Aκρίβεια: Σε συνεχές “τεστ αντοχής” οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί  

Δεν έχει τέλος το κύμα της ακρίβειας “ναρκοθετώντας” και πολιτικά, πέρα από ό,τι συμβαίνει στο πεδίο των υποκλοπών, την όλη  κυβερνητική προεκλογική πορεία. Με βάση παράγοντες της αγοράς συνεχίζουν να καταφθάνουν τιμοκατάλογοι με νέες ανατιμήσεις οδηγώντας σε νέες πιέσεις τις τιμές. Όπως αναφέρουν στην αρχή της πληθωριστικής κρίσης έγινε μια προσπάθεια σταδιακής μεταφοράς των αυξήσεων στη λιανική από προμηθευτές και λιανεμπόρους καθώς υπήρχαν αποθέματα με παλιές τιμολογήσεις. Τώρα, αναφέρουν χαρακτηριστικά, “είμαστε στο σημείο εκείνο, που ούτε αποθέματα υπάρχουν και που η αλυσίδα αξίας ενσωματώνει καθημερινά τα αυξημένα κόστη οδηγώντας τις τιμές σε άνοδο”.

Ακόμη και η προσπάθεια για το “καλάθι του νοικοκυριού”, όπως τονίζουν δεν μπορεί να ανασχέσει το συνεχιζόμενο κύμα ακρίβειας. Απλά, σημειώνουν, είναι μια πρωτοβουλία να μπει, όσο γίνεται, φρένο σε κάποια βασικά είδη, κάτι που γινόταν είδη με τις πολιτικές προσφορών των αλυσίδων λιανεμπορίου.

Χαρακτηριστική για το κλίμα των ημερών και η αναφορά χθες κατά την ενημέρωση δημοσιογράφων του Διευθύνοντος Συμβούλου της ΑΒ Βασιλόπουλος, Νίκου Λαβίδα. “Με την ίδια ένταση συνεχίζονται οι ανατιμήσεις” σημείωσε λέγοντας ότι πολλές κατηγορίες προϊόντων επηρεάζονται από τον πόλεμο.

Ακόμη, άλλωστε και ο πληθωρισμός με βάση την ΕΛΣΤΑΤ μπορεί να “φρενάρει” ως προς την ταχύτητα ανόδου, ωστόσο στα τρόφιμα και βασικά είδη πατάει συνεχώς “γκάζι”. Έτσι, ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή για τον Οκτώβριο διαμορφώθηκε στο 9,1% από 12%, καθώς η διαμόρφωση του δείκτη ανόδου των τιμών επηρεάζεται, πια, και από τη σύγκριση με τις υψηλές τιμές που υπήρχαν τους τελευταίους μήνες του 2021.  Ωστόσο στον αντίποδα οι τιμές των τροφίμων καταγράφουν ράλι.

Με βάση την ΕΛΣΤΑΤ και τα στοιχεία που έδωσε την περασμένη Πέμπτη στη δημοσιότητα, η μέση αύξηση τιμών στην ομάδα διατροφή και μη αλκοολούχων ποτών φτάνει στο 14,8% τον Οκτώβριο  από 3% που ήταν πέρυσι στην ίδια κατηγορία.

Όπως προκύπτει οι τιμές στα βασικά τρόφιμα κινούνται με ρυθμό διπλάσιο του πληθωρισμού:

• 24% ακριβότερα είναι τα γαλακτοκομικά,
• 19,3% υψηλότερα τα δημητριακά και το ψωμί,
• 17,3% τα κρέατα,
• 16,6% τα λάδια,
• 13,2% τα λαχανικά και
• 12% τα λοιπά τρόφιμα.

Τα ταξί κοστίζουν 32,9% ακριβότερα, τα αεροπορικά εισιτήρια 30,6% και τα ακτοπλοϊκά 26,7%

Από μήνα σε μήνα

Ειδικότερα από την ανάλυση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για τις μεταβολές των τιμών, μέσα  σε ένα μήνα τον φετινό Οκτώβριο σε σχέση με τον Σεπτέμβριο οι τιμές στα είδη διατροφής αυξήθηκαν κατά 1,3% από 0,1% που ήταν η άνοδος το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.

Αναλυτικά το ψωμί είχε αύξηση 2%, τα ζυμαρικά 7,2%, το μοσχάρι 0,8%, το χοιρινό  1,1%, το αρνί και το κατσίκι  2%, το γάλα  3,4%, τα τυριά 1,8%, το ελαιόλαδο 1,3%, τα νωπά φρούτα 1,4%, τα λαχανικά με 3,5% και οι πατάτες με 3,5%.

Συνέχεια και το 2023

Ενδεικτικές, είναι και οι αναφορές της Κομισιόν στις χειμερινές της προβλέψεις όπου “βλέπει” πληθωρισμό στο 10% για φέτος, εκτίμηση για αύξηση του ΑΕΠ κατά 6% φέτος, κατά 1% του χρόνου και κατά 2% το 2024.

Όπως αναφέρεται από την Κομισιόν, μετά από μια καλύτερη από την αναμενόμενη απόδοση το πρώτο εξάμηνο του 2022, το υψηλό ενεργειακό κόστος και η επιδείνωση του εξωτερικού περιβάλλοντος υποδηλώνουν σημαντική επιβράδυνση για την Ελλάδα επισημαίνει η Κομισιόν στις χειμερινές προβλέψεις της.

Ειδικότερα για τον πληθωρισμό η Κομισιόν περιμένει ότι θα αναρριχηθεί στο 10% το 2022, προτού επιβραδυνθεί στο 6% το 2023 και στο 2,4% το 2024. Κάτι που ουσιαστικά “κουρεύει” την όποια άνοδο των εισοδημάτων λόγω της διόγκωσης του ΑΕΠ.

Και η Τράπεζα της Ελλάδος σημειώνει ότι ο πληθωρισμός προβλέπεται να κορυφωθεί το τελευταίο τρίμηνο του 2022 και να υποχωρήσει μόνο σταδιακά στη συνέχεια. “Η αύξηση των τιμών της ενέργειας είναι ο κύριος μοχλός, αλλά η μεταβίβαση σε άλλες συνιστώσες αναμένεται να αυξηθεί. Ο πληθωρισμός βάσει του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή προβλέπεται να φτάσει στο 10% το 2022 και να μειωθεί στο 6% το 2023, πριν υποχωρήσει στο 2,4% το 2024” ανέφερε πριν λίγες μέρες στην  “Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας: Νοέμβριος 2022”.

Παράλληλα η ΤτΕ αναφέρει ότι οι πιέσεις στις τιμές αναμένεται να συνεχιστούν τους πρώτους μήνες του 2023 και να μετριαστούν μόνο εν μέρει αφενός από τα δημοσιονομικά μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεων του αυξημένου ενεργειακού κόστους και αφετέρου από τις αναμενόμενες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις.

“Ακριβή μου στέγη”

Επιπλέον η ΤτΕ εστιάζει και στον καλπασμό των τιμών των ακινήτων, πόσο μάλλον όταν συμπαρασύρουν τις τιμές των ενοικίων. Όπως τονίζεται, το β΄ τρίμηνο του 2022 οι τιμές των διαμερισμάτων για το σύνολο της χώρας αυξήθηκαν κατά 9,4% συγκριτικά με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2021. Για το β΄ τρίμηνο του 2022, υψηλότερο ετήσιο ρυθμό αύξησης των τιμών παρουσίασαν τα νεόδμητα διαμερίσματα έναντι των παλαιών (ηλικίας άνω των πέντε ετών), 10,5% και 8,7% αντίστοιχα. Από την ανάλυση των στοιχείων κατά γεωγραφική περιοχή προκύπτει ότι οι μεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν στα μεγάλα αστικά κέντρα, όπου διαμορφώθηκαν διψήφιοι ετήσιοι ρυθμοί αύξησης στην Αθήνα (10,9%) και στη Θεσσαλονίκη (10,4%).

Οι πολίτες αναζητούν “καταφύγιο”

Στο φόντο αυτό οι πολίτες προσπαθούν απεγνωσμένα να “δομήσουν” τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς τους είτε καταφεύγοντας σωρηδόν σε αιτήσεις π.χ. για επιδόματα θέρμανσης, είτε αδειάζοντας τα ράφια σε προϊόντα προσφορών ή του “καλαθιού” στα σούπερ μάρκετ, ώστε να αντέξουν το κύμα ακρίβειας. Είναι ενδεικτικό ότι  ως χθες το βράδυ είχαν υποβληθεί στην πλατφόρμα για το επίδομα θέρμανσης, λόγω και της διεύρυνσης των κριτηρίων  554.602 αιτήσεις, όταν πέρσι στην πρώτη φάση είχαν εγκριθεί μόλις 382.260 αιτήσεις.

Μέτρα κι “αναχώματα”

Στο φόντο αυτό η κυβέρνηση μέσα από τις αναφορές για συνέχεια στις ενεργειακές επιδοτήσεις αλλά και την επικείμενη εκκίνηση δράσεων για τα ευάλωτα κοινωνικά στρώματα (επιταγή ακρίβειας, που ήδη περνάει με νομοθέτηση από τη Βουλή) αλλά  και με  το “καλάθι του νοικοκυριού” προσπαθεί να “μαζέψει” την κατάσταση, αφήνοντας για το 2023 τα όποια στοχευμένα μέτρα. Άλλωστε λόγω της ανάπτυξης κατά 6% φέτος υπάρχει το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί ένα μικρό δημοσιονομικό για κάποιες έξτρα δράσεις. Ήδη, έστω και κάποιες δυνατότητες για οριακές διορθώσεις στις αντικειμενικές αξίες, που έχουν προβλεφθεί σε νομοσχέδιο του Υπ. Οικονομικών, που είναι σε διαβούλευση ή οι προσπάθειες για βελτιώσεις “τεχνικών ζητημάτων” που όμως επιφέρουν “πέναλτι” σε όσους είχαν μπει στη δράση για τις Επιστρεπτέες Προκαταβολές δημιουργούν προσδοκίες.

Το στίγμα του Πρωθυπουργού

Ενδεικτική και η αναφορά του Πρωθυπουργού χθες στη συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας που για άλλη μια φορά έκανε λόγο για εισαγόμενη ακρίβεια αλλά και για την προσπάθεια της κυβέρνησης να την αναχαιτίσει.  “Από την άλλη -ξέρω καλά, το ξέρετε και εσείς, το έχω πει πολλές φορές- στη χώρα μας μισθοί και συντάξεις είναι ακόμα χαμηλοί. Και η κοινωνία μας πολιορκείται από την εισαγόμενη ακρίβεια. Κανείς από εμάς δεν μπορεί να πανηγυρίζει για τις επιτυχίες μας. Αλλά δεν επιτρέπεται και σε κανέναν να μηδενίζει τη σημαντική δουλειά που έχει γίνει.

Θα ήταν άδικο να αποσιωπηθεί η τεράστια προσπάθεια της πολιτείας να αναχαιτίσει όσο τον δυνατόν καλύτερα ένα παγκόσμιο κύμα πληθωρισμού. Νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο το αναγνωρίζουν και οι πολίτες. Βλέπουν ότι δεν πρόκειται για μια εθνική ιδιαιτερότητα αλλά για μία διεθνή περιπέτεια, στην οποία η πατρίδα μας αντιστέκεται” τόνισε ο Κ. Μητσοτάκης προσθέτοντας:

“Όλοι καταλαβαίνουμε -θα το ξαναπώ- ότι οι πολίτες περνάνε δύσκολα και περιμένουν από εμάς έμπρακτη στήριξη. Και όλοι αντιλαμβάνονται το μέγεθος της κρίσης και αναγνωρίζουν τις προσπάθειες της πολιτείας και όλοι θα ήθελαν κάτι περισσότερο. Αυτή είναι η φύση της δημοκρατίας. Αλλά πιστεύω ότι καταλαβαίνουν ότι κάνουμε το καλύτερο δυνατό σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες. Γιατί βλέπουν την ίδια ώρα οικογενειακούς προϋπολογισμούς να ροκανίζονται και ακούνε, μάλιστα, κάποιους να τους υπόσχονται εύκολες λύσεις σε σύνθετα προβλήματα.

Πρέπει να επιστρατεύσουμε, λοιπόν, επιχειρήματα, πειθώ, κατανόηση, ενσυναίσθηση και πρέπει να μετατρέψουμε αυτήν την αγωνία σε μία γόνιμη προσδοκία. Και σε αυτήν την εξόρμηση θα βρεθούμε όλοι μαζί στην πρώτη γραμμή.”

Γιώργος Αλεξάκης

news247.gr

ISTOCKPHOTO