Θέατρο σκιών από Μαξίμου με τις τράπεζες-αρπακτικά – Άτσαλο επικοινωνιακό πυροτέχνημα τα περί έκτακτης φορολογίας

Αποφάσισε στην Ισπανία η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση Σάντσεθ να επεκτείνει την έκτακτη φορολογία στα υψηλά κέρδη των τραπεζών που είχε επιβάλει πέρσι για άλλα τρία χρόνια και κάποιοι επικοινωνιακοί φωστήρες στο Μαξίμου είχαν την ιδέα να στήσουν επικοινωνιακή καμπάνια με αιωρούμενες απειλές περί επιβολής έκτακτου φόρου στα κέρδη των ελληνικών τραπεζών, για να δείξουν ότι η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει και φιλολαϊκό πρόσωπο.

Μόνο που αυτό σημαίνει ότι δεν βλέπει με καλό μάτι τη συμπεριφορά αρπακτικού που επιδεικνύουν οι τράπεζες στην κοινωνία, παρά τη στήριξή τους με δεκάδες δισ. ευρώ από τους φορολογούμενους για να βγάλουν τα σπασμένα όχι μόνο από το PSI, κατά το επιχείρημα που συνήθως χρησιμοποιούν οι τραπεζίτες για να τεκμηριώσουν τη δήθεν έλλειψη ευθύνης των τραπεζών για τις μεγάλες ζημιές της κρίσης, αλλά και από το ξέφρενο τραπεζικό πάρτι των ετών 2000-08, δηλαδή τον πακτωλό επιχειρηματικών, στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων που δόθηκαν τότε με αποκλειστική επιλογή κι ευθύνη των διοικήσεών τους και τα οποία «κοκκίνισαν» μαζικά μετά το 2010, οδηγώντας τα πιστωτικά ιδρύματα σε ζημιές πολύ μεγαλύτερες συγκριτικά με το PSI.

Τα τρία κύρια πεδία κερδοσκοπίας

Η συμπεριφορά αρπακτικού των ελληνικών τραπεζών, που έχει προκαλέσει και γκρίνιες με την κυβέρνηση, αφορά τρία κυρίως πεδία. Πρώτον, τις μεγάλες διαφορές ανάμεσα στα πολύ χαμηλά επιτόκια που δίνουν οι τράπεζες στους καταθέτες και τα πολύ υψηλά επιτόκια που εισπράττουν από τους δανειολήπτες, τα οποία τις καθιστούν πρωταθλήτριες της ευρωζώνης σε ό,τι αφορά το σπρεντ δανεισμού. Δεύτερον, τις πολύ υψηλές προμήθειες με τις οποίες χρεώνουν τους πελάτες τους ακόμη και για συναλλαγές ρουτίνας. Τρίτον, την άρνησή τους να χορηγήσουν νέα δάνεια στους μικρομεσαίους και για στεγαστική πίστη. Βεβαίως η κυβέρνηση, που ευνοεί τη συγκέντρωση της αγοράς σε ολίγους μεγάλους, δεν έχει ιδιαίτερο πρόβλημα με την άρνηση των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν τους μικρομεσαίους – με τη συνδρομή του Ταμείου Ανάκαμψης χρηματοδοτούν τους μεγάλους. Υπάρχουν ωστόσο γκρίνιες για το γεγονός πως, παρότι προώθησε το πρόγραμμα «Σπίτι μου» που αφορά την παροχή δανείων για αγορά πρώτης κατοικίας σε νέα ζευγάρια με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους για τις τράπεζες (χρησιμοποιούνται τα αποθεματικά του πρώην ΟΕΚ για να επιδοτηθούν τα κέρδη των τραπεζών), υπάρχει ακόμη και σήμερα αρνητική πιστωτική επέκταση στα στεγαστικά δάνεια. Με δυο λόγια οι τράπεζες εισπράττουν από αποπληρωμές παλαιότερων στεγαστικών περισσότερα από όσα δίνουν για νέα δάνεια.

Ανέξοδα «νταηλίκια» για να δείξουν φιλολαϊκοί

Το υπουργείο Οικονομικών έχει ζητήσει και παλαιότερα από τις τραπεζικές διοικήσεις να μειώσουν τα βάρη για τους πολίτες, είχε στήσει μάλιστα κι άλλες επικοινωνιακές παραστάσεις για να δείξει το φιλολαϊκό πρόσωπο της κυβέρνησης. Ετσι π.χ. όπως προ ετών ο πρώην υπουργός Οικονομίας Χρήστος Σταϊκούρας αναφερόταν σε κάποια «μπινελίκια» που αντάλλασσε με τους τραπεζίτες για να μειώσουν τις προμήθειες, αυτήν τη φορά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης υποστήριξε πρόσφατα ότι η κυβέρνηση εξετάζει ακόμη και το όπλο της έκτακτης φορολογίας για να πιέσει τις τράπεζες να μειώσουν βάρη και χρεώσεις υπέρ των πολιτών.

Καθώς όμως η απειλή θεωρήθηκε μεγάλο φάουλ από τα ξένα funds που είχαν αγοράσει μετοχές των τραπεζών στα διάφορα placements που έκανε τα τελευταία δύο χρόνια η κυβέρνηση της ΝΔ, ακολούθησε ισχυρή πτώση των μετοχών των τραπεζών στο χρηματιστήριο, που ενδιαφέρει την κυβέρνηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης βγήκε την περασμένη Δευτέρα στο συνέδριο της Morgan Stanley στο Λονδίνο για να το διαψεύσει.

Αλλωστε δεν ήταν παρά ένα άτσαλο επικοινωνιακό κόλπο. Ακόμη κι αν ήθελε, η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν θα μπορούσε να επιβάλει έκτακτο φόρο στα υψηλά πράγματι στο 9μηνο κέρδη 4,7 δισ. ευρώ των ελληνικών τραπεζών, αφού οι τράπεζες έχουν ακόμη κεφάλαια από αναβαλλόμενο φόρο, δηλαδή «αέρα», και πρέπει να έχουν για κάποια χρόνια κέρδη ώστε να εξυγιανθούν.

Γιατί να θέλει όμως η κυβέρνηση της ΝΔ, η οποία χρωστά στις τράπεζες 488 εκατ. ευρώ και κάθε χρόνο αυξάνεται το φέσι κατά 50 εκατ. ευρώ και καμιά τράπεζα δεν την ενοχλεί, να επιβάλει έκτακτη φορολογία στις τράπεζες;

Μαριάννα Τόλια

πηγή