Tο νέο μεγάλο αεροπλανοφόρο της Τουρκίας

Το πρώτο βήμα σε αυτήν τη στρατηγική ήταν το TCG Anadolu, το οποίο κατασκευάστηκε με 70% τοπική συμμετοχή και εντάχθηκε στις τουρκικές ναυτικές δυνάμεις στις 10 Απριλίου 2023. Παρότι χαρακτηρίζεται ως πλοίο αμφίβιων επιχειρήσεων, στην ουσία λειτουργεί ως μια πλατφόρμα για drones και ελαφρά αεροσκάφη, ανοίγοντας τον δρόμο για πιο φιλόδοξα σχέδια.

Η Άγκυρα δεν έκρυψε ποτέ ότι το Anadolu ήταν μόνο η αρχή. Στις 3 Ιανουαρίου 2024, η Εκτελεστική Επιτροπή Αμυντικής Βιομηχανίας ενέκρινε την έναρξη της φάσης σχεδιασμού ενός πολύ μεγαλύτερου και καθαρόαιμου αεροπλανοφόρου. Δημιουργήθηκε μάλιστα ειδική ομάδα με πάνω από εκατό άτομα προσωπικό, ενώ λίγους μήνες αργότερα παρουσιάστηκε το πρόγραμμα MUGEM, το πρώτο «εθνικό» αεροπλανοφόρο της Τουρκίας. Η επίσημη ναυπήγηση ξεκίνησε στις 2 Ιανουαρίου 2025 στα ναυπηγεία του Istanbul Naval Shipyard.

Το MUGEM προβλέπεται να έχει μήκος 285 μέτρα, πλάτος 72 μέτρα, βύθισμα 10,1 μέτρα και εκτόπισμα 60.000 τόνους. Θα κινείται με σύστημα COGAG που περιλαμβάνει τέσσερις αεριοστρόβιλους και θα μπορεί να αναπτύσσει ταχύτητες άνω των 25 κόμβων.
Η σχεδίασή του βασίζεται στο STOBAR με ράμπα άλματος, αλλά με προοπτική να προσαρμοστεί σε CATOBAR, ώστε να εξυπηρετεί τόσο drones όσο και μαχητικά αεροσκάφη. Υπολογίζεται ότι θα μπορεί να φιλοξενεί έως και 50 αεροσκάφη. Στην αεροπορική του πτέρυγα αναμένεται να ενταχθούν UCAVs όπως το Bayraktar Kızılelma και το ANKA-III, αλλά και μαχητικά όπως το εκπαιδευτικό/ελαφρύ TAI Hürjet και στο μέλλον το ΚΑΑΝ, το μαχητικό πέμπτης γενιάς της Τουρκίας. Ο οπλισμός θα περιλαμβάνει το αντιαεροπορικό σύστημα Gökdeniz, κάθετους εκτοξευτές MIDLAS, καθώς και συστήματα εγγύς άμυνας.

Η κατασκευή ενός αεροπλανοφόρου τέτοιου μεγέθους αποτελεί σαφή δήλωση προθέσεων. Η Τουρκία δεν περιορίζεται πια στο Αιγαίο ή στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά στοχεύει να εξελιχθεί σε ναυτική δύναμη με παγκόσμια παρουσία. Η Άγκυρα θέλει να προβάλλει ισχύ, να στηρίξει την πολιτική της «Γαλάζιας Πατρίδας» και να έχει δυνατότητα στρατιωτικής επέμβασης πολύ μακριά από τα χωρικά της ύδατα. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρόγραμμα MUGEM συνοδεύεται από την ανάπτυξη νέων φρεγατών, υποβρυχίων και του αντιτορπιλικού TF-2000, που θα λειτουργούν ως συνοδευτικά πλοία.

Για την Ελλάδα, το ζήτημα αυτό δεν είναι μια απλή εξέλιξη στις τουρκικές εξοπλιστικές φιλοδοξίες. Είναι μια πρόκληση που αλλάζει τα δεδομένα ισορροπίας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η χώρα μας έχει επενδύσει ήδη σε σύγχρονες φρεγάτες Belharra, σε αναβαθμισμένα F-16 Viper και σε νέα UAVs, ωστόσο η ύπαρξη ενός τουρκικού αεροπλανοφόρου αυξάνει τις επιχειρησιακές απαιτήσεις. Η Ελλάδα οφείλει να απαντήσει με στρατηγική ψυχραιμία αλλά και αποφασιστικότητα, ενισχύοντας τις συμμαχίες της με τη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και επενδύοντας εκ νέου στην εγχώρια αμυντική βιομηχανία.

Η τουρκική κίνηση δείχνει ότι μπαίνουμε σε μια νέα φάση ανταγωνισμού ναυτικής ισχύος στη Μεσόγειο. Εάν το MUGEM ολοκληρωθεί και ενταχθεί επιχειρησιακά στον στόλο της Τουρκίας μέσα στην επόμενη δεκαετία, η ισορροπία δυνάμεων θα αλλάξει θεαματικά. Η Ελλάδα καλείται να δει το μέλλον με προνοητικότητα και να προχωρήσει σε αποφάσεις που θα εξασφαλίσουν ότι το Αιγαίο και η Ανατολική Μεσόγειος θα παραμείνουν χώροι όπου οι ελληνικές δυνάμεις θα έχουν ουσιαστική αποτρεπτική ισχύ.