Ελλείψεις εργαζομένων – Έλλειψη Δεξιοτήτων ή ποιότητας της εργασίας;

Το 2022 πάνω από το ¼ των επιχειρήσεων της ΕΕ ανέφεραν προβλήματα παραγωγής ως αποτέλεσμα της έλλειψης εργατικού δυναμικού. Η mainstream απάντηση, τόσο από τις επιχειρήσεις όσο και από την ΕΕ, επικεντρώνεται σε δύο βασικές πτυχές: Έλλειψη δεξιοτήτων που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με περισσότερη κατάρτιση και τεχνική εκπαίδευση, ιδιαίτερα σε green και digital skills και ανάγκη για περισσότερη κινητικότητα και ειδικά μετανάστες από τρίτες χώρες για να καλύψουν τις ελλείψεις δεξιοτήτων που παραμένουν.
Τα ζητήματα αυτά είναι σημαντικά και κρίσιμα, αλλά οι ελλείψεις δεξιοτήτων δεν είναι ο σημαντικότερος παράγοντας της έλλειψης εργατικού δυναμικού.

Οι ελλείψεις σε συγκεκριμένους τομείς, και ιδιαίτερα οι εκτεταμένες ελλείψεις και η αργή ανάκαμψη σε ορισμένους τομείς μετά την Covid-19, αντικατοπτρίζουν επίσης την επιλογή των εργαζομένων να απομακρυνθούν από τις σχετικά χειρότερες θέσεις εργασίας.

Η τρέχουσα έλλειψη, με άλλα λόγια, είναι σε ένα σημαντικό βαθμό έλλειψη ανθρώπων που είναι πρόθυμοι να εργαστούν σε επίπονες, ευκαιριακές και κακώς αμειβόμενες θέσεις εργασίας και η πανδημία έχει επιδεινώσει αυτήν την απροθυμία. Δεν είναι τόσο μια κρίση «δεξιοτήτων», όσο μια κρίση ποιότητας της εργασίας.

Οι ελλείψεις εργαζομένων έχουν καταστεί εμφανείς και στη χώρα μας. Τα παρακάτω αποτελούν ένα τμήμα της εξήγησης.

Η συνολική ποιότητα εργασίας είναι μακράν η χαμηλότερη στην Ελλάδα, ακολουθούμενη από την Πολωνία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.

Η Ελλάδα είναι στις τρείς τελευταίες θέσεις της ΕΕ ως προς την ποιότητα του εισοδήματος, δηλαδή την επάρκεια και την προβλεψιμότητα των αποδοχών, πάνω μόνο από την Βουλγαρία και τη Ρουμανία.

Η Ελλάδα είναι στη χειρότερη θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ ως προς την ποιότητα του χρόνου εργασίας – ώρες εργασίας εκτός του τυπικού ωραρίου – και της ισορροπίας μεταξύ οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.
Συνοπτικά, η χώρα μας καταλαμβάνει τις χειρότερες θέσεις στην Ευρώπη σε όλους τους επιμέρους δείκτες της ποιότητας εργασίας, η οποία εξηγεί εν μέρει τη χαμηλή συμμετοχή στην αγορά εργασίας και την απασχόληση και τα υψηλά επίπεδα αυτοαπασχόλησης, και μεταξύ των νέων. Από την άλλη μεριά, η ποιότητα εργασίας είναι υψηλότερη στις χώρες που η συλλογική εκπροσώπηση επιχειρήσεων και εργαζομένων είναι ισχυρή και αποτελεσματική.

Η ποιότητα των θέσεων εργασίας εξαρτάται από τις επιλογές μας. Βασική προϋπόθεση, ωστόσο, είναι να έχεις καταρχήν αναπτυξιακό σχέδιο, για την εθνική οικονομία, την πρωτογενή παραγωγή, τα ενεργειακά δίκτυα και τους εθνικούς παραγωγικούς πόλους κλάδων και τεχνολογιών και τις ολοκληρωμένες εθνικές εφοδιαστικές αλυσίδες που διαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα και πρέπει να προωθηθούν κατά προτεραιότητα μέσω της εθνικής και ευρωπαϊκής χρηματοδότησης. Να λαμβάνεις υπόψη σου, μεταξύ άλλων, τη γεωγραφική ανασυγκρότηση των διεθνών αλυσίδων παραγωγής, τη στρατηγική γεωγραφική θέση της χώρας μας αλλά και τις διαφαινόμενες εξελίξεις στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας. Όλα αυτά που δεν διαθέτουμε σήμερα.

Ηλίας Κικίλιας

(Ο Ηλίας Κικίλιας είναι Οικονομολόγος, Γραμματέας του Τομέα Ανάπτυξης του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής- Το κείμενο αποτελεί αναδημοσίευση από το K-Report)

ieidiseis.gr