Ελληνικό: Η «εμβληματική επένδυση» κάνει τους πολίτες να θρηνούν, γράφει η Le Monde

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Η μετάφραση του:

Στα τριάντα λεπτά από την Αθήνα, πρόκειται να κατασκευαστεί μια νέα πόλη «τρεις φορές μεγαλύτερη από το Μονακό». Αυτό το έργο, που αποσκοπεί στο να καταδείξει την αναβίωση της ελληνικής οικονομίας, προκαλεί εκνευρισμό στους τοπικούς δήμους.

Με θέα τον Σαρωνικό Κόλπο και το βαθύ μπλε του Αιγαίου, ο Riviera Tower υψώνεται ήδη σχεδόν 200 μέτρα, ξεπερνώντας το ύψος της Ακρόπολης των Αθηνών και όλων των κτιρίων που έχουν κατασκευαστεί ποτέ στην Ελλάδα. Στο Ελληνικό, τριάντα λεπτά από το κέντρο της ελληνικής πρωτεύουσας, σε ένα οικόπεδο 6,2 εκατομμυρίων τετραγωνικών μέτρων – «τρεις φορές το μέγεθος του Μονακό ή χιλιάδες γήπεδα ποδοσφαίρου», σύμφωνα με τον Τάσο Παπαποστόλου, τον διευθυντή του έργου υποδομής του χώρου – γερανοί και φορτηγά είναι απασχολημένα με την πλοήγηση σε ανώμαλους δρόμους, χωμάτινους λόφους και ανάμεσα σε τσιμεντένιους σκελετούς υπό κατασκευή.

Το φαραωνικό έργο, που έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί το 2035, περιλαμβάνει 8.000 πολυτελείς κατοικίες, τέσσερα εμπορικά κέντρα, δύο πεντάστερα ξενοδοχεία, ένα καζίνο, ένα συνεδριακό κέντρο, τρεις μαρίνες, μία εκ των οποίων μπορεί να φιλοξενήσει mega-yachts, δεκάδες εστιατόρια, μια ιδιωτική κλινική, μια πανεπιστημιούπολη, στάδια…

Το ένα τρίτο της γης πρέπει να διατεθεί για ένα τεράστιο πάρκο, προϋπόθεση που όρισε η ελληνική κυβέρνηση στη συμφωνία μεταβίβασης της έκτασης. Με 31.000 δέντρα 86 μεσογειακών ειδών, το Πάρκο Ελληνικού υπόσχεται να διπλασιάσει την ποσότητα πρασίνου που διατίθεται στους Αθηναίους. Περισσότερα από 50 χιλιόμετρα πεζόδρομων και ποδηλατοδρόμων θα συνδέουν γειτονιές και δημόσιους χώρους, ένα σύστημα ανάκτησης λυμάτων θα αρδεύει το πάρκο, οι υποδομές θα εξοπλιστούν με ηλιακούς συλλέκτες, τα απόβλητα θα διαχωρίζονται και το ηλεκτρικό δίκτυο θα είναι υπογειοποιημένο, κάτι ασυνήθιστο στην Ελλάδα, τονίζει η ιδιοκτήτρια εταιρεία, Lamda Development, η οποία χρησιμοποιεί με χαρά αυτά τα επιχειρήματα για να υποστηρίξει τον ισχυρισμό ότι το έργο είναι οικολογικό και εξυπηρετεί τους Έλληνες.

Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης της Le Monde στα μέσα Νοεμβρίου, μερικές κατοικίες έπαιρναν μορφή. Αλλά είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς θα εγκατασταθούν εδώ οι πρώτοι κάτοικοι σε μόλις δύο χρόνια, δεδομένου του πόσο κολοσσιαίες φαίνονται οι κατασκευαστικές εργασίες. Μόλις πριν από λίγα χρόνια, αυτή η έκταση γης, μια μεγάλη παραλία που συνορεύει με έναν αυτοκινητόδρομο, αποθήκες και ένα νυχτερινό κέντρο διασκέδασης, βρισκόταν χαμένη μέσα σε μια απέραντη ερημιά. Μέχρι το 2001, το αεροδρόμιο της Αθήνας βρισκόταν εκεί. Στη συνέχεια, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, διεξήχθησαν εκεί αγώνες κανόε-καγιάκ και χόκεϊ επί χόρτου. Το Ellinikon αργότερα καταλήφθηκε από ένα κοινωνικό ιατρείο, προτού χρησιμεύσει ως προσωρινή στέγαση για πρόσφυγες κατά την εισροή σχεδόν 1 εκατομμυρίου μεταναστών στην Ελλάδα το 2015.

Παγιδευμένη στην οικονομική κρίση (2010-2015), η Ελλάδα αναγκάστηκε από τους πιστωτές της να διασώσει τα κρατικά ταμεία. Εξ ου και η ιδιωτικοποίηση αυτής της γης. Και ήταν ο όμιλος Lamda Development, μια εταιρεία χαρτοφυλακίου που ειδικεύεται στη διαχείριση ακινήτων και ανήκει στον Έλληνα μεγιστάνα Σπύρο Λάτση, που αγόρασε το Ελληνικό το 2014 για λιγότερο από 1 δισεκατομμύριο ευρώ.

Ένα ποσό τουλάχιστον 2,7 φορές χαμηλότερο από την πραγματική του αξία, σύμφωνα με την πραγματογνωμοσύνη του Γιώργου Αναματερού, πολιτικού μηχανικού στον οποίο ανέθεσε ο εισαγγελέας που ήταν αρμόδιος για την καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος κατά τη διάρκεια της διαδικασίας υποβολής προσφορών την εκτίμηση της τιμής πώλησης. Η έκθεσή του είχε θαφτεί τότε. Η εταιρεία απαντά ότι ήταν η μόνη εκείνη την εποχή που ήταν πρόθυμη να επενδύσει και ότι δαπάνησε επίσης 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ για την απορρύπανση του εδάφους, την κατασκευή δρόμων και τα ηλεκτρικά και υδραυλικά δίκτυα.

Ο κ. Αναματέρος παραμένει ανένδοτος. Σε συνέντευξή του στις αρχές Νοεμβρίου, επεσήμανε επίσης ότι η συμφωνία έχει τροποποιηθεί με την πάροδο των ετών προς όφελος του επενδυτή, ο οποίος πλέον διαχειρίζεται το οικόπεδο για ενενήντα εννέα χρόνια και διατηρεί τη μόνιμη κυριότητα των κτιρίων. «Η σύμβαση όριζε ότι μόνο κτίρια μπορούσαν να πωληθούν, όχι γη, αλλά αυτό δεν έχει τηρηθεί», εξηγεί ο κ. Αναματέρος.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Ομοίως, όταν η Lamda Development ήθελε να αυξήσει το ύψος των υφιστάμενων κτιρίων ή να δημιουργήσει νέες κατασκευές, οι υπουργικές αποφάσεις – που συχνά δεν δημοσιοποιούνταν – ήταν αρκετές για να προχωρήσουν τα σχέδια. « Αρχικά, η συμφωνία προέβλεπε μόνο έναν πύργο, τον Riviera Tower. Οι κατοικίες δεν έπρεπε να υπερβαίνουν τα 11 μέτρα, που αντιστοιχεί σε περίπου τέσσερις ορόφους… Αλλά, στην πραγματικότητα, πολλά κτίρια υπερβαίνουν αυτό το ύψος», σημειώνει ο κ. Αναματέρος. «Όλες οι τροποποιήσεις έχουν εγκριθεί από τις αρμόδιες αρχές», απαντά ο Διευθύνων Σύμβουλος της Lamda Development, Οδυσσέας Αθανασίου.

Για τη συντηρητική κυβέρνηση, η οποία υπερηφανεύεται που έβγαλε την Ελλάδα από την κρίση, το Ελληνικό ενσαρκώνει την ανανέωση της χώρας. Τον Οκτώβριο του 2022, όταν οι πρώτες μπουλντόζες εισήλθαν στο χώρο, ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδωνις Γεωργιάδης, χάρηκε που «η Ελλάδα είναι πλέον μια πραγματικά διαφορετική χώρα».Σύμφωνα με τον κ. Αθανασίου, «το Ελληνικό είναι το μεγαλύτερο έργο αστικής αναγέννησης στην Ευρώπη και μία από τις σημαντικότερες επενδύσεις αυτού του είδους στην ελληνική ιστορία. Ενσαρκώνει μια νέα εποχή εμπιστοσύνης για τη χώρα».

Το έργο, είπε, αναμένεται να δημιουργήσει «περίπου 70.000 νέες θέσεις εργασίας στους τομείς των κατασκευών, του τουρισμού, της τεχνολογίας και των υπηρεσιών» και «να έχει αντίκτυπο 2,5% στο εθνικό ακαθάριστο εγχώριο προϊόν». Ήδη «έχουν δημιουργηθεί 10.000 θέσεις εργασίας», δήλωσε ο κ. Παπαποστόλου, επισημαίνοντας την πρόοδο των εργασιών στην παράκτια περιοχή, όπου πωλούνται οι πιο ακριβές βίλες.

Η κατασκευή του Πύργου Ριβιέρα, σχεδιασμένου από τον διάσημο αρχιτέκτονα Νόρμαν Φόστερ, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. «Τριάντα επτά από τους 50 ορόφους έχουν ανεγερθεί και η ολοκλήρωση της κατασκευής έχει προγραμματιστεί για τον Ιούνιο του 2026», τονίζει ο Κριστόφ Πετί, Αντιπρόεδρος της Bouygues Bâtiment International. «Χρησιμοποιήσαμε την εμπειρία μας για να κατασκευάσουμε τον πρώτο μεγάλο ουρανοξύστη στην Ελλάδα, επειδή οι τοπικές εταιρείες δεν είχαν την εμπειρία να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις αυτής της σεισμογενούς περιοχής», συνέχισε.«Αυτός ο πύργος είναι πιο ανθεκτικός από το Burj Khalifa στο Ντουμπάι», αστειεύεται ο κ. Παπαποστόλου. Η σύγκριση αναμφίβολα δεν είναι τυχαία. Στο Ελληνικό, τα υπερσύγχρονα κτίρια, τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με την ελληνική αρχιτεκτονική, σίγουρα έχουν ξεσηκώσει τον γύρω πληθυσμό.

«Δεν χρειαζόμαστε ένα μίνι Ντουμπάι!» δηλώνει ο Γιώργος Παπανικολάου, δήμαρχος Γλυφάδας. Ο συντηρητικός πολιτικός από αυτό το προάστιο κοντά στο Ελληνικό έχει ήδη προσφύγει δύο φορές στο Ανώτατο Δικαστήριο, μαζί με έναν άλλο κοντινό δήμο. «Υπάρχουν πόλεις με τη δική τους ιστορία και έναν πληθυσμό που πρέπει να τυγχάνουν σεβασμού», επιμένει ο κ. Παπανικολάου, ο οποίος επικρίνει τον επενδυτή επειδή δεν έλαβε υπόψη τις επικρίσεις. «Δεν έχει διεξαχθεί καμία μελέτη για τη συνολική διαχείριση της κυκλοφορίας, παρόλο που αυτό θα μας επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό. Θέλαμε κοινή διαχείριση των αποβλήτων μεταξύ των τριών δήμων και του επενδυτή, αλλά αρνήθηκε!», αναφωνεί.

Δύο πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Lamda Development τον αναστάτωσαν ιδιαίτερα: η δημιουργία μιας παραλίας ακριβώς δίπλα στη μαρίνα της Γλυφάδας και η κατασκευή μιας αίθουσας συναυλιών ικανής να φιλοξενήσει έως και 10.000 άτομα. «Αυτές οι αλλαγές δεν συμπεριλήφθηκαν στη συμφωνία και δεν ζητήθηκε η γνώμη μας», αναστενάζει ο κ. Παπανικολάου. Σύλλογοι κατοίκων από τα τρία προάστια που γειτνιάζουν με το Ellinikon έχουν ξεκινήσει μια συλλογή υπογραφών για να διαμαρτυρηθούν «για τα σύννεφα σκόνης, τον θόρυβο και το κυκλοφοριακό χάος που προκαλούνται από τις κατασκευαστικές εργασίες». «Για τέσσερα χρόνια, το μόνο που έχουν δει οι κάτοικοι είναι πολύ τσιμέντο και χώμα, αλλά απολύτως καθόλου πράσινο», υποστηρίζει ο κ. Παπανικολάου.

Ενισχύστε το militaire.gr ,δείτε γιατί ΕΔΩ

Το 2015, ο Πέτρος Καραμηνάς ενθουσιάστηκε όταν έμαθε ότι ένα τεράστιο πάρκο επρόκειτο να κατασκευαστεί νότια της Αθήνας, σε τέτοιο βαθμό που αγόρασε γη που συνορεύει με το σημείο. «Εκείνη την εποχή, μας είπαν ότι σε πέντε χρόνια θα βλέπαμε σημαντικές αλλαγές. Αλλά δεν πίστευα ότι δέκα χρόνια αργότερα, θα ήμασταν ακόμα καλυμμένοι με σκόνη!», διαμαρτύρεται ο άνδρας που έκτοτε έγινε δημοτικός σύμβουλος στη Γλυφάδα. Εκτός από τις αυξήσεις τιμών που θα προκαλέσει αυτό το έργο στην περιοχή, ο κ. Καραμηνάς φοβάται τον αντίκτυπο που θα έχει στο Ελληνικό η άφιξη σχεδόν 30.000 κατοίκων και έως και 80.000 επισκεπτών ημερησίως. «Ορισμένες λεπτομέρειες δεν φαίνεται να έχουν μελετηθεί καλά, όπως ο αριθμός των θέσεων στάθμευσης», επισημαίνει.

Για τον Σταύρο Γκούζο, κάτοικο του Ελληνικού-Αργυρούπολης, ενός άλλου γειτονικού δήμου, το πρόβλημα είναι «η ίδια η φιλοσοφία του έργου». «Όλα έχουν σχεδιαστεί έτσι ώστε οι πολύ εύποροι κάτοικοι να μπορούν να ζουν σε μια αποκλειστική φούσκα, με το ιδιωτικό τους σχολείο, την ιδιωτική κλινική και τα πολυτελή καταστήματα. Πώς θα επωφεληθεί η τοπική κοινότητα από αυτόν τον μετασχηματισμό, ο οποίος παρουσιάζεται ως πρωτοποριακός;» «Γιατί ισχυρίζονται ότι προσφέρουν ένα πάρκο στους Αθηναίους, ενώ χτίζουν μια μαρίνα για μεγάλα γιοτ, άφθονες πισίνες και περιφραγμένες κοινότητες όπου οι κάτοικοι θα μπορούν να εισέρχονται μόνο με κάρτες;» λέει ο δάσκαλος με οργή.

«Σε μια από τις οικιστικές γειτονιές, τη Μικρή Αθήνα, οι τιμές ξεκινούν από 400.000 ευρώ για κατοικίες ενός υπνοδωματίου σε αρχικό επίπεδο. Οι αγοραστές είναι περίπου οι μισοί Έλληνες και οι μισοί ξένοι», απαντά ο κ. Αθανασίου, αμφισβητώντας τις κατηγορίες ότι θέλει να δημιουργήσει μια περιφραγμένη κοινότητα για πλούσιους ξένους που έρχονται να απολαύσουν τον ελληνικό ήλιο.

Περίπου το 95% των κατοικιών που έχουν διατεθεί στην αγορά έχουν ήδη πωληθεί, με τις συνολικές προπωλήσεις να ξεπερνούν το 1 δισεκατομμύριο ευρώ. «Αυτό είναι ένα σημάδι εμπιστοσύνης στο όραμα του έργου», χαίρεται ο κ. Αθανασίου. «Και γενικότερα, είναι ένα σημάδι της αναγέννησης της Αθήνας!»

Τους τελευταίους μήνες, η εταιρεία ζητά σχόλια για την πρόοδο του έργου από τους κατοίκους της περιοχής μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. «Αρκεί να ρίξετε μια ματιά στα σχόλια για να καταλάβετε ότι η συντριπτική πλειοψηφία είναι απογοητευμένη!», σχολιάζει ο κ. Γκούζος. Αλλά ενώ οι νομικές ενέργειες είναι αργές, «ο πληθυσμός δεν αντιστέκεται πλέον», θρηνεί. «Ο επενδυτής έχει ήδη κερδίσει!»

Marina Rafenberg

militaire.gr

Όλο το δημοσίευμα της Le Monde στα γαλλικά ΕΔΩ

Οι φωτογραφίες είναι της Λουίζας Βραδή