Απείθαρχοι; Αλαζόνες; Τεμπέληδες; Η Γενιά Z αντιμετωπίζει ένα γνώριμο κύμα κριτικής στον χώρο εργασίας

Εδώ και μήνες, τα κοινωνικά δίκτυα και οι στήλες γνώμης αντηχούν με γνωστά παράπονα: η Γενιά Ζ είναι απείθαρχη, αλαζονική, αλλεργική στη σκληρή δουλειά.

Μια στήλη του Wall Street Journal που έγινε viral έφτασε ακόμη και στο σημείο να αναρωτηθεί αν ολόκληρη η γενιά είναι «ακατάλληλη για εργασία».

Αν αυτό σας ακούγεται οικείο, είναι επειδή είναι, γράφει ο Guardian.

Ένα εντυπωσιακό φαινόμενο έχει επανεμφανιστεί στην αφήγηση του χώρου εργασίας (και όχι μόνο): κάθε νέα γενιά αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό, περιφρόνηση και κατηγορίες για τεμπελιά μόλις εμφανιστεί στον χώρο εργασίας.

Ένας κύκλος κριτικής: η ιστορία επαναλαμβάνεται

Οι Millennials κάποτε υπέφεραν το βάρος τέτοιων σχολίων. Χαρακτηρίστηκαν ως ανλωριμοί, απαιτητικοί, ναρκισσιστές και αναξιόπιστοι. Σήμερα, πολλές από αυτές τις κριτικές έχουν απλώς αναδιατυπωθεί και ανακατευθυνθεί προς τη Γενιά Z.

Σύμφωνα με τον Adam Grant, ψυχολόγο στο Wharton Business School, η κριτική των γενεών τείνει να ακολουθεί ένα προβλέψιμο μοτίβο.

«Όλοι μισούσαν τους Millennials, και τώρα είναι η Gen Z», εξηγεί.

Το φαινόμενο, λέει, πηγάζει από τη σύγκριση των νεότερων ανθρώπων όχι με το ποιοι ήμασταν στην ηλικία τους, αλλά με το ποιοι είμαστε τώρα — μεγαλύτεροι, πιο ώριμοι και φυσικά πιο πειθαρχημένοι.

Αυτό κάνει τη σύγκριση εγγενώς μεροληπτική. Οι άνθρωποι στην ηλικία των 20 ετών σε όλες τις εποχές έχουν δείξει αυξημένη εστίαση στον εαυτό τους και ιδεαλισμό σε σύγκριση με τους ανθρώπους στην ηλικία των 40 ετών.

Ωστόσο, κάθε γενιά αντιλαμβάνεται την επόμενη ως μοναδικά προβληματική. Αυτός ο επαναλαμβανόμενος κύκλος έχει λιγότερο να κάνει με ηθική παρακμή και περισσότερο με επιλεκτική μνήμη.

Μια γενιά που διαμορφώθηκε από την αποτυχία των θεσμών

Ωστόσο, ενώ η κριτική των γενεών είναι γνωστή, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι η ένταση της αντίδρασης προς την Gen Z έχει μοναδικές ρίζες. Πρόκειται για μια ομάδα που διαμορφώθηκε από μια παγκόσμια οξεία απογοήτευση από τους θεσμούς που υποτίθεται ότι θα τους καθοδηγούσαν.

Η Γενιά Z ενηλικιώθηκε σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης, πολιτικών αναταραχών, παγκόσμιας πανδημίας, φοιτητικών χρεών, στεγαστικής κρίσης και επαναλαμβανόμενων μαζικών απολύσεων.

Όπως σημειώνει ο Grant, η παλιά ψυχολογική σύμβαση μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου έχει καταρρεύσει.

Πέρασαν οι μέρες που οι εργαζόμενοι παρέμεναν στην ίδια εταιρεία για 35 χρόνια με αντάλλαγμα τη σταθερότητα και την ασφάλεια της συνταξιοδότησης.

Η Γενιά Z έχει δει, επανειλημμένα, ότι η πίστη δεν «πληρώνει».

Είναι λογικό, λοιπόν, να μην εμπιστεύονται τις παραδοσιακές ιεραρχίες και να απαιτούν περισσότερα από τους εργοδότες, όχι λιγότερα.

Αλλαγή προτεραιοτήτων: εργασία, ζωή και νόημα

Αυτό που οι κριτικοί αποκαλούν «αίσθημα ανωτερότητας», πολλοί νέοι εργαζόμενοι το βλέπουν ως άρνηση να επαναλάβουν τα λάθη των προηγούμενων γενεών.

Η στρατηγική ηγεσίας Madeline Miller λέει ότι οι εργαζόμενοι της Γενιάς Z είναι λιγότερο πρόθυμοι να θυσιάσουν την ψυχική τους υγεία, τον προσωπικό τους χρόνο και τους στόχους τους για ατελείωτες υπερωρίες.

Θεωρούν την παραδοσιακή εταιρική δομή ως ένα εκμεταλλευτικό σύστημα, που οδηγεί σε εξάντληση και αθέτηση υποσχέσεων.

Ως απάντηση, ανεβάζουν τα πρότυπά τους. Οι προσδοκίες της Γενιάς Z σχετικά με την ευελιξία, την ευημερία, την αυτονομία και την ουσιαστική εργασία δεν είναι σημάδια αδυναμίας, αλλά σημάδια μιας πολιτισμικής αλλαγής.

Έρευνα της Deloitte δείχνει ότι σχεδόν το 90% της Γενιάς Z θεωρεί τον σκοπό ουσιαστικό για την ικανοποίηση από την εργασία, ένα ποσοστό υψηλότερο από τις προηγούμενες γενιές στην ίδια ηλικία.

Και σε αντίθεση με τους προκατόχους τους, διαθέτουν εργαλεία που τους επιτρέπουν να εργάζονται πιο έξυπνα και όχι πιο σκληρά.

Πολλοί αξιοποιούν στο έπακρο τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης για να επιταχύνουν δραστικά την παραγωγικότητα.

Αντί να εργάζονται 10 ώρες, αξιοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη για να τελειώσουν σε πέντε, κάτι που οι παλαιότερες γενιές παρερμηνεύουν ως παρακάμπτοντας τις διαδικασίες και όχι ως τεχνολογική ευχέρεια.

Μια μετασχηματιστική στιγμή για τον χώρο εργασίας

Οι επικριτές μπορεί να χλευάζουν, αλλά το να αγνοείς τις αξίες της Γενιάς Z είναι επιχειρηματικός κίνδυνος.

Η Grant προειδοποιεί ότι οι εταιρείες που απορρίπτουν τις απόψεις αυτής της γενιάς θέτουν σε κίνδυνο την απόδοσή τους — και πιθανώς την επιβίωσή τους. Οι νέοι εργαζόμενοι φέρνουν νέες ιδέες, ψηφιακή ευχέρεια και μια ενστικτώδη κατανόηση της σύγχρονης τεχνολογίας και κουλτούρας.

«Οι παλαιότερες γενιές έχουν γνώση και εμπειρία», λέει η Grant. «Οι νεότερες γενιές έχουν νέες προοπτικές και ψηφιακή ευχέρεια. Θέλουμε να υπάρχει αλληλεπίδραση μεταξύ των γενεών».

Η Miller προειδοποιεί ακόμη περισσότερο: οι εταιρείες που δεν προσαρμοστούν ενδέχεται να «καταρρεύσουν».

Η Γενιά Z, υποστηρίζει, είναι έτοιμη να μεταμορφώσει εντελώς τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε. Για τους εργοδότες, η προσαρμογή δεν είναι προαιρετική, είναι υπαρξιακή.

Η λύση; Περιέργεια, συνεργασία και εξέλιξη.

Αντί να επιβάλλουν ξεπερασμένες ιεραρχίες, οι εταιρείες πρέπει να ενσωματώσουν την προσωπική ανάπτυξη, την ευελιξία και τον σκοπό στο μοντέλο του χώρου εργασίας.

Αν το κάνουν, μπορούν να αξιοποιήσουν τα πλεονεκτήματα όλων των γενεών, αντί να επαναλαμβάνουν τις ίδιες κουραστικές κριτικές.

Ένας καθρέφτης, όχι μια απειλή

Η αντίδραση κατά της Γενιάς Z δεν αφορά πραγματικά τη Γενιά Z.

Είναι μέρος ενός μακροχρόνιου φαινομένου: οι παλαιότερες γενιές προβάλλουν την απογοήτευση, την ανασφάλεια ή τη νοσταλγία τους στις νεότερες.

Αλλά κάθε γενιά — η Γενιά X, οι Millennials και στο μέλλον η Γενιά Α — έχει αναδιαμορφώσει τον χώρο εργασίας με σημαντικούς τρόπους.

Η άφιξη της Γενιάς Z απλώς κρατά έναν καθρέφτη, αποκαλύπτοντας πώς έχει αλλάξει η εργασία και πώς πρέπει να συνεχίσει να αλλάζει.

Και ίσως το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αν η Γενιά Z μπορεί να προσαρμοστεί στο εργατικό δυναμικό, αλλά αν το εργατικό δυναμικό μπορεί να προσαρμοστεί σε αυτήν.

in.gr