Καταγγελία «φωτιά» στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για ριφιφί στα δεδομένα του Κτηματολογίου

Σοβαρά ερωτήματα εγείρονται από όσα αναφέρονται σε καταγγελία προς την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, αναφορικά με τα δεδομένα εκατομμυρίων πολιτών που διαθέτει η εταιρεία Κτηματολόγιο ΑΕ.

Όπως αποκαλύπτουν οι Data Journalists, στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει αποσταλεί έγγραφη καταγγελία σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ της εταιρείας Prosperty που δραστηριοποιείται στο χώρο του Real Estate και της Κτηματολόγιο ΑΕ. Η συνεργασία ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2024 και αφορούσε στη «δημιουργία πλατφόρμας συγκέντρωσης συναλλαγών ακινήτων». Ωστόσο, στην καταγγελία προς την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία γίνεται λόγος για «σκανδαλώδη συνεργασία», καθώς φέρεται να «δόθηκε πρόσβαση στα πολύτιμα και ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα του Κτηματολογίου σε ιδιώτη».

Επίσης, στην ίδια καταγγελία γίνεται λόγος για «ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού». Ο λόγος είναι πως η Prosperty, λίγους μήνες μετά τη συνεργασία με την Κτηματολόγιο ΑΕ, ανακοίνωσε τη συνεργασία της αρχικά με την εταιρεία διαχείρισης «κόκκινων δανείων» Do Value αλλά και τη Eurobank. Η τελευταία εξαγόρασε το Νοέμβριο του 2025 το 25% κυπριακής εταιρείας, η οποία αποτελεί τον μοναδικό εταίρο και ιδρυτή της Prosperty.

Όλα τα παραπάνω εγείρουν πολλά ερωτήματα, τα οποία διατυπώνονται στην καταγγελία προς την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, καθώς εδώ και πολλά χρόνια τράπεζες, funds και servicers επιθυμούν να αποκτήσουν πρόσβαση στα δεδομένα του Κτηματολογίου αλλά η Πολιτεία αρνείται. Μάλιστα, το 2024, τράπεζες και funds διαχείρισης απαιτήσεων, απέστειλαν επιστολή με την οποία ζητούσαν να τους παρασχεθεί απευθείας πρόσβαση στη βάση δεδομένων του Κτηματολογίου, ώστε να αποκτούν πλήρη εικόνα για τα περιουσιακά στοιχεία οφειλετών. Ωστόσο η κυβέρνηση απέρριψε το αίτημα κατηγορηματικά, μέσω του τότε υφυπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κωνσταντίνου Κυρανάκη.

Η ίδρυση της Prosperty και η ραγδαία άνοδος

Τον Φεβρουάριο του 2020 ιδρύθηκε η εταιρεία «Prosperty Μονοπρόσωπη Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία».

Πρόκειται για εταιρεία που δραστηριοποιείται στον χώρο του Real Estate. Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στα επίσημα έγγραφα που έχουν αναρτηθεί στο ΓΕΜΗ, ως αντικείμενό της είναι μεταξύ άλλων «ο σχεδιασμός, η συντήρηση, η ανάπτυξη, η διαχείριση και η εκμετάλλευση διαδικτυακής πλατφόρμας, με σκοπό ιδίως την ανάρτηση δεδομένων σχετικών με ακίνητα που προορίζονται ενδεικτικά προς πώληση, εκμίσθωση και εν γένει πάσης φύσεως πράξη διαχείρισης ή αξιοποίησης ακινήτων, και συναφείς υπηρεσίες», η «παροχή υπηρεσιών μεσιτείας επί ακινήτων, εκτεινόμενων τόσο στην υπόδειξη ευκαιριών όσο και στη μεσολάβηση για τη σύναψη συμβάσεων σχετικών με ακίνητα, όπως συμβάσεων πώλησης, ανταλλαγής, μίσθωσης, χρηματοδοτικής μίσθωσης, σύστασης δουλείας ή αντιπαροχής ακινήτων, διαχείρισης και εκμετάλλευσης ακινήτων με οποιονδήποτε τρόπο, η μεσιτεία κατά τον Αστικό Κώδικα, η αντιπροσώπευση ημεδαπών και αλλοδαπών κτηματομεσιτικών εταιρειών, η «παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών στον τομέα των ακινήτων και κτηματομεσιτικών εργασιών γενικά κτλ. Το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας ανήλθε σε 500.000 ευρώ, ενώ ως μοναδικός εταίρος και ιδρυτής της εταιρείας ήταν η «Prosperty R.E LTD». Η τελευταία είναι μια κυπριακή εταιρεία με έδρα τη Λευκωσία που ιδρύθηκε τον Δεκέμβριο του 2019.

Ως νόμιμος εκπρόσωπος και διαχειριστής της ελληνικής Prosperty εμφανιζόταν ο Αντώνης Μαρκόπουλος, ενώ το ίδιο πρόσωπο εμφανίζεται ως director της κυπριακής «Prosperty R.E LTD». Την περίοδο που ιδρύθηκε η ελληνική Prosperty ο κ. Μαρκόπουλος εργαζόταν στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα ως μέλος του ΔΣ της Τράπεζας, ενώ αργότερα τοποθετήθηκε ως αντιπρόεδρος. Η συνεργασία του με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα σταμάτησε τον Μάιο του 2024, όπως αναφέρεται στο βιογραφικό του.

Στην Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα είχε απασχοληθεί και ο μετέπειτα πρόεδρος της εταιρείας Κτηματολόγιο ΑΕ και σήμερα γενικός γραμματέας Μεταφορών, Στέλιος Σακαρέτσιος, ως Προϊστάμενος Ψηφιακών Λειτουργιών.

Γρήγορα η Prosperty άρχισε να αναπτύσσεται ραγδαία. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, το 2024 η Prosperty διαχειρίστηκε περίπου 3.000 ακίνητα, αξίας πάνω από 400 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία προετοιμάζει για «εμπορική αξιοποίηση».

Η συνεργασία με την Κτηματολόγιο ΑΕ για τη δημιουργία πλατφόρμας

Το Νοέμβριο 2024 η Prosperty ανακοίνωσε τη συνεργασία της με την εταιρεία Κτηματολόγιο ΑΕ για τη δημιουργία πλατφόρμας «συγκέντρωσης συναλλαγών ακινήτων από το Ελληνικό Κτηματολόγιο και παραγωγής Αναφορών Εμπορευσιμότητας». Η σχετική σύμβαση υπεγράφη μεταξύ της Prosperty και του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ) και το κόστος της ανήλθε σε 36.592 ευρώ.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονταν στη σχετική ανακοίνωση που είναι αναρτημένη στην ιστοσελίδα της Prosperty, «η συνεργασία αναπτύσσει για πρώτη φορά μια καινοτόμο πλατφόρμα που θα παρέχει έγκυρες και κρίσιμες πληροφορίες και αναλύσεις για την ελληνική αγορά ακινήτων, ενισχύοντας περαιτερω την ψηφιακή μετεξέλιξη του κλάδου». Πιο αναλυτικά, όπως εξηγούνταν, «μέσω αυτής της πλατφόρμας, θα συγκεντρώνονται, ανωνυμοποιούνται, αναλύονται και διατίθενται δεδομένα μεταβιβάσεων ακινήτων». Ειδικότερα η νέα πλατφόρμα θα παρείχε μεταξύ άλλων «αναλυτικές πληροφορίες για περιοχές και τύπους ακινήτων, ιστορικά δεδομένα και εμπορικές τάσεις, ιστορικά δεδομένα και εμπορικές τάσεις» κτλ.

Το Κτηματολόγιο είναι μια εταιρεία του Δημοσίου που περιλαμβάνει πλήθος κτηματολογικών ή και γεωχωρικών δεδομένων, όπως για παράδειγμα όρια οικοπέδων, αγροτεμάχια, περιγράμματα κτιρίων κτλ. Επιπλέον, διαθέτει στην κατοχή του και νομικά δεδομένα, όπως για παράδειγμα στοιχεία ιδιοκτησίας, προσημειώσεις κτλ. Με απλά λόγια, στο Κτηματολόγιο περιέχονται ακριβείς πληροφορίες για τον ιδιοκτήτη ενός οικοπέδου, τι είδους ακίνητο είναι, την τοποθεσία του, τυχόν οικονομικά βάρη (υποθήκες, προσημειώσεις, τιμές αγοράς, πώλησης, παλαιούς και νέους ιδιοκτήτες, υψηλή κυριότητα, επικαρπία κλπ).

«Σκανδαλώδης συνεργασία» και «αθέμιτος» ανταγωνισμός

Η συνεργασία αυτή αναφέρεται στην καταγγελία που έχει αποσταλεί προς την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ως «σκανδαλώδη». Όπως επισημαίνεται, με τη συνεργασία Prosperty – Κτηματολόγιο, «τίθεται ένα τεράστιο ζήτημα αφενός μεν για ζητήματα αθέμιτου ανταγωνισμού, καθώς πρόσβαση στα δεδομένα του Κτηματολογίου επιζητούν εδώ και χρόνια όλα τα funds και servicers αλλά η Πολιτεία και ο νόμος δεν τους έδινε την πρόσβαση».

Πιο αναλυτικά, στην καταγγελία τονίζεται ότι «με την συνεργασία αυτή, χωρίς διαγωνισμό, χωρίς προκήρυξη, με απευθείας ανάθεση και με περίβλημα νομιμοφάνειας δόθηκε πρόσβαση στα πολύτιμα και ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα του Κτηματολογίου σε έναν ιδιώτη».

«Θα πρέπει να ελεγχθούν οι σχέσεις τους, η διαδικασία ανάθεσης και κυρίως εάν έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση των προσωπικών δεδομένων των πολιτών, δεδομένου ότι τα Κτηματολογικά δεδομένα είναι τεράστιας αξίας», υπογραμμίζεται ακόμη.

Σύμφωνα με πληροφορίες των Data Journalists, η καταγγελία αυτή ερευνάται από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία προκειμένου να διαπιστωθεί εάν πράγματι προκύπτουν ζητήματα και κατά πόσο κοινοτικά κονδύλια δόθηκαν κατά παράβαση των όσων ορίζει η κοινοτική νομοθεσία. Μάλιστα, σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, μέχρι στιγμής φέρονται να έχουν ήδη εξεταστεί ως μάρτυρες πρόσωπα τα οποία προέρχονται από την αγορά του Real Estate και γνωρίζουν καλά τον χώρο των ακινήτων.

H μετέπειτα συνεργασία με τη Do Value

Τον Ιούνιο του 2024 η Property ανακοίνωσε τη συνεργασία της με τη Do Value Greece, την εταιρεία διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις (κόκκινα δάνεια). Πρόκειται για εταιρεία που δημιουργήθηκε το 2020 όταν η ιταλική Do Value εξαγόρασε τo 80% της Eurobank Financial Planning Services (FPS), θυγατρικής εταιρείας της Eurobank. Στην ουσία η Do Value διαχειρίζεται τα «κόκκινα δάνεια» της Eurobank, ενώ η τράπεζα διατηρεί ποσοστό 20% στην εταιρεία.

Η συνεργασία λοιπόν μεταξύ των Prosperty και Do Value έγινε μέσω της πλατφόρμας ακινήτων AltamiraProperties, την οποία λειτουργεί στη χώρα μας η Do Value από το 2020.

Σύμφωνα με δηλώσεις του κ. Μαρκόπουλου στο financialreport.gr την περίοδο εκείνη, «η συνεργασία αφορά το κομμάτι της παροχής μιας ολοκληρωμένης σουίτας τεχνολογικών εργαλείων που παρέχει η πλατφόρμα της Prosperty τόσο για τα ακίνητα μέσω πλειστηριασμών, όσο και για τα ήδη διαθέσιμα REO της DoValue».

Όπως εξήγησε ο κ. Μαρκόπουλος, «επί της ουσίας, είναι ένας ολόκληρος μηχανισμός που δίνει, εν προκειμένω, τη δυνατότητα στην AltamiraProperties να παρουσιάσει με δομημένο τρόπο τα ακίνητα προς διάθεση, να υποδεχθεί το ενδιαφέρον πάνω στα ακίνητα, να διαχειριστεί ένα ευρύ δίκτυο μεσιτών σε όλη τη χώρα, να παρακολουθεί ψηφιακά τις υποδείξεις ακινήτων, αλλά και να διαχειρίζεται με αποτελεσματικό και διαφανή τρόπο τις προσφορές πάνω στα ακίνητα της».

Η εξαγορά του 25% της κυπριακής Prosperty από τη Eurobank

Λίγους μήνες αργότερα και συγκεκριμένα στις 14 Απριλίου του 2025 ακολούθησε μία ακόμη συνεργασία. Αυτή τη φορά η Eurobank απέκτησε το 25% της κυπριακής Prosperty RE Ltd. Δηλαδή της εταιρείας η οποία αποτελεί τον εταίρο της ελληνική Prosperty, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στα έγγραφα που έχουν αναρτηθεί στο ΓΕΜΗ.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Prosperty, στόχος της συνεργασίας ήταν «η από κοινού ανάπτυξη και διάθεση καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών στην αγορά ακινήτων, αξιοποιώντας τις παγκόσμιες τάσεις και τη σύγκλιση των κλάδων FinTech και PropTech».

Ειδικότερα, με τη συμφωνία αυτή η Eurobank επρόκειτο να προχωρήσει «στην άμεση προώθηση 800 ιδιόκτητων ακινήτων μέσω της πλατφόρμας της Prosperty (theprosperty.com), αξιοποιώντας το ισχυρό δίκτυο συνεργαζόμενων μεσιτών, τις ψηφιακές υποδομές και τα δεδομένα, το στοχευμένο real estate marketing καθώς και το πλήρες φάσμα υπηρεσιών real estate brokerage που προσφέρει η Prosperty», όπως αναφερόταν στην ανακοίνωσή της.  Στόχος της συνεργασίας ήταν «η αύξηση του αριθμού αυτών των ακινήτων σε τουλάχιστον 2.000 έως το τέλος του έτους, ενισχύοντας τη διάθεση των ακινήτων με ταχύτητα, διαφάνεια και μέγιστη αποδοτικότητα».

Στην ίδια ανακοίνωση αναφερόταν επίσης πως «οι B2C πλατφόρμες της Prosperty, προσελκύουν περισσότερους από 800.000 επισκέπτες μηνιαίως και φιλοξενούν πάνω από 12.000 ενεργές καταχωρήσεις ακινήτων, προσφέροντας μία από τις πιο ολοκληρωμένες, ισχυρές και αποδοτικές λύσεις φυσικής και ψηφιακής προώθησης και πώλησης ακινήτων στην ελληνική αγορά».

Το «όχι» Κυρανάκη σε τράπεζες και servicers

Η συνεργασία της Prosperty με το Κτηματολόγιο και στη συνέχεια με τη Do Value και τη Eurobank, εγείρει πολλά ερωτήματα. Τράπεζες και servicers επιθυμούν εδώ και χρόνια να βάλουν «πόδι» στα δεδομένα του Κτηματολογίου, δίχως αποτέλεσμα μέχρι στιγμής. Μάλιστα το 2024, τράπεζες και funds διαχείρισης απαιτήσεων, απέστειλαν επιστολή με την οποία ζητούσαν να τους παρασχεθεί απευθείας πρόσβαση στην βάση δεδομένων του Κτηματολογίου, ώστε να αποκτούν πλήρη εικόνα για τα περιουσιακά στοιχεία οφειλετών. Ωστόσο, η κυβέρνηση απέρριψε το αίτημα κατηγορηματικά. Ο τότε υφυπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κωνσταντίνος Κυρανάκης στην απάντηση του είχε εκφράσει τη «ρητή του αντίθεση» στο αίτημα των Τραπεζών.

Συγκεκριμένα ανέφερε στην απάντηση του ο σημερινός υπουργός Μεταφορών:

“Σε απάντηση της επιστολής σας δηλώνουμε τη ρητή αντίθεσή μας για τη χορήγηση πρόσβασης σε πιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων στην διαδικτυακή εφαρμογή του Φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο για τους κάτωθι λόγους :

Δυνάμει της υπ’ αριθμ. 11206 ΕΞ 2021 ΚΥΑ (…) κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει καταχωριστεί στα κτηματολογικά βιβλία ως δικαιούχος εγγραπτέου δικαιώματος, έχει δικαίωμα πρόσβασης στις κτηματολογικές εγγραφές που το αφορούν και  περιέχονται στην περιγραφική και χωρική βάση του Εθνικού Κτηματολογίου.

Στο άρθρο 2 της εν θέματι Κοινής Υπουργικής Απόφασης ορίζονται τα πρόσωπα, που έχουν δικαίωμα πρόσβασης και έρευνας στα κτηματολογικά στοιχεία, στα οποία περιλαμβάνονται  μεταξύ άλλων και οι δικηγόροι, αποκλειστικά και μόνο για την άσκηση της επαγγελματικής τους  δραστηριότητας. Περαιτέρω, πρόσβαση παρέχεται και σε έτερα πρόσωπα (όπως δικαστικοί επιμελητές, συμβολαιογράφοι, μηχανικοί, προσωπικό Δασικών Υπηρεσιών) πλην όμως πιο περιορισμένη, και πάλι υπό τον όρο ότι η πρόσβαση εξυπηρετεί αποκλειστικά και μόνο την άσκηση της επαγγελματικής τους δραστηριότητας.

Από τα ανωτέρω προκύπτει σαφώς, πως εν όψει του ευαίσθητου χαρακτήρα των δεδομένων της βάσης του Κτηματολογίου, διαχρονική μέριμνα του νομοθέτη αποτελεί η όποια πρόσβαση στα δεδομένα αυτά να παρέχεται με τη δέουσα προσοχή και φειδώ, σταθμιζομένης της αναγκαιότητας της πρόσβασης αυτής και του ρόλου εκάστου δημοσίου λειτουργήματος στο  οποίο παρέχεται η δυνατότητα αυτή.

Ως εκ τούτου είναι σαφές ότι σε πιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων δεν είναι σκόπιμο να παρέχεται η αιτούμενη στην επιστολή πρόσβαση στα κτηματολογικά στοιχεία, καθώς δεν συντρέχουν οι ανωτέρω προϋποθέσεις.

Σημειωτέον δε ότι στο παρόν νομοθετικό πλαίσιο τέτοιο δικαίωμα δεν υφίσταται, παρά μόνον υπό την προϋπόθεση ύπαρξης in concreto έννομου συμφέροντος ανάθεσης σχετικών εντολών σε δικηγόρους, στο πλαίσιο της άσκησης της επαγγελματικής δραστηριότητας των τελευταίων – και σε κάθε περίπτωση όχι άμεσα για πιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες διαχείρισης.

Η διατήρηση του παρόντος πλαισίου κρίνεται σκόπιμη και αναγκαία μεταξύ άλλων και από την άποψη της αρχής της ισότητας των όπλων σε περίπτωση αντιδικιών μεταξύ πιστωτικών ιδρυμάτων και εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων αφενός, και φυσικών και νομικών προσώπων  αφετέρου, δεδομένης ιδίως της ανάγκης προστασίας των δεδομένων και δικαιωμάτων των πολιτών.

Κατά συνέπεια, το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο κρίνεται επαρκές, και ουδείς λόγος συντρέχει για χορήγηση πρόσβασης σε πιστωτικά ιδρύματα και εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων στη βάση δεδομένων του ν.π.δ.δ. “Ελληνικό Κτηματολόγιο».

To ερώτημα λοιπόν που εύλογα τίθεται και διατυπώνεται στην καταγγελία προς την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, είναι κατά πόσο Eurobank και Do Value απέκτησαν πρόσβαση μέσω της Prosperty σε δεδομένα του Κτηματολογίου που διακαώς επιθυμούσαν να αποκτήσουν.