Bloomberg: Ο αυξανόμενος στρατιωτικός ιμπεριαλισμός της Τουρκίας του Ερντογάν -Πώς αποτυπώνεται στον παγκόσμιο χάρτη

Από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έχουν να δουν οι ένοπλες δυνάμεις της Τουρκίας τέτοιο εκτεταμένο αποτύπωμα στον παγκόσμιο χάρτη, αναφέρει το Bloomberg.

Όπως σημειώνει το άρθρο, «η Τουρκία υπό τον φιλόδοξο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έστειλε στρατεύματα στη Λιβύη για να γείρει την πλάστιγγα των συγκρούσεων υπέρ της κυβέρνησης Σάρατζ, διατηρεί στρατιωτική παρουσία στη Συρία, το Ιράκ, το Κατάρ, τη Σομαλία και το Αφγανιστάν καθώς και ειρηνευτικά στρατεύματα στα Βαλκάνια. Την ίδια ώρα το Πολεμικό Ναυτικό της Τουρκίας περιπολεί στη Μεσόγειο και το Αιγαίο, όπου εγείρει ενεργειακές και εδαφικές αξιώσεις εν μέσω κλιμακούμενων εντάσεων με την Ελλάδα και την Κύπρο. Μια προσπάθεια που έχει κόστος, αφού ο στρατιωτικός προϋπολογισμός ως ποσοστό επί του ΑΕΠ αυξήθηκε από 1,8% το 2015 στο 2,5% το 2018 σε μια περίοδο που κλυδωνίζεται η τουρκική οικονομία.»

Λιβύη

Ο Ερντογάν έστειλε ναυτικές και χερσαίες δυνάμεις καθώς και εξοπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη Λιβύη για να στηρίξει την αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ κυβέρνηση Σάρατζ, εντείνοντας μια σύρραξη που έχει εξελιχθεί σε πόλεμο δι’ αντιπροσώπων.

Η Τουρκία στηρίζει την κυβέρνηση του Φαγέζ αλ Σάρατζ στην Τρίπολη, έναντι των δυνάμεων του Χαλίφα Χαφτάρ, που υποστηρίζονται από Ρώσους μισθοφόρους, την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Κι όπως σημειώνει το άρθρο «η Τουρκία σκοπεύει να σώσει τα επιχειρηματικά συμβόλαια αξίας δισ. δολαρίων, που έχουν μπει στον πάγο λόγω της παρατεταμένης σύγκρουσης στη Λιβύη. Και σε αντάλλαγμα για την υπεράσπιση της κυβέρνησης Σάρατζ απέσπασε την υποστήριξή της για μια αμφιλεγόμενη συμφωνία, που ενισχύσει τις αξιώσεις τις Τουρκίας σε δικαιώματα στην Ανατολική Μεσόγειο».

Συρία

Η στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στη Συρία είναι μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της στο εξωτερικό από την κατάρρευση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο Ερντογάν έστειλε το 2016 στη Συρία στρατεύματα για να πολεμήσουν τόσο τους τζιχαντιστές του ISIS όσο και τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ κουρδικές δυνάμεις, που συνδέονται με μαχητές του PKK.

Τουρκικά στρατεύματα κατέλαβαν και πόλεις στη βόρεια Συρία σε μια προσπάθεια δημιουργίας ζώνης ασφαλείας για να ενθαρρυνθούν οι πάνω από 3,6 εκατ. Σύροι που διέφυγαν στην Τουρκία να επιστρέψουν στα σπίτια τους και να αποτραπεί ένα νέο κύμα προσφύγων. Η Τουρκία πάτησε φρένο στην επιχείρηση στη Συρία μετά από χωριστές συμφωνίες με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία το 2019 προκειμένου να παραμείνουν μακριά από τα σύνορά της οι Κούρδοι μαχητές στη Συρία.

Ιράκ

Η Τουρκία στέλνει συχνά πολεμικά αεροσκάφη, ελικόπτερα και στρατεύματα στο βόρειο Ιράκ για να πλήξουν κρησφύγετα του PKK ενώ διατηρεί και στρατιωτικές βάσεις, που είχαν δημιουργηθεί για ειρηνευτική αποστολή τη δεκαετία του 1990. Η Τουρκία λέει ότι η συνεχιζόμενη παρουσία της λειτουργεί αποτρεπτικά έναντι του PKK και των φιλοδοξιών των Κούρδων του Ιράκ για ανεξαρτησία.

Κατάρ

H Τουρκία έχει δημιουργήσει μια βάση στο Κατάρ από το 2017, όταν πήρε το μέρος του πλούσιου σε υδρογονάνθρακες κράτους του Περσικού Κόλπου στην κόντρα με μια περιφερειακή συμμαχία υπό τη Σαουδική Αραβία. Την Τουρκία και το Κατάρ ενώνει και η υποστήριξή τους προς την Μουσουλμανική Αδελφότητα, που έχει προκαλέσει ανησυχίες στη Σαουδική Αραβία και τις περισσότερες μοναρχίες του Κόλπου, που θεωρούν το πολιτικό κίνημα απειλή για την απόλυτη εξουσία τους, ειδικά μετά τις εξεγέρσεις της Αραβικής Άνοιξης στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας.

Σομαλία

Το 2017 η Τουρκία άνοιξε τη μεγαλύτερη υπερπόντια βάση της στο Μογκαντίσου, όπου εκατοντάδες Τούρκοι στρατιώτες εκπαιδεύουν Σομαλούς συναδέλφους της στη βάση ενός ευρύτερου σχεδίου της Άγκυρας για συνδρομή στην ανοικοδόμηση μιας χώρας που την έχουν γονατίσει οι συγκρούσεις μεταξύ φυλών και η εξέγερση των ισλαμιστών εξτρεμιστών της Αλ Σαμπάμπ.

Η Τουρκία ενισχύει το πάτημά της στη Σομαλία από την επίσκεψη του Ερντογάν στη χώρα του Κέρατος της Αφρικής το 2011 συμβάλλοντας στην αναβίωση υπηρεσιών όπως η εκπαίδευση, η υγεία καθώς και η ασφάλεια. Το 2015 Ο Ερντογάν υποσχέθηκε την ανέγερση 10.000 νέων κατοικιών στη χώρα, ενώ υπογράφηκαν και αμυντικές και βιομηχανικές συμφωνίες. Ενώ φέτος ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι η Τουρκία δέχθηκε πρόταση από τη Σομαλία να μετάσχει σε έρευνες για πετρέλαιο ανοικτά των ακτών της.

Aνατολική Μεσόγειος

Τουρκικά πολεμικά πλοία συνοδεύουν ερευνητικά σκάφη και γεωτρύπανα στην ανατολική Μεσόγειο στο πλαίσιο της διεκδίκησης ενεργειακών δικαιωμάτων. Οι εντάσεις κλιμακώνονται από την Τουρκία και την κυβέρνηση στα κατεχόμενα της Κύπρου με την έκδοση αδειών ερευνών σε ύδατα που διεκδικεί η Κυπριακή Δημοκρατία. Η Τουρκία είναι σε κόντρα και με την Ελλάδα για τα θαλάσσια σύνορα στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, αμφισβητώντας ότι τα νησιά παράγουν ΑΟΖ, όπως προβλέπει το Δίκαιο της Θάλασσας του ΟΗΕ, που δεν έχει υπογράψει η Άγκυρα.

Αφγανιστάν

Τουρκικά στρατεύματα βρίσκονται στο Αφγανιστάν στο πλαίσιο του υπό το ΝΑΤΟ συνασπισμού άνω των 50 κρατών, που υποστηρίζουν τις δυνάμεις ασφαλείας της χώρας έναντι των Ταλιμπάν.

Η Τουρκία διαθέτει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό στο ΝΑΤΟ και έχει μακρά ιστορία στο Αφγανιστάν, καθώς ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ πρόσφερε στρατιωτική υποστήριξη το 1928 στον τότε βασιλιά Αμανουλάχ για να καταπνίξει μια εξέγερση εξτρεμιστών Ισλαμιστών, που διαμαρτύρονταν για την απόφασή του να σταλούν κορίτσια για εκπαίδευση στην κοσμική Τουρκία.

Αζερμπαϊτζάν

Στρατιωτικές δυνάμεις της Τουρκίας είναι παρούσες και σε βάση στο Αζερμπαϊτζάν κι έχουν πρόσβαση και σε μια βάση της πολεμικής αεροπορίας. Οι δύο χώρες έκαναν κοινά στρατιωτικά γυμνάσια τον Αύγουστο στο Αζερμπαϊτζάν μετά τις φονικές συγκρούσεις με στρατεύματα της γειτονικής Αρμενίας.

Η Τουρκία υποσχέθηκε να αναβαθμίσει τον στρατιωτικό εξοπλισμό του Αζερμπαϊτζάν και να το προμηθεύσει με νέα αμυντικά συστήμα, περιλαμβανομένων τουρκικών drones, πυραύλων και συσκευών ηλεκτρονικού πολέμου. Η Τουρκία στηρίζει στρατιωτικά το Αζερμπαϊτζάν από την εποχή της σύγκρουσής του με την Αρμενία για το θύλακο του Ναγκόρνο Καραμπάχ πριν από τρεις δεκαετίες, όταν κατέρρευσε η ΕΣΣΔ.

Βαλκάνια – Σουδάν

Οι ένοπλες δυνάμεις της Τουρκίας έχουν μετάσχει σε ειρηνευτικές αποστολές υπό το ΝΑΤΟ στο Κόσοβο και τη Βονσία Ερζεγοβίνη από την εποχή του πολέμου στην πρώην Γιουγκοσλαβία τη δεκαετία του 1990. «Πιο αμφιλεγόμενη κίνηση», όπως καταλήγει το δημοσίευμα του Bloomberg, ήταν η απόφαση της Τουρκίας να δημιουργήσει στο Σουδάν κέντρα εκπαίδευσης των εκεί ενόπλων δυνάμεων στη διάρκεια της διακυβέρνησης του πρώην προέδρου Ομάρ αλ Μπασίρ, που περιλαμβάνει στη λίστα καταζητουμένων του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου για τα εγκλήματα πολέμου στην περιοχή του Νταρφούρ του δυτικού Σουδάν.

Ο Ερντογάν υπέγραψε επίσης συμφωνίες με την αφρικανική χώρα για αύξηση των τουρκικών επενδύσεων και των διμερών εμπορικών συναλλαγών, ενώ η κυβέρνηση του Μπασίρ συμφώνησε να νοικιάσει στην Τουρκία για 99 χρόνια τη νήσο Σουακίν, κίνηση που επιτρέπει στην Τουρκία να στήσει μια βάση στο νησί που ήταν κάποτε εντός των ορίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και να απλώσει το χέρι της μέχρι την Ερυθρά Θάλασσα.

Τρύφωνας Καϊσερλίδης

Πηγή: iefimerida.gr – https://www.iefimerida.gr/kosmos/bloomberg-stratiotiko-apotypoma-toyrkias-ston-pagkosmio-harti

Φωτογραφία: Turkish Presidency via AP, Pool