Γαλλία: Ένα βήμα πριν την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης – Τι προκάλεσε το τεράστιο κύμα βίας

Ένα βήμα πριν να κηρύξει τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, είναι η γαλλική κυβέρνηση, καθώς τα βίαια επεισόδια που ξεκίνησαν την περασμένη Τρίτη, μετά τον θάνατο ενός 17χρονου από πυρά αστυνομικού στο προάστιο Ναντέρ, αυξάνονται σε ένταση και ταυτόχρονα διευρύνονται σε όλο και περισσότερες πόλεις, πέρα από το Παρίσι το οποίο τελεί εν μέσω χάους. Τις τέσσερις τελευταίες ημέρες η Γαλλική πρωτεύουσα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα τεράστιο κύμα βίας, το οποίο τείνει να λάβει χαρακτηριστικά εξέγερσης, καθώς χιλιάδες πολίτες, στην πλειονότητα τους νεαρά άτομα, αφρικανικής και αραβικής καταγωγής, έχουν βγει στους δρόμους καίγοντας και λεηλατώντας καταστήματα, βανδαλίζοντας δημόσια κτήρια, βάζοντας φωτιά σε σταθμευμένα αυτοκίνητα, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις επιχείρησαν να επιτεθούν ακόμη και σε αστυνομικά τμήματα.

Από χθες τα βίαια επεισόδια μεταφέρθηκαν από τα προάστια, στο κέντρο του Παρισίου, όπου και καταγράφηκαν πολλά περιστατικά πλιάτσικου από άτομα νεαρής ηλικίας ακόμη και από παιδιά, αφού μεταξύ των συλληφθέντων υπάρχουν και αρκετοί 13χρονοι οι οποίοι συμμετείχαν στις ταραχές. Αρκετά καταστήματα του εμπορικού κέντρο Les Halles, ιδιαίτερα αθλητικών ειδών και σούπερ μάρκετ, λεηλατήθηκαν, ενώ επίθεση από βανδάλους δέχτηκε μέχρι και το εργοτάξιο της νέας πισίνας για τους Ολυμπιακούς του 2024 στο 18ο διαμέρισμα των Παρισίων.

Είναι η πέμπτη φορά τα τελευταία 50 χρόνια που γαλλική κυβέρνηση εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να κηρύξει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης τη χώρα και η δεύτερη φορά μέσα σε λίγα χρόνια που βρίσκεται αντιμέτωπη με τη βία, έπειτα από τις εξεγέρσεις του 2005, που παρέλυσαν επί ημέρες πολλές γαλλικές πόλεις και πάλι τότε λόγω του θανάτου δύο νεαρών παιδιών που σκοτώθηκαν από ηλεκτροπληξία κατά τη διάρκεια καταδίωξής τους από την αστυνομία, στο Κλισί Σου Μπουά, στα περίχωρα του Παρισιού. Να επισημάνουμε πως κοινός παρονομαστής τόσο της τωρινής όσο και της εξέγερσης του 2005 ήταν ο «ατυχής», κατά τις γαλλικές αρχές, θάνατος νεαρών, η οργή κατά της αστυνομίας και των δυνάμεων καταστολής κι ένα καζάνι κοινωνικής αναταραχής που βράζει, στην προκειμένη περίπτωση έπειτα και από τη σπίθα που άναψε τον περασμένο Απρίλιο η αύξηση των συνταξιοδοτικών ορίων από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.

Εξάλλου, όπως είχε συμβεί το 2005 έτσι και σήμερα οι εξεγέρσεις επεκτάθηκαν με ταχύτατο ρυθμό σε πολλές πόλεις της Γαλλίας, λαμβάνοντας εθνική διάσταση, δοκιμάζοντας τα όρια της Γαλλικής Δημοκρατίας και τώρα, όπως είχε συμβεί πριν από 18 χρόνια με το Νικολά Σαρκοζί, την αντοχή της κυβέρνησης Μακρόν. Πρόκειται για εξεγέρσεις που στερούνται οργάνωσης, δεν έχουν συνθήματα, δεν έχουν ηγέτες, χαρακτηρίζονται από ακραίες συμπεριφορές και αποτελούν σύμπτωμα των μέσων κοινωνικών δικτύωσης και άλλων σύγχρονων τηλεπικοινωνιακών μέσων.

Στην προκειμένη περίπτωση και επί του παρόντος πάντως τα βίαια επεισόδια δεν στρέφονται εναντίον πολιτών καθώς δεν έχουν καταγραφεί επιθέσεις σε βάρος τους, με το μεγαλύτερο μέρος της οργής να εκδηλώνεται κυρίως κατά αστυνομικών, δημοσίων κτηρίων και καταστημάτων.Σε μια προσπάθεια να τεθεί υπό έλεγχο η κατάσταση, από χθες το βράδυ σε ολόκληρη τη Γαλλία έχουν αναπτυχθεί περισσότεροι από 45.000 αστυνομικοί και χωροφύλακες, καθώς σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών Ζεράλ Νταρμανέν, η χώρα προετοιμάζεται για νέο κύκλο επεισοδίων στους δρόμους.

Τις τελευταίες ώρες τις αστυνομικές δυνάμεις συνδράμουν και αρκετά τεθωρακισμένα οχήματα, ενώ σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών, οι Αρχές έχουν προχωρήσει συνολικά σε πάνω από 900 συλλήψεις ταραχοποιών, εκ των οποίων ο μέσος όρος ηλικίας είναι τα 17 έτη.

Παράλληλα σε αρκετές πόλεις της Γαλλίας, από χθες το απόγευμα έχουν σταματήσει τα δρομολόγια των ΜΜΕ, ενώ σε ορισμένες άλλες, όπως στη Μασσαλία έχουν απαγορευθεί οι δημόσιες συγκεντρώσεις. Επίσης εκτεταμένα επεισόδια μεταξύ διαδηλωτών και της αστυνομίας σημειώθηκαν χθες στη Λυών, στην Τουλούζ και στη Λιλ. Όπως ανέφεραν κύκλοι του γραφείου της Γαλλίδας πρωθυπουργού Ελιζαμπέτ Μπορν, μέσα στις επόμενες ώρες πρόκειται να αναπτυχθούν και «πρόσθετες κινητές δυνάμεις», συμπληρώνοντας πως «εκδηλώσεις μεγάλης κλίμακας που ενδέχεται να ελλοχεύουν κινδύνους για τη δημόσια τάξη ανάλογα με τις καταστάσεις ανά περιοχή» θα ακυρωθούν. Οι αποφάσεις αυτές αποτελούν μέρος των μέτρων που εγκρίθηκαν κατά τη διάρκεια της διυπουργικής επιτροπής αντιμετώπισης κρίσεων που συνεδρίασε χθες το μεσημέρι στο υπουργείο Εσωτερικών υπό την ηγεσία του προέδρου Μακρόν. Ο Γάλλος πρόεδρος μάλιστα είχε νωρίτερα ζητήσει την βοήθεια των social για την αντιμετώπιση των επεισοδίων, τονίζοντας ότι μεγάλες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το TikTok και το Snapchat, θα πρέπει να συνεργαστούν με τις αρχές της Γαλλίας για να κατευνάσουν τα βίαια επεισόδια. Όπως ανέφερε ο κ. Μακρόν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χρησιμοποιούνται ως κινητήριος μοχλός για «βίαιες συγκεντρώσεις» οι οποίες «προκαλούν επίσης μια μορφή μίμησης βίας, που οδηγεί νεότερους να χάνουν την επαφή με την πραγματικότητα». «Έχουμε μερικές φορές την αίσθηση ότι κάποιοι από αυτούς αναβιώνουν στο δρόμο τα βιντεοπαιχνίδια που τους έχουν δηλητηριάσει», τόνισε ο Γάλλος πρόεδρος. Παράλληλα απηύθυνε έκκληση σε «όλους τους γονείς να αναλάβουν τις ευθύνες τους», καθώς όπως είπε «είναι ευθύνη των γονιών να κρατήσουν τα παιδιά τους σπίτι», σημειώνοντας πως «η πολιτεία δεν έχει σκοπό να τους υποκαταστήσει».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γαλλικής αστυνομίας μόνο τη νύχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή υπέστησαν σοβαρές ζημιές περισσότερα από 490 κτίρια, περίπου 2000 αυτοκίνητα καταστράφηκαν ενώ η πυροσβεστική δέχτηκε περισσότερες από 3500 κλήσεις για κατάσβεση πυρκαγιάς. Όπως ανέφερε ο κ. Πατρίκ Ζαρί, δήμαρχος της Ναντέρ, από όπου καταγόταν ο 17χρονος Ναέλ, ο θάνατος του οποίου αποτέλεσε θρυαλλίδα για τις βίαιες ταραχές στη Γαλλία, η κηδεία του νεαρού πρόκειται να πραγματοποιηθεί σήμερα. Το γεγονός έχει προκαλέσει περεταίρω επαγρύπνηση αλλά και ενίσχυση των αστυνομικών δυνάμεων στους δρόμους του Παρισιού, υπό το φόβο κλιμάκωσης των περιστατικών βίας και τρόμου με αφορμή την κηδεία του νεαρού. Να σημειώσουμε πως η μητέρα του 17χρονου, αραβικής καταγωγής, Ναέλ δήλωσε, κατά τη διάρκεια συνέντευξης που μεταδόθηκε από το τηλεοπτικό κανάλι France 5, ότι ο αστυνομικός «είδε το πρόσωπο ενός Άραβα, ενός μικρού παιδιού» και «ήθελε να του αφαιρέσει τη ζωή». Είπε ακόμη ότι δεν θέλει να κατηγορήσει ολόκληρο το σώμα της αστυνομίας, αλλά μόνο τον αστυνομικό που σκότωσε τον γιο της. Ο Ναέλ, 17 ετών, σκοτώθηκε από σφαίρα που τον χτύπησε στον θώρακα στη διάρκεια ελέγχου από δυο μοτοσικλετιστές της αστυνομίας, αφού «αρνήθηκε να υπακούσει», στη Ναντέρ, δυτικό προάστιο της γαλλικής πρωτεύουσας. Στη Γαλλία, το όριο ηλικίας για την απόκτηση άδειας οδήγησης είναι τα 18 έτη. Σύμφωνα με εκπρόσωπο της Γαλλικής αστυνομίας ήταν η τρίτη φορά φέτος που αστυνομικός στη Γαλλία σκοτώνει πολίτη στη διάρκεια τροχαίου ελέγχου, αριθμός μειωμένος σε σχέση με το ρεκόρ των 13 αντίστοιχων περιστατικών πέρυσι.