Αλλαγές στον τρόπο ανάδειξης των μουφτήδων – Κλείνουν οι πόρτες στο… πολιτικό Ισλάμ

Αλλαγές στη λειτουργία των Μουφτειών και του τρόπου επιλογής των Μουφτήδων στην Θράκη, κάνει η κυβέρνηση, με νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων που κατατέθηκε στην Βουλή. Με τις νέες νομοθετικές ρυθμίσεις προωθείται η δημιουργία μιας σύγχρονης Μουφτείας, με επικεφαλής τον Μουφτή που θα απολαμβάνει το κύρος που αντιστοιχεί στη θέση του.

O εκσυγχρονισμός στο καθεστώς λειτουργίας των μουφτειών στέλνει σαφές μήνυμα ότι η προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας της μουσουλμανικής μειονότητας συνδέεται αναπόσπαστα με την υποστήριξη των ίδιων των μουσουλμάνων της Θράκης, με απόλυτο σεβασμό στη θρησκευτική τους ταυτότητα, ενάντια στις προσπάθειες χειραγώγησής τους και χρησιμοποίησης του Ισλάμ για πολιτικούς λόγους. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα εγγυάται τη θρησκευτική ελευθερία των μουσουλμάνων, αλλά απορρίπτει κάθε ιδέα περί πολιτικού Ισλάμ.

Η φιλοσοφία που διαπνέει το νομοσχέδιο, όπως λένε στο «ΘΕΜΑ» αρμόδιοι παράγοντες είναι ότι η Ελλάδα είναι σαφώς υπέρ της προάσπισης και της προστασίας της θρησκευτικής ελευθερίας της μουσουλμανικής μειονότητας, εγγυάται την θρησκευτική ελευθερία των μουσουλμάνων , και αποσυνδέει τις θρησκευτικές ελευθερίες από το πολιτικό Ισλάμ. . Στο νομοσχέδιο αναφέρονται και κωλύματα για τη θέση του μουφτή , όπως να είναι μέλος πολιτικού κόμματος να παρέχει μισθωτή εργασία ή να ασκεί επάγγελμα και να έχει συμμετοχή στην Κυβέρνηση.

Το νομοσχέδιο αναμένεται να ψηφισθεί την ερχόμενη Πέμπτη ενώ την Τρίτη έχουν κληθεί στην βουλή οι φορείς μεταξύ των οποίων και οι Μουφτήδες.

Το νομοσχέδιο διατυπώνεται υπό το πρίσμα ότι υπάρχει σαφής ορισμός της τριπλής ιδιότητας του Μουφτή (θρησκευτικός λειτουργός, άσκηση δικαιοδοτικών αρμοδιοτήτων, επικεφαλής δημόσιας υπηρεσίας – δημόσιος υπάλληλος). Η σαφής περιγραφή των τριών ιδιοτήτων του Μουφτή κρίνεται ότι ισχυροποιεί τη θέση της χώρας στον διεθνή διάλογο και στα δικαστήρια και τεκμηριώνει το ειδικό καθεστώς του στην Ελλάδα εξαιτίας του οποίου δικαιολογούνται συγκεκριμένες αποκλίσεις από τα γενικώς ισχύοντα για τους θρησκευτικούς λειτουργούς.

Σε σχέση με ότι ίσχυε μέχρι σήμερα, δίνεται πλέον έμφαση όχι στο πρόσωπο του εκάστοτε Μουφτή, αλλά στον θεσμό της Μουφτείας, ως δημόσιας υπηρεσίας, ώστε ακριβώς οι υπηρεσίες προς τον πολίτη να μην καταγράφονται ως παρακολούθημα ενός προσώπου, αλλά ως προερχόμενες από ένα θεσμό, την καλή λειτουργία του οποίου προωθεί, ενισχύει και εγγυάται η Πολιτεία.

Βασικό σημείο διαφοροποίησης με το παρελθόν είναι η συγκρότηση διευρυμένης, Συμβουλευτικής Επιτροπής που αποτελείται από 33 μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας τα οποία επιλέγονται μέσω δημόσιας κλήρωσης και προέρχονται από τους διδάσκοντες στην Εισαγωγική Κατεύθυνση Μουσουλμανικών Σπουδών ή τα Μουσουλμανικά Ιεροσπουδαστήρια Θράκης, τους Ιμάμηδες, τους Ιεροδιδασκάλους Ισλαμικής Θρησκείας και τους επιφανείς θεολόγους.

Η Συμβουλευτική Επιτροπή εξετάζει τις υποψηφιότητες και κρίνει εάν κάθε υποψήφιος είναι επαρκής για να αναλάβει τα καθήκοντα του Μουφτή ή όχι. Στη συνέχεια υποβάλλει στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων τον αλφαβητικό κατάλογο όσων είναι επαρκείς για τη θέση του Μουφτή και ο Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων ορίζει έναν από αυτούς στη θέση του Μουφτή με Προεδρικό Διάταγμα.

Ο Μουφτής αποχωρεί ή στο 67ο έτος ή με τη συμπλήρωση 20 ετών σε θέση Μουφτή ή Τοποτηρητή Μουφτή.

Προσόντα διορισμού Μουφτή:

1.Έλληνες πολίτες μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης.

2. Κάτοχοι πτυχίου Εισαγωγικής Κατεύθυνσης Μουσουλμανικών Σπουδών (ΕΚΜΣ) Θεολογικής ΑΠΘ ή Ισλαμικών Σπουδών από Πανεπιστήμιο του εξωτερικού αναγνωρισμένο από ΔΟΑΤΑΠ και διατελέσαντες επί 8 έτη Ιμάμηδες ή Ιεροδιδάσκαλοι ή Κάτοχοι απολυτηρίου Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων Θράκης και διατελέσαντες επί 15 έτη Ιμάμηδες ή Ιεροδιδάσκαλοι.

3. έχουν διακριθεί για το ήθος, τη θεολογική κατάρτιση (κατά προτίμηση σε θέματα γνώσης και ερμηνείας Κορανίου και ιερού ισλαμικού νόμου) και την εν γένει θρησκευτική τους δράση.

4. δεν έχουν υπερβεί το 62ο έτος ηλικίας τους.

Αποσαφηνίζεται ρητά ότι ο Μουφτής δεν μπορεί να είναι εκλεγμένος σε ΟΤΑ Α και Β βαθμού (όπως ήδη προβλέπεται για όλους τους θρησκευτικούς λειτουργούς όλων των θρησκευμάτων)

Επίσης θεσμοθετούνται τα ίδια κωλύματα με αυτά που θεσμοθετήθηκαν πρόσφατα για τους Μητροπολίτες και τους Κληρικούς (όλα τα κακουργήματα και συγκεκριμένα αδικήματα μεταξύ των οποίων η παραβίαση του αντιρατσιστικού νόμου, ο προσηλυτισμός, η παραβίαση του νόμου κατά της ενδοοικογενειακής βίας κλπ).

Η θητεία έχει όριο τους 6 μήνες και μπορεί να ανανεωθεί μέχρι τη συμπλήρωση 3 ετών (συγχρόνως καταργείται η υποχρέωση να προκηρυχθεί η θέση του Μουφτή εντός τριμήνου).

Ο Τοποτηρητής μπορεί να είναι υποψήφιος για τη θέση του Μουφτή μόνο εάν παραιτηθεί εντός 3 ημερών από την προκήρυξη της θέσης του Μουφτή.Ο Μουφτής διορίζεται με Προεδρικό Διάταγμα.

Παύση Μουφτή

Παύση Μουφτή με Προεδρικό Διάταγμα γίνεται :(α) σε περίπτωση αμετάκλητης καταδίκης τους για τα αδικήματα που προβλέπονται ως κωλύματα για την θέση Μουφτή, (β) σε περίπτωση στέρησης των πολιτικών δικαιωμάτων τους, (γ) λόγω νόσου που κωλύει για χρονικό διάστημα άνω των έξι (6) μηνών την άσκηση των καθηκόντων τους (δ) λόγω αμετάκλητης καταδίκης τους για την λήψη οποιουδήποτε είδους αμοιβής για την τέλεση ή επικύρωση θρησκευτικού γάμου ή για την τέλεση κηδείας και για κάθε εν γένει θρησκευτική τελετή ή για την άσκηση των δικαιοδοτικών αρμοδιοτήτων τους, (ε) για υπηρεσιακή ανεπάρκεια και (στ) για διαγωγή ασυμβίβαστη προς τα θρησκευτικά καθήκοντά τους που απορρέουν από τον Ιερό Μουσουλμανικό Νόμο.

Το νομοσχέδιο για την αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των Μουφτειών, προϊόν εκτεταμένης έρευνας, διαβούλευσης με μουσουλμάνους θρησκευτικούς λειτουργούς και σύμφωνο με τις προτάσεις της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για την Ανάπτυξη της Θράκης, έρχεται να καλύψει ένα σημαντικό κενό στη νομοθεσία μας για μια σειρά από ζητήματα ιδιαίτερα κρίσιμης σημασίας για μια σημαντική ομάδα συμπολιτών μας:

1.Για πρώτη φορά με το νομοσχέδιο έχουμε ένα σύγχρονο και ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο για τις Μουφτείες και τους Μουφτήδες στη Θράκη, πλήρως συμβατό με το Σύνταγμα, αλλά και τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας, όπως ορίζονται από τη Συνθήκη της Λωζάνης, την ΕΣΔΑ, αλλά και την νομολογία του ΣτΕ και του ΕΔΔΑ.

2.Το νέο νομοσχέδιο επιλύει σειρά προβλημάτων που είχαν διαπιστωθεί στην πράξη και τα οποία, είτε λόγω ασάφειας διατάξεων που ίσχυαν μέχρι τώρα, είτε απλώς λόγω αλλαγής συνθηκών, περιέπλεκαν την κατάσταση και ουσιαστικά εμπόδιζαν τη σωστή λειτουργία των Μουφτειών, την εξυπηρέτηση των θρησκευτικών αναγκών της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης, την αποτελεσματική διαχείριση των θρησκευτικών της υποθέσεων, αλλά και τη σωστή άσκηση των δικαιοδοτικών αρμοδιοτήτων των Μουφτήδων.

3.Με το νέο νόμο καθιερώνεται ένα πλήρες πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία της Μουφτείας με εξουσιοδότηση για την έκδοση Προεδρικών Διαταγμάτων, με προβλέψεις για κάλυψη εξόδων για τις εργασίες τους, για τη στέγασή τους, για την ασφάλεια, για την μεταφορά ανθρώπινου δυναμικού, για τις μετακινήσεις, για την έκδοση εντύπων, για τη δημιουργία ιστοσελίδων κλπ. Με τον τρόπο αυτό προωθείται καθοριστικά η οικονομική ανεξαρτησία του θεσμού, ενώ παράλληλα διευκολύνεται το συνολικό έργο Μουφτειών και Μουφτήδων, διευρύνεται ο αντίκτυπος του έργου στην τοπική κοινωνία και ενισχύεται η εικόνα και το κύρος τους, τοπικά , περιφερειακά αλλά και σε πανελλήνια κλίμακα.

4.Επίσης το νέο σχέδιο νόμου, σε σχέση με ότι ίσχυε μέχρι σήμερα, δίνει πλέον έμφαση όχι στο πρόσωπο του εκάστοτε Μουφτή, αλλά στον θεσμό της Μουφτείας, ως δημόσιας υπηρεσίας, ώστε ακριβώς οι υπηρεσίες προς τον πολίτη να μην καταγράφονται ως παρακολούθημα ενός προσώπου, αλλά ως προερχόμενες από ένα θεσμό, την καλή λειτουργία του οποίου προωθεί, ενισχύει και εγγυάται η Πολιτεία.

5.Παράλληλα όμως υπάρχουν προβλέψεις για να προστατεύουν και σε ατομικό επίπεδο το κύρος των Μουφτήδων, με πρόνοιες για την διαβίωση της οικογένειάς τους, αλλά και για τη προστασία των ίδιων, μέσω καθιέρωσης ασυμβίβαστων, ώστε να περιορίζεται ό κίνδυνος αιτιάσεων σε βάρος τους και να αποφεύγονται αμφισβητήσεις του ήθους τους.

6.Επίσης στο ίδιο πνεύμα, καθιερώνεται η οικονομική ενίσχυση, αλλά και η δυνατότητα λειτουργίας ως ειδικών συμβούλων του αρμόδιου Υπουργείου, και όσων έχουν διατελέσει Μουφτήδες και αποχώρησαν. Η Πολιτεία δείχνει με τον τρόπο αυτό ότι συνδράμει, εμπιστεύεται και επενδύει σε όσους διαδραμάτισαν έναν τόσο σημαντικό ρόλο.

7.Επίσης, με τον νέο νόμο περιγράφεται, για πρώτη φορά με σαφήνεια, η τριπλή ιδιότητα του Μουφτή στη χώρα μας, αφού, σε αντίθεση με ότι συμβαίνει σε λοιπές χώρες κράτη μέλη της ΕΕ(στις οποίες δεν εφαρμόζεται καθόλου o ιερός ισλαμικός νόμος-Σαρία), εδώ ο Μουφτής είναι και θρησκευτικός λειτουργός και έχει δικαιοδοτικές αρμοδιότητες και είναι επικεφαλής δημόσιας υπηρεσίας(δημόσιος υπάλληλος). Οι συνυπάρχουσες τρεις αυτές ιδιότητες στο ίδιο πρόσωπο είναι που επιβάλλουν μια ξεχωριστή ευθύνη της Πολιτείας σε σχέση με τον τρόπο επιλογής και λειτουργίας του.

8.Σημαντικές είναι επίσης οι καινοτομίες που επιφέρονται σε σχέση με την διαδικασία επιλογής των Μουφτήδων, που όλες τους λειτουργούν υπέρ της ευρύτερης δυνατής αποδοχής τους ως προσώπων με αυξημένο κύρος, με ιδιαίτερους δεσμούς με τους πολίτες που καλούνται να υπηρετήσουν. Κρίσιμο πρόσωπο στη διαδικασία επιλογής είναι όχι πια ο Νομάρχης, αλλά ο τοποτηρητής Μουφτής.Καθοριστικής σημασίας είναι η συμβολή μιας, αριθμητικά και ποιοτικά, διευρυμένης Συμβουλευτικής Επιτροπής που αποτελείται από 33 μέλη της μουσουλμανικής μειονότητας τα οποία επιλέγονται, χωρίς καμία εμπλοκή του Κράτους, μέσω δημόσιας κλήρωσης και προέρχονται από τους διδάσκοντες στην Εισαγωγική Κατεύθυνση Μουσουλμανικών Σπουδών ή τα Μουσουλμανικά Ιεροσπουδαστήρια Θράκης, τους Ιμάμηδες, τους Ιεροδιδασκάλους Ισλαμικής Θρησκείας και τους επιφανείς θεολόγους.

Η Συμβουλευτική Επιτροπή εξετάζει τις υποψηφιότητες και κρίνει εάν κάθε υποψήφιος είναι επαρκής για να αναλάβει τα καθήκοντα του Μουφτή ή όχι. Στη συνέχεια υποβάλλει στον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων τον αλφαβητικό κατάλογο όσων είναι επαρκείς για να οριστεί από αυτόν τελικά ο Μουφτής με Προεδρικό Διάταγμα.