Ένας πολιτικός κύκλος ανοίγει: Τα ερωτήματα για ΝΔ και ΠΑΣΟΚ

Το τέλος του 2024 συμπίπτει με το κλείσιμο ενός πολιτικού κύκλου. Αυτός ο κύκλος που ξεκίνησε με τις εκλογές του 2023 και την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα χαρακτηρίστηκε από την κρίση του ΣΥΡΙΖΑ που πήρε τα χαρακτηριστικά κατάρρευσης και οδήγησε το κόμμα στην πτώση από τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η διαδικασία της «αλλαγής φρουράς» στην πρωτοκαθεδρία της Κεντροαριστεράς φαίνεται να ολοκληρώνεται. Γι’ αυτό και μπορούμε να κάνουμε λόγο για κλείσιμο του πολιτικού κύκλου.

Ωστόσο, ο πολιτικός κύκλος που κλείνει έχει δύο ακόμα πολύ σημαντικά χαρακτηριστικά:

-την υποχώρηση της Νέας Δημοκρατίας σε ποσοστά κάτω κάτω από το 30% – 28,31% ήταν το ποσοστό της στις ευρωεκλογές,

-την ανάδειξη των ακροδεξιών κομμάτων σε ισχυρό διακριτό πόλο του πολιτικού συστήματος -16,71% ήταν το άθροισμά τους στις ευρωεκλογές.

Οι δημοσκοπήσεις Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου φέρνουν τόσο τη ΝΔ όσο και την Ακροδεξιά στα ποσοστά των ευρωεκλογών.

Αντεπίθεση Μητσοτάκη;

Το διάστημα Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου η Νέα Δημοκρατία επέδειξε σταδιακή σταθερότητα στις δημοσκοπήσεις, με ποσοστά που κυμάνθηκαν από 22% έως 27%. Η πορεία της ΝΔ με βάση τις δημοσκοπήσεις της Metron Analysis, της Pulse και της GPO είναι η εξής:

Στις μετρήσεις του Δεκεμβρίου οι τρεις εταιρίες συγκλίνουν σε ποσοστά μεταξύ 24,2% και 26%. H Metron δείχνει αύξηση 1,6%, η Pulse 0,8% και η GPO 0,2%. Το ερώτημα που προκύπτει λοιπόν είναι αν ο Μητσοτάκης περνάει στην αντεπίθεση μετά από μια περίοδο στασιμότητας στο δημοσκοπικό επίπεδο των ευρωεκλογών.

Αν ήταν μόνο οι δημοσκοπήσεις, δεν θα μπορούσαμε να θέσουμε το ερώτημα. Δεν μπορεί κανείς να μιλήσει για τάση από τις δημοσκοπήσεις μόνο ενός μήνα. Ωστόσο, το «τσίμπημα» της ΝΔ συμπίπτει με το ξεκαθάρισμα της στρατηγικής της για το επόμενο διάστημα. Πριν λίγες μέρες ο Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι θα ολοκληρώσει την κυβερνητική θητεία του, δεν θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο και θα ηγηθεί της ΝΔ στην εκλογική μάχη. Παράλληλα, πρόβαλε το ζήτημα της σταθερότητας ως βασικό πολιτικό επιχείρημά του.

Στο ξεκαθάρισμα της στρατηγικής Μητσοτάκη ήρθαν να προστεθούν οι παροχές που ανακοίνωσε στον προϋπολογισμό. Παροχές που μπορεί να ήταν επί της ουσίας πενιχρές, αλλά δημιούργησαν θετικές εντυπώσεις λόγω της επικοινωνιακής ομοβροντίας της κυβέρνησης και της αβελτηρίας ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ.

Ωστόσο, γενικά η εικόνα της κυβέρνησης παραμένει πολύ κακή. Δεν είναι μόνο η αναπόφευκτη φθορά των 5,5 χρόνων της διακυβέρνησης. Πιο μεγάλη σημασία έχει η πτώση της αγοραστικής δύναμης των λαϊκών στρωμάτων σε μια περίοδο οικονομικής ανάπτυξης και η απροθυμία της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τα καρτέλ της κερδοσκοπίας.

Τους επόμενους μήνες θα διαπιστώσουμε αν η άνοδος της ΝΔ που καταγράφηκε τον Δεκέμβριο είναι παροδική ή σηματοδοτεί την ανάκαμψη του κυβερνώντος κόμματος.

Το ερώτημα του ΠΑΣΟΚ

Το διάστημα Σεπτεμβρίου-Δεκεμβρίου το ΠΑΣΟΚ παγιώθηκε στη δεύτερη θέση, με ποσοστά που κυμάνθηκαν από 11,6% έως 15,3%. Η πορεία του ΠΑΣΟΚ με βάση τις δημοσκοπήσεις της Metron Analysis, της Pulse και της GPO είναι η εξής:

Στις μετρήσεις του Δεκεμβρίου οι τρεις εταιρίες ταυτίζονται, δίνοντας ποσοστά, μεταξύ 14% και 14,4%. H Metron δείχνει μείωση του ποσοστού του ΠΑΣΟΚ κατά 0,7%, ενώ Pulse και GPO το δείχνουν αμετάβλητο. Η εικόνα του ΠΑΣΟΚ τους τελευταίους 3 μήνες είναι αυτή μιας σχεδόν απόλυτης σταθερότητας. Το ερώτημα λοιπόν είναι αν το ΠΑΣΟΚ μετά την άνοδό του κατά τη διάρκεια της κρίσης του ΣΥΡΙΖΑ (στις ευρωεκλογές είχε πάρει 12,79% και στις εθνικές εκλογές τον Ιούνιο 11,84%) έχει «κάτσει» και δεν μπορεί να ανέβει πιο ψηλά.

Σε αυτήν την περίπτωση οι δημοσκοπήσεις δίνουν ένα σήμα γιατί δείχνουν το ΠΑΣΟΚ σε αναλλοίωτα ποσοστά το τελευταίο τρίμηνο – τετράμηνο. Γι’ αυτό λέμε ότι έχει κατοχυρώσει τη δεύτερη θέση (πράγμα που δεν μπορούσε να φανταστεί κανείς πριν ένα χρόνο), αλλά δεν έχει ανοδική τάση.

Η στρατηγική επιλογή που φαίνεται να κάνει ο Ανδρουλάκης είναι αυτή της ήπιας αντιπολίτευσης που θέλει να αποφύγει τις εντάσεις και το «λαϊκισμό». Θα μπορούσε να βρει κανείς αναλογίες με τη νικηφόρα στρατηγική του Κιρ Στάρμερ στη Μεγάλη Βρετανία ή με την εξίσου νικηφόρα στρατηγική του «ώριμου φρούτου» του Κώστα Καραμανλή. Παρά τα πετυχημένα παραδείγματα του παρελθόντος, η πρώτη δοκιμή σε πραγματικό πεδίο της στρατηγικής Ανδρουλάκη δεν πήγε καλά. Στη συζήτηση του προϋπολογισμού ο Μητσοτάκης κέρδισε τις εντυπώσεις με τα μέτρα για τις τράπεζες και τις παροχές που ανακοίνωσε Η δε επιλογή της Χαριλάου Τρικούπη να διεκδικήσει την «επιτυχία» των μέτρων, σίγουρα δεν της έδωσε πόντους.

Το επόμενο διάστημα θα δούμε αν το ΠΑΣΟΚ μπορέσει να ανέβει πιο ψηλά από το σημερινό δημοσκοπικό επίπεδό του. Βεβαίως η απάντηση στο «ερώτημα ΠΑΣΟΚ» sυναρτάται από το πώς θα απαντηθεί το «ερώτημα ΝΔ», δηλαδή από το αν το κυβερνών κόμμα μπορέσει να κερδίσει κάποιο από το χαμένο έδαφός του.

Γιάννης Αλμπάνης

dnews.gr