Κλίμα κατά της Ελλάδας δημιουργεί με μεθοδευμένες κινήσεις και διαρροές στα φιλοκυβερνητικά μέσα ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αναγορεύοντάς τη σε σημαντικότερο εχθρό της Τουρκίας. Αφορμή για τον ανθελληνικό παροξυσμό στον τουρκικό Τύπο στάθηκαν οι δηλώσεις του Ελληνα υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Δένδια για το νέο αμυντικό δόγμα της Ελλάδας και ενώ συνεχίζει να είναι έκδηλη η δυσαρέσκεια στην Τουρκία για τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα SAFE. Η ενόχληση που είχε καταγραφεί όλο το προηγούμενο διάστημα στις επίσημες δηλώσεις έδωσε απροκάλυπτα τη θέση της σε ένα κλίμα οργής απέναντι στη χώρα μας.
Αφορμή για το νέο τουρκικό «κρεσέντο» στάθηκαν οι δηλώσεις του Ν. Δένδια για το νέο αποτρεπτικό δόγμα της χώρας που έκανε από την Κάρπαθο την περασμένη Κυριακή, με βάση το οποίο θα εγκατασταθούν πυραυλικά συστήματα στα νησιά. «Η νέα αυτή θεώρηση αντιμετωπίζει πλέον το Αιγαίο ως θάλασσα την οποία δεν υπερασπίζει μόνον ο ελληνικός στόλος, όπως γινόταν όλα τα, πολλά, χρόνια της ελληνικής ιστορίας. Αλλά ανατίθεται η υπεράσπιση του χώρου του Αιγαίου σε πυραυλικό Πυροβολικό», ανέφερε ο υπουργός.
Το σύνθημα για την επίθεση εναντίον της Ελλάδας στα πρωτοσέλιδα του φιλοκυβερνητικού Τύπου το έδωσε ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος AKP, Ομέρ Τσελίκ, ο οποίος χαρακτήρισε τον υπουργό Αμυνας «troll» και τον κατηγόρησε ότι δεν κάνει σοβαρή εξωτερική πολιτική, αλλά επιδιώκει την προσωπική προβολή. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αυτή η ρητορική, που ξεφεύγει από τα διπλωματικά όρια, δεν είναι τυχαία, αλλά εντάσσεται στη στρατηγική της Αγκυρας να παρουσιάζει την Αθήνα ως παράγοντα αστάθειας.
Στα μέσα της εβδομάδας, τη σκυτάλη πήρε το τουρκικό υπουργείο Αμυνας, με απροκάλυπτες απειλές. «Παρακολουθούμε στενά και προσεκτικά όλες τις εξελίξεις στην περιοχή μας, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών δραστηριοτήτων της γειτονικής μας χώρας, της Ελλάδας», ανέφερε η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου, που προχώρησε με τη σειρά του σε επίθεση στον Ν. Δένδια χωρίς να τον κατονομάσει. «Οι ενέργειες και η ρητορική ορισμένων Ελλήνων αξιωματούχων που κλιμακώνουν τις εντάσεις, καθώς και οι δηλώσεις που έρχονται σε αντίθεση με τις διεθνείς συμφωνίες, είναι αποκομμένες από την πραγματικότητα και δεν εξυπηρετούν κανέναν άλλο σκοπό παρά μόνο να βλάψουν το θετικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί μεταξύ των δύο χωρών», σημειώνεται στην ανακοίνωση και καταλήγει: «Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις δεν αποτελούν απειλή για κανέναν που δεν αποτελεί απειλή γι’ αυτές. Ωστόσο, διαθέτουν τη δύναμη και την αποφασιστικότητα να εξουδετερώσουν οποιαδήποτε απειλή για τη χώρα μας».
Το Μέγαρο Μαξίμου αντιμετωπίζει πάντως με ψυχραιμία το νέο σκηνικό έντασης που στήνουν οι Τούρκοι. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι θεωρεί ώριμο «το έδαφος για να μπορούμε να έχουμε το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας το πρώτο τρίμηνο του 2026».
Πάντως, ο πρωθυπουργός, αν και υπερασπίστηκε τη στρατηγική των «ήρεμων νερών» και τη διακήρυξη των Αθηνών, κατέστησε σαφές ότι η Ελλάδα έθεσε «σαφή όρια όπου κρίθηκε απαραίτητο», όπως στα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα, ενώ επεσήμανε ότι η αποκλιμάκωση δεν συνεπάγεται υποχωρήσεις αρχής και ότι η Τουρκία δεν θα μπει στο SAFE όσο υπάρχει το casus belli.
Ενόχληση
Η Τουρκία έχει έντονα ενοχληθεί από το ελληνικό και το κυπριακό βέτο για την ένταξή της στο χρηματοδοτικό πρόγραμμα SAFE. Ενδεικτικές του εκνευρισμού της ήταν οι δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν ανήμερα της υπουργικής συνόδου του ΝΑΤΟ. Ο Φιντάν επιχείρησε να δημιουργήσει κλίμα ώστε να παρακάμψει στην πράξη το ελληνικό βέτο, επιλέγοντας να κατονομάσει τέσσερις χώρες -τη Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ιταλία- οι οποίες από κοινού με την Τουρκία θα πρέπει «να ηγηθούν της συζήτησης για το ευρωπαϊκό αμυντικό σύστημα». Διόλου τυχαίο δεν είναι βεβαίως ότι όλες αυτές οι χώρες «τρέχουν» αμυντικές συνεργασίες με την Αγκυρα και η τουρκική ηγεσία αναζητεί τρόπους να παρακάμψει το ευρωπαϊκό πρωτόκολλο.
Ο Φιντάν επιτέθηκε και στην Κυπριακή Δημοκρατία που εμποδίζει τη συνεργασία της Ε.Ε. με την Τουρκία λέγοντας ότι «η μοίρα περισσότερων από 400 εκατομμυρίων ανθρώπων, που εξαρτάται από την Ε.Ε. και την Τουρκία, γίνεται όμηρος μιας ομάδας ανθρώπων. Και αυτό από στρατηγική άποψη είναι κάτι που δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από κανέναν», δήλωσε, υπογραμμίζοντας την κατάχρηση της ομοφωνίας στην Ε.Ε. και αφήνοντας σαφείς αιχμές και για την Ελλάδα. Το ότι το κλίμα ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία δεν είναι το καλύτερο φαίνεται και από το γεγονός ότι ο Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Φιντάν δεν συναντήθηκαν ούτε στην υπουργική σύνοδο του ΝΑΤΟ ούτε σε εκείνη του ΟΑΣΑ, παρότι βρίσκονταν για τρεις ημέρες στον ίδιο χώρο.
Παροξυσμός στον τουρκικό Τύπο
Οι αντιδράσεις για το νέο αμυντικό δόγμα της χώρας μας και οι παρενέργειες του ελληνικού βέτο στο πρόγραμμα SAFE
Η «επιστροφή» της Ελλάδας στα πρωτοσέλιδα του τουρκικού φιλοκαθεστωτικού Τύπου, όπως καταγράφεται τις τελευταίες ημέρες, δεν είναι ούτε τυχαία ούτε δευτερεύουσα. Τα τελευταία 24ωρα βλέπουμε μια πειθαρχημένη επικοινωνιακή καμπάνια στα πρωτοσέλιδα και στα σχόλια των φιλοκαθεστωτικών εφημερίδων: η «Hürriyet» με το «Παράνομη στρατιωτικοποίηση των νησιών» και η «Milliyet» με το «Ο Δένδιας πνίγει το δίκαιο στο Αιγαίο». Στο βάθος, υπάρχει ένα σαφές μήνυμα: η Αγκυρα θέλει πάλι το ελληνικό ζήτημα στην πρώτη γραμμή όχι μόνο ως εξωτερικό μέτωπο, αλλά ως εργαλείο εσωτερικής πειθαρχίας.
Στη «Milliyet» ο Νίκος Δένδιας προσωποποιείται ως αυτός που «πνίγει το δίκαιο στο Αιγαίο». Το πλαίσιο είναι καθαρό: αναφορές στη Συνθήκη της Λωζάννης και της Συνθήκης των Παρισίων, με την τουρκική φυσικά ερμηνεία τους, καταγγελίες για παραβίαση «αποστρατιωτικοποίησης», επίκληση status quo που δήθεν αλλοιώνει μονομερώς η Ελλάδα.
Οι τρεις «ειδικοί»
Γύρω από τον τίτλο στήθηκε και ένα κλασικό πια καθεστωτικό τρίο «ειδικών»: ο ένας μιλά για ελληνική στάση «σχεδόν πολεμικής δήλωσης», ο δεύτερος υπόσχεται ότι η Ελλάδα θα «έχανε τα κοντινά νησιά σε 24 ώρες», ενώ ένας νομικός πάει ένα βήμα παραπέρα: «Αν η Αθήνα συνεχίσει έτσι, η Αγκυρα μπορεί να ζητήσει επανεξέταση κυριαρχίας για 18 νησιά».
Αυτή η φράση δεν είναι ρητορικό πυροτέχνημα. Κωδικοποιεί, σε «σοβαρή» νομική γλώσσα, τη μαξιμαλιστική γραμμή που εδώ και χρόνια καλλιεργεί η Αγκυρα: η Λωζάννη δεν είναι ιερό κείμενο, αλλά διαπραγματεύσιμος φάκελος.
Η Αγκυρα έχει επιλέξει να κρατά το Αιγαίο συνειδητά «θερμό» ως πεδίο κλιμάκωσης, έστω και μόνο σε επίπεδο λόγου.
Παράλληλα, η φιλοκαθεστωτική ρητορική γύρω από την αμυντική βιομηχανία φορτίζεται με έναν υπόγειο, αλλά σαφή, ελληνικό κώδικα. Στο πανηγυρικό κείμενο στη «Hürriyet» για το drone «Kizilelma», το πρόσφατο τεχνολογικό επίτευγμα, η Τουρκία εμφανίζεται ως η μόνη χώρα που κατάφερε «πλήγμα πέραν του οπτικού πεδίου» με καθοδηγούμενο με ραντάρ πύραυλο από μη επανδρωμένο μαχητικό. Ποιοι «παρακολουθούν με ανησυχία»; Ρητά: η Ελλάδα και το Ισραήλ είναι το σαφές μήνυμα όχι μόνο της «Hurriyet» αλλά και όλου του καθεστωτικού αλλά και του αντιπολιτευόμενου εθνικιστικού Τύπου.
Ακόμη και όταν -σπάνια- δεν κατονομάζονται, οι εικόνες είναι αναγνωρίσιμες: UAVs, πύραυλοι, μαχητικά αεροσκάφη, φόντο της «Γαλάζιας Πατρίδας». Η αμυντική βιομηχανία γίνεται η πιο αποτελεσματική συναισθηματική γλώσσα για να πει το καθεστώς στον μέσο Τούρκο πολίτη: «Μπορεί να δυσκολεύεσαι να αγοράσεις ψωμί, αλλά είμαστε ισχυροί απέναντι στην Ελλάδα».
Οταν όμως ο αντιπολιτευόμενος Μεχμέτ Τεζκάν στη HalkTV παρομοιάζει αυτή την εμμονή με τη Βόρεια Κορέα -«έχουμε UAVs, ακόμη και αν δεν έχουμε ψωμί»- ουσιαστικά επιβεβαιώνει ποιος είναι ο σιωπηρός αντίπαλος σε αυτές τις εικόνες.
Τα μέτωπα
Το κρίσιμο ερώτημα είναι «γιατί τώρα». Η απάντηση δεν βρίσκεται στο Αιγαίο, αλλά στα εσωτερικά μέτωπα της Τουρκίας.
- Πρώτον, το Κουρδικό μπαίνει σε ιδιαίτερα ευαίσθητη φάση: επισκέψεις στον Οτσαλάν, συζητήσεις για διάλυση του PKK, διαπραγμάτευση με DEM, εικόνες του Μπαρζανί με πάνοπλους πεσμεργκά στην τουρκική πόλη Τζίζρε που εξοργίζουν το εθνικιστικό ακροατήριο. Η όλη κουρδική διαδικασία «σκοντάφτει» στη Συρία και στους Κούρδους της βόρειας Συρίας, οι εθνικιστές «βράζουν» και οι προσδοκίες για μια ουσιαστική διευθέτηση του Κουρδικού μειώνονται σχεδόν καθημερινά. Τέτοιες στιγμές, το καθεστώς χρειάζεται έναν «εξωτερικό αντίπαλο χαμηλού κόστους», όπως είπε χαρακτηριστικά στη Realnews έμπειρος Τούρκος αναλυτής. Και η Ελλάδα είναι ιδανική: επιτρέπει σκληρές δηλώσεις, νομικίστικες απειλές, πολεμικές φαντασιώσεις – χωρίς αυτόματα να οδηγεί σε στρατιωτική σύγκρουση.
- Δεύτερον, η οικονομία. Ο πληθωρισμός είναι υψηλός και παρότι τα στοιχεία της επίσημης στατιστικής υπηρεσίας για τον Νοέμβριο κατέγραψαν πτώση, η ακρίβεια συνθλίβει νοικοκυριά, με τις εφημερίδες της αντιπολίτευσης να κυκλοφορούν με τίτλους όπως «φάτε μπετόν αν δεν έχετε ψωμί» και να κάνουν λόγο για κατακόρυφη πτώση του μεριδίου μισθών στο εθνικό εισόδημα. Την ίδια ώρα, ο φιλοκαθεστωτικός Τύπος πλημμυρίζει με εικόνες drones, ειδήσεις για εξαγωγές στρατιωτικής βιομηχανίας ύψους 6 δισ. δολαρίων, τεχνολογικά θαύματα κ.ά. Ετσι, η Ελλάδα εδώ λειτουργεί ως συμπύκνωση απειλής: «Ναι, ζοριζόμαστε, αλλά δείτε πόσο ισχυροί είμαστε απέναντι σε αυτούς που μας απειλούν στο Αιγαίο». Και, φυσικά, μαζί με την Ελλάδα και… πάει το Ισραήλ, παρόλο που εκεί το κόστος δεν είναι χαμηλό.
- Τρίτον, η πίεση στην αντιπολίτευση. Η δικαστική παγίδα πάνω από τον Εκρέμ Ιμάμογλου, οι ζυμώσεις στο CHP, η επίμονη καμπάνια των καθεστωτικών μέσων «διεφθαρμένης» αντιπολίτευσης. Σε ένα τέτοιο κλίμα, η ενεργοποίηση του ελληνικού μετώπου βοηθά να εμφανιστεί η κυβέρνηση ως ο μόνος αξιόπιστος διαχειριστής εθνικών κρίσεων.
Στο προπαγανδιστικό σύμπαν της Αγκυρας, η Ελλάδα δεν είναι μόνο απειλή αλλά και απόδειξη της «τουρκικής ανωτερότητας». Στον καθεστωτικό Τύπο, η Αθήνα εμφανίζεται ως παραβάτης του Διεθνούς Δικαίου, ενώ η Τουρκία ως προστάτης της Συνθήκης της Λωζάννης. Στα μεγάλα γεωπολιτικά αφηγήματα των φιλοκαθεστωτικών σχολιαστών και αρθρογράφων, η Ευρώπη -άρα και η Ελλάδα ως «προκεχωρημένο φυλάκιο» και «κακομαθημένο της παιδί»- παρουσιάζεται ως ηθικά διεφθαρμένη και γεωπολιτικά τελειωμένη. Το πραγματικό παιχνίδι, σύμφωνα με το καθεστωτικό αφήγημα, παίζεται ανάμεσα σε ΗΠΑ, Ρωσία, Τουρκία και κάποιους αραβικούς πόλους.
«Νόμιμη άμυνα»
Το υπονοούμενο για την Αθήνα είναι διπλό: αφενός τα νομικά επιχειρήματα της Ελλάδας εντός Ε.Ε. μπορούν να αγνοηθούν γιατί «η Ευρώπη τελείωσε», αφετέρου η όποια τουρκική κλιμάκωση «πουλιέται» στο εσωτερικό ως νόμιμη άμυνα απέναντι σε μια μικρή, θρασεία, αλλά τελικά αδύναμη χώρα που κρύβεται πίσω από ένα παρακμάζον μπλοκ.
Η «μεγάλη εικόνα» συνεπώς είναι ένα καθεστώς που, πιεσμένο σε τρία μέτωπα -Κουρδικό, οικονομία, αντιπολίτευση- επιλέγει να κάνει την Ελλάδα πολλαπλασιαστή ισχύος της δικής του αφήγησης: εξωτερικό εχθρό για να σφίξουν οι εθνικιστικές γραμμές, νομικό αντίπαλο για να προβάλει ως προστάτης της τάξης και σύμβολο για να ντύσει με «γεωπολιτική υπερηφάνεια» μια κοινωνία κουρασμένη και φτωχοποιημένη.
Κάθε φορά που η Αθήνα επιστρέφει ως πρωταγωνιστής στα τουρκικά πρωτοσέλιδα, δεν αλλάζει μόνο ο τόνος στο Αιγαίο, αλλά κυρίως ο τρόπος με τον οποίο η Αγκυρα προσπαθεί να διαχειριστεί τις δικές της εσωτερικές κρίσεις.
Real.gr
Ακολουθήστε το HappenedNow.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Διαβάστε ολες τις ειδήσεις μας στο Facebook Group και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
