Την πρώτη παρουσίαση του πλέγματος μέτρων που εξήγγειλε πρόσφατα για τον έλεγχο της ακρίβειας στο ρεύμα, κυρίως δε των μέτρων που αφορούν τη λειτουργία της ηλεκτρικής αγοράς στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, κάνει σήμερα το ΥΠΕΝ στα στελέχη της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της Κομισιόν.

Η έγκριση των Βρυξελλών θεωρείται απαραίτητη, παρότι η ελληνική κυβέρνηση υποστηρίζει ότι τα μέτρα βρίσκονται εντός του πλαισίου που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με το σχέδιο REPowerEU για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης.

Παρότι η επεξεργασία του ελληνικού πλέγματος μέτρων συνεχίζεται προκειμένου να λυθούν πολλά θέματα που παραμένουν εκκρεμή, οι βασικοί άξονες φαίνεται ότι έχουν χαραχθεί και συγκεκριμένα:

Αλλαγή στον τρόπο αμοιβής των ηλεκτροπαραγωγών και στη διαμόρφωση της χονδρεμπορικής τιμής

Η προημερήσια αγορά θα εξακολουθήσει να επιλύεται κανονικά, με συνέπεια να μην επηρεάζονται οι τιμές με τις οποίες γίνεται το διασυνοριακό εμπόριο (εισαγωγές-εξαγωγές). Έτσι, οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας θα συνεχίσουν να γίνονται στην τιμή που προκύπτει από την κανονική επίλυση.

Αυτό που θα αλλάξει είναι η «φόρμουλα» εκκαθάρισης, ώστε κάθε τεχνολογία (λιγνιτικές, μονάδες αερίου, υδροηλεκτρικά, ΑΠΕ) να πληρώνεται για την παραγωγή της το πραγματικό της κόστος συν ένα εύλογο κέρδος και όχι την ανώτατη ημερήσια τιμή όπως μέχρι τώρα. Η τιμή που θα εισπράττει κάθε τεχνολογία δεν έχει καθοριστεί ακόμα και οι αρμόδιες αρχές κάνουν τις σχετικές επεξεργασίες.

Η παραπάνω μεθοδολογία επίλυσης και εκκαθάρισης της αγοράς θα έχει ως συνέπεια να απορροφώνται «στην πηγή» τα επιπλέον έσοδα που έχουν οι ηλεκτροπαραγωγοί, με το ισχύον μοντέλο και έτσι δεν θα χρειάζεται να αναζητούνται εκ των υστέρων υπερκέρδη προς φορολόγηση.

Πώς θα αγοράζουν ρεύμα οι πάροχοι

Οι προμηθευτές θα αγοράζουν ενέργεια από την εγχώρια χονδρεμπορική αγορά με τις χαμηλότερες από ότι σήμερα τιμές που θα προκύπτουν από τη νέα «φόρμουλα» εκκαθάρισης. Επομένως το «καλάθι» προμήθειάς τους θα είναι φθηνότερο και με τη σειρά τους θα μετακυλίουν τις μειωμένες τιμές χονδρεμπορικής στα τιμολόγιά τους προς τους καταναλωτές.

Αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής για όσο διάστημα διαρκούν τα έκτακτα μέτρα

Η κυβέρνηση έχει σκοπό να φέρει με Υπουργική Απόφαση τροποποίηση του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας, με την οποία θα αναστέλλεται η δυνατότητα των προμηθευτών να συνάπτουν συμβάσεις με ρήτρα αναπροσαρμογής. Στους νέους λογαριασμούς, μετά την εφαρμογή των μέτρων, δεν θα υπάρχει τέτοια χρέωση.

Αυτό δεν σημαίνει ωστόσο ότι όλα τα τιμολόγια θα γίνουν σταθερά. Αντίθετα οι προμηθευτές θα έχουν τη δυνατότητα να αλλάζουν την τιμή της κιλοβατώρας, με βάση προφανώς το κόστος αγοράς του ρεύματος στη χονδρική, εφόσον ενημερώσουν έγκαιρα τον πελάτη τους. Εάν βέβαια δεν υπάρξει κάποια νέα εκτόξευση των διεθνών τιμών αερίου (και δεν υπάρξει αντίστοιχα πρόσθετη κυβερνητική παρέμβαση) είναι εύλογο να υποθέσει κανείς ότι η χονδρεμπορική ρεύματος θα έχει σχετική σταθερότητα, οπότε πιθανόν δεν θα χρειάζεται οι πάροχοι να αλλάζουν την ανά κιλοβατώρα χρέωση.

Έκτακτο τέλος για τα κέρδη των παραγωγών

Η κυβέρνηση θέλει να αποφύγει να ορίσει ως φόρο την αναδρομική είσπραξη του 90% των υπερκερδών που είχαν τους προηγούμενους μήνες οι ηλεκτροπαραγωγοί, αναγνωρίζοντας ότι η αναδρομική φορολόγηση θα καταπέσει στα δικαστήρια αν προσβληθεί νομικά. Μιλάει λοιπόν για ένα οριζόντιο τέλος που θα έχει το χαρακτήρα «συνεισφοράς αλληλεγγύης» ή «μερίσματος αλληλεγγύης» και προσδοκά ότι θα το αποδεχθούν και οι ίδιες οι εταιρείες παραγωγής (ιδιώτες και ΔΕΗ).

Για το ποσό επί του οποίου θα υπολογιστεί το 90% οι αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόμα και η επεξεργασία συνεχίζεται. Καθοριστικό στο σκέλος αυτό είναι το αν θα συνυπολογιστούν, εκτός από τις εκπτώσεις που είχαν κάνει στους πελάτες τους οι καθετοποιημένοι παραγωγοί-προμηθευτές, και οι απώλειες που είχαν για τη διατήρηση σταθερών τιμολογίων σε Υψηλή, Μέση και Χαμηλή Τάση.

Συνεπώς το προς «φορολόγηση» ποσό μπορεί να κυμανθεί από 300 έως 600 εκατ. ευρώ ανάλογα με τις αποφάσεις που θα ληφθούν.

Ο χρόνος πιέζει

Σύμφωνα με αξιόπιστους παράγοντες, η γρήγορη συνεννόηση με τις Βρυξέλλες είναι καθοριστική για να καταστεί εφικτή η εφαρμογή του νέου μοντέλου από 1ης Ιουλίου. Και τούτο διότι η εφαρμογή των μέτρων, πέραν του «ναι» από την Κομισιόν, απαιτεί νομοθετική παρέμβαση, Υπουργικές Αποφάσεις, Τροποποίηση Κωδίκων και Τροποποίηση Πληροφοριακών Συστημάτων. Οι κινήσεις αυτές «τρώνε» χρόνο και οι 50 ημέρες που απομένουν φαίνονται πολλές αλλά μπορεί να αποδειχθούν λίγες.

Θοδωρής Παναγούλης

news247.gr

ISTOCK