Ενισχύσεις 2,8 δισ. σε ένα έτος στην αγροτική οικονομία

Συνέντευξη στον Αγγελο Σκορδά

Τον απολογισμό της μέχρι τώρα θητείας του στο τιμόνι του ΟΠΕΚΕΠΕ κάνει μέσω των «ΝΕΩΝ» ο πρόεδρος του Οργανισμού Γρηγόρης Βάρρας. Μεταξύ άλλων, μιλά για την καταβολή σημαντικότατων ενισχύσεων σε περισσότερους από 500.000 αγρότες, την πρόκληση του κοροναϊού στην περάτωση της συλλογής των σχετικών αιτήσεων, το… νοικοκύρεμα των βοσκοτόπων, ενώ απαντά στις κατηγορίες της αντιπολίτευσης για αναξιοκρατία στις κρίσεις προσωπικού και προαναγγέλλει εισαγγελικούς ελέγχους για τα πεπραγμένα της προηγούμενης διοίκησης του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και του Οργανισμού.

Πείτε μας δυο λόγια για τον Οργανισμό, τις αρμοδιότητές του και τον βασικό λειτουργικό στόχο του.

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι ο Ελληνικός Οργανισμός Πληρωμών των κοινοτικών ενισχύσεων στη γεωργία με αυτόνομη διοίκηση υπό την εποπτεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και πληρωμές 2,7 δισ. ευρώ ετησίως στους 700.000 δικαιούχους αγρότες και επιχειρήσεις, παίζοντας σημαντικό ρόλο στην αναπτυξιακή προσπάθεια της χώρας.

Δώστε μας συνοπτικά έναν απολογισμό της δεκάμηνης θητείας της διοίκησής σας.

• Εχουμε καταφέρει αρκετά με σημαντικότερα τα ακόλουθα:
• Καταβολή ενισχύσεων άνω των 2,8 δισ. ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2019
• Ολοκλήρωση του έργου της συλλογής των 653.000 αιτήσεων του 2020 με ασφάλεια εν μέσω πανδημίας
• Διενέργεια κρίσεων προσωπικού με αξιοκρατικά κριτήρια, με τις προηγούμενες να έχουν γίνει τον Νοέμβριο του 2011

Μιας και οι αιτήσεις του 2020 συλλέχθηκαν έγκαιρα, πώς εξελίσσεται η πληρωμή των αγροτών για τη νέα χρονιά;

Τα ποσά είναι ήδη από την Τετάρτη 21 Οκτωβρίου στους λογαριασμούς των παραγωγών. Αυτό έγινε γιατί στις αρχές Οκτωβρίου είχαμε ολοκληρώσει εσωτερικά μια δοκιμαστική πληρωμή, η οποία πήγε εξαιρετικά, και ολοκληρώσαμε την πληρωμή μόλις πέντε ημέρες μετά την έναρξη του γεωργικού οικονομικού έτους, που αρχίζει στις 16 Οκτώβρη. Αυτό είναι, νομίζω, σημαντικό για την αγροτική οικονομία και τους 539.609 αγρότες που έλαβαν το ποσό των 696.596.038,36 ευρώ.

Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίσατε για την προετοιμασία της;

Βλέπουμε ότι η φετινή πληρωμή είναι καλύτερη της περσινής και ο Οργανισμός καταφέρνει να ανταποκριθεί με αξιοζήλευτη επάρκεια σε μια ιδιαίτερη χρονιά, στην αρχή της οποίας είχε κατηγορηθεί από συγκεκριμένους κύκλους επιρροής (ακόμη και στους διαδρόμους του ΥπΑΑΤ) ότι με την πολιτική που ακολουθεί δεν θα καταφέρει να συλλέξει τις αιτήσεις των δικαιούχων ή, ακόμη και αν τελικά τα καταφέρει, εν συνεχεία θα τις πληρώσει με μεγάλη επισφάλεια. Θεωρώ ότι αυτοί οι κύκλοι εμπλέκονται με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο στο «κυνήγι» κοινοτικών κονδυλίων με όχημα τον σφετερισμό δημόσιων ή κατ’ επίφαση ιδιόκτητων βοσκοτόπων. 

Μιας και αναφέρετε τον χειρισμό των βοσκοτόπων και δεδομένων κάποιων σχετικών πρόσφατων καταγγελιών σε πρωτοσέλιδα και επερώτησης του ΚΙΝΑΛ, μπορείτε να μας αναπτύξετε περισσότερο το εν λόγω θέμα; Τι έχετε διαπιστώσει;

Τα βοσκοτόπια στη χώρα μας επιτελούν έναν ξεχωριστό φυσικό παραγωγικό πόρο που ξεπερνάει τα 25 εκατ. στρέμματα, βάση της παραγωγής της ΠΟΠ ελληνικής φέτας. Λόγω διαφόρων προβλημάτων με την ΕΕ, τα βοσκοτόπια που αξιοποιούνταν τελικά μέσω της ΚΑΠ είχαν μειωθεί σε 14,7 εκατ. στρέμματα το 2019. Ωστόσο τέσσερα γεγονότα από τον Φεβρουάριο μέχρι τον Ιούλιο αλλάζουν αυτήν την κατάσταση και συγκεκριμένα:

• Αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου τον Φεβρουάριο και Μάιο του 2020 που δικαιώνουν τη χώρα μας με επιστροφή 460 εκατ. καταλογισμών
• Απεμπλοκή των ενισχύσεων από τη διαδικασία κύρωσης των δασικών χαρτών
• Επίλυση της χρήσης των εκτάσεων που είχαν γεωργική και κτηνοτροφική χρήση
• Προκήρυξη του έργου των μελετών των διαχειριστικών σχεδίων για τους ελληνικούς βοσκότοπους

Με την καθοδήγησή μου, μια και το θέμα αυτό εμπίπτει και στο γνωστικό μου αντικείμενο ως καθηγητή, ο ΟΠΕΚΕΠΕ εργάζεται σύμφωνα με ένα σχέδιο δράσης για να πετύχει την αύξηση κατά 9,6 εκατ. στρέμματα των εκτάσεων βοσκοτόπων που θα είναι επιλέξιμες και διαθέσιμες στους κτηνοτρόφους άμεσα και με την εφαρμογή της νέας ΚΑΠ για νέους αγρότες και για κατανομή εθνικού αποθέματος σε παραγωγικούς κτηνοτρόφους.

Αρα προκύπτει άμεση συσχέτιση και με την κατανομή του Εθνικού Αποθέματος. Αντιλαμβάνομαι ότι σκοπεύετε να προχωρήσετε σε μια άλλη λογική κατανομής;

Εννοείται. Αλλωστε το θέμα τέθηκε και με ερωτήσεις στη Βουλή από το ΚΙΝΑΛ. Δεν είναι δυνατόν να κατανέμεται Εθνικό Απόθεμα σε επιτήδειους αιτούντες που δεν ασκούν καμία γεωργική δραστηριότητα και απλά δηλώνουν κάτοχοι ή ενοικιαστές ιδιωτικών βοσκοτόπων με γη σε καλή γεωργική κατάσταση, χωρίς μάλιστα ζώα. Τελειώνουμε με την αδιαφάνεια στην κατανομή του αποθέματος που χρησιμοποιήθηκε ξεκάθαρα σε ορισμένες περιπτώσεις για ψηφοθηρικούς λόγους. Τελειώνουμε και με την Τεχνική Λύση που η κακή χρήση της αποτελεί την πηγή του προβλήματος, συνδεδεμένης τελικά με πτυχές διαφθοράς. 

Η μείζων αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ τι λέει επ’ αυτού; Ο πρώην υπουργός κ. Αραχωβίτης καταγγέλλει συνεχώς όντας ιδιαίτερα ενεργός, ενώ αφήνει αιχμές για αναξιοκρατία στις κρίσεις προσωπικού.

Η μείζων αντιπολίτευση πετάει την μπάλα στην εξέδρα. Από το 2015 έως το 2019, αύξησε ή δεν αύξησε την έκταση των επιλέξιμων βοσκοτόπων που μοιράζονται στους κτηνοτρόφους, έδωσε ή δεν έδωσε εθνικό απόθεμα σε τύποις κτηνοτρόφους χωρίς ζωικό κεφάλαιο, έλεγξε ή όχι όλη αυτή τη βιομηχανία παραγωγής ιδιωτικών βοσκοτόπων, διερεύνησε ή όχι σχετικές καταγγελίες που την αφορούσαν, είχε ή δεν είχε συνομιλητές αυτούς που κινούσαν τα νήματα. Λίγη υπομονή να κάνει ο πρώην υπουργός και σύντομα θα κληθεί να απαντήσει για όλα όσα ακούσια ή εκούσια υποστήριξε. Οσον αφορά τις αιχμές για τις κρίσεις, απάντησαν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι του Οργανισμού μέσω του Συλλόγου τους.

Επομένως, έλεγχοι παντού και μετά – σύμφωνα και με τα πορίσματα και τις εκτιμήσεις σας – μάλλον έρχεται η ώρα του εισαγγελέα;

Ηλθε. Ηδη την Παρασκευή 23 Οκτωβρίου εστάλη η πρώτη υπόθεση ύστερα από ελέγχους. Από την πλευρά μας, όλα στο φως. Σύντομα θα δείτε τα τερατουργήματα που δημιούργησε η προηγούμενη διακυβέρνηση.

Σας στηρίζει το υπουργείο (και ο ίδιος ο υπουργός ΑΑΤ) σε αυτή την αντιπαράθεση; Ποια η σχέση σας;

Αυτονόητα η σχέση μου είναι άριστη, καθότι υπάρχει στενή συνεργασία και οι στόχοι είναι κοινοί για την εξυπηρέτηση των αγροτών, ανεξάρτητα από τη φυσιολογική επιμέρους διαφορετική προσέγγιση, όπως στην περίπτωση της διακήρυξης του έργου του Τεχνικού Συμβούλου του ΟΠΕΚΕΠΕ. Υπάρχει μια ιδιαίτερη ανησυχία και ευαισθησία από πλευράς υπουργού σε σχέση με το θέμα, αφού ο σημερινός ΤΣ κάκιστα (με κύρια ευθύνη προηγούμενων διοικήσεων και πολιτικών τους προϊσταμένων) είχε τα τελευταία χρόνια αποκτήσει «στρατηγική», μη αρμόζουσα, επιρροή στο γίγνεσθαι του ΟΠΕΚΕΠΕ και του ΥπΑΑΤ. Παρά την έγκαιρη προετοιμασία και την ολοκλήρωση της δημόσιας διαβούλευσης του τεύχους της προκήρυξης του εν λόγω έργου από τις 2 Ιουλίου, έχουν χαθεί χωρίς λόγο τρεις πολύτιμοι και κρίσιμοι μήνες, οι οποίοι είχαν υπολογιστεί για να ολοκληρωθεί ομαλά η διαγωνιστική διαδικασία.

Ξεμπερδεύουμε, άρα, με μικροπολιτικές και παράλληλα συστήματα που εργαλειοποιούν τον ΟΠΕΚΕΠΕ;

Ο Οργανισμός ανακτά την κυριαρχία του. Οσοι αντιληφθούν τη νέα πραγματικότητα, μπορεί να καταφέρουν να μείνουν συνεργάτες, ειδάλλως θα αποχωρήσουν με κρότο. Δεν με φοβίζουν προσπάθειες που με στοχοποιούν, είτε αυτές εκπορεύονται από πάνω προς τα κάτω είτε από κάτω προς τα πάνω. Ας πάνε να διαμαρτυρηθούν για μη συνεργασία όπου θέλουν. Η εργαλειοποίηση του ΟΠΕΚΕΠΕ αποτελεί παρελθόν. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα συμβάλει στην αγροτική ανάπτυξη με σύγχρονο τρόπο. Αυτή είναι η φιλοδοξία μου.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ ΝΕΑ