Με την διαρκή «αιμορραγία» σε ανθρώπινο πληθυσμό, που διαρκεί πολλά χρόνια τώρα, και το 2020 μόνον οι πρόσφυγες να αριθμούν ξεπερνούν κατά πολύ τα τρία εκατομμύρια, έντονοι είναι οι φόβοι ότι το Αφγανιστάν, μια χώρα των 30 εκατομμυρίων ανθρώπων, μπορεί να «δώσει» ένα νέο προσφυγικό τσουνάμι.
Προς το παρόν, πάντως, τα όσα συμβαίνουν πέριξ του αεροδρομίου της Καμπούλ, δείχνουν μάλλον «εκκένωση» εγκεφάλων και καλά καταρτισμένων Αφγανών ειδικών, και όχι μαζικό προσφυγικό κύμα.
Κάτι, όμως, που κάθε άλλο παρά αποκλείεται να συμβεί εάν οι Ταλιμπάν δεν αποδείξουν ότι άλλαξαν, έγιναν «διαλλακτικότεροι» και «εκσυγχρονίστηκαν».
Σε αυτή την περίπτωση, και εφόσον δεν προωθήσουν τον σχηματισμό μιας αντιπροσωπευτικής κυβέρνησης, και όχι μιας «μονοκομματικής» – «μονοφυλετικής» εξουσίας, ουδείς μπορεί να αποκλείσει νέες εμφύλιες συγκρούσεις. Αντίστοιχες εκείνων που επί δεκαετίες ζει το Αφγανιστάν.
«Μη ασφαλής» χώρα;
Οπως και να’ χει, καίριο ρόλο θα παίξει ο χαρακτηρισμός που θα αποδώσει η ονομαζόμενη διεθνής κοινότητα στο Αφγανιστάν. Εάν, δηλαδή, πρόκειται για μια «μη ασφαλή χώρα», ή «εμπόλεμη χώρα» ή ένα καθεστώς που ασκεί μαζικές διώξεις, τότε θα αλλάξει και ο τρόπος της αντιμετώπισης των Αφγανών.
Σε αυτή την περίπτωση, οι Αφγανοί θα μπορούν να ζητήσουν άσυλο. Κάτι που, έως τώρα, η συντριπτική πλειοψηφία δεν μπορούσε να κάνει, διότι χαρακτηριζόταν ως «μετανάστης» και όχι ως «πρόσφυγας», όπως οι Σύριοι.
Ετσι, είναι πιθανόν, εκατοντάδες χιλιάδες στην Ευρώπη, και πολλές χιλιάδες στην Ελλάδα, να ζητήσουν άσυλο. Μια κατάσταση που, εκτός των άλλων, θα λειτουργήσει ως «κράχτης» για νέες προσφυγικές αφίξεις.
Εκτός αυτού, δεν θα μπορούν να γίνουν ή θα μειωθούν οι επαναπροωθήσεις. Να σημειωθεί ότι ήδη πολλές χώρες της ΕΕ έχουν «παγώσει» τις απελάσεις Αφγανών, είτε προς τις χώρες από τις οποίες μπήκαν στην ΕΕ, όπως την Τουρκία, η οποία έτσι κι’ αλλιώς δεν τους παίρνει πίσω, είτε απευθείας στο Αφγανιστάν.
Κεντρική Ασία – Τουρκία
Ακόμα, όμως, κι’ αν δεν υπάρξει μεγάλο προσφυγικό κύμα, η Ευρώπη δεν δείχνει διάθεση να δεχτεί στα εδάφη της ένα ρεύμα Αφγανών, οι οποίοι αρνούνται να ζήσουν υπό τους Ταλιμπάν. Ετσι, φαίνεται να επιδιώκει να περιοριστεί η μετανάστευσή τους μόνο στα γειτονικά -στο Αφγανιστάν- κράτη.
Σε αυτή την περίπτωση, το κύμα θα «σκάσει», ως συνήθως εδώ και δεκαετίες, στο Πακιστάν, το Ιράν, χώρες της Κεντρικής Ασίας, όπως το Ουζμπεκισταν, το Τατζικιστάν, το Καζακσταν και άλλες, αλλά και στην Τουρκία.
Ως εκ τούτου, και οι αρκετά σοβαρές αντιδράσεις τις τελευταίες εβδομάδες στην Τουρκία, με την αντιπολίτευση να κατηγορεί την κυβέρνηση ότι έχει κάνει ντηλ με τη Δύση να δεχτεί η Τουρκία πρόσφυγες, και με την Αγκυρα να διαρρηγνύει τα ιμάτιά της ότι αυτά είναι ψεύδη.
Η χαμένη τιμή της Δύσης
Οι εικόνες των χιλιάδων Αφγανών γύρω από το αεροδρόμιο της Καμπούλ, και κάποιων να σκαρφαλώνουν στα μεταγωγικά στρατιωτικά αεροσκάφη για να φύγουν από τη χώρα, πέφτοντας από εκατοντάδες μέτρα ύψος, αμαύρωσαν την εικόνα της Δύσης, η οποία έδωσε την εικόνα της άτακτης απόσυρσής της από τη χώρα, αλλά και της εγκατάλειψης των μέχρι χτες Αφγανών στενών συνεργατών της.
Τώρα, στην προσπάθειά της να διασώσει την δραματικά κλονισμένη αξιοπιστια της, άνοιξε διάλογο με τους Ταλιμπάν, προκειμένου να μεταφέρει εκτός χώρας όσο γίνεται περισσότερους Αφγανούς συνεργάτες της.
Κάτι που έγινε, ωστόσο, υπό τις αφόρητες πιέσεις που δέχτηκαν οι Δυτικές κυβερνήσεις από τα Μέσα Ενημέρωσης και πλειάδα πολιτικών και ανθρωπιστικών φορέων, που κατήγγειλαν ότι η Δύση εγκαταλείπει στο έλεος των Ταλιμπάν και πετάει σαν στημένες λεμονόκουπες τους μέχρι χτες Αφγανούς συνεργάτες της.
Ανεκτίμητος εταίρος η Τουρκία
Τα τελευταία εικοσιτετράωρα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνουν οι ΗΠΑ και άλλες Δυτικές χώρες, έχουν «εκκενωθεί» από τη χώρα άνω των δεκαέξι χιλιάδων. Συνολικά, οι ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι απομακρύνθηκαν 70.000 ξένοι και Αφγανοί.
Η «εκκένωση» πρέπει να γίνει μέχρι τις 31 Αυγούστου, οπότε είναι η καταληκτική ημερομηνία της αποχώρησης των ΗΠΑ και των άλλων ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων.
Μάλιστα, για την επιχείρηση «εκκένωσης» του αεροδρομίου της Καμπούλ, χτες ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Σε ανάρτησή του, στο twitter, ο πρώτος έγραψε: «Μίλησα με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών σήμερα σχετικά με τις κοινές προσπάθειες για την εξασφάλιση ασφαλούς και τακτικής εκκένωσης από το Αφγανιστάν. Η Τουρκία είναι σημαντικός σύμμαχος του ΝΑΤΟ και ανεκτίμητος εταίρος στην περιοχή».
Η «αγωνία» Μπάϊντεν
Να σημειωθεί πως ο Τζο Μπάϊντεν, υπεραμυνόμενος της ανάγκης να έχουν αποχωρήσει οι Δυτικές δυνάμεις μέχρι την 31η Αυγούστου, υποστήριξε ότι αυτό είναι επιτακτική ανάγκη, διότι υπάρχει κίνδυνος επιθέσεων από σκληροπυρηνικούς τζιχαντιστές στους συγκεντρωμένους Αφγανούς στο αεροδρόμιο, καθώς και στις ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις.
Μπάιντεν: Αυξημένος ο κίνδυνος εάν αποχωρήσουν οι δυνάμεις μας από το Αφγανιστάν μετά την 31η Αυγούστου
Ολα αυτά, βέβαια, τη στιγμή που οι ΗΠΑ δέχονται πολλές συμμαχικές επικρίσεις ότι ο χρόνος μέχρι την 31η Αυγούστου δεν επαρκεί.
Εάν επιβεβαιωθεί κάτι τέτοιο, τότε κινδυνεύουν να μείνουν πίσω και ορισμένα άτομα (δέκα, αναφέρει το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών), διερμηνείς της ελληνικής δύναμης που ήταν παλαιότερα στο Αφγανιστάν με τις οικογένειές τους.
Εκκενώσεις Αφγανών: Εγκλωβισμένη στην Καμπούλ η Δύση – Η Αθήνα ζητάει βοήθεια από ΗΠΑ-ΕΕ
Οπως και να’ χει, σχεδόν δύο εβδομάδες μετά τις ραγδαίες εξελίξεις στο Αφγανιστάν, ο Ελληνας πρέσβης στο Πακιστάν, σύμφωνα με το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών, σήμερα βρέθηκε στην Καμπούλ.
Η αγωνία των Ταλιμπάν
Ανεξαρτήτως εάν είναι βάσιμοι οι φόβοι του Τζο Μπάϊντεν ή όχι, βέβαιον είναι ότι οι Ταλιμπάν θέλουν να κλείσει το αεροδρόμιο για τις εκκενώσεις το συντομότερο δυνατό.
Εκτός του ότι θέλουν να «μαντρώσουν» όλους όσοι συνεργάστηκαν με τη Δύση, καθώς και όσοι είναι εναντίον τους, έχουν έναν ακόμα εξαιρετικά σημαντικό λόγο: «Οι καταρτισμένοι Αφγανοί, τέτοιοι όπως οι μηχανικοί, μεταφέρονται στο εξωτερικό από τους Αμερικανούς», είπε ο εκπρόσωπος Τύπου των Ταλιμπάν. «Τους ζητάμε να σταματήσουν. Οι Δυτικοί πρέπει να βγάλουν από το Αφγανιστάν τους ξένους και όχι τους Αφγανούς, τους πιο καταρτισμένους».
Είναι προφανές ότι θέλουν να κρατήσουν πίσω πολλούς από εκείνους οι οποίοι έχουν την εμπειρία και την εκπαίδευση για να μπορούν να λειτουργήσουν τους βασικούς τομείς της χώρας.
Να σημειωθεί ότι, πριν την ανατροπή τους κατά την αμερικανική εισβολή, το 2001, οι Ταλιμπάν ελάχιστη σημασία έδιδαν στους Αφγανούς «ειδικούς», με αποτέλεσμα οι όποιες λίγες υποδομές της χώρας είχαν διασωθεί από τους πολέμους κυριολεκτικά να καταρρεύσουν.
Ενδεικτικές, επίσης, του προφίλ των Αφγανών που φεύγουν, είναι οι εκτιμήσεις που κάνουν Δυτικοί αναλυτές. Στην πλειοψηφία τους είναι γιατροί, δικαστές, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες, κ.λ.π.
Δεν λείπουν και οι πλούσιοι, οι οποίοι έφτασαν προ ημερών να «αγοράσουν» το πλήρωμα ενός ουκρανικού αεροσκάφους, με δολάρια και χρυσάφι, προκειμένου να τους μεταφέρουν εκτός της χώρας. Κάτι που έγινε.
Ποιοι φοβούνται το Προσφυγικό
Ποιές, όμως, είναι εκείνες οι χώρες που φοβούνται περισσότερο προσφυγικό τσουνάμι, εφόσον τα πράγματα δεν πάνε καλά στο Αφγανιστάν, σύμφωνα με τους Δυτικούς σχεδιασμούς και τα ντηλ που έκλεισαν οι ΗΠΑ με τους Ταλιμπάν;
Σύμφωνα με σημαντική μερίδα του Δυτικού Τύπου, περισσότερο ανησυχούν χώρες, όπως το Πακιστάν, η Τουρκία, το Ιράν, το Ουζμπεκιστάν, το Τουρκμενιστάν και το Τατζικιστάν.
Μάλιστα, οι περισσότερες εξ’ αυτών ρίχνουν την ευθύνη για το χάος που προκλήθηκε το τελευταίο διάστημα στο Αφγανιστάν στην Ουάσινγκτον και το ΝΑΤΟ.
Κατά τις ίδιες εκτιμήσεις, αρκετά ανησυχεί και η Μόσχα, η οποία διατηρεί ιδιαίτερη επιρροή στην Κεντρική Ασία, στις περιοχές της πρώην ΕΣΣΔ.
Να σημειωθεί πως τις τελευταίες δεκαετίες, και ιδιαίτερα κατά τους εμφύλιους στη δεκαετία του ’90, τεράστια προσφυγικά κύματα είχαν κατευθυνθεί προς τις παραπάνω χώρες.
Μάλιστα, στην περίπτωση των χωρών της πρώην ΕΣΣΔ στην Κεντρική Ασία, είχε αναπτυχθεί εντονότατα το φαινόμενο της «εξαγωγής του τζιχαντισμού», σε βαθμό να απειλούνται τα τοπικά καθεστώτα. Εξάλλου, πολλοί από τους τζιχαντιστές μαχητές προέρχονταν από αυτές τις χώρες, όπως και από τον Καύκασο. Τώρα, ξυπνούν εκ νέου αντίστοιχοι φόβοι.
«Να μείνουν εκτός Ευρώπης»
Ενδεικτική των διαθέσεων που υπάρχουν στη Δύση και ειδικότερα στην Ευρώπη, είναι η άποψη του πολιτικού του Χριστιανοδημοκρατικού κόμματος (CSU), Alexander Dobrindt, ο οποίος ζήτησε να σταλούν, μέσω του ΟΗΕ, χρήματα σε γειτονικές χώρες του Αφγανισταν, ώστε να μπορέσουν «να φιλοξενήσουν υπό ανεκτές συνθήκες τους πρόσφυγες».
Την ίδια στιγμή, όπως παρατηρεί η γερμανική εφημερίδα, Süddeutsche Zeitung, ο Καγκελάριος της Αυστρίας, Σεμπάστιαν Κούρτζ, σημειώνει η εφημερίδα, σφραγίζει την χώρα του. «Αρκετά», λέει, και ζητάει να απελαθούν οι Αφγανοί πρόσφυγες στις γειτονικές -στο Αφγανιστάν- χώρες. Αλλά και ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών, προσθέτει η εφημερίδα, δεν απέχει πολύ.
Πρόσφατα, επίσης, έντονες αντιδράσεις προκλήθηκαν στην Τουρκία, όταν ο Αυστριακός Καγκελάριος δήλωσε: «Εάν οι άνθρωποι πρέπει να εγκαταλείψουν το Αφγανιστάν, τότε γειτονικές χώρες, όπως η Τουρκία ή άλλα ασφαλή μέρη, είναι πιο καλά από το να έρθουν όλοι στην Γερμανία, την Αυστρία ή τη Σουηδία».
Πάντως, όσον αφορά το ζήτημα των Αφγανών προσφύγων, σχολιάζει η Süddeutsche Zeitung, καλύτερα θα είναι οι ΗΠΑ και η ΕΕ να σκεφτούν κάτι περισσότερο από το να σφραγίσουν τα σύνορά τους και ταυτόχρονα να κουνάνε το … βιβλιαράκι των επιταγών.
Ιράν – Τουρκία – Ελλάδα
Να σημειωθεί πως στο πολιτικό σκηνικό της Τουρκίας είναι εντονότατες οι κόντρες αντιπολίτευσης – κυβέρνησης, με την αντιπολίτευση να «υπόσχεται» ότι θα διώξει πρόσφυγες και μετανάστες όταν ανεβεί στην εξουσία.
Στο μεταξύ, οι διαθέσεις της τουρκικής κοινωνίας έχουν αλλάξει θεαματικά σε βάρος των προσφύγων και μεταναστών, εξαιτίας των χιλιάδων Αφγανών που έχουν φτάσει στην Τουρκία τους τελευταίους μήνες μέσω Ιράν.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, αν και ένας στους δύο Σύριους πρόσφυγες θέλει να μείνει στην Τουρκία, το 80% των Τούρκων ζητάει να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.
Ως γνωστόν, στην Τουρκία ζούν 3-4 εκατομμύρια Σύριοι, ενώ η Αγκυρα υποστηρίζει ότι βρίσκονται εκεί και από 300 έως 800 χιλιάδες Αφγανοί.
Κατά την γερμανική εφημερίδα, Frankfurter Allgemeine Zeitung, ήδη 500.000 Αφγανοί έχουν την Τουρκία ως ενδιάμεσο προορισμό τους για την Ευρώπη. Στο Ιράν, επίσης, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ζουν 780.000. Ωστόσο, ο πραγματικός αριθμός τους ξεπερνάει τα 2 εκατομμύρια.
Βέβαια, πολλοί Αφγανοί που ζουν στο Ιράν έχουν ξεκινήσει εκεί μια νέα ζωή. Ετσι, δεν σκοπεύουν να μεταναστεύσουν.
Αντίθετα, στην Τουρκία, ενώ σε πολλά ζητήματα διευκολύνονται οι Σύριοι πρόσφυγες, οι οποίοι αποτελούν το 5% του πληθυσμού της Τουρκίας, αποκτώντας άδεια παραμονής και συχνά άδεια εργασίας, οι Αφγανοί ζουν σε καθεστώς παρανομίας.
Κάτι που τους κάνει να θέλουν να «περάσουν» στην Ελλάδα με προορισμό άλλες χώρες της ΕΕ. Σύμφωνα με την UNHCR, το τελευταίο διάστημα, σχεδόν οι μισοί πρόσφυγες που φτάνουν με πλωτά μέσα στα ελληνικά νησιά προέρχονται από το Αφγανιστάν.
Να σημειωθεί ότι στην Τουρκία οι Σύριοι δεν δικαιούνται άσυλο, αλλά μόνο καθεστώς προσωρινής προστασίας. Οι Αφγανοί, όμως, συνήθως δεν αποκτούν ούτε το νόμιμο καθεστώς διαμονής. Ετσι, για να επιβιώσουν, καταφεύγουν στη μαύρη εργασία.
Οταν συλλαμβάνονται για παράνομη είσοδο στην Τουρκία, είτε μεταφέρονται σε καταυλισμό κοντά στην πόλη, Βάν, της Ανατολίας, είτε απελαύνονται αμέσως. Μέχρι πρόσφατα, η Τουρκία μετέφερε αεροπορικώς δεκάδες χιλιάδες Αφγανούς πίσω στο Αφγανιστάν.
Επιπλέον, η Αγκυρα έχει απορρίψει τις προτάσεις για συμπερίληψη των Αφγανών στην Συμφωνία της ΕΕ – Τουρκίας για το Μεταναστευτικό, με αποτέλεσμα να δημιουργείται σοβαρό πρόβλημα όταν η Ελλάδα και άλλες ευρωπαϊκές χώρες θέλουν να στείλουν Αφγανούς πίσω στην Τουρκία.
Τέλος, τους τελευταίους μήνες, η Τουρκία κτίζει τείχος στα σύνορα με το Ιράν, παρόμοιο με αυτό που ύψωσε σε τμήμα των συνόρων με την Συρία. Το πρώτο τμήμα, μήκους 64 χιλιομέτρων, αναμένεται να είναι έτοιμο μέχρι το τέλος του 2021. Σχεδιάζεται να κατασκευαστούν και άλλα 63 χιλιόμετρα.
Ακολουθήστε το HappenedNow.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε ολες τις ειδήσεις μας στο Facebook Group και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
