Αγραφιώτης: Γιατί το Iron Dom απέτυχε να προστατέψει το Ισραήλ από τους βαλλιστικούς πυραύλους του Ιράν

Προβληματίζουν διάφορα δημοσιεύματα των ημερών, τα οποία αναφέρονται σε αστοχία του «σιδερένιου θόλου» (Iron Dom) ο οποίος εδώ και αρκετά χρόνια προστατεύει τον εναέριο χώρο του Ισραήλ, αφού αρκετοί πύραυλοι από το Ιράν κατάφεραν να χτυπήσουν μεγάλες πόλεις και κρίσιμες υποδομές του Ισραήλ.

Του Άγγελου Αγραφιώτη

Συμβούλου Διαχείρισης Κρίσεων

Α&Κ Risk Management Consulting

Η Αλήθεια

Το Iron dome είναι ένα κινητό σύστημα αεράμυνας παντός καιρού  που παρήχθη από τη Rafael Advanced Defense Systems και την Israel Aerospace Industries. Αναπτύχθηκε επιχειρησιακά και τέθηκε σε λειτουργία το 2011,   και από τότε καλύπτει ανελλιπώς την οποιαδήποτε εναέρια πυραυλική προσβολή που απειλεί το Ισραήλ.

Το σύστημα έχει σχεδιαστεί για να αναχαιτίζει και να καταστρέφει πυραύλους μικρού βεληνεκούς και βλήματα που εκτοξεύονται από αποστάσεις 4 έως 70 χιλιομέτρων μακριά,  και η τροχιά των οποίων θα τους οδηγούσε σε μια ισραηλινή κατοικημένη περιοχή, και  ο σχεδιασμός του δεν προέβλεπε την αναχαίτιση βαλλιστικών πυραύλων που κινούνται με υπερηχητικές ταχύτητες και εισέρχονται από την ανώτερη ατμόσφαιρα. Πρόσφατα  η αντιπυραυλική προστασία του Ισραήλ, (και με την βοήθεια των Αμερικανών οι οποίοι παρέχουν τεχνογνωσία),  ενισχύθηκε από τέσσερα ακόμη συστήματα:

• Tο Arrow 3, το οποίο καταρρίπτει πυραύλους στο εξωατμοσφαιρικό στάδιο,
• Τα συστήματα Arrow 2 και David’s Sling για χαμηλότερες τροχιές και
• Το σύστημα Patriot με δυνατότητα ταυτόχρονης εμπλοκής 9 στόχων (Τακτικοί, Βαλλιστικοί, Cruise πύραυλοι και αεροσκάφη).

Ρουκέτες της Hammas και Iron Dom

Η πρόσφατη σύρραξη με τη Hammas η οποία εξαπέλυε κάθε μέρα εκατοντάδες ρουκέτες προς το Ισραήλ (Τουλάχιστον 2.200 πύραυλοι εκτοξεύτηκαν από τη Γάζα, προκαλώντας δεκάδες θανάτους και τραυματισμούς), απέδειξε πως ακόμη και τα Iron Dom δεν έχει απεριόριστες δυνατότητες, ειδικότερα όταν δέχεται μαζική προσβολή,  αφού δεκάδες ρουκέτες κατάφεραν να «περάσουν» και να πλήξουν πόλεις του Ισραήλ.

Σύρραξη με το Ιράν

Σύμφωνα με τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις και διεθνή μέσα όπως το Axios και οι Times, το Ιράν εξαπέλυσε πάνω από 250 βαλλιστικούς πυραύλους τουλάχιστον 130 drones καμικάζι και πυραύλους cruise.

Σύμφωνα με το ισραηλινό Υπουργείο Άμυνας και ανεξάρτητες αναλύσεις του Jerusalem Institute for Security Studies,  το ποσοστό αναχαίτισης των βαλλιστικών πυραύλων από το Iron Dom εκτιμήθηκε άνω του 87%,  ενώ οι Ιρανικές πηγές αναφέρθηκαν σε επιτυχή προσβολή των πυραύλων που εξαπέλυσαν,  σε ποσοστό 75%. Όπως επισημαίνουν οι Times of Israel και The Times, ορισμένοι βαλλιστικοί πύραυλοι διέσπασαν τα άνω επίπεδα της αεράμυνας και χτύπησαν στόχους όπως το στρατιωτικό αεροδρόμιο Νεβατίμ και υποδομές logistics στο νότιο Ισραήλ. Οι υλικές ζημιές ήταν περιορισμένες αλλά το ψυχολογικό και στρατηγικό κόστος αξιοσημείωτο.

Όπως ήταν φυσικό το Iron Dom δεν θα μπορούσε ένα προστατέψει το Ισραήλ και τους πολίτες του,  αφού καλούταν να αντιμετωπίσει οπλικά  συστήματα (βαλιστικοί πύραυλοι)  τα οποία δεν αναγνώριζε ως εχθρικά.

Γιατί “πέρασαν” πύραυλοι στο Ισραήλ;

Τα πλήγματα αυτά προκλήθηκαν επειδή το Iron Dom δεν μπορούσε εκ των πραγμάτων να αντιμετωπίσει τους βαλλιστικούς πυραύλους αλλά  και από τον  «κορεσμό» των ανώτερων στρωμάτων αεράμυνας και την ταυτόχρονη χρήση βαλλιστικών πυραύλων,  drones και πυραύλων cruise από διαφορετικές κατευθύνσεις. Με λίγα λόγια το Ισραήλ δέχτηκε ταυτόχρονα, πολλαπλούς πυραύλους, διαφορετικών τεχνολογιών οι οποίοι «τρέλαναν» τα αντιπυραυλικά του συστήματα. Σύμφωνα με ακόμη μία άποψη που έχει δημοσιευτεί, οι Ιρανικές μυστικές υπηρεσίες χάκαραν το Iron Dom,  και οι ρουκέτες του, έβαλαν η μία εναντίον της άλλης. Την αλήθεια δε θα τη μάθουμε ποτέ.

Το Iron Dome δεν απέτυχε, πολύ απλά γιατί δεν σχεδιάστηκε για να αντιμετωπίσει αυτού του είδους την απειλή

Το Iron Dome δεν απέτυχε και δεν δέχτηκε πλήγμα,  διότι δεν είναι σχεδιασμένο για να αντιμετωπίζει βαλλιστικούς πυραύλους. Ο ρόλος του στην αναχαίτιση UAVs και ρουκετών μικρής εμβέλειας εκτελέστηκε επιτυχώς.

Το Ιράν πολύ έξυπνα, πέτυχε μια οργανωμένη «επίθεση κορεσμού»,  που έθεσε υπό δοκιμή την πολυεπίπεδη ισραηλινή αεράμυνα. Η κρίσιμη μάχη δόθηκε στα ανώτερα στρώματα με Arrow 3 και David’s Sling, και όχι στον πυρήνα του Iron Dome, το οποίο ούτως ή άλλως δεν μπορούσε να αντιμετωπίσει τη συγκεκριμένη απειλή.

Ρωσικός βαλλιστικός πύραυλος Oreshnik

H πρόσφατη εξαπόλυση του πυραύλου Oreshnik το 2024 από τους Ρώσους προς το Ντινπρο της Ουκρανίας,  ενισχύει την άποψη ότι απαιτείται επανασχεδιασμός της αεράμυνας και αντιπυραυλικής προστασίας, σε όσες χώρες διαθέτουν παρόμοια συστήματα.

Ο Oreshnik είναι ένας Ρωσικός βαλλιστικός πύραυλος πολλαπλών κεφαλών, που εξέπληξε τη δύση η οποία δεν γνώριζε καν την ύπαρξή του, και έχει τη δυνατότητα να φέρει ακόμη και πυρηνικές κεφαλές.Είναι δε αδύνατο να αναχαιτιστεί, με τα μέχρι σήμερα αντιπυραυλικά συστήματα.

Ανακεφαλαίωση

Είναι πλέον ξεκάθαρο πως τα οπλικά συστήματα από το 2011 που σχεδιάστηκε το Iron Dom, αναπτύσσονται και διαφοροποιούνται καθημερινά.  Aπαιτείται update στην επιχειρησιακή λειτουργία του Iron Dom,  προκειμένου αυτό να συνεχίσει να παίζει επιτυχώς το ρόλο του.

Η εμφάνιση του Ρωσικού βαλλιστικού πυραύλου πολλαπλών κεφαλών Oreshnik,  και ο πόλεμος Ισραήλ-Ιράν,  απέδειξαν πως έχουμε περάσει σε μια νέα φάση τεχνολογιών,  όπου η απλή τεχνολογία αναχαίτισης δεν επαρκεί,  και η μέχρι σήμερα έννοια της απόλυτης αεράμυνας απομυθοποιείται.

Ας προσέξει η χώρα μας,  η οποία πρόσφατα με δηλώσεις του ΥΠΕΘΑ Νίκου Δένδια, γνωστοποίησε την πρόθεση της κυβέρνησης να εγκαταστήσει πάνω από την Ελλάδα παρόμοιο αντιπυραυλικό  σύστημα με το Iron Dom, τουλάχιστον να είναι σχεδιασμένο και να διαθέτει λογισμικό,  σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις στα πεδία των μαχών.

Photo:BBC-slobodenpecat.mk-breakingdefense.com