής πολιτικής. Πάνω σε αυτήν την κοινή διάθεση συγκροτείται η εσωκομματική αντιπολίτευση στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Είναι βέβαιο ότι ο εσωκομματικός «ανταρτοπόλεμος» θα συνεχιστεί εντεινόμενος.

Μέχρι τώρα η στάση που κρατά η κυβέρνηση είναι αυτή της υποτίμησης του ζητήματος. Οι κυβερνητικοί ιθύνοντες επιμένουν ότι «δεν υπάρχει θέμα». Θέμα όμως υπάρχει και μάλιστα μεγάλο. Για την ακρίβεια, υπάρχουν δύο θέματα. Το ένα είναι η εσωκομματική αντιπολίτευση. Το πραγματικά μεγάλο όμως θέμα το οποίο προκαλεί την εσωκομματική κρίση, είναι η διευρυνόμενη δυσαρέσκεια για την κυβερνητική πολιτική. Δυσαρέσκεια που πηγάζει από την οικονομική δυσπραγία των πολιτών. Όσο η κυβέρνηση παραμένει αδρανής απέναντι στην ακρίβεια, τόσο η λάμψη του Κυριάκου Μητσοτάκη θα ξεθωριάζει και θα εντείνονται οι διαφωνίες στο εσωτερικό της ΝΔ.

Γιάννης Αλμπάνης

dnews.gr